Xhieda ta’ Carmelo Abela – 9 ta’ Ottubru 2020
Fl-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it- Termini ta’ Referenza ta’ l-Inkjesta Pubblika dwar l-Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.
Seduta miżmuma llum il-Gimgha 9 ta’ Ottubru, 2020.
Onorevoli Carmelo Abela, iben Joseph u Marianna nee’ Spiteri, imwieled Pieta u residenti Zejtun, bil-Malti bil-gurament jghid:
Imh. M. Mallia : Onorevoli, fil-bijogrofija tieghek fil-pagna ta’ l-OPM, tindikak bhala persuna li kellek senior roles fil-Partit Laburista. X’kienu dawn is-senior roles u xi rwol kellek qabel fil-kampanja elettorali tat-two thousand and thirteen (2013)?
Onor. C. Abela : Mela, jiena kont kandidat ghal darba ohra fl-elezzjoni ta’ l- elfejn u tlettax (2013). L-ewwel elezzjoni tieghi kienet ta’ l-elf, disa’ mija u sitta u disghin (1996) u fl-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) kont ghal darba ohra kandidat. Dak iz-zmien il-Partit Laburista kien ghadu fl-oppozizzjoni sa l-elfejn u tlettax (2013) u allura jiena kelli rwol ta’ Shadow Minister fuq oqsma li kien fdali l- Kap ta’ l-Oppozizzjoni ta’ dak iz-zmien. Wara l-elfejn u tlettax (2013) imbaghad nghatajt il-hatra ta’ Whip tal-Group Parlamentari. Dak kien l-ewwel inkarigu tieghi. Ftit xhur wara filwaqt li zammejt il-kariga ta’ Whip tal-Group Parlamentari nghatat ukoll ir-rwol ta’ kelliem tal-gvern u allura bdejt nahdem fl- Ufficcju tal-Prim Ministru. Iktar tard imbaghad ghal Dicembru tas- sena elfejn u erbatax (2014) sirt Ministru ghall-Intern u Sigurta Nazzjonali, kariga li zammejt sa Gunju elfejn u sbatax (2017) meta kien hemm l-elezzjoni ta’ dak inhar. Wara l- elezzjoni fid-disgha (9) ta’ Gunju hadt il-gurament bhala Ministru ta’ l- Affarijiet Barranin u l-Promozzjoni tal-Kummerc, kariga li zammejt sa nofs Jannar ta’ din is-sena u bil-hatra tal-Prim Ministru Robert Abela mbaghad inghatajt kariga ta’ Ministru fl-Ufficcju tal-Prim Ministru.
Imh. M. Mallia : Kont involut fi thejjijiet ta’ progetti, jigifieri qabel l-elezzjoni, voldieri waqt li kontu qeghdin tippreparaw il-manifest elettorali, kont involut fi progetti kbar li ghandna llum? L-Electrogas, il- Vitals, ic-cittadinanza b’investiment . . .
Imh. A. Lofaro : L-Universita Amerikana.
Imh. M. Mallia : . . . l-Universita Amerikana? Dawn issemmew? Kont involut fihom int?
Onor. C. Abela : Le, qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) le, ma ssemmewx.
Imh. M. Mallia : Ma ssemmewx?
Onor. C. Abela : Issemmew uhud minnhom, il-pjan tal-partit li kien qed jaspira li jkun fil-Gvern, il-pjan fuq l-energija kien qed jissemma fil- kampanja elettorali u fil-fatt kienet ukoll wieghda elettorali fosthom li jorhsu l-kontijiet tad-dawl u l-ilma u f’dak il-kuntest li kienu qed jissemmew. Ghall-inqas f’dan il-kaz u kienu proposti elettorali li ssemmew b’mod pubbliku. Pero’ ghal mistoqsija diretta tieghek Sur President . . .
Imh. M. Mallia : L-isptarijiet kienu ssemmew? Onor. C. Abela : Fil-kampanja elettorali.
Imh. M. Mallia : Kien hemm xi haga?
Onor. C. Abela : Le. Ma niftakarx li ssemmew.
Imh. A. Lofaro : Nahseb li l-Passport Scheme ma kienetx fil-programm? Onor. C. Abela : Le, jidhirli li ma kienetx lanqas.
Imh. A. Lofaro : Le.
Imh. M. Mallia : Pero’ l-energija iva. Pero’ f’dak is-sens li semmejt int? Onor. C. Abela : Iva.
Imh. M. Mallia : Mhux bhala Electrogas? Onor. C. Abela : Le.
Imh. A. Lofaro : Pero’ l-Ministru, dak iz-zmien ma kienx Ministru kien kandidat tal-Partit, kien kandidat gdid u kien qed jidher hafna fuq it-television qabel l-elezzjoni u kien dahal f’certu dettalji bejn wiehed w iehor kif se tinhadem din tat-tnaqqis tal-kontijiet tad- dawl u l-ilma, tikkonfermah le dan?
Onor. C. Abela : Li niftakar kien li kien qed jintqal dwar kif wiehed jista’ jwettaq din il-proposta elettorali. Ovvjament ma kienux qed jissemmew kumpaniji u dettalji ohra.
Imh. A. Lofaro : Le, imma t-tanker tal-gass kien issemma.
Onor. C. Abela : Imma kienu qed jissemmew il-mod ta’ kif wiehed jista’ malajr kemm jista jkun filwaqt li jaghmel l-investiment mehtieg, pero’ fl-istess hin irahhas il-kontijiet tad-dawl u l-ilma.
Imh. A. Lofaro : Naqblu li hargu certu dettalji? Hargu – li l-kandidat is-sur Mizzi kien semma certu dettalji li fil-fatt imbaghad gew inkorporati fil-progett aventwali.
Onor. C. Abela : Le ma niftakarx li ssemmew kumpaniji etc . . . Imh. A. Lofaro : Mhux kumpaniji. Dettalji ta’ operazzjoni.
Onor. C. Abela : Dettalji?
Imh. A. Lofaro : Operational details. Operational details.
Onor. C. Abela : Ta’ kif wiehed jista’ jwettaq dik il-proposta elettorali. Imh. A. Lofaro : It-tanker hux hekk? Tal-gass.
Imh. M. Mallia : U jekk mhux sejjer zball, ikkoregini, fil-manifest kien hemm ukoll li dan il-power station se jinbena fi zmien sitt (6) xhur.
Imh. A. Lofaro : Iva kien hemm it-timeline.
Onor. C. Abela : Kien hemm timeline li ma niftakarx it-timeline ezatt kemm kien, pero’ ma niftakarx lanqas li ssemma t-tanker tal-gass dak iz- zmien.
Imh. A. Lofaro : Le? All right.
Onor. C. Abela : Jigifieri li jista’ jkun dak issemma at a later stage. Imh. A. Lofaro : Jista jkun. Nistghu nivverifikaw ta’ jigifieri.
Imh. M. Mallia : All right.
Imh. V. Said Pullicino : Kienet saret xi presentation qabel l-elezzjoni . . . Imh. A. Lofaro : Iva niftakar jien.
Imh. V. Said Pullicino : . . . minn Konrad Mizzi fuq il-mod kif isir dan? Imh. A. Lofaro : Jien niftakar.
Onor. C. Abela : Mela l-prezentazzjoni li ha nghid hekk, u l-ispjega li kienet qed tinghata, kienet qed tinghata b’mod pubbliku minghajr id- dettalji ovvjament . . .
Imh. A. Lofaro : Iva, mhux hekk.
Imh. V. Said Pullicino : Ta’ min kienet.
Onor. C. Abela : Ezatt.
Imh. V. Said Pullicino : Lilna laqatna l-fatt illi li waqt li donnu ma kienx hemm wisq dettal qabel l-elezzjoni, l-progett gie mohmi u rejalizzat fil- principju u hargu t-tenders mmedjetament wara, kwazi wara ftit xhur wara. Jigifieri dik il-komplessita’ kienet tirrekjedi certu dettal ta’ preparazzjoni qabel. Nifhem illi mhux bilfors kontu kollha nvoluti, imma donnu kien hemm, almenu bilfors kellu jkun hemm certu preparazzjoni.
Onor. C. Abela : Dina kienet wieghda principali. Allura kien hemm l-urgenza taghha u l-gvern, ghandi nifhem jiena wara li ha l-mandat fis-sena elfejn u tlettax (2013) hadem b’mod urgenti biex naturalment jipprepara t-tenders li kienu mehtiega etc, ghax kienet proposta ewlenija li l-Gvern iwettaq malajr kemm jista’ jkun minhabba il-piz li l-kontijiet kienu qed ihallu fuq il-familji u n-negozji taghna.
Imh. M. Mallia : Ok. Keith Schembri. Keith Schembri kif iltqajt mieghu? Xi rwol kellu qabel it-two thousand and thirteen (2013) fil-partit?
Onor. C. Abela : Mela jiena xi rwol kellu ma nafx ghax jiena ltqajt mieghu wara l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013).
Imh. A. Lofaro : Ma kienx ikun fil-Kwartieri Generali dan?
Onor. C. Abela : Nimmagina li kien, imma jiena bhala kandidat ix-xoghol kien . . .
Imh. A. Lofaro : Ma kontx tmur? Qatt ma kont tmur hemmhekk?
Onor. C. Abela : Ix-xoghol tieghi bhala kandidat kien aktar fid-distrett jew distretti li jiena nikkontesta.
Imh. A. Lofaro : Imma jfisser li ma kontx tmur il-kwartieri? Onor. C. Abela : Okkazjonalment kont immur.
Imh. A. Lofaro : U jekk kont tmur okkazjonalment, kont tarah hemmhekk? Onor. C. Abela : Ma kontx nafu qabel l-elfejn u tlettax (2013).
Imh. A. Lofaro : Ma kontx tafu.
Imh. M. Mallia : W iltqajt mieghu wara.
Onor. C. Abela : Iltqajt mieghu wara l-elezzjoni.
Imh. A. Lofaro : Ma jeskludix li kien fil-Kwartieri qabel. Ok.
Imh. M. Mallia : Mela wara l-elezzjoni tat-two thousand and thirteen (2013) mall-ewwel gie mahtur bhala Chief of Staff Keith Schembri? Hekk tafu int?
Onor. C. Abela : Jiena naf li kien inhatar bhala Chief of Staff tal-Prim Ministru.
Imh. A. Lofaro : Hekk hu, mhux mall-ewwel.
Imh. V. Said Pullicino : Pero’ kien rikonoxxut bhala persuna illi kkontribwiet b’mod qawwi ghar- rebhiet elettorali. Dana ddikjerah hu stess u nahseb li huwa public knowledge, hux hekk? Jigifieri b’xi mod hu kien involut fl-ingranagg tal-Partit Laburiata.
Onor. C. Abela : Ehe jidher li kien persuna li kien attiv qabel l-elfejn u tlettax (2013) fil-preparazzjoni tal-programm elettorali flimkien ma ohrajn. Nahseb kif ghidt inti Sur Imhallef huwa public knowledge li diga ntqal.
Imh. V. Said Pullicino : U f’dik il-preparazzjoni inti personalment ma kontx involut?
Onor. C. Abela : Le.
Imh. M. Mallia : Issa wara it-thirteen (’13) meta gie varat il-progett ta’ l- Electrogas inti kont ukoll il-kelliem tal-gvern fuq dan il-progett, jekk mhux sejjer zball, ikoregini.
Onor. C. Abela : Le mhux ezatt. Jigifieri jiena ma kontx kelliem tal-gvern fuq dan il-progett. Kont kelliem tal-gvern b’mod generali u dan kien, jekk niftakar tajjeb id-data, lejn l-ahhar ta’ Marzu, l-bidu ta’ April tas-sena elfejn u erbatax (2014) li jiena hadt dak ir-rwol jigifieri.
Imh. A. Lofaro : Sena wara l-elezzjoni allura. Onor. C. Abela : Hekk hu.
Imh. M. Mallia : Min kien jghaddilek l-informazzjoni fuq dan il-progett ta’ l- Electrogas?
Onor. C. Abela : Le, ma kontx niehu nformazzjoni fuq dan il-progett jiena. Imh. M. Mallia : Ma kontx?
Onor. C. Abela : Ma kontx nircievi jew niehu jew nigbor xi nformazzjoni fuq dan il- progett.
Imh. M. Mallia : Jigifieri mela bhala kelliem tal-gvern . . . Imh. A. Lofaro : Mhux Konrad Mizzi kien.
Imh. M. Mallia : X’kont – x’informazzjoni kont . . .
Onor. C. Abela : Il-Ministeru li kien imexxi dan il-progett naturalment kien jikkominika hu direttament fuq l-ezitu fejn wasal dan il-progett etc.
Imh. M. Mallia : Jigifieri qatt ma tkellimt inti fuq dan il-progett? Onor. C. Abela : Jiena le, bhala r-rwol tieghi ta’ kelliem tal-gvern.
Imh. M. Mallia : Kif tiddeskrivi r-relazzjoni tieghek ma’ Schembri? Ma’ Keith Schembri?
Onor. C. Abela : Relazzjoni normali ta’ xoghol u xejn partikulari, jigifieri ma nistax nghid li konna hbieb jew nohorgu flimkien jew niffrekwentaw lil xulxin. Kienet relazzjoni normali ta’ xoghol bhala membru tal- Group Parlamentari Laburista u iktar tard bhala membru tal- Kabinett.
Imh. M. Mallia : Kien jattendi l-Kabinett? Onor. C. Abela : Iva.
Imh. V. Said Pullicino : Hawn gie deskritt bhala persuna li ghandha jew kellha sahha iktar milli kellu jkollu. Inti taqbel mieghu dak l-assessment? Ifhimni s-CEO dejjem ikollu sahha, imma hawnhekk nghatat l- impressjoni minn certi Ministri, illi kellu wisq sahha.
Imh. A. Lofaro : Kien hemm min qalilna li too much power centralized in one person. Dawk kienu kwazi l-kliem ezatt.
Imh. V. Said Pullicino : Jekk taqbilx jew le ma l-assessment? Imh. A. Lofaro : Ezatt.
Onor. C. Abela : Le jiena li nhoss hu li hu kien il-persuna li kien ic-Chief of Staff tal- Prim Ministru u naturalment kien, nahseb jiena punt ta’ referenza ghal diversi. Pero’ ma nhossx li ghandi naghti assessment jew gudizzju partikulari jekk kellu s-sahha eccessiva jew le. Dan nahseb kullhadd jaraha dal punto di vista tieghu, pero’ bhala punt ta’ referenza, nemmen li kien punt ta’ referenza ghas- semplici raguni li kien ic-Chief of Staff tal-Prim Ministru.
Imh. A. Lofaro : Imma naqblu illi apparti milli punt ta’ referenza kellu hafna poteri? Kellu nfluwenza kbira fuq il-Prim Ministru u kellu hafna poteri. Mhux qed nghidu eccessivi jew zbaljat. Qed nghidu kellu hafna poteri.
Onor. C. Abela : Jien nghid li kien punt ta’ referenza. Imh. A. Lofaro : Inti tibqa’ tghid hekk.
Onor. C. Abela : Jekk xi hadd jikkonsultah jew isaqsih fuq xi haga mhux necessarjament huwa poter imma . . .
Imh. A. Lofaro : Le.
Onor. C. Abela : Li kellu nfluwenza jista’ jkun li kellu nfluwenza.
Imh. A. Lofaro : Forsi l-fatt li hassejtu l-htiega li dejjem tridu tikkunsultawh hija fiha minnha nnifisha hija ndikattiva, le? Ma nafx.
Onor. C. Abela : Jien qatt ma hassejt il-htiega li bilfors irrid nikkunsiltah. Imh. A. Lofaro : Inti le. Ok.
Imh. M. Mallia : Ir-rapporti ta’ l-FIAU fil-konfront tieghu u fil-konfront ta’ Konrad Mizzi, dawn qrajthom?
Onor. C. Abela : Le. Segwejt biss mill-gurnali. Dak li ntqal fil-gurnali, pero’ r- rapporti per se ma qrajthomx.
Imh. M. Mallia : Meta thabbru jew thabbret l-istorja tal-Panama Papers u ssemma Keith Schembri u Konrad Mizzi, ma nafx, inti tlabthom spjegazzjoni? Kellimthom dwar dan is-suggett?
Onor. C. Abela : Direttament u b’mod individwali le. Imh. A. Lofaro : Le?
Onor. C. Abela : Skuzi?
Imh. A. Lofaro : Le? Ma hassejtx il-bzonn?
Onor. C. Abela : Le ghax kellna spjega minn naha taghhom.
Imh. A. Lofaro : Kien inghatat lilkom l-ispjega? Xi hadd staqsihom, le? Jew gew huma minn jeddhom u offrewha din l-ispjegazzjoni?
Onor. C. Abela : Jiena li niftakar huwa li darba minn fil-Group Parlamentari, Konrad Mizzi ta spjega ta’ ragunijiet li huma pubblici llum il- gurnata.
Imh. A. Lofaro : Fuq talba tal-Prim Ministru jew minn jeddu?
Onor. C. Abela : Nahseb il-Group Parlamentari ovvjament kien jistenna li jkun hemm xi forma ta’ twegiba, ta’ risposta.
Imh. A. Lofaro : Pero’ fil-fatt hadd ma talabielu essagg? Qisha minn jeddu giet din?
Onor. C. Abela : La ta nahseb jiena kien hemm qisu dik l-aspettazzjoni mill- Group Parlamentari li xi forma ta’ spjegazzjoni . . .
Imh. A. Lofaro : Jiena ma nafx, ma kontx maghkom fil-group. Inti trid tghidilna.
Onor. C. Abela : Ghalhekk qed nghid li kien hemm dik l-aspettazzjoni mill- Group Parlamentari biex . . .
Imh. A. Lofaro : Tiftakar li kienet hemmhekk hi. Onor. C. Abela : Ga la darba kien hemm . . .
Imh. A. Lofaro : Mela tiftakarha din, grazzi, yes.
Onor. C. Abela : . . . diskors fil-media wiehed naturalment kien jistenna spjega.
Imh. A. Lofaro : Grazzi, hekk hu.
Imh. V. Said Pullicino : Jiena nifhem illi l-Panama Papers kien avveniment mhux ta’ Malta, kwazi mondjali.
Imh. A. Lofaro : Mad-dinja kollha. Onor. C. Abela : Hekk hu.
Imh. V. Said Pullicino : U ghamel terrimoti kullimkien. Hawnhekk ma tantx ghamel terremot . . .
Imh. A. Lofaro : Ma tantx.
Imh. V. Said Pullicino : . . . imma ghamel terremot kullimkien. Inti kont Ministru ta’ l-Intern. Kont Ministru ta’ l-Intern. L-allegazzjoni mhux pruvata kienet illi dawn il-vejjikoli tal-Panama Papers setghu kienu, setghu kienu, ntizi biex iwasslu anke ghal money laundering, ghal delitti min dan it-tip. Allura inti bhala Minsitru ta’ l-Intern issa, apparti jekk kellimtux jew le, hadt xi mizuri biex l-Istat jigi kopert? Anke l-possibilta anke minghajr ma tkellimhom, illi c- cirkostanza ma tokkorrix ruhha?
Onor. C. Abela : Mela naturalment jiena bhala Ministru ta’ l-Intern ma kienx il- kompitu tieghi li nordna jew ma nordnax lill-korp tal-Pulizija li jaghmlu xi nvestigazzjoni, jibdew ma jibdewx xi forma ta’ nvestigazzjoni. Il-pulizija kienu hielsa mija fil-mija li jekk ihossu l- bzonn li jibdew xi nvestigazzjoni, ma kellhomx ghalfejn jistennew lili bhala Ministru biex jaghmlu dan imma kienu fil-liberta assoluta li jaghmlu dan.
Imh. V. Said Pullicino : U kont konxju tal-parir ta’ l-Avukat Generali illi fuq din il-haga kelhom joqghodu attenti l-pulizija?
Onor. C. Abela : Le ma kontx konxju. Imh. V. Said Pullicino : Ma kontx konxju? Onor. C. Abela : No.
Imh. V. Said Pullicino : Talbek xi hadd permess – ghax dak iz-zmien, ghax dak iz-zmien il-Ligi hekk kienet zgur, illi inti bhala Minsitru taghtihom awtorizazzjoni biex jaghmlu tapping tat-telephones u mezzi eletronici ohra fir-rigward ta’ dawn il-persuni?
Imh. A. Lofaro : Iridu l-firma tieghek eee bilfors ghaliha, skont il-Ligi.
Onor. C. Abela : Hekk hu, hekk hu. Kap 391 fil-fatt jistipola kif il-warrantx jigu ffirmati etc. Jiena kien ikolli numru minnhom, ma niftakarx l- ismijiet naturalment kollha.
Imh. V. Said Pullicino : Jekk kellekx talba fuq dawn in-nies partikulari minhabba l-Panama Papers. Xejn iktar.
Onor. C. Abela : Le ma niftakarx li kelli.
Imh. V. Said Pullicino : La mill-pulizija u lanqas mis-Servizz Sigriet? Onor. C. Abela : It-talbiet kienu jigu biss mill-Kap ta-Servizz Sigriet. Imh. V. Said Pullicino : Appuntu.
Imh. A. Lofaro : Ok.
Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri ma kellekx? Onor. C. Abela : Ma niftakarx li keli t-tali talba. Imh. A. Lofaro : Ok.
Imh. V. Said Pullicino : Pero’ mbaghad allura baqghet hekk din tal-Panama Papers? Ghax all right hadtu passi politici fil-konfront tal-Ministru Mizzi fis-sens illi iccaqlaq etc, fil-konfront ta’ Keith Schembri ma ttiehed l-ebda pass u sa fejn wiehed seta’ jara jekk dawn kellhom kumpaniji b’intenzjoni taba haga tajba, jekk kellhom b’intenzjoni hazina baqghu juzawhom ghal certu zmien, tajjeb? Issa ghaddew ix-xhur u wasalna fis-17 Black. Is-17 Black ma baqghetx iktar kwistjoni ta’ allegazzjoni forsi hekk, forsi hekk. Issa ghandna fatti specifici, allegazzjonijiet imma skorretti minn fatti, tajjeb, illi jindikaw li hemm possibilta’, m’ghadiex probabilta, li kienu qed jigru dawn il-fatti. X’rejazzjoni kellek inti bhala Minsitru, kont ghadek dak iz-zmien Ministru, x’rejazzjoni kellek f’dawn ic- cirkostanzi? Ghax inti veru ma tindahalx fil-Pulizija, imma sigurta nazzjonali taqa’ tahtek. Jigifieri inti bhala Minister of Home Affairs trid toqghod attent illi l-pulizija tagixxi u mbaghad taghmel hi. Imma ma thallix affarijiet. X’passi hadt inti bhala Ministru fil- konfront ta’ dawn il-cirkostanzi?
Onor. C. Abela : Inti fil-mistoqsija semejt ukoll events li graw imbaghad xhur jew xi xhur wara li . . .
Imh. A. Lofaro : 17 Balck. 17 Black.
Onor. C. Abela : . . . mbaghad wara naturalment kien fi zmien meta jien ma bqajtx Ministru ta’ l-Intern lanqas, ghax imbaghad meta hargu certu affarijiet ohrajn ovvjament kienu ghaddew numru ta’ xhur. Jiena . . . .
Imh. A. Lofaro : Imma 17 black mhux inti kont ghadek Ministru?
Onor. C. Abela : Kont Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin jidhirli meta harget pubblika a’ 17 Black.
Imh. A. Lofaro : Ehe, ma nafx, ok.
Imh. V. Said Pullicino : Meta harget il-konnessjoni ta’ 17 Black u s-sur Fenech li saret wara. Imma l-fatt kien hemm fatti, ma nghidx fil-kampanja elettorali, imma kienet dak iz-zmien. Haga serja ta’ 17 Black maghrufa, ma jafux min kien in-negozjant fair enough, imma ma kienx hemm dubju, din kienet public knowledge din.
Onor. C. Abela : Ehe kienet tissemma ghax fil-fatt anke ssemmiet fil- kampanja elettorali u kien hemm anke Inkjesta Magisterjali li l-ex Prim Ministru kien talab fuq certu affarijiet ohrajn, pero’ relatati ovvjament.
Imh. A. Lofaro : Pero’? Ma smajtx.
Onor. C. Abela : Jiena nhoss li l-istituzzjonijiet ta’ pajizna kellhom jithallew jahdmu fil-liberta assoluta u jiena ma kellix ghalfejn nintervjeni qua Ministru ta’ l-Intern mal-Pulizija ghax l-FIAU ma kienx jaqa’ tahti u naturalment ma nistax nitkellem u nwiegeb ghall-FIAU. Imma l-Korp tal-Pulzija nhoss li kellu jithalla b’mod indipendenti, fil-liberta assoluta li jibda jew ma jibdiex investigazzjoni skont naturalment huma jaraw u jinterpretaw l- affarijiet.
Imh. V. Said Pullicino : Imma inti ma kontx influwenzat minn l-opinjoni pubblika dak iz-zmien, forsi maqsuma wkoll ta’, illi speci kienet qed tallega certa inattivita mill-istituzzjonijiet? Ghax il-problema hija ghax jekk kullhadd ihalli l-istituzzjonijiet jahdmu, jekk dawk ma jahdmux xi jkollna? Kollass.
Imh. A. Lofaro : Mhux hekk! Xi hadd irid jaghmel xi haga.
Imh. V. Said Pullicino : Responsabilta’ Ministerjali tmur oltre r- responsabilita’ tad-Dipartimenti ta’ tahtu hux hekk? Irid jaghmel overseeing generali, jrid isir.
Onor. C. Abela : Ehe. Importanti li l-allegazzjonijiet li jkun hemm naturalment ikunu allegazzjonijiet li jigu pruvati. Jigu pruvati billi jkun hemm investigazzjonijiet, dana naturalment dan kollu tafuh intom ma hemmx ghalfejn nghidilkom jiena u mportanti allura li kull allegazzjoni tigi nvestigata u jekk ikun hemm il-provi bizzejjed li anke jittiehdu passi ulterjuri fil-Qrati taghna. Jiena nerga’ ntenni li filwaqt li kont qed insegwi li kien hemm dawn it-tip ta’ allegazzjonijiet, naturalment ma kontx l-uniku li qed insegwi. Nifhem ukoll li l- istituzzjonijiet, inkluz ukoll il-Korp tal-Pulizija kien qed isegwi. U allura jiena ma hassejtx li ghandi nintervjeni ghax jekk tinterjeni jghidulek ghax intervjenejt, jekk ma tintervjenix jghidulek ghax ma tintervjenix u allura nhoss li l-pulizija kienu liberi bizzejjed li jaghmlu l-investigazzjoni taghhom u anke xiedha ohrajn qalu li hadd ma kien jindahlilhom fl-investigazzjonijiet taghhom.
Imh. V. Said Pullicino : Mela allura ghal dak li huwa nvestigazzjonijiet tar- reati kriminali dik il-pozizzjoni tieghek nirrispettawha. Ghall-att ta’ amministrazzjoni hazina – ghax issa ghandna aspett iehor, qed nitkellmu mhux korruzzjoni normali din. Korruzzjoni fl- amministrazzjoni pubblika at a certain level. Mela inti bhala Ministru ta’ l-Intern u shabek ukoll ta’ del resto, ma hassejtux li dawn ic-cirkostanzi kienu rifless, jew jistghu jkunu rifless serju ta’ amministrazzjoni hazina jew li almenu ghandhom jittiehdu passi biex dan ir-rifless, anke jekk hu hazin jigi kontrollat jew jigi klerjat?
Imh. A. Lofaro : Anke minhabba r-reputazzjoni ta’ pajjizna.
Imh. V. Said Pullicino : Ghax l-impressjoni li wiehed jiehu minn hawn hija, li kien hemm certa – mhux inattivita nghid, inkompjacenza jew inkella jghid hares ma mmissuhx dan, dan mhux – taghna, tal-Prim Ministru. Din kienet is-sitwazzjoni?
Onor. C. Abela : Le, jiena li nista’ nghid x’kien i-hsieb u l-opinjoni tieghi. Il- hsieb u l- opinjoni tieghi kienet li jekk hemm persuni li qed ikun hemm certu allegazzjonijiet fil-konfront taghhom dawn il-persuni kellhom l- ewwel u qabel kollox jikklerjaw isimhom qabel huma jkomplu fil-hidma u l-attivita taghhom.
Imh. A. Lofaro : Ridthom jirrizenjaw jigifieri? Jirrizenjaw.
Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri allura ghandi nifhem illi inti meta l-Prim Ministru kellmek wara l-Panama Papers qed nitkellmu . . .
Onor. C. Abela : Panama Papers iva.
Imh. V. Said Pullicino : . . . u qallek x’inhi l-idea tieghek fuq Dr. Mizzi, inti x’ghidtlu?
Imh. A. Lofaro : Kien baghat ghalikom one by one.
Onor. C. Abela : Din hija l-idea tieghi li ghidt lill-Prim Ministru. Imh. A. Lofaro : Li kellhom jirrizenjaw. Li jirrizenjaw.
Onor. C. Abela : Li kien hemm dawk l-allegazzjonijiet li hargu fil-media u jiena kont inhoss li huwa importanti li huma ghandhom jikklerjaw u jwiegbu ghal dak li kien qed jinghad qabel ikomplu bl-attivita taghhom.
Imh. A. Lofaro : Sewwa.
Imh. M. Mallia : U dan ghidtulu lil Prim Ministru? Onor. C. Abela : Iva.
Imh. A. Lofaro : Qed jghid li qalulu.
Imh. V. Said Pullicino : Haga li pero’ s-sur Schembri ma ghamilx. Ghax Dr. Mizzi b’xi mod jew iehor gie censurat imma s-sur Schembri ma ghamel xejn minn dan kollu, l-ebda pass ma ha biex jikklerja ismu.
Onor. C. Abela : Ma jirrizultax li – fil-fatt baqa’ fil-pozizzjoni tieghu ta’ Chief of Staff.
Imh. V. Said Pullicino : U ma nafx jekk cahadx jew le, imma jigifieri din hi l- pozizzjoni. Jigifieri imma inti mbaghad intom bhala Kabinett x’ghamiltu? Ghax kontu bilqieghda ma xi hadd illi fis-17 Black mod, Panama Papers mod iehor. I mean, allegazzjonijiet, allegazzjonijiet jigru ma kullimkien. Il-Kabinett, bhala Kabinett x’ghamel? Iltaqa’ fuqhom dawn? Tkellem fuqhom jew ma jidholx fihom?
Onor. C. Abela : Jiena fuq id-diskussjonijiet li jsiru fil-Kabinett inhoss bid- dovut rispett ghandi nezercita l-kunfidenzjalita ta’ dak li jigi diskuss.
Imh. M. Mallia : Daka nifmhuh.
Imh. A. Lofaro : Fil-group parlamentari. Jien naf.
Imh. V. Said Pullicino : Dottore jiena naqbel mieghek sa certu punt, ghax min poggiena hawn ma pogginiex fil-veto. Jigifieri jekk xi haga poggiena hawn biex naraw propju anke dak li gara fil-Kabinett.
Issa jiena mhux qed nghidlek taghtina dettalji tal-Kabinett ghax nirrizpettah, imma t-trend u x’gara u ma garax fil-Kabinett irrid inkun naf. Jekk il-Kabinett iddiskutiex xi haga u ddecidiex xi haga fil-konfront ta’ dawn l-allegazzjonijiet, mhux sigriet jew ma ghandux ikun sigriet at this stage. U nahseb li lanqas il-Prim Ministru allura ma kellu dan il-hsieb ghax kienu ma kienx jaghmel l-inkjesta. Fl-inkjesta l-fatti johorgu minn dawn l-eventi hux. Jekk ma jkollniex dawn f’idejna ahna x’se niddeciedu? Fuq ix-xnieghat? Niddeciedu fuq il-fatti rridu.
Onor. C. Abela : Ehe il-Prim Ministru ta’ dak iz-zmien kien fil-fatt ikkonsulta mieghi u ghandi nifhem mal-kollegi tieghi. U allura l-veduti taghna kien jafhom b’mod individwali. Ma nahsibx li kellu ghalfejn jerga’ jsaqsi l-istess mistoqsija fil-Kabinett jew fil-group parlamentari.
Imh. V. Said Pullicino : Allura nohodha li dawn l-affarijiet ma gewx diskussa fil-Kabinett . . .
Imh. A. Lofaro : Hekk tigi.
Imh. V. Said Pullicino : . . . hux hekk. Nohodha li dawn ic-cirkostanzi ma gewx diskussi fil-Kabinett.
Onor. C. Abela : Ic-cirkostanzi tal-Panama Papers etc? Imh. V. Said Pullicino : U 17 Black ehe.
Imh. A. Lofaro : 17 Black.
Imh. V. Said Pullicino : Ghax hekk tohodha hu. Imma mbaghad taf xi tfisser il-konsegwenza? Li jekk ma gewx diskussi, allura gew injorati u mbaghad nghidu ghaliex. Allura jien ahjar ikolli l-istampa cara li gew diskussi u ddecidejna hekk.
Imh. A. Lofaro : Fl-interess ta’ kullhadd li tohrog din. Din fl-interess ta’ kullhadd.
Onor. C. Abela : Ma nghidx li gew injorati ghax jekk hemm l-istituzzjonijiet, l- istituzzjonijiet huwa x-xoghol taghhom li ma jinjorawx dawn l- allegazzjonijiet.
Imh. A. Lofaro : All right. Pero’ ma nafux jekk tqajmitx fil-Kabinett jew le. Ma hargitx cara ghadha u ma tistax tghidilna hux hekk?
Onor. C. Abela : Jiena li nista’ nghid huwa li specjalment meta kont Ministru ta’ l- Affarijiet Barranin kont inkun ta’ spiss imsiefer barra minn
Malta, jigifieri meta kont hawn Malta jiena u attendejt ghall- Kabinett . . .
Imh. A. Lofaro : Ma tiftakarx li giet diskussa mela.
Onor. C. Abela : . . . meta kont hawnhekk ma nahsibx li l-issue qamet, pero’ ovvjament huwa limitat ghan-numru ta’ laqghat tal-Kabinett li attendejt u ohrajn li kelli nkun barra minn Malta.
Imh. A. Lofaro : U lanqas fil-Parliamentary Group? Fil-Group Parlamentari?
Ghax dik ma ghandekx problemi hemmhekk li tghidilna.
Onor. C. Abela : Nahseb kull group parlamentari dejjem jitkellem, jghid: isma dak li jigi diskuss fil-group parlamentari wkol jibqa daqsxejn riservat, jigifieri din jghodd ghaz-zewg gruppi parlamentari. Pero’ nerga’ nghid jiena . . .
Imh. A. Lofaro : Ma tiftakarx?
Onor. C. Abela : . . . ma niftakarx. Imma kont inkun assenti wkoll diversi drabi minhabba ragunijiet ta’ xoghol fil-kapacita tieghi din id- darba Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin.
Imh. A. Lofaro : Ma tiftakarx pero’, ok.
Imh. V. Said Pullicino : Onorevoli mela inti servejt taht Prim Ministri differenti issa.
Onor. C. Abela : Hekk hu.
Imh. V. Said Pullicino : U f’karigi gholjin hafna. Onor. C. Abela : Hekk hu.
Imh. V. Said Pullicino : Bhala metodu tal-gvern, metodu ta’ amministrazzjoni, l-Prim Ministru, ghax kull Prim Ministru ghandu l-istil tieghu. Il- Prim Miistru jahdem bil-mohh kif irid. X’differenza tara bejn l- amministrazzjoni taht il-Prim Ministru Muscat, mhux qed ninnegaw li kienet wahda efficjenti, bhala amministrazzjoni u l- amministrazzjoni taht dan il-Prim Ministru? Hemm xi differenza l- metodu ta’ kif jahdmu?
Onor. C. Abela : Ovvjament li jkun hemm fil-metodu ta’ kif jahdmu ghax huma zewg (2) persuni differenti u distinti minn xulxin. Kullhadd ikollu l-metodu tieghu. Naturalment il-Prim Ministru Abela dahal fi zmien fejn kellu jiffaccja mill-ewwel il-pandemija u krizijiet li nqalghu u allura, ha nghidu hekk beda mill-ewwel bl-iebes kif nghidu bil-Malti.
Imh. A. Lofaro : Bl-iebes iva. Imh. V. Said Pullicino : Bl-iebes.
Onor. C. Abela : Jigifieri nahseb kien jippreferi jibda b’certu mod differenti li jkun jista’ anke jasserixxi ruhu bhala Prim Ministru bil-mod u bl- istil tieghu. Sfortunatament l-events li graw kellu jaddatta ghac- cirkustanzi.
Imh. A. Lofaro : Kellu problemi kbar iva.
Onor. C. Abela : Il-Prim Ministru Muscat kellu l-esperjenza ta’ kwazi hames
(5) snin bhala Kap ta’ l-Oppozizzjoni, allura ha nghidu hekk seta’ anka fir-rwol kostituzzjonali li kellu dak iz-zmien jipprepara ruhu wkoll mhux biss ghall-elezzjoni imma fl-eventwalita li jkun hemm il-fiducja mill-poplu, anke ghall- gvern u allura seta’ anke jipprepara xi ftit jew wisq dawn l-affarijiet.
Imh. V. Said Pullicino : U nifhem dak rifless ukoll fil-mod kif kien jamministra, ghax hawnhekk gie, mhux allegat, intqal bhala fatt illi l-Prim Ministru Muscat fi zmienu kien jahdem b’numru ristrett ta’ nies, li hawnhekk semmewh li huwa kitchen cabinet, jiena nghidlu iktar group ta’ nies, tajjeb, illi kienu jaghmlu certu decizjonijiet u l- Kabinett hemm din id-distinzjoni. Imma dina harget cara, tajjeb? Taht jigifieri riflessi differenti imma l-konkluzjoni dik hi. Allura ma kienx ikun hemm konsultazzjoni shiha mal-Kabinett fuq decizjonijiet kbar, tajjeb, li ttiehdu. Ikun hemm presentations, ikun hemm x’se jsir, forsi fil-principju, imma mbaghad daqshekk. Il-progett veru … banda ohra. Jigifieri l-ewwelnett ikkonfermali jekk hux hekk ghaliex anke fuq din importanti ghalina, jekk il- Kabinett rinfaccat bi progetti li wara holqu certa polemika, jekk kienx konxju dan il-progett kif se jsir, mhux bilfors fid-dettal ta’, li in generali, in-nies li nvestew fihom etc, qabel ma gew approvati, u daka ghalina mportanti li nkunu nafuh, ftehimna? Ghal ragunijiet ovvji, ghax within our remit, ftehimna?
Onor. C. Abela : Mela, jiena l-uniku Kabinett li naf li jezisti huwa dak il- Kabinett li niltaqghu l-Ministri kollha flimkien fil-prezenza anke tas-Segretarji Parlamentari li nista’ nghid kwazi minghajr interruzzjoni niltaqghu darba fil-gimgha. M’inhiex aware ta xi Kabinetti ohrajn li setghu ssemmew. Naturalment jista’ jkun
hemm cirkostanzi fejn il-Prim Ministru jikkonsulta jew jitkellem anke ma Ministri ndividwali fuq xoghol tal-Ministeri rispettivi u ghandi nifhem li dan kien isir u jsir minn kull Prim Ministru li kellna f’dan il-pajjiz. Naturalment il-Prim Ministru ma jitkellimx biss mal- Ministri waqt il-Kabinett imma jista’ jitkellem ukoll f’hinijiet differenti.
Imh. A. Lofaro : Apparti minn dan kollu jekk joghgbok, kienx hemm forsi, kontx tara inti bhala Senior Member fil-Kabinett li forsi l-Prim Ministru kellu c-cirku tieghu. Per ezempju kien hemm is-sur Keith Schembri dik ma ghandniex dubju minnha, forsi kien hemm ohrajn Konrad Mizzi, ma nafx? Jigifieri dana mhux bhala Kabinett li jiltaqa ta’. Fhimtni. Ma ghandix dubbju li fhimtni.
Onor. C. Abela : Le, le fhimtek, fhimtek. Ovvjament ic-Chief of Staff ta’ kull Ministru jkun qrib tal- Ministru tieghu.
Imh. A. Lofaro : Normali hux.
Onor. C. Abela : Bla dubbju ta’ xejn nahseb . . . Imh. A. Lofaro : Normali.
Onor. C. Abela : . . . ic-Chief of Staff ta’ l-ex Prim Ministru kien ukoll qrib u jahdmu flimkien fuq bazi regolari.
Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.
Onor. C. Abela : Fuq progetti specifici u hidma tal-Ministeri specifici, inti semmejt lil ex Ministru Konrad Mizzi li kellu numru ta’ progetti . . .
Imh. A. Lofaro : Kienu kwazi kollha taht idejh dawn.
Onor. C. Abela : . . . ghandi nifhem li kien ikun hemm diskussjonijiet mal- Prim Ministru. Jien ma kontx inkun prezenti jigifieri jien ma nistax nghidlek li kienu jsiru. Qed nghid ghandi nifhem li kif il-Prim Ministru ta’ dak iz-zmien kien jitkellem ma’ Ministri ohrajn fuq xoghol tal-Ministeru rispettiv taghhom bl-istess mod ghandi nifhem kien jaghmel mal-Ministru Mizzi.
Imh. A. Lofaro : Ehe u xejn iktar minn hekk jigifieri? Ma kontx tara li hemm cirku, circle within a circle? Ma kontx taraha din.
Onor. C. Abela : Jiena qieghed hawn biex inwiegeb fuq il-fatti. Jjigifieri ma nistax nissopponi, jigifieri jiena . . .
Imh. A. Lofaro : Le mhux tissopponi, taraha. Taraha.
Onor. C. Abela : Ma kontx naraha jew inkella ma kontx inhossha. Ma kontx inkun prezenti lanqas. Qllura ma nistax nghid: isma kien jigri hekk.
Imh. A. Lofaro : Pero’ fuq id-domanda tal-Prim Imhallef . . . Onor. C. Abela : Iva.
Imh. A. Lofaro : Il-progetti kif kienu jigu prezentati lill-Kabinett fid-dettal jew le?
Onor. C. Abela : Jiena kien hemm cirkostanzi fejn jien ma kontx prezenti, fis- sens li lanqas kont membru tal-Kabinett, allura . . .
Imh. A. Lofaro : Allura meta kont membru mela.
Onor. C. Abela : . . . jekk certu affarijiet, li ghax per ezempju l-progett ta’ l- Electrogas kien diga beda meta jiena anqas kont membru tal- Kabinett.
Imh. A. Lofaro : Ok. L-ohrajn?
Onor. C. Abela : Id-diskussjoni li titla’ fil-Kabinett naturalment hija prezentata permezz ta’ memo li jsir lil Kabinett . . .
Imh. A. Lofaro : Memo.
Onor. C. Abela : Fejn dawn jigu cirkulati qabel lill-membri tal-Kabinett u l- Ministru rispettiv jipprezenta dawn il-memos.
Imh. A. Lofaro : Imma fid-dettal? Per ezempju Konrad Mizzi kien jipprezentahom fid-dettal dawn il-progetti jew broad guidelines? Broad outlines? Skuzani.
Onor. C. Abela : Jiena ma nafx liema Kabinett kien jiddiskuti l-progetti fid- dettal, jigifieri ma nimmaginax li xi Kabinett f’Malta kien jiddiskuti l- progetti fid-dettal taghhom. Ma nahsibx li hu r-remit tal- Kabinett.
Imh. A. Lofaro : Kien ikollkom dritt ta’ skrutinju? Jiena ma nifhimx u ghalhekk qed insaqsik, fil-Kabinett ma nifhimx.
Onor. C. Abela : Skrutinju f’liema sens?
Imh. A. Lofaro : Li per ezempju tarah bir-reqqa, tezaminah fid-dettal il- progett bhala Ministru?
Onor. C. Abela : Ma nahsibx li l-progetti li l-gvern ikollu, kull tip ta’ progett kbir jew zghir . . .
Imh. A. Lofaro : Le imma l-magguri qed nghidu, l-magguri. Per ezempju ta’ l- isptarijiet ta?
Onor. C. Abela : Le imma kull tip ta’ progett, il-progetti ma jigux – jinhadmu mill-Ministeri rispettivi mhux . . .
Imh. V. Said Pullicino : Jiena nifmhek perfettament ta’ jigifieri. Onor. C. Abela : Skuzi?
Imh. V. Said Pullicino : Nifmhek perfettament ghax il-Kabinett ma jistax joqghod jidhol fin- nitty gritty ta’ kull progett. Pero’ ha niehdu l- isptarijiet ghax l-isptarijiet huwa forsi a classical example. Ta’ l- isptarijiet, il-principju tal-privitazzjoni ta’ parti mis-sistema tas- sahha kien principju rikonoxxut bhala fil-programm elettorali taghkom u kien tajjeb jew hazin, relevanti. Pero’ mbaghad meta gie deciz li jsir dan, il-Ministru responsabbli u whoever fasslu l- progett u forsi ltaqghu ma nies u pprogettaw il-progett u esploraw. Meta gie ghandkom dan fil-Kabinett ghall-approval, ghax b’xi mod irid jigi ghall-approval, kif gie ghandkom? Jigifieri gie ghandkom bhala minuta biex tarawha? Bhala the last proposal? I mean allura d-diretturi min huma, l-investituri min huma, bhala hekk? Jew gie sempliciment skema ha jsir hekk? Ghax hemm hi l-problema taghna. Taf ghaliex qed nghidlek hekk? Ghax is-Segretarju Parlamentari dak iz-zmien tas-Sahha jichad kull involviment fil-progett tas-sahha. Jigifieri dawn huma kontradizzjonijiet li ahna difficli nifhmuhom jekk ma jkollniex spjega, qed tifhem? Jiena qed nifhem illi dan, progett bhal dan, l- aqwa settur ta’ l-attivita fil-pajjiz hija s-sahha l-Kabinett ikun rah, mhux fid-dettal ta’ fejn se naghmlu u ma naghmlux imma ta’ min se jinvesti, jekk hux sod, jekk hux hekk, jekk hux reliable, jekk hemmx xi nvestituri adexxenti. Ghax il-problma ta’ dan il-Bord huwa li kwazi kull progett magguri b’xi mod jew iehor ghandu dan it-tip ta’ problema. Issa naccettaw kullhadd jaf dan, il-korruzzjoni tezisti kullimkien, l-inefficenza wkoll, jigifieri mhux qed nitkellmu hekk, tajjeb? Imma l-problema li ghandu illi qisha sistema, illi kull darba li xi haga kbira tigri, se nsibu xi toqba. Tghidli mhux kollha jkunu polemikuzi? Veru imma mhux ta’ dan il-livell, mhux ta’ dan il-livell. U jiena ma nifhimx kif Kabinett iddecieda xi haga bhal din, tajjeb, ghax jiena kwazi, kwazi jekk tibni lukanda biss ukoll tqum polemika fil-Kabinett ghaliex hemm mhux hawn u jekk taghmel
water sewage treatment l-isess tqum polemika kbira, nghamluh hawn, nghamluh hemm fil-Kabinett tqum. Issa jigifieri din haga bhal din, nerga’ nghid mhux fid-dettal, fil-principju l-investituri min huma, kemm hu sod, x’effett se jkollu fuq l-ekonomija. Ghax anke l-ekonomija, x’effett ikollu fuq l-ekonomija ma nidholx jien imbaghad jibghatuli l-kontijiet u nara. Dan it-tip ta’ divizjoni bejn il-Ministeri ghalina stramb, stramb. Issa huwa still tal-gvern all right imma jigifieri.
Onor. C. Abela : Ehe l-ewwel nett il-progetti kif ghidt diga jitfasslu mill- Ministeri rispettivi u jaghmlu parti mill-hidma li semmejt inti Sur Prim Imhallef huma bhala skrutinju. Fuq il-kaz tal-VGH naturalment kien hemm anke l-Awditur Generali li ghamel ir- rapport tieghu.
Imh. A. Lofaro : Imma dak wara.
Onor. C. Abela : Naturalment ir-rapport kif qed tghidu intom gustament sar wara, jigifieri hemmhekk hemm anke konkluzjonijiet li l-gvern diga ghamel dikjarazzjonili ha nota ta’ dawk id-dikjarazzjonijiet. Jiena t- timing ta’ meta telaq dan il-progett tal-VGH jisfuggili fil-mument, ma nafx ezatt meta kien. Qed nghid dan ghax jista’ jkun li jien ma kontx membru tal-Kabinett allura ma nistax nghid jekk kienx gie diskuss fil-bidu jew le, pero’ li smajt fuq dan il-progett kien dak li hareg fil-pubbliku, allura ma kienx hemm l-okkazjoni fejn jiena kont prezenti ghad-diskussjoni fuq dan il-progett.
Imh. A. Lofaro : Fil-media jigifieri.
Imh. M. Mallia : Per ezempju kont taf, dan l-ahhar harget fil-pubbliku, illi kien sar memorandum of understanding mal-Vitals qabel ma nghatat it-tender. Dan il-fatt gie a konoxxenza ghalik?
Onor. C. Abela : Le jiena qrajtu fil-gurnali meta hareg dan l-ahhar. Imh. A. Lofaro : Fil-media wkoll.
Imh. M. Mallia : Fil-media wkoll. Onor. C. Abela : Iva.
Imh. V. Said Pullicino : Imma tifhem li xi haga bhal din kellha tkun bilfors soggetta ghal Cabinet approval qabel Ministru jghid ha ncedi nofs is-sahha ta’ Malta lil xi hadd, tajjeb. L-agreement li jorbot prattikament apparti mbaghad x’gara wara.
Imh. A. Lofaro : Mid-derha ma kienetx.
Imh. V. Said Pullicino : Ghax anke l-Awditur Generali hadem kemm fuq tal- gass, kemm fuq din, jigifieri dawk huma nvestigazzjonijiet utli u ahna niehdu nota taghhom ukoll. Imma jigifieri bhala administration issa ghax jiena . . . .
Onor. C. Abela : Jiena Sur Imhallef, jiena ma nafx u ma niftakarx li dawn id- dettalji jkunu gew diskussi fejn kont prezenti jiena, jigifieri ma jidhirlix li jien kont prezenti . . .
Imh. A. Lofaro : Ma jidhirlekx li gew diskussi? Onor. C. Abela : . . . meta kont prezenti jien. Imh. A. Lofaro : Ok.
Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri inti taqbel mal-Ministru jew xi Ministri ohrajn illi inti d’dawn ma dhaltux. Basically saru dawn, kellkom presentation, jekk kellkom f’tas-Sahha ghax tal-gass kellkom presentation imma f’tas-Sahha ma nfx jekk kellkomx presentation u speci dak li riedu qed jamministrah dan u jimxi.
Onor. C. Abela : Jien ma kontx prezenti ghall-ebda prezentazzjoni. Imh. A. Lofaro : Ok.
Imh. V. Said Pullicino : Fair enough.
Imh. M. Mallia : Issa din il-hbiberija bejn deputati u persuni fin-negozju li qed tissemma, connections bejn persuni fin-negozju, il-partit u l- policies kif gew imfassla. Were you aware illi kien hemm dan l- approchement minn nies tan-negozju mal-partit? Jekk kont taf biha din x’kienet ir-rejazzjni tieghek? Hawnhekk gew jghidulna illi per ezempju Anglu Farrugia kien qalilna illi ma hax pjacir illi jara certa nies fin-negozju javvicinaw so close lil-partit. Din kon taraha inti?
Onor. C. Abela : Le jiena kif ghidt fil-bidu ghall- mistoqsijiet taghkom, l-ghan tal- Partit Laburista way back fit-twenty thirteen (2013) kien pjan tieghu fuq l-energija u r-ragunijiet ghalfejn. Issa naturalment imbaghad kif dak ser naslu ghalih, diga tkellimt fuq dan. Jiena m’inhiex persuna li, ha nghid hekk, ghandi xi hbiberiji partikulari ma’ persuni li huma fin-negozju. Nifhem li persuni li huma fin- negozju jipprovaw b’xi mod jew iehor . . .
Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.
Onor. C. Abela : . . . ikunu qrib lejn politici ta’ kull partit mhux biss f’Malta imma nahseb did-dinja kollha u l-importanti huwa li wiehed izomm certu linja li filwaqt li jisma’ u jifhem lil kullhadd, anke bi progetti jew proposti li xi hadd ikun jixtieq jaghmel, pero’ l- importanti huwa li naraw li l-gid komuni finalment jirbah.
Imh. M. Mallia : Kont taf inti bi hbiberija bejn Yorgen Fenech u Keith Schembri?
Onor. C. Abela : Jiena kif ghidt lil Keith Schembri sirt nafu wara l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013).
Imh. A. Lofaro : U lil Yorgen?
Onor. C. Abela : Yorgen Fenech qatt ma ltqajt mieghu, ma nafux. Ovvjament issa sar maghruf mhux hazin, imma jiena qatt ma ltqajt mieghu u qatt ma kellimtu.
Imh. A. Lofaro : U lil Yorgen?
Onor. C. Abela : Ghal Yorgen qed nghid Sinjura. Imh. A. Lofaro : Eee mhux ghas-sur Schembri?
Onor. C. Abela : Is-sur Schembri ltqajt mieghu wara l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013). Lil Yorgen ma kellimtu qatt.
Imh. A. Lofaro : Imma minn wiccu kont taf min hu s-sur Fenech? Minn wiccu?
Onor. C. Abela : Le lanqas, lanqas.
Imh. A. Lofaro : Pero’ ma tistax tghidilna kienx ikun Kastilja regolari, ghax ma kontx taf min hu.
Onor. C. Abela : Ma kontx naf min hu. Imh. A. Lofaro : All right.
Onor. C. Abela : Ovvjament issa . . . Imh. A. Lofaro : Issa ovvja.
Imh. V. Said Pullicino : Onorevoli, il-kuncett illi l-gvern ikun business friendly huwa wiehed pozittiv. Forsi ghal Malta huwa nnovattiv, imma huwa pozittiv. Il-problema hu meta l-business friendly isir money friendly. Jigifieri hawnhekk il-feeling, ha naghmluha hekk, il- feeling hu illi things went out of hand ghaliex minn business friendly morna ghal money friendly. Issa inti kellek dan il-feeling along the years meta kont Ministru? Ghax ifhimni kullhadd, nghixu fid-dinja kullhadd ghandu l-opinjonijiet tieghu, tista’
tesprimihom inti u l-feelings tieghek, jigifieri inti jekk kellekx din l- idea illi hawnhekk il-flus qed jiehdu over, tajjeb? U fil-fatt, I mean the general criticism hija dik ghax il-bqija li tkun business friendly hija haga tajba.
Onor. C. Abela : Le, jiena kif qed tghid inti Sur Prim Imhallef l-importanti huwa li wiehed jahdem flimkien u naturalment min jipprovdi x- xoghol huwa mportanti f’kull pajjiz inkluz f’pajjizna li ahna niddependu fuq ir-rizors umana u ovvjament dak ir-rizorsa li ahna ghandna. Jiena ma ghandi l-ebda fatt li nista’ naqsam maghkom Sinjuri Imhalfin li jekk kienx hemm min qabez il-linja jew le. Il-fatt li gvern ta’ pajjiz jahdem anke mas-settur kummercjali nahseb li hija xi haga tajba ghax johloq ix-xoghol u naturalment anke r-rota ekonomika u l- ekonomija tkun tista’ tikber biex wiehed iqassam il- gid ahjar. Pero’ jiena ma ghandi l-ebda fatt li nista ovvjament nghid lilkom jekk kienx hemm li b’xi mod jew iehor nqabzet il-linja u morna lil hinn minn dak li wiehed kif iddiskrivejt inti, li wiehed ikun business friendly ghal money friendly.
Imh. V. Said Pullicino : Allura essenzjalment qed nghidu illi meta gara l- Cabinet Meeting, Parliamentary Group anzi, ta’ Novembru tas- sena ‘l ohra, ta’ sentejnilu nahseb, meta . . .
Imh. A. Lofaro : Is-sena l-ohra nahseb.
Imh. V. Said Pullicino : . . . daka gie provokat mill-fatti li hargu biss dwar Yorgen Fenech fil-gazzetti? Ghax imbaghad I mean kellna r-rizenja tas-sur Schembri giet qabel. I mean x’gara sewwa sew? Ghax hemmhekk kien hemm uproar hux hekk? F’dak il-meeting kien hemm pressjoni kbira fuq il-Prim Ministru allura biex jirrizenja li kien pass, ghax li wkoll wiehed ma jifhimx jekk ma kienx hemm dawn ic-cirkostanzi serji, ghalfejn wiehed jirrizenja? Jekk il-foul kien biss ta’ wiehed (1) jew tnejn (2), ghaliex mhux dawk biss gew sanzjnati u x-xoghol baqa’ miexi? I mean min ma ghandux tort ma ghandux jehel bil-htija. Din il-bicca daqsxejn, all right il-Prim Ministru jghid u qalha xi jumejn ilu wkoll, illi hu jiehu r- responsabilta tas-sub-alterni tieghu. Imma dak allura japplika ghal Kabinett kollu, allura come on, qed tifhem? Jigifieri kif tispjegaha din?
Onor. C. Abela : Ma nafx jekk hux qed tirreferi ghal laqgha tal-Kabinett ta’ Novembru jjew xi laqgha ohra tal-gorup parlamentari.
Imh. V. Said Pullicino : Jiena nahseb ghal-laqgha tal-group parlamentari meta ltqajtu Kastilja kollha, sar dak il-Parliamentary Group nimmagina – ma nafx intom tafu.
Onor. C. Abela : Jekk qed tirreferi ghal-laqgha tal-Kabinett li kienet damet anke sas-sieghat bikrin ta’ filghodu, dik kienet laqgha tal-Kabinett biss.
Imh. V. Said Pullicino : Tal-Kabinett. Mela fuq dan qed nitkellmu.
Onor. C. Abela : Le hemmhekk saret diskussjoni fil-Kabinett naturalment fuq ic- cirkostanzi. Nahseb anke hareg pubbliku u s-suggett li gie diskuss f’dik il-laqgha tal-Kabinett u dwar ir-rizenja ta’ l-ex Prim Ministru Joseph Muscat. Kif ghidt inti diga esprima ruhu li bhala Prim Ministru hass li kellu jerfa’ r-responsabilta’ ta’ dak li gara.
Imh. V. Said Pullicino : Il-feeling kien allura li gie tradut l-Prim Minstru?
Onor. C. Abela : Dik nahseb hija mistoqsija li trid issir lilu jekk hassux tradut jew le.
Imh. V. Said Pullicino : Le, le, le. Il-feeling f’dik il-laqgha, x’kien? Biex gie allegat, ghax jista’ jkun li kien hemm xi hadd qallu hares inti gejt ittradut, jew dak ittradiek. Dak kien il-feeling? Ghax normalment il-Prim Ministru li ma ghamel xejn hazin ikollu sapport, ma jkollux dawn l-attakki, apparti l-pozizzjoni tieghu, forsi ghamel sew, mhux qed nikkritikaha din li jighid jiena nitlaq ghax jien responsabbli.
Onor. C. Abela : Jiena kif ghidt aktar qabel Sur Prim Imhallef nippreferi li d- delibirazzjoni u d-diskussjoni li ssir fil-Kabinett anke ghax marbut bil-kunfidenzjalita’ ta’ dak li jigi diskuss fil-Kabinett. Imma kien hemm diskussjoni fuq is-suggett li ghalih issejah il-Kabinett iktar milli fuq feeling jew jekk wiehed hassux tradut jew le, iktar fuq il- fatti li kellna – fuq is-suggett li kellna quddiemna bhala suggett ghad-diskussjoni.
Imh. V. Said Pullicino : Ma thossx illi kieku l-Kabinett jew il-gvern li kien dak iz-zmien kien iktar attiv fuq dawn il-fatti li qed insemmu kollha, jigifieri certi affarijiet setghu ma grawx? Fil-fatt qalha l-Prim Ministru stess, l-ex Prim Ministru – qal li kieku hadna certi passi
qabel forsi dan li gara ma garax. Imma donnu this is the – this is situation hux.
Onor. C. Abela : Jiena li ghidt qabel nikkonfermah anke issa. Jigifieri wayback meta hargu tal-Panama Papers, jien l-opinjoni tieghi kienet li l- persuni li ssemmew fil-Panama Papers ghandhom l-ewwel jikklerjaw isimhom u jwiegbu ghal dak li kien jigi – dak li deher fil- media, li kien qed jigi allegat fil-media. Ma nafx liema kelma nistghu nuzaw. U allura per konsegwenza kieku ttiehdu certu mizuri dak iz-zmien, il-probabilta’ kienet tkun li jista’ jkun li forsi certu affarijiet ohrajn li ssemmew wara jista’ jkun ma kienux isehhu.
Imh. V. Said Pullicino : That is our situation. Bil-mod il-mod naslu x’imkien. Imh. A. Lofaro : Inti m’initix avukat hux?
Onor. C. Abela : Le jiena qabel . . .
Imh. V. Said Pullicino : Occupational therapist.
Onor. C. Abela : Le lanqas. Jiena mpjegat tal-bank jien.
Imh. A. Lofaro : Imma d-degree tieghek jekk joghgbok, inti ggradwajt fil- ?
Onor. C. Abela : Le jiena kont ghamilt kors fil-labour studies u kont naghmlu wara l-hin tax-xoghol tieghi u dak huwa l- . . .
Imh. A. Lofaro : Ok. Labour studies. Onor. C. Abela : Yes.
Imh. A. Lofaro : Ok. Drittijiet tal-haddiema hux hekk? Onor. C. Abela : Ezatt.
Imh. M. Mallia : Ok.
Imh. V. Said Pullicino : You are not aware matul is-snin illi kien hemm xi – ma nghidx hbiberiji, xi kuntatti bejn membri tal-Kabinett jew membri vicin il-gvern u nies li ssemmew li jistghu jkunu nvoluti f’dan id- delitt hu?
Onor. C. Abela : Jiena li nista’ nwiegeb hu li jiena persuni li qed jissemmew ma ghandix hbiberija jiena. Issa jekk haddiehor ghandu hbiberija naturalment sta ghal haddiehor li jwiegeb ghalih innifsu.
Imh. M. Mallia : X’kienet ir-rejazzjoni tieghek meta sirt taf bl-assassinju?
Onor. C. Abela : Li niftakar li jiena kont imsiefer. Jekk niftakar tajjeb f’delegazzjoni ma l- Eccellenza taghha l-President tar-Repubblika.
U meta persuna gie qalli b’dak li gara, ghal bidu ma ridtx nemmen dak li qal u fil-fatt ghidtlu dawn mhux affarijiet tac-cajt ovvjament.
Imh. A. Lofaro : Normali li ma temminx.
Onor. C. Abela : Hekk hu. U allura jiena kont skantat b’dak li gara. Nahseb li hija xi haga li . . .
Imh. A. Lofaro : Hadt xokk nimmagina.
Onor. C. Abela : Hekk hu. Jigifieri mhux haga li qed tistenniha, mhux haga sabiha li grat assolutament . .
Imh. A. Lofaro : Le, le.
Onor. C. Abela : Xi haga kundannabli ghall-ahhar u allura jiena ha nghid hekk kont ixxukkjajt b’dak li smajt . . .
Imh. A. Lofaro : Tant li ma stajtx temmen hux vera.
Onor. C. Abela : . . . u ppruvajt nara mbaghad x’kienu qed jirraportaw il- gurnali on line biex nara ftit dak li kien qed jigri.
Imh. A. Lofaro : Ehe.
Imh. V. Said Pullicino : Bhala Ministru ta’ l-Intern int kont responsabbli ghan- nomina ta’ diversi Kummissarji tal-Pulizija. Nahseb li kien hemm xi tnejn (2) jew tlieta (3)?
Onor. C. Abela : Il-ligi dak iz-zmien kienet tghid li huwa l-Prim Ministru li jahtar il-Kummissarju tal-Pulizija.
Imh. V. Said Pullicino : Ovvjament, yes ehe.
Onor. C. Abela : Jiena fi zmieni kien hemm il-Kummissarju Michael Cassar. Fil-fatt nahseb gie gurnata qabel hadt il-gurament jiena, mahtur jigifieri u mbaghad kien hemm il-Kummissarju Lawrence Cutajar.
Imh. V. Said Pullicino : Lawrence Cutajar.
Onor. C. Abela : Meta rrizenja naturalment Michael Cassar. Imh. V. Said Pullicino : U fil-fatt ma kienx hemm Zammit ukoll? Onor. C. Abela : Le jiena ma lhaqtux.
Imh. V. Said Pullicino : Ma lhaqtux. Jigifieri inti Cassar u Cutajar. Onor. C. Abela : Ezatt.
Imh. M. Mallia : Allura meta . . .
Imh. V. Said Pullicino : U meta Cutajar qala’ dik il-kritika kollha fuq il-Panama Papers li ma hax azzjoni fuq Pilatus Bank etc, Pilatus Bank basically, inti ghamilt xi query fuqha din?
Onor. C. Abela : Jekk m’iniex sejjer zball, pero’ jiddependi x-xhur meta kienu, nahseb li ma kontx ghadni Ministru ta’ l-Intern. Pero’ suggett ghat- timing meta kienu ghax per ezempju tal-Pilatus Bank etc, jiena ma kontx Ministru ta’ l-Intern dak iz-zmien imma kont Ministru ta’ l- Affarijiet Barranin.
Imh. V. Said Pullicino : Ma kontx Ministru inti.
Imh. M. Mallia : Inti kont taf illi Michael Cassar kien ircieva rapport minn ghand l-FIAU?
Onor. C. Abela : Le jiena ma kelli l-ebda informazzjoni li l-FIAU ghadda xi rapport lil Michael Cassar.
Imh. M. Mallia : Li kien infetah file Operation Green?
Onor. C. Abela : Ma kontx naf hlief li qrajt minn dak li qal hu stess quddiem is-Sinjorija Taghkom.
Imh. M. Mallia : Il-Kummissarji li servew tahtek, dawn kienu jaghtuk briefings ta’ xi investigazzjonijiet serji li kienu ghaddejjin dak il-hin, dak iz-zmien?
Onor. C. Abela : Le huma ma kienux jaghtuni u jien qatt ma tlabt lanqas. Imh. M. Mallia : U qatt ma tlabt lanqas?
Onor. C. Abela : Le.
Imh. M. Mallia : Taf pero’ illi kienu jaghtu xi briefings Kastilja? Onor. C. Abela : Le ma nafx.
Imh. A. Lofaro : Lill-Prim Ministru?
Imh. M. Mallia : Dirett lill-Prim Ministru. Onor. C. Abela : Jekk taw jien ma nafx.
Imh. A. Lofaro : Lanqas Security Service ma kienux jaghtuk briefings? Onor. C. Abela : Skont fuq xiex imma Sinjura Imhallef.
Imh. A. Lofaro : Fuq affari ta’ importanza kbira nimmagina.
Onor. C. Abela : Peress li kif ghidna iktar qabel il-kuntatt mal-Kap tas-Servizz tas- Sigurta kien, ha nghidu hekk wiehed regolari minhabba . . .
Imh. A. Lofaro : Hekk hu, mhux hekk.
Onor. C. Abela : . . . minhabba l-issues tal-warrants, ahna ma kienx ikollna xi konversazzjoni fis-sens fuq xi affarijiet ta’ dettal jew inkella specifici, imma kienet tkun xi haga generali dwar kif nistghu ntejbu l-operat tas-servizz.
Imh. A. Lofaro : Allura mhux briefings, mhux briefings?
Onor. C. Abela : Il-briefings li kien ikollna kien fil-kumitat tas-sigurta’ fejn hemmhekk ghandek il-kumitat tas-sigurta’ kompost bil-Ligi taht il- presidenza tal-Prim Ministru u jkun hemm ukoll prezenti l-Kap ta’ l-Oppozizzjoni fejn hemmhekk, ha nghidu hekk, kien jigi prezentat ir- rapport annwali li mbaghad kien anke jitpogga fuq il-mejda tal- Kamra u hemmhekk kienu setghu isiru xi mistoqsijiet minn dawk li kienu jkunu prezenti.
Imh. M. Mallia : Keith Schembri kien ikun prezenti ghal dawn il-meetings?
Onor. C. Abela : Le ghall-kumitat tas-sigurta ma kienx ikun prezenti anke ghax il- membri huma specifikati fil-Ligi.
Imh. A. Lofaro : Fil-Ligi.
Onor. C. Abela : Il-Prim Ministru, l-Ministru li huwa responsabbli mis-Servizz tas-Sigurta, normalment il-Ministru ta’ l-Intern ghalinqas f’dawn l- ahhar legizlaturi, l-Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin u l-Kap ta’ l- Oppozizzjoni.
Imh. A. Lofaro : Allura dwar l-assassinju tas-Sinjura Caruana Galizia lilek hadd ma kien jaghtik briefings, ghax lill-Prim Ministru kienu jaghtuh.
Onor. C. Abela : Jiena ma kontx Ministru ta’ l-Intern dak iz-zmien. Imh. A. Lofaro : I see, ok.
Imh. V. Said Pullicino : Inti ghal parties ta’ Yorgen Fenech ma kontx tkun mistieden hux hekk? Ma kontx mistieden?
Onor. C. Abela : Ma kontx nafu Sur Prim Imhallef u allura . . .
Imh. V. Said Pullicino : All right. Ghal party tal-Girgenti kont mistieden? Onor. C. Abela : Lanqas.
Imh. V. Said Pullicino : Lanqas. Biex nikklerjawha ta’ ghax inkella jibqghu hafna dubbji. Jekk hemm xi domandi Dr. Azzopardi. Eee, taf xi rrid insaqsi biss fuq Jonathan Ferris.
Onor. C. Abela : Skuzi?
Imh. V. Said Pullicino : Jonathan Ferris. Onor. C. Abela : Yes.
Imh. V. Said Pullicino : Jonathan Ferris, inti kont b’xi mod involut f’dak l- incident?
Onor. C. Abela : Ghal liema incident qed tirreferi?
Imh. V. Said Pullicino : L-incident meta kellu, li kien fi trouble, kien se jitkecca jew telaq minn hemm, ma nafx.
Onor. C. Abela : Le, li naf huwa li kien ha jispicca mill-Korp tal-Pulzija biex imur jahdem l-FIAU. Ma nafx li kien hemm xi ncident partikulari.
Imh. V. Said Pullicino : Imbaghad ma l-FIAU ma kellekx kuntatt mieghu inti? Onor. C. Abela : Le, le, jiena . . .
Imh. V. Said Pullicino : F’xi cirkostanza jigifieri?
Onor. C. Abela : Le meta mar l-FIAU jigifieri l-FIAU ma kienetx taqa’ taht il- Ministeru li jiena kont responsabbli minnu u allura ma baqax impjega tal-Korp tal-Pulzija u ma kelli l-ebda kuntatt mieghu. Lanqas meta kont Ministru ta’ l-Intern ma kelli kuntatt mieghu.
Imh. V. Said Pullicino : All right, all right.
Imh. A. Lofaro : Kont taf bil-hbibierija bejn Silvio Valletta u Yorgen Fenech? Onor. C. Abela : Le ma kontx naf hlief dak li hareg fil-gurnali ricenti.
Imh. M. Mallia : Sussegwentement. Imh. A. Lofaro : Xejn, xejn ma kont taf? Onor. C. Abela : Le.
Imh. M. Mallia : Ok, Dr. Azzopardi.
Dr. J. Azzopardi : Buon giorno Ministru. Onor. C. Abela : Bongu.
Dr. J. Azzopardi : Xi affarijiet illi koprejt – mela, ehe, din id-domanda issa. F’Mejju ta’ l-elfejn u sittax (2016) kien hemm vot ta’ fiducja fil- Parlament fejn membri tal-gvern, inti parti minnhom, tghajtu l- fiducja dak iz-zmien Ministru Konrad Mizzi. Id-domanda tieghi – dak huwa fatt jigifieri inti vvutajt favur bhal kumplament. Huwa fatt ukoll li kellkom il-Whip. Id-direzzjoni tal-Whip. Id-domanda tieghi hija jekk inti kellekx diskussjoni mal-Whip jew mal-Prim Ministru qabel dak il-vot, jekk dak il-vot kontx tivvota differenti li kieku ma kienx hemm il-Whip, dik l-ordni f’Mejju ta’ l-elfejn u sittax (2016). Qed nitkellmu xahar wara l-Panama Papers bejn wiehed w iehor.
Onor. C. Abela : Mela kif ghidt diga ghall- mistoqsija tas-Sinjorija Taghhom, jiena dak li kont nahseb ghidtu direttament lill-Prim Ministru meta gejt avvicinat mill-Prim Ministru u staqsieni x’nahseb jiena. Bhal ma jigri anke fil-hidma taghna parlamentari, bhala Group
Parlamentari ovvjament niltaqghu b’mod regolari, nitkellmu fuq l- agenda parlamentari u naturalment inkluz fuq dak il-vot li qed jaghmel referenza ghalih Dr. Azzopardi.
Imh. A. Lofaro : Sewwa. Tkellimtu mela?
Onor. C. Abela : Tkellimna u jiena kont sodisfatt li bid-diskussjoni li kellna tant li kif gejt mistoqsi jiena wkol kont ivvutajt bil-mod li vvutajt fil- Parlament fuq dik il-mozzjoni.
Imh. A. Lofaro : Jigifieri anke kieku kellek l-ghazla, kont taghtih il-fiducja tieghek dak iz-zmien? Ghax dik kienet id-domanda.
Onor. C. Abela : Jiena wara li kellna d-diskussjoni li kellna, dak li ntqal ghal- inqas . . .
Imh. A. Lofaro : Ghax hu taghkom spjegazzjoni le?
Onor. C. Abela : . . . kif gew spjegati l-affarijiet, sa dak iz-zmien qed nitkellmu ahna.
Imh. A. Lofaro : Iva mela two ow one six (2016).
Onor. C. Abela : Two ow one six (2016). Naturalment l-affarijiet kienu tali li jiena hassejt li kelli nivvota b’dak il-mod.
Imh. A. Lofaro : Ma kellekx problema. Ok.
Imh. V. Said Pullicino : Imma sa dak iz-zmien kien diga ccaqlaq minn Ministru ta’ l-Energija ghall-Ministru tal-Progetti?
Imh. A. Lofaro : Ma nafx ta.
Imh. V. Said Pullicino : Ghal dak li huwa vote of confidence ta’. Ghax fil-kaz din setghet influwenzatkom ukoll, il-fatt li speci hu kellu, kienu ttiehdu kontra tieghu certi mizuri.
Onor. C. Abela : Ma nistax inwiegbek b’mod li nkun cert li jekk kienx spicca mil- Ministeru li kellu qabel u mbaghad sar Minsitru tat- Turizmu u kellu wkoll Projects Malta li kien jaqa’ parti mill-Ministeru tieghu.
Imh. V. Said Pullicino : Li huwa anke dak huwa sintematiku ghalina li l- Ministru Mizzi meta ccaqlaq, iccaqlaq bil-progetti kollha mieghu.
Imh. A. Lofaro : Kollha.
Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri ok, fair enough jista’ jkun hemm decizjoni ta’ amministrazzjoni. Imma fid-dawl tac-cirkostanzi kollha mbaghad bdew iqumu certu domandi hu. Imma nsomma.
Dr. J. Azzopardi : Mela risposta jekk fhimt sew hija isma a bazi ta’ l- informazzjoni, tas-sodisfazzjon, spjega li tana jiena stajt, ha nuza
kelma kkoregini, serenament nivvota kif ivvotajt f’Mejju ta’ l-elfejn u sittax (2016) ghal fiducja. U issa inti ghamilt enfasi. Sa dak inhar il-fatti li konna nfurmati bihom wassluna biex nivvutaw jew wassluni biex nivvota favur. Pero’ ftit tax-xhur ilu nafu x’gara, fatt pubbliku, Konrad Mizzi gie vvotat ‘il barra mill-Group Parlamentari. X’gara differenti? Kien hemm xi fatti godda illi ma kontx taf bihom fl-elfejn u sittax (2016) biex issa l-ezitu kien totalment differenti?
Onor. C. Abela : Mela vis-a-vi Mejju elfejn u sittax (2016) ha nghid hekk innnehhi l-kelma serenament imma nghid li vvotajt fuq dik il- mozzjoni. Minn Mejju elfejn u sittax (2016) issa wasalna ghal twenty twenty (2020) meta naturalment imbaghad jiena wkoll kont partecipi fid-decizjoni li ha l-ezekuttiv nazzjonali tal-partit fejn l-Onorevoli Konrad Mizzi mbaghad ma baqax ikun parti mil- Group Parlamentari.
Imh. A. Lofaro : Ezatt.
Onor. C. Abela : Naturalment mill-elfejn u sittax (2016), Mejju elfejn u sittax (2016) sas-sena elfejn u ghoxrin (2020) komplew jinstemghu allegazzjonijiet ohrajn li nahseb kienet decizjoni f’waqtha.
Dr. J. Azzopardi : Grazzi Ministru. Two thousand and seventeen (2017), two thosuand and seventeen (2017), inti meta kellek hjiel li se tissejjah elezzjoni bikrija?
Onor. C. Abela : Mela jiena niftakar li kien hemm mass meeting ta’ l-ewwel
(1) ta’ Mejju li kien sar – mela jien hemmhekk smajt id-data li l- Prim Ministru kien sejjer isejjah elezzjoni f’dak il-perjodu.
Dr. J. Azzopardi : Inhsadt?
Onor. C. Abela : Naturalment ma tkunx qed tistenniha. Bhal ma nhsadt u kont ixxukkjat meta smajt bl-ahbar tal-qtil tas-sinjura Caruana Galizia, naturalment fuq livell differenti, ghax il-paragun huwa daqsxejn differenti, imma meta tisma’ xi haga li ma tkunx qed tistenniha ghal bidu tahsdek xi ftit hux hekk.
Dr. J. Azzopardi : Ok. La qed issemmi wkoll issa, u nemmnek, il-hasda, xokk, dakinhar ta’ l-assassinju, l-assassinju sehh Monday. Kien Monday afternoon. It was a Monday is-sixteenth (16th). Issa jekk mhux sejjer zball il-Kabinett jiltaqa’ . . .
Imh. A. Lofaro : Tuesday.
Dr. J. Azzopardi : . . . every Tuesday. Jekk kont Malta, jekk kontx infurmat, bhala Ministru tkun infurmat, x’gie diskuss fil-Kabinett fuq l- assassinju li kien sehh il-gurnata ta’ qabel?
Onor. C. Abela : Jiena kif ghidt anke . . . Dr. J. Azzopardi : Kont imsiefer.
Onor. C. Abela : . . . kont imsiefer u konna ghadna ma wasalniex lura u allura ma ghandix informazzjoni jekk . . .
Dr. J. Azzopardi : Imma Ministru, ma hemmx ghalfejn ghax kont, kelli ftit esperjenza, stajt ma kellix. Hu minn lewn id-dinja li membru tal- Kabinett, Ministru, jkun infurmat jekk fil-laqgha tal-Kabinett li anke ma attendejtx ghax kont imsiefer fuq xoghol Ministerjali tkun infurmat. Gejt infurmat mill-kollegi tieghek jew mill-cabinet secretary ttiehdux decizjonijiet, konkluzjonijiet wara dak li kien sehh il-gurnata ta’ qabel?
Onor. C. Abela : Jekk ittiehdu xi decizjonijiet jien ma kontx infurmat fuq bazi ndividwali. Imma naturalment imbaghad thabbru affarijiet li l- gvern b’mod ufficjali kien se jiehu. Il-passi li l-gvern kien se jiehu.
Imh. M. Mallia : Dakinhar li kien qieghed isir dan il-meeting, dan il-Cabinet Meeting, ma kkomunikawx mieghek permezz tal-mobile jew xi haga?
Onor. C. Abela : Le, le Sur Imhallef.
Dr. J. Azzopardi : Sakemm inti – mela inti kont Minister Home Affairs sa Gunju elfejn u sbatax (2017). Issa, fl-ewwel nofs ta’ l-elfejn u sbatax (2017) tistax tifta’ dawl jekk kienx hemm offerta mill-Italja ta’ ghajnuna wara l-car bomb li kien hemm ta’ Romeo Bone, minghalija kienet Frar, Marzu elfejn u sbatax (2017).
Onor. C. Abela : Din li kienet grat l-Imsida ghandi nifhem hux hekk? Dr. J. Azzopardi : Yes sir.
Imh. A. Lofaro : Iva, l-Imsida ehe.
Onor. C. Abela : Hekk hu u int qed issaqsi dwar ghajnuna . . .
Dr. J. Azzopardi : Qed insaqsik jekk l-Italja, l-Italja kontx infurmat jew tistax titfa’ dawl jekk il-gvern Taljan fil-bidu ta’ l-elfejn u sbatax (2017) kien offra lill-pulizija Maltija l-ghajnuna teknika biex jissolvew il-car bombs?
Onor. C. Abela : Jiena ghal din il-mistoqsija mhux niftakar li b’xi mod jew iehor gejt infurmat jekk kien hemm din l-offerta minn naha tal- pulizija Taljana. Mhux qed nghid li ma setghetx grat jigifieri, pero’ jiena bhalissa m’inhiex niftakar jekk din kienx il-kaz jew le.
Dr. J. Azzopardi : Issa, meta kont Ministru ta’ l-Intern inti ffirmajt, u qed naghmel referenza ghal xhieda li inti tghajt pubblikament – iffirmajt warrant ta’ interception, ta’ komunikazzjoni ta’ Degiorgo. Qabel xejn ghal formalita ghax qeghdin quddiem Qorti differenti, inti dana xehdtu quddiem l-Imhallef Toni Abela, tikkonfermah?
Onor. C. Abela : Il-bierah. Dr. J. Azzopardi : Iva.
Onor. C. Abela : Jiena nikkonferma li kont imharrek biex nixhed fuq warrant li, issa jekk niftakrx li kien George Degiorgio jew xi persuni ohrajn jkun hemm diversi, pero’ apparentament jidher li jiena kont iffirmajtu. Jiena spjegajt il-mod kif isiru u naturalment il-bierah tajt ix-xiedha tieghi quddim l- Imhallef Abela.
Dr. J. Azzopardi : Ministru kemm nikkonfermaw biss, minn lewn id-dinja, imma kemm nikkonfermaw biex ma niehdu xejn for granted, meta l-Kap ta’ l-MSS jigi ghandek bhala Ministru jghidlek: isma ghandna suspett ragonevoli li Tizju nvolut f’din l-attivita u ghandna bzonn niehdu certu mizuri, certu passi. Ghandna bzonn l-awtorizazzjoni tieghek. Inti taghti l-kunsens tieghek jekk tkun sodisfatt, jekk tkun perswaz bil-hin u d-data tal-mument li hareg il-warrant, naqblu, bhala procedura fil-qosor?
Onor. C. Abela : Nikkonferma dak li qal l-Onorevoli Dr. Azzopardi.
Dr. J. Azzopardi : Insa l-isem ghax nimmagina li ehe mhux se toqghod izzomm l-isem tal-persuna. Tistax tghid illi meta gejt mitlub tawtorizza certu intercettazzjonijiet fil-bidu tat-two thousand and seventeen (2017), kien hemm ta’ l-anqas wiehed li kien in konessjon ma’ i nvolviment ta’ xi persuni fuq karozzi bomba?
Onor. C. Abela : Dan ma neskludiehx ghax sfortunatament meta kont Ministru ta’ l- Intern jiena ma kienx hemm kaz wiehed ta’ bomba.
Dr. J. Azzopardi : Yes. Imh. A. Lofaro : Ehe.
Onor. C. Abela : Dan kien li semmejt inti kien l-Imsida, kien hemm jidhirli xi wiehed Bugibba wkoll fi zmien li kont Ministru jiena jigifieri ma neskludix li kien hemm xi persuna jew persuni li l-Kap tas-servizz tas-Sigurta kien indikali – isma din hija raguni, pero’ ovvjament l- ismijiet ma niftakarx.
Dr. J. Azzopardi : Meta kont Ministru ta’ l-Intern kellek fi hdanek is-sezzjoni jew id-dipartiment responsabbli mill-hrug tal-visas?
Onor. C. Abela : Ghall-perjodu ta’ zmien iva. Jigifieri minn meta bdejt fid- disgha (9) ta’ Dicembru elfejn u erbatax (2014) – qed nitkellmu fuq Identiy Malta hawnhekk hux hekk?
Dr. J. Azzopardi : Yes, biex nghinek u biex inkun lejali mieghek . . .
Onor. C. Abela : Ma nafx jekk hux fil-bidu tas-sittax (’16) jew tas-(’17) li ma bqajtx. Tas-sittax (’16) jidhirli.
Dr. J. Azzopardi : Meta faqqa’ l-iskandlu tar-racket tas-visas ta’ l-Algerija, int kont responsabbli mid-dipartiment?
Onor. C. Abela : Mela meta kien hemm certu allegazzjonijiet, l- allegazzjonijiet ghandi nifhem li bdew qabel jien sirt Ministru ghal- Intern. Sa dan it-tant kien hemm anke xi inkjesta, investigazzjoni mill-Awditur Generali li l-Awditur Generali kien ta certu rakkomandazzjonijiet fuq nuqqasijiet amministrattivi u bil-kappell l-iehor ta’ Ministru ghal l-Affarijiet Barranin imbaghad jiena kont rajt li diga l-Ministeru, jigifieri qabel wasalt jiena biex inkun fair ma’ kullhadd, qabel sirt jiena Ministru ghal l-Affarijiet Barranin il- Ministeru ta’ l-Affarijiet Barranin kien diga ha dawk il-passi amministrattivi biex naturalment dak li semma l-Awditur ikunu jistghu isehhu.
Dr. J. Azzopardi : U ghall- korrettezza jew ghall-kompletezza, l-ghazla u l-hatra tal-persuni responsabbli tal-hrug tal-visas fil-Konsolat Malti fl- Algerija, li rrizulta li huwa parentela mal-Prim Ministru ta’ dak iz- zmien ma saritx minnek allura? Mill-predecessur tieghek?
Onor. C. Abela : Mela, meta jien kont Ministru ta’ l-Intern jien ma stajtx naghzel ghax dik l-ghazla issir mill-Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin ghax huwa Konslu. Meta mbaghad jiena sirt Ministru ta’ l- Affarijiet Barranin dik il-persuna li inti qed issemmi, ma kienetx ghadha hemmhekk.
Dr. J. Azzopardi : Ministru f’Novembru ta’ l-elfejn u sbatax (2017) inti Foreign Minister.
Onor. C. Abela : Novembru elfejn u sbatax (2017).
Dr. J. Azzopardi : Elfejn u sbatax (2017), inti Foreign Minister. Kien hemm rapport f’gazzetta, qed naghmel referenza ghall-artiklu li kien hemm fil-Malta Today data – ehe Novembru sbatax (’17), il- famuza kwistjoni ta’ dirty oil. Dirty oil. Mhux se nidhol fil-kwistjoni tas-suggett, mhux affarina. Id-domanda li xtaqt insaqsik pero’ hija kwistjoni ta’ governanza. Skont dan ir-rapport saret allegazzjoni li kien hemm falsifikazzjoni ta’ dokumenti tal-Ministeru ta’ l- Affarijiet Barranin. Nerga’ nghidlek irrelevanti jekk hux veru jew le. Mhux xogholi, mhux xoghol il-Bord. Li xtaqt insaqsik pero’ f’kaz serju bhal dan ghaliex, dejjem skont dan ir-rapport ghax taf tghidli isma r-rapport ma kienx korrett, ghandek kull dritt tghidha. Skont ir-rapport saret inkjesta nterna mmexxija minn tliet (3) Permanent Secretraies. Issa d-domanda tieghi hija ghaliex ma giex infurmat jew Magistrat ta’ l-ghassa jew il-pulizija, sakemm mhux il-kaz u fil- kaz tghidilna.
Onor. C. Abela : L-inkjesta li twaqqfet fejn kien hemm tliet (3) Segretarji Permanenti kienet saret biex, il-brief li kellha, issa qed niftakar – nipprova niftakar mill-memorja, biex jigi stabbilit jekk il-proceduri li kienu qed jintuzaw u li kienu ilhom jintuzaw, kienux korretti jew le. Li niftakar li kien hemm xi allegazzjoni fuq persuna partikulari li kienet tahdem f’dik is-section, id-dipartiment, u allura ghalina kien importanti li malajr kemm jista’ jkun dawn it-tliet (3) Segretarji Permanenti li kienu qed jifformaw il-Bord jistabilixxu, jaraw jekk l-affarijiet kienux qed isiru, jimxu mar-regolamenti, mal- parassi li dejjem intuzat hemmhekk.
Imh. V. Said Pullicino : Kienet inkjesta amministrattiva voldieri. Onor. C. Abela : Inkjesta amministrattiva ezatt.
Imh. V. Said Pullicino : Interna. Qabel ma tkompli, ghax inkella ha ninsa, fuq l-istess sistema, l-istess zmien, is-sur Neville Gafa` kellu jew ma kellux diplomatic passport?
Onor. C. Abela : Mela jidhirli li kien hemm xi mistoqsija jew mistoqsijiet Parlamentari f’dan il-kuntest u mill-memorja Sur Prim Imhallef jiena li nahseb li wegibt kien li hu ma kellux diplomatic passport.
Imh. A. Lofaro : Ma kellux.
Imh. V. Said Pullicino : Qatt inkarigajtuh intom bhala Foreign Affairs biex jaghmel xi inizjattiva mal-Libja ghan-nom tal-Gvern?
Onor. C. Abela : Le minn naha ta’ l-Affarijiet Barranin le ma kienx impjegat tal- Ministeru. Dan kont anke wegibtu f’mistoqsija Parlamentari u ahna ma konniex inkarigajnieh biex hu personali jew b’mod individwali jmur hemmhekk.
Imh. V. Said Pullicino : Imma kontu konxji tal-fatt li qieghed jintervieni fuq din il-linja?
Onor. C. Abela : Darba kien hemm xi rapurtagg f’xi gurnal fejn jidher li gie ppublikat xi ritratt tas-sur Neville Gafa` ma xi persuna Libjana li ma nafx jekk kienx Ministru jew le. Pero’ ahna l-pozizzjoni taghna kienet li ma kien hemm l-ebda nkarigu mill-Ministeru ta’ l- Affarijiet Barranin u allura mhux il-kaz li mar hemmhekk. Fil-fatt hareg li mar hemmhekk fuq inizjattiva tieghu ghal ragunijiet personali. Ghalinqas dak li gie ppublikat jigifieri.
Imh. V. Said Pullicino : Hu jghid li kellu eee passaport diplomatiku. Onor. C. Abela : Skuzi?
Imh. V. Said Pullicino : Hu jghid li kellu passaport diplomatiku. Imh. A. Lofaro : Hu jghid li kellu, iva.
Imh. V. Said Pullicino : Nemmen lilek ovvjament. Inti tohroghom.
Onor. C. Abela : Ejja nghidu li s-sistema jinhargu skont naturalment ghax ma niffiramhomx jiena zgur, pero’ jiena li qed nghid huwa li mill- memorja naf li kelli mistoqsijiet parlamentari jew mistoqsija zgur kien hemm wahda fejn jien wegibt li hu ma ghandux passaport diplomatiku. Naturalment . . .
Imh. V. Said Pullicino : Ahna nohduha li dik hija l-pozizzjoni tieghek. Jekk imbaghad issib xi risposta differenti, aghtihielna biss.
Onor. C. Abela : Bil-qalb kollha.
Dr. J. Azzopardi : Ministru, fl-elfejn u sbatax (2017) inti ltajt ma’ Andrew Caruana Galizia, it-tifel ta’ Daphne?
Onor. C. Abela : Mela elfejn u sbatax (2017) qed nitkellmu wara Gunju.
Dr. J. Azzopardi : Mela inti Foreign Minister, post June.
Onor. C. Abela : Mela jiena meta sirt Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin hadt l- izbriga, ha nghid hekk, li nipprova niltaqa ma l-istaff kollu tal- Ministeru. Kien impossibli li niltaqa’ maghhom b’mod individwali allura d-decizjoni li hadt kien li niltaqaghu skont id-dipartiment, skont is-secetion taghhom fejn hemmhekk ikollna diskussjoni dwar ix-xoghol li huma kienu qed jaghmlu u kif forsi wiehed jista’ jtejjeb jew inkella anke ha nghid hekk, jiena xi xtaqt minn dak id- dipartiment partikulari, li jaghmlu. F’dan ir-rigward jiena kont ukoll iltqajt mas-sur Andrew Caruana Galizia, niftakar f’zewg (2) okkazjonijiet. Darba minnhom kollettivament flimkien ma’ shabu ta’ fejn kien jahdem. Jekk nifakar tajjeb kien id-dipartiment jew id- direttorat tal-Maltin li jghixu barra u darba ohra fuq talba tieghu xtaq li jigi jkellimni privatament fl-ufficcju u jien accettajt u naturalment kienet it-tieni okkazjoni fejn tkelimt mieghu fl-ufficcju tieghi.
Dr. J. Azzopardi : Issa meta sirt Foreign Minister inti had til-gurament fit- tmienja (8) ta’ Gunju elfejn u sbatax (2017). Andrew Caruana Galizia naqblu li kien posted f’Ambaxxata barra minn Malta?
Onor. C. Abela : Ehe jidhirli li kien posted, jekk mhux sejjer zball l-Indja.
Dr. J. Azzopardi : Il-High Commission ta’ Malta gewwa l-Indja, hekk hu. Issa spjega ftit lil Bord jekk joghgbok, ghax dan huwa fatt, inti ezatt kif hadt over il-Ministeru, Foreign Minister fit-tmienja (8) ta’ Gunju, din kienet l-ewwel darba li inti kont responsabbli mill-Foreign, mhux hekk?
Onor. C. Abela : Hekk hu.
Dr. J. Azzopardi : Kemm ‘il persuna, kemm il-diplomatiku Malti fl-ewwel gimghatejn gie recalled back to base?
Imh. V. Said Pullicino : Dottore imma x’qed nippruvaw naghmlu? Dr. J. Azzopardi : Ha nkun iktar specifiku . . .
Imh. V. Said Pullicino : Ghax anke jekk ma hawn hadd, hawn hu biss.
Dr. J. Azzopardi : Ok mela ha nkunu specifici. Mela ara, huwa fatt li fit-tmienja u ghoxrin (28) ta’ Gunju elfejn u sbatax (2017), jigifieri qed nitkellmu ftit granet wara l-hatra tieghek bla kliem u bla sliem
Andrew Caruana Galizia kien recalled lejn Malta, mill-posting tieghu. Dan tikkonfermah?
Onor. C. Abela : Ma nikkonfermax id-dati ghax ovvjament – pero’ kien hemm numru ta’ ufficjali li tul iz-zmien imbaghad . . .
Dr. J. Azzopardi : Mhux tul iz-zmien Ministru.
Onor. C. Abela : Tul iz-zmien tieghi bhala Foreign Minister gew recalled jew inkella marru postings ohrajn.
Dr. J. Azzopardi : Ghaliex kien daqshekk priorita Andrew Caruana Galizia li kien ghadu anke kemm jizzewweg fl-ahhar ta’ Mejju elfejn u sbatax (2017), x’kien daqshek urgenti biex ikun recalled f’Malta fuq struzzjonijiet tieghek.
Onor. C. Abela : Le kif ghidt jiena ovvjament id-dati zgur ma niftakarhomx, pero’ li naf li kien hemm nurmu ta’ caqlieq hu.
Imh. V. Said Pullicino : Sorry ta. Pero’ x’inhu l-hsieb wqarajjha ghax naghtu kaz il-Ministru ddecieda jaghmel recall li mhux suppost ghamilha, I mean?
Dr. J. Azzopardi : Il-priorita l-Ministru gimghatejn wara l-gurament tieghu kien li Andrew Caruana Galizia kien recalled Malta, dik kienet il- priorita ghadu diehel.
Imh. V. Said Pullicino : Imma fejn se twassalna dik? Naghtu kaz kellu antipatija ma’ . . .
Dr. J. Azzopardi : Ha nara jekk kienx hemm ordni minn Kastilja Sur President. Ha nsaqsi lil Ministru jekk kienx ordnat mill-Prim Ministru jew minn Keith Schembri biex jaghmilha.
Imh. V. Said Pullicino : Staqsieh dik id-domanda. Staqsih direttament.
Onor. C. Abela : Mela Sinjuri Imhallfin jiena li nista’ nghid li kien hemm, kif jigri dejjem fl-ahhar mill-ahhar diversi caqliqiet li kienu saru tul il- perjodu. Li nerga’ nghid huwa li mas-sur Andrew Caruana Galizia jiena ltqajt darbtejn kif spjegajt u anke fil-laqgha li jiena kelli mieghu privatament, kienet laqgha kordjali hafna fejn . . .
Dr. J. Azzopardi : Naqblu li dik il-laqgha talabha hu biex jitlob spjega minn ghandek ghalfejn gie recalled Malta?
Onor. C. Abela : Is-sur Caruana Galizia kien talab li jiltaqa’ mieghi u jiena accettajt li niltaqghu u naturalment iddiskutejna wkoll anki l- operat tad-dipartiment jew direttorat fejn kien qed jahdem ghax
inhoss li hemmhekk kellna nghamlu hafna iktar milli konna qed naghmlu.
Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri r-recalls sar minhabba bhala ritaljazzjoni ghax xi haga li kienet tikteb ommu fil-blogs eccetera dak iz-zmien?
Onor. C. Abela : Jiena naturalment fil-konfront tieghi ghalkemm gie li ssemmejt fil- blog tas-sinjura Caruana Galizia, ma nistax nghid li kont l-aktar persuna li kont nigi targeted f’dan is-sens. Jigifieri jiena ma kelli l-ebda . . .
Imh. V. Said Pullicino : Fil-fatt fittixna u ma sibniex wisq. Onor. C. Abela : Ahjar.
Dr. J. Azzopardi : Spjega fitt lil Bord jekk joghgbok, number one, meta diplomatiku tittiehed id-decizjoni biex ikun recalled lura f’pajjizu, il-procedura bhala timeframe x’tinvolvi? Wiehed ikun avzat millum ghal l-ghada, minn sitt (6) xhur qabel, minn tliet (3) xhur qabel, minn xahar qabel?
Onor. C. Abela : Dak huma l-istaff tal-Ministeru taht is-Segretarju Permanenti li jiehu hsieb hu.
Dr. J. Azzopardi : Ija naf li hija taht il-Permanent Secretary . . .
Imh. V. Said Pullicino : Dottore m’ahniex naghmlu nvestigazzjoni ghax l- inkjesta mhux fuq hekk hu.
Dr. J. Azzopardi : Nista’ nispjega lill-Bord fl-assenza tax-xhud. Imh. V. Said Pullicino : Iva imma jekk ahna qed nitkellmu fuq . . .
Imh. M. Mallia : Mhux qed naraw relevanza ta’ dawn it-tip ta’ domandi ghalina.
Dr. J. Azzopardi : Ghax kienet tpattija ghal dak li kitbet ommu Sur Imhallef. Imh. M. Mallia : X’inhi?
Dr. J. Azzopardi : Kienet tpattija ghal dak li kitbet ommu. Imh. M. Mallia : Imma dan qed tghidu int hux.
Imh. V. Said Pullicino : Id-domanda saret.
Dr. J. Azzopardi : Ghalhekk qed naghmel id-domanda.
Imh. V. Said Pullicino : Id-domanda ghamiltha jiena, cara nahseb.
Dr. J. Azzopardi : Mela domanda ohra, nghid sew li hadd ma ntbaghat minn floku? Naqblu li ma nstab jaghmel xejn hazin f’postu? Naqblu li meta gie lura Malta ntefa’ go ufficcju ma jaghtuhx xoghol? Naqblu li nghata two (2) week notice biss biex jigi mill-Indja kontra l-prassi
normali? Dawn huma l-affarijiet li juru li kienet ritaljazzjoni u mhux sempliciment recalling normali.
Onor. C. Abela : Jiena ma kelli l-ebda raguni ghalfejn nirritalja fil-konfront tas-sur Andrew Caruana Galizia u allura ma nistax naqbel li kienet xi forma ta’ ritaljazzjoni fil-konfront tieghu u ma nafx l-elenku shih li ghamel. Pero’ ma kien hemm l-ebda ritaljazzjoni minn naha tieghi imma kienu postings li jsiru. L-Indja ntbaghtu persuni wara anzi, nahseb jekk niftakar tajjeb anke matul ix-xhur, meta stajna wara li gew impjegati aktar persuni fil-korp diplomatiku li kienet wahda mill-isfidi li nahseb kull Foreign Minister kellu jhabbat wiccu maghha ghal numru ta’ snin, kien propju li nimpjegaw aktar diplomatici. Diplomatici mehtiega kemm f’Malta u ovvjament anke barra minn Malta.
Dr. J. Azzopardi : Bil-gurament tieghek teskludi li kellek pressjoni mill-OPM? Onor. C. Abela : Jien ma narax ir-relevanza ta’ din . . .
Imh. V. Said Pullicino : Le, le. Id-domanda hija valida. Onor. C. Abela : . . . il-mistoqsija.
Dr. J. Azzopardi : Mela qed tkun skomdu l-mistoqsija. Onor. C. Abela : Le mhux skomdu . . .
Dr. J. Azzopardi : Iva jew le kellek pressjoni mill-OPM.
Onor. C. Abela : Mhix kwistjoni ta’ skumdita, kwistjoni li jkun . . . Dr. J. Azzopardi : Mela ta’ verita.
Onor. C. Abela : Skuzi?
Dr. J. Azzopardi : Kwistjoni ta’ verita.
Onor. C. Abela : Kwistjoni ta’ verita u mhux skumdita. Jigifieri jiena ilni naghti x-xiedha tieghi bi trankwillita shiha ma ghandix ghalfejn ma nkunx x’jismu. Jiena qed nghid li fix-xhur u snin ghax ghamilt sentejn u nofs li jiena kont Ministru ta’ l-Affarijiet Barranin kien hemm cirkostanzi, mhux din biss fejn naturalment persuni jiccaqalqu. Ma saret bl-ebda mod bhala ritaljazzjoni ta’ xi haga.
Dr. J. Azzopardi : Ghadu ma wegibiex id-domanda.
Imh. M. Mallia : Imma f’dan il-kaz ta’ Andrew Caruana Galizia, all right, id- domanda hija semplici u diretta. Kellek influwenza minn Kastilja dwar id-decizjoni li jingieb Malta?
Onor. C. Abela : Jien ma niftakarx li kien hemm tali cirkostanza.
Imh. M. Mallia : That’s all. That’s all. Dr. J. Azzopardi : Xejn aktar.
Imh. V. Said Pullicino : Qabel titlaq, l-ewwel ghidtilna li bhala Ministru ta’ l- Intern inti u sewwa suppost ikun, ma kontx tindahal fl-operat tal- pulizija. Comming back to the Ferris incident, jista’ jkun li s- segretarjat tieghek talab lil Ferris biex jaghtih xi nformazzjoni dwar xi inkjesta li kien qed jaghmel?
Onor. C. Abela : Dwar xi?
Imh. V. Said Pullicino : Dwar xi inkjesta li kien qed jaghmel fuq frodi?
Onor. C. Abela : Mela, ic-cirkostanzi graw hekk. Jiena kont mistieden fi programm tar-radio fuq stazzjon lokali fejn waqt il-hin tal-phone- ins kien hemm persuna li indika li hu gie frodat. Skont kliemu naturalment. Fejn qal li l-pulizija ma kienux qed jaghmlu xogholhom fil-konfront tieghu bhala persuna li gie frodat. Jiena din saret b’mod pubbliku, fil-fatt ir-recordings anke wiehed seta’ jismaghhom ukoll u qed nghid hekk ghal lill-media fil-fatt ghaddejtilhom dawn ir-recordings u jiena meta jkun hemm allegazzjoni serja bhal din fil-prezenza tieghi li kont qieghed fuq ir- radio naghti l-kummenti tieghi fuq l- operat tal-Korp tal-Pulizija fuq dak li ahna xtaqna li naghmlu u mhux biss fuq il-Korp tal- Puizija imma anke entitajiet ohra li kienu jaqghu taht ir- responsabilta tieghi, mbaghad ikollok phone-in bhal din li taghmel allegazzjoni serja li l-pulizija kienu qed jinjoraw il-kaz tieghu, naturalment jien ma stajtx inhalliha ghaddeja. Tana d-dettalji l- persuna li cempel, mhux on air ovvjament imma wara l- programm, u jiena tlabt lil xi ufficjal minn naha tas-segretarjat biex jara mal-pulizija dwar din l-allegazzjoni serja ta’ nuqqas ta’ azzjoni mill-Korp tal-Pulzija. Ahna l-interess taghna ma kienx li nkunu nafu d-dettalji tal-kaz. Sempliciment ridna nghaddu l-messag lil Korp tal- Pulizija li min kien qed jahdem fuq dan il-kaz partikulari jaghti d-dettalji lil min kien qed isofri minn dan il-frodi jew l- allegazzjoni li kien hemm.
Imh. V. Said Pullicino : U l-persuni nvoluti ma kienux jinkludu PEPs jew inkella membri fil-gvern? Kienu privati.
Onor. C. Abela : Le kienet persuna privata.
Imh. V. Said Pullicino : Privata li giet frodata minn persuna ohra privata. Onor. C. Abela : Hekk ghandi nifhem jiena.
Imh. V. Said Pullicino : Mhux hekk.
Onor. C. Abela : Hekk ghandi nifhem jiena u hekk kien. L-isem qatt ma hareg fil- publiku ovvjament wiehed irid jipprotegi l-persuna. Jigifieri l- mistoqsija saret biex, ghax anke dan il-persuna semma li minkejja li kien saqsa lill-Korp tal-Pulizija qatt ma kien inghata sodisfazzjon u allura nahseb akkuza serja bhal dik kien jimmerita li la ngabet ghal l-attenzjoni tieghi jiena lill-pulizija ghidtilhom isma kkomunikaw, ghaddu – jien ma kontx interessat li dan il-persuna kif ghidt inti kien persuna mhux PEP. Li jaraw li l-kaz miexi u li iktar minn hekk jinfurmaw lilu ghax hu kien il-persuna li kien qed ifittex l-informazzjoni.
Imh. V. Said Pullicino : Ok. Imh. M. Mallia : Grazzi hafna.
Imh. A. Lofaro : Grazzi Ministru.