Fl-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it- Termini ta’ Referenza ta’ l-Inkjesta Pubblika dwar l-Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.

Seduta miżmuma llum l-Erbgha 16 ta’ Settembru, 2020.

Hon. Chris Fearne, iben Fredrick u Carmen nee’ Darmanin, imwieled Attard u residenti Tarxien bil-Malti bil-gurament jghid:

Imh. M. Mallia : Dr. Fearne illun nafu li inti qieghed – ghandek certa pozizzjoni fil-Gvern, Deputat Prim Ministru, Deputat Leader tal- Partit, tista’ tghidilna ftit qabel it-two thousand and thirteen (2013) il-hajja politika tieghek x’kienet? Jekk kienet tezisti qabel dik id-data.

Dr. Chris Fearne : Meta kont zaghzugh kont attiv fl-organizazzjonijit ta’ l- istudenti l- KSU, l-MMSA, kont fil-fergha taz-Zaghzagh tal-Partit Laburista wkoll u kont is-Segretarju Generali ta’ dik li kienet il- federazzjoni ta’ l-Ghaqdiet taz-Zaghzagh Maltin, jigifieri n-National Youth Council. Eventwalment meta gradwajt bhala tabib ma bqajtx attiv politikament – kont mort nistudja u nahdem barra mill- pajjiz. Pero’ wara l-elezzjoni ta’ l- elfejn u tmienja (2008) kont iddecidejt illi nikkontesta f’isem il-Partit Laburista bhala kandidat fuq it-tielet u fuq r-raba’ distrett u kont elett fl-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013).

Imh. M. Mallia : Fit-two thousand and eight (2008) kont elett imma?

Dr. Chris Fearne : Le ma kontx ikkontestajt. Jigifieri wara l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tmienja (2008) . . .

Imh. M. Mallia : Wara. Ok. Wara. Imh. A. Lofaro : Wara, wara.

Dr. Chris Fearne : . . . iddecidejt li nikkontesta l-elezzjoni ta’ wara. Imh. M. Mallia : U mbaghad?

Dr. Chris Fearne : Imbaghad gejt elett fl-elezzjoni tlettax (’13). Kont back bencher originarjament, jigifieri ma kellix kariga ezekuttiva. Imbaghad f’April elfejn u erbatax (2014) inhtart Segretarju Parlamentari ghas-Sahha u sentejn wara Ministru ghas-Sahha.

Imh. M. Mallia : Meta gew imfassla l-programmi ghal dawn il-progetti ta’ l- isptarijiet, biex nghidulhom hekk, minn naha tal-Gvern, inti kont partecipi?

Dr. Chris Fearne : Fil-programmi politici? Imh. M. Mallia : Fil-programmi politici.

Dr. Chris Fearne : Jigifieri l-manifest elettorali biex niftiemhu tat-thirteen (’13)?

Imh. M. Mallia : Qabel it-thirteen (’13).

Dr. Chris Fearne : Le, qabel – le, ghall-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) jiena kont kandidat u ma kontx involut fl-organizazzjoni tal-partit – jigifieri le l-manifest elettorali ta’ l-elfejn u tlettax (2013) la kont konsultat dwaru u lanqas kelli sehem fih.

Imh. M. Mallia : Wara mbaghad, meta gejt mahtur bhala Ministru, bhala Segretarju Parlamentari?

Dr. Chris Fearne : Segretarju Parlamentari fl-elfejn u erbatax (2014).

Imh. M. Mallia : Fl-elfejn u erbatax (2014). Issa minn dik id-data ‘l hemm kont involut fil-progetti ta’ l-isptarijiet, kemm ta’ Barts, kemm ta’ l- isptar t’Ghawdex, kemm ta’ St. Lukes?

Dr. Chris Fearne : Mela l-Barts u l-Private Public Partnership kienu zewg (2) progetti separati. Barts bhalma taf inti kienet progett illi kien inbeda meta kien hemm Ministru tas-Sahha Godfrey Farrugia u kien hemm kuntatt ma’ Barts anka mill-Ministru Evarist Bartolo bhala Ministru ta’ l-Edukazzjoni u jiena meta sirt Segretarju Parlamentari bqajt nitkellem ma’ Barts. Dak il-progett kien lead mill-Malta Enterprise biex kemm jista’ jkun skola ta’ fama bhalma hi Barts naturalment tigi Malta. Fejn tidhol il-koncessjoni tal- Public Private Partnership, le, jiena dik ma kontx involut fiha xejn.

Imh. M. Mallia : Meta sirt taf l-ewwel darba bil-progett ta’ Vitals? Il-progett

– illi Vitals kienu se jkunu nvoluti fit-tregija ta’ l-isptarijiet?

Dr. Chris Fearne : Li kien ha jkun hemm zvilupp ta’ l-isptarijiet kont naf qabel ma kienu nvoluti Vitals, jigifieri l-isem ta’ Vitals sirt naf bih wara li kien hemm l-aggudikazzjoni, jigifieri qabel ma kontx naf.

Imh. M. Mallia : Mela ha nigu ftit qabel. Qabel ma kien hemm l- aggudikazzjoni x’kien l-involviment tieghek? X’kont taf?

Dr. Chris Fearne : Ma kontx involut. Ma kontx involut. Imh. M. Mallia : Ma kontx involut?

Dr. Chris Fearne : Le.

Imh. M. Mallia : Jigifieri bhala Ministru . . .

Dr. Chris Fearne : L-unika darba – le, ma kontx Ministru dak iz-zmien. Kont Segretarju Parlamentari.

Imh. M. Mallia : Kont Segretarju Parlamentari.

Dr. Chris Fearne : L-unika darba li jiena kont a konoxxenza ta’ xi haga simili ghal dik kien, ma niftakarx id-data ezatt, imma ftit wara li sirt Segretarju Parlamentari. Kont intlabt immur ghal prezentazzjoni li kienu ghamlu l-Malta Enterprise gewwa Kastilja fejn kien hemm prezentazzjoni ta’ possibilment zvilupp ta’ l-isptar ta’ Ghawdex biex ikun teaching hospital ghal Barts. Pero’ smajt dik il- prezentazzjoni li kienet ta’ madwar siegha u nofs u mbaghad ma kontx involut izjed.

Imh. M. Mallia : Min kien ghamilha dik il-prezentazzjoni? Tiftakar?

Dr. Chris Fearne : Ma niftakarx ezatt imma kienet lead mill-Malta Enterprise u naf li kien hemm xi nies barranin. Ma nafx x’jisimhom. Nahseb la kont naf dakinhar u certament ma niftakarx min huma llum.

Imh. M. Mallia : Jigifieri l-involviment tieghek waqaf hemm? Dr. Chris Fearne : Iva.

Imh. M. Mallia : Waqaf hemm.

Imh. J. Said Pullicino : Allura . . . sehem anqas mill-parti medika, l-parti organizattiva medika . . .

Dr. Chris Fearne : Le sakemm gie l-organizazzjoni l-adjudication le. Pero’ mbaghad wara li kien hemm l-adjudication, il-Vitals dakinhar kienu l-preferred bidder – jigifieri ma kienx iffirmat immedjetament il- concession bejn l-aggudikazzjoni u l-concession. F’dak il-perjodu kont intlabt illi naghtu – jiena u n-nies teknici tieghi xi numru ta’ key performers indicators, KPIs biex dawn jidhlu fil-parti tal- concession, imma fil-parti tal-concession innifisha, le, ma kontx involut.

Imh. M. Mallia : Kont ghadek Segretarju Parlamentari jew Ministru? Dr. Chris Fearne : Kont Segretarju Parlamentari.

Imh. M. Mallia : Kont ghadek Segretarju Parlamentari.

Imh. J. Said Pullicino : Mhux ghadek ghax inti kont responsabbli ghas-Sahha hux hekk?

Dr. Chris Fearne : Kont Segretarju Parlamentari ghas-Sahha. Jiena meta – forsi nispjega din ghax din hija naqra mhux forsi kif jahdem Segretarju Parlamentari normali kienet is- sitwazzjoni. Jiena meta kont back bencher ghall- habta ta’, nahseb l-ahhar ta’ Frar, il-bidu ta’ Marzu ta’ l-elfejn u erbatax (2014) kien talabni laqgha ic-Chief of Staff tal- Prim Ministru s-sur Schembri, Keith Schembri, dakinhar u kien qalli

: ibda pprepara ruhek ghax ha jkun hawn xi tibdil fil-Kabinett. Kullhadd kien qed jistenna li ha jkun hawn tibdil fil- Kabinett ghax kien ha jkun hemm il-hatra ta’ President gdid u ta’ Kummissarju Ewropew gdid, jigifieri kullhadd kien qed jistenna Ii ha jkun hemm il-hatra, pero’ qalli : inti tkun interessat illi niehdu l- mudell li kien hemm fi zmien Louis Deguara illi l-Ministru jew min ikun hemm inkarigat mis-Sahha jiehu hsieb il-parti tas-Sahha, tas-servizzi tas- Sahha u l-Public Health – imma l-progetti nfrastrutturali jkunu f’idejn Ministeru iehor? U jiena kont ghidtlu ehe. Dika tinsiex, jiena kont ghadni qed nahdem ta’ Paediatric Surgeon dakinhar u ghidltu : jien izjed jinteressani s-servizz u li l-vizjoni tieghi ta’ kif nirrangaw is-servizz tas-Sahha nwetquha milli li nidhol fil-progetti. U waqfet hemm dikinhar. Eventwalment ftit gimghat wara kien thabbar li hemm tibdil fil-Kabinett u jiena kont infurmat mill-Prim Ministru illi kont ser inkun is-Segretarju Parlamentari taht il- Ministru Konrad Mizzi li kien ha jkun Ministru ghall-Energija u s- Sahha u li jien ha niehu hsieb il-parti tas-Sahha. Fil-fatt fic-civil nahseb li kien hemm sitwazzjoni li ma tantx naf li kien hemm

bhala, illi jiena kelli Segretarju Permanenti illi jirrispondi ghalija li kien differenti mis-Segretarju Permanenti li kellu l-Ministru Mizzi.

Imh. J. Said Pullicino : Inti allura ghalik meta dhalt inti bhala Parliamentary Secretary , il- progett kien lest bhala progett.

Dr. Chris Fearne : Le l-progett lanqas issa ma hu lest jigifieri . . .

Imh. J. Said Pullicino : Le, le lest fis-sens illi l-qafas tieghu, il-kuntratt whatever, il-mod kif . . .

Dr. Chris Fearne : Le ma kienx ghadu ffirmat, pero’ l-process ta’ negozjar mal- preferred bidder, il-process ta’ kitba ta’ l-RFP, il- process ta’ l- aggudikazzjoni u mbaghad il-process tan-negozjar mal-preferred bidder ma kienx taht ir-remit tieghi.

Imh. J. Said Pullicino : Jigifieri ma taf xejn fuq dan l-MOU li ma . . . Dr. Chris Fearne : L-MOU sirt naf bih biss ricentament.

Imh. J. Said Pullicino : Ricentament.

Dr. Chris Fearne : Biex inkun ezatt xi zmien, ma niftakarx ezatt, xi sentejn, nahseb qabel l-elezzjoni tas-seventeen (’17) kien hemm mistoqsija parlamentari dwar jekk kienx hemm MOU u meta jiena kont staqsejt kienu qaluli li kien hemm xi haga ffirmata imma kienet – il- Malta Enterprise kienu mbaghad kitbu lura u rtirawha.

Imh. M. Mallia : Dwar iz-zewg (2) bidders ‘l ohra kont taf min huma? Qatt smajt bihom?

Dr. Chris Fearne : Le ma nafx min huma. Naf min huma mill-media imma persolnalment ma nafx min huma.

Imh. M. Mallia : Dakinhar li thabbru l-ismijiet kont taf min huma? Dr. Chris Fearne : Le.

Imh. M. Mallia : Jew x’esperjenza kellhom fil-qasam mediku? Dr. Chris Fearne : Le.

Imh. M. Mallia : Taf jekk sarux xi due diligence fuqhom dawn in-nies? It- tlieta (3) li huma. It-tlieta (3) li huma.

Dr. Chris Fearne : Li kont infurmat mill-Malta Enterprise, eventwalment mhux dak iz- zmien, illi fuq Vitals jew fuq il-kumpaniji li hemm madwar Vitals kien sar due diligence. Fuq il-kumpaniji li ma hadux – li ma gewx – li ma kienux preferred bidders ma nafx kien hemm due diligence. Dan id-due diligence jiena qatt ma rajtu.

Imh. J. Said Pullicino : Ahna jigifieri mhux ir-rimit taghna biex nindagaw il- Vitals jigifieri dak – kif kien jahdem . . .

Dr. Chris Fearne : Le, le qed nifhem. Qed nifhem.

Imh. J. Said Pullicino : Bhala Ministru allura kellek lil Ministru Mizzi inti.

Dr. Chris Fearne : Bhala Ministru fuqi meta kont Segretarju Parlamentari kelli lil Onorevoli Konrad Mizzi.

Imh. J. Said Pullicino : Li kien il-Ministru Mizzi ta’ l-Energija. Dr. Chris Fearne : Ta’ l-Energija u Sahha.

Imh. J. Said Pullicino : U Sahha. Imma x-xoghol tal-Ministru Mizzi fis-Sahha meta kont hemm inti bhala Parliamentary Secretary x’kien allura?

Dr. Chris Fearne : Kien limitat fis-sens illi . . . Imh. J. Said Pullicino : Ir-relazzjoni taghkom.

Dr. Chris Fearne : . . . . l-parti tas-Sahha kont niehu hsiebha – il- parti tas- Sahha u tal-Public Health kont niehu hsiebha jien. Jigifieri at hight level kont niddiskuti mieghu.

Imh. J. Said Pullicino : Imma inti . . .

Dr. Chris Fearne : Jigifieri jiena kelli erba’ (4) prijoritajiet meta sirt Segretarju Parlamentari, li naqtghu l-waiting lists, illi nirrangaw l-Emergenza, illi ma jkollniex nies kemm jista’ jkun fil-kuruturi, qed jiehdu s-

servizzi fl-kuruturi u li ma jkollniex medicini out of stock u jiena kkoncentrajt fuq dawk l-erba’ (4) progetti.

Imh. J. Said Pullicino : Kont tattendi l-Kabinett inti . . . Dr. Chris Fearne : Iva.

Imh. J. Said Pullicino : Bhala Segretarju Parlamentari wkoll? Dr. Chris Fearne : Iva.

Imh. J. Said Pullicino : Il-progett tal-Vitals allura qatt gie quddiem il-Kabinett bhala progett issa?

Dr. Chris Fearne : Meta kien – wara li kien . . . Imh. J. Said Pullicino : Intaghzel?

Dr. Chris Fearne : . . . sar, jista’ jkun wara li kien hemm il-concession agreement iffirmat, niftakar illi kien hemm diskussjoni kemm fil- group Parlamentari ta’ nformazzjoni, kien hemm diskussjoni fil- Kabinett u anke kien hemm diskussjoni fil-Parlament u l- Oppozizzjoni ma kinetx ivvutat kontra dakinhar. Jigifieri ghax on paper kien jidher progett tajjeb. L-Oppozizzjoni kient ivvutat mal- Gvern dakinhar.

Imh. J. Said Pullicino : Sewwa.

Imh. M. Mallia : Dawn l-ismijiet – Sri Ram Tumuluri qatt smajt bih kont qabel?

Dr. Chris Fearne : Le qabel ma kien hemm – le, jigifieri qabel ma gie Malta mbaghad bdejna nitkellmu wara li kien aggudikat u nahseb anke wara li kien iffirmat il- concession le ma kontx nafu.

Imh. M. Mallia : Ma kontx tafu. Imh. A. Lofaro : Imma wara iva?

Dr. Chris Fearne : Wara iva ghax kelli diskussjonijiet u battibekki kbar mieghu. Imh. A. Lofaro : Ma dan Ram Tumuluri?

Dr. Chris Fearne : Iva. Dak kien wiehed mil-mexxejja tal-Vitals.

Imh. M. Mallia : Tal-Vitals. Ma nafx, kont saqsejtu per ezempju x’kient l- esperjenza tieghu fil-qasam mediku?

Dr. Chris Fearne : Huma kienu – huma fil-bidu meta kienu tawna presentation, eventwalment lili kienu spjegawli min huma dawn in-nies, kien hemm persuna ohra Mark Pawley, dawk kienu ltqajt maghhom l- ewwel darba Mark Pawley u Ram Tumuluri, Kastilja. Hemmehkk Konrad Mizzi l-ufficcju tieghu kien Kastilja bhala Ministru, allura kont iltqajt maghhom, introducewni.

Imh. J. Said Pullicino : Inti ma kontx . . .

Dr. Chris Fearne : F’dak l-istadju ma kellix problema ghax dik kienet on paper kienet tidher illi dina progett tajjeb illi dawn ha jgibu mitejn (200) miljun jinvestu fl-infrastruttura ta’ l-isptarijiet, is-servizz lill- pazjenti Ghawdxin u eventwalment Maltin ha jibqa’ tajjeb anzi ha jitjieb u illi dawn kienu ha jaghmlu return on investment bit- turizmu mediku, jigifieri dak kien il-progett. On paper kien jidher li kien xi haga ta’ beneficcju kbir.

Imh. A. Lofaro : On paper iva.

Imh. J. Said Pullicino : Imma mbaghad irrizulta li ta’ Ghawdex . . .

Dr. Chris Fearne : Imma dak wara mbaghad, eventwalment wara iva kien hemm il- problemi.

Imh. J. Said Pullicino : U l-problemi wasslu anke ghall-allegazzjonijiet li kien hemm irregolaritajiet serji.

Dr. Chris Fearne : Le, jiena ara – jiena meta eventwalment sirt Ministru tas- Sahha, kont appuntajt Bord, group ta’ nies teknici, kemm mill- qasam tas-Sahha, kemm mill-qasam Legali u kemm minn naha ta’ l-Accounts biex dawk il- concessions li kien hemm iffirmati kif

inhuma miktubin jiena nkun cert li waqt li l-gvern jonora l-parti tieghu, Vitals jew il- koncessjonarju jonora l-parti tieghu minn naha tieghu. Jigifieri jiena kelli group ta’ nies li kienu qeghdin jaghtuni pariri, mhux fuq in-negozjati li kienu ghadhom qeghdin isiru imma fuq dak li kien hemm iffirmat u maqbul – illi jien biex nara illi niehdu dak li rridu niehdu minnu. U hemmhekk kien ikun hemm iva problem, hafna minnhom konna nsolvuhom, biex inkun onest, xi whud baqghu mhux solvuti.

Imh. J. Said Pullicino : Imma at the end the result kien illi f’certu stadju inti ghidt illi meta gie transferred fuq Steward ghidt this is the real thing li tfisser li ta’ qabel kien . . .

Dr. Chris Fearne : Qabel daka jiena kont ghamiltha cara lil Vitals u ghamiltha cara ma kullhadd, internament, illi dan ma jistax ikun nibqghu sejrin hekk. Pero’ lanqas hemmhekk ma kontx involut imbaghad fid- diskussjonijiet tal-handover bejn Vitals u Steward. Fil-fatt l- ittra ta’ acceptance, ghax il-consession kien jghid fl-ewwel tliet (3) snin biex jinbidel il-koncessjonarju l-Gvern irid jaccetta. Daka kien iffirmata Konrad Mizzi. Minn naha ‘l ohra Steward kienu ghadhom kumpanija serja. Jigifieri jiena kelli l-opportunita flimkien mal- Professur Charmaine Gauci biex immorru Steward. Kif sirt Ministru jiena kont xtaqt illi, kienu ghadhom Vitals, illi jidhlu – illi tidhol medical school serja fil-progett. U fil-fatt konna jiena u Charmaine Gauci konna morna Boston, iltqajna ma Harvard, morna Harvard Medical School u kienu dahlu Harvard International fil-progett. Eventwalment ma baqghux.

Imh. A. Lofaro : Hargu.

Dr. Chris Fearne : Ma baqghux.

Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.

Dr. Chris Fearne : Imbaghad kien hemm ic-changeover minn Vitals ghal Steward. Steward minn naha taghom hija kumpanija serja, jigifieri jmexxu sptarijiet ta’ kalibru gholi hafna u ghandna x’nitghallmu minn ghandhom, jigifieri certament illi, ija, Steward huma kumpanija serja.

Imh. J. Said Pullicino : Dak li huwa d-differenza t-tieni progett mill-ewwel wiehed. Il- problema minn naha ta’ l-inkjesta taghna issa, ghax ahna rridu nibqghu ffukati, inkella – li huwa mhux car l- element ta’ kontabilita’ ta’ Kabinett fuq progett ta’ din ix-xorta, ta’ din l- entita’ li qed jolqot is-sahha. Jigifieri wahda mill-affarijiet li qed nitkellmu hawnhekk Sahha u Energija, l-iktar zewg (2) affarijiet kbar hux. In-nuqqas ta’ nvolviment dirett ta’ Kabinett fuq kif isir progett bhal dan. I mean li wiehed jigi hawn u jghid jiena lanqas naf min huma, min qed jiehu parti. Imbaghad ahna sibna l-karti lesti, l-presentation – is this the way administration be administered?

Dr. Chris Fearne : Jiena ovvjament . . .

Imh. J. Said Pullicino : Ghax din id-domanda kollha – ghax kullhadd jghid ghalfejn, l-idea ta’ din, din hi li jekk in-nuqqasijiet graw tajjeb, u mhux bilfors graw imma mbaghad waslu ghal dan imma graw u setghu kkontribwew. . .

Dr. Chris Fearne : Nerga nghid illi meta l-concession agreement kien prezentat l- ewwel darba, kien jidher li kien – on paper nerga nghid, ghax on paper sa hemmhekk stajna nghidu, kien jidher li kien progett tajjeb.

Imh. J. Said Pullicino : Imma kien ipprezentat lest, ahna dik hi l-problema taghna, ghax all right mhux ha nghidlek kieku kont fil-Kabinett kont ha nunduna b’xi haga imma almenu dak il-filtru jkun hemm.

Dr. Chris Fearne : Hekk hu, pero’ inti trid tifhem ukoll li l-affarijiet li jaslu ghand il- Kabinett, il-Kabinett ikun jaf bihom biss meta jaslu ghandu ma jkunx jaf bihom qabel.

Imh. A. Lofaro : Imma l-Kabinett ikollu hin biex jezaminahom dawn?

Jinghata l-opportunita biex jidhol fid-dettal?

Dr. Chris Fearne : Mhux generalment illi jkun hemm involviment tekniku tal- membri tal-Kabinett fil-progetti. Mhux biss f’dan, f’hafna progetti, jigifieri l-Kabinett . . .

Imh. A. Lofaro : Forsi ssir presentation?

Dr. Chris Fearne : Isiru presentation bhal ma saret f’dan il-kaz, imma tkun high level u l-Kabinett jiddeciedi d-direzzjoni – ma jidholx fuq teknika . .

.

Imh. M. Mallia : L-aspett finanzjarju . . .

Dr. Chris Fearne : . . . ma jkunx jifhem l-anqas il-Kabinett jigifieri.

Imh. M. Mallia : L-aspett finanzjarju ta’ dan il-progett, sibtuh lest ukoll jigifieri?

Dr. Chris Fearne : Il-concession iva. Imh. A. Lofaro : Iva, kollox lest kien.

Dr. Chris Fearne : Jiena l-concession kienet lesta iva. Imh. M. Mallia : U min hadem fuqha? Min innegozja?

Dr. Chris Fearne : Ir-remit kien ta’ Projects Malta u l-Ministru Konrad Mizzi. Imh. A. Lofaro : Konrad Mizzi.

Imh. M. Mallia : Daka fuq in-naha ta’ Malta.

Dr. Chris Fearne : Minn naha ta’ Malta, minn naha taghhom kien hemm il- koncessjonarju hux hekk.

Imh. M. Mallia : Il-koncessjonarju.

Imh. J. Said Pullicino : Imma Projects Malta per ezempju ma tantx hadu responsabilta’ tieghu dan il-progett.

Imh. A. Lofaro : Le ma hadux.

Dr. Chris Fearne : M’iniex ha nirrispondi fuq Projects Malta, jiddispjacini.

Imh. J. Said Pullicino : Taf fejn forsi tista tghinna, mhux ghal bicca tieghek imma anke bhala Deputat Prim Ministru. Kull amministrazzjoni tagixxi b’mod differenti u ghandha it’s own systems. Taghtina daqsxejn hjiel tajjeb, dawn l- affarijiet ta’ certa portata, ta’ kobor, kif kienu joriginaw u kif kienu jigu mmenigjati. Hawn hekk qalulna hafna kitchen cabinet, kabinett zghir.

Dr. Chris Fearne : Jiena ha nghidlek – mhux fuq dan il-progett innifsu ghax dan ma nafx l-origini – ha nghidlek per ezempju progetti ohrajn li huma taht ir-remit tieghi.

Imh. M. Mallia : Taht id-dekasteru tieghek.

Dr. Chris Fearne : Taht id-dekasteru tieghi. Jigifieri jiena per ezempju ejja nghidu l-progett, ahna qeghdin nahdmu biex naghmlu progett ta’ carpark u ta’ out-patients block gewwa Mater Dei. Jigifieri l-idea taghha dik ikun hem – l-ewwel inkun iddiskutejt man-nies teknici, jaghmlu medical brief, ovvjament il-carpark hija carpark imma l- out-patients block ikun hemm il-medical brief ta’ x’hemm bzonn isir. Dak il-medical brief naraw li huwa fattibli, nikkostjawh, nitkellmu mal-finanzi biex naraw illi huwa fattibli b’mod finanzjarju u mbaghad nitilghu l-Kabinett u l-Kabinett japprova at a higher level. Imbaghad ikollna l-progect management minn naha

taghna li hija l-FMS u f’dan il-kaz ha jkun hemm tender pubbliku ghalih.

Imh. J. Said Pullicino : Jigifieri l-Ministeru li ghandu x’jaqsam ma dak il- progett ikunu nvolut mill-ewwel fih.

Dr. Chris Fearne : Il-Ministeru joriginah hu l-progett.

Imh. J. Said Pullicino : Imma fil-kaz taghna, qeghdin nitkellmu tas-Sahha ma kienx hekk.

Dr. Chris Fearne : Imma l-Ministeru – Konrad Mizzi kien il-Ministru jigifieri hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Ma kienx Ministru ghadu.

Imh. J. Said Pullicino : Il-costings u l-viabilita medika, ma tkunx involut? Dr. Chris Fearne : Jien qed nassumi li ghamilhom Konrad Mizzi dawn.

Imh. A. Lofaro : Ma nvolviekx lilek?

Dr. Chris Fearne : Le, le jiena ma kontx involut f’dik il-parti. Jiena s-Segretarju

– imma mhux qed nghid li ghax ma nvolviex lili ma ghamlux. Imh. J. Said Pullicino : Le, le.

Imh. A. Lofaro : Le, le, le.

Imh. J. Said Pullicino : Ser naraw is-distinzjoni bejn kif qed tagixxi inti u kif kien jagixxi hu u forsi haddiehor f’mument iehor.

Dr. Chris Fearne : Mhux se nirrispondi ghal Konrad Mizzi. Imma jista’ jkun illi u nassumi li ghamel dan l-exercise ghamlu hu wkoll.

Imh. M. Mallia : Il-Fondazzjoni ta’ Servizzi Medici kienet involuta fih? Dr. Chris Fearne : F’dan il-progett le.

Imh. M. Mallia : Le.

Dr. Chris Fearne : Le. Sa issa ma kienetx – going forward hemm l-idea li tkun. Imh. M. Mallia : Issa iva, imma ghal tal-Vitals qed nghidlek.

Dr. Chris Fearne : Ma kientx assolutament.

Imh. M. Mallia : Ma kienetx involuta? Dr. Chris Fearne : Assolutament xejn.

Imh. J. Said Pullicino : Il-problema ghal din l-inquiry hija illi dan il-progett wiehed li huwa allegat li serva ta’ – li gie moghti b’certa rregolaritajiet, jigifieri ahna il- progett fih innifsu ma nghidu xejn fuqu ghax tajjeb ghalik, responsabilta’ tal-gvern dik ftehimna. Imma jekk dak li sar, sar b’certu mod ghaliex kien hemm certu interress differenti, allura dak li jinteressana li nkunu nafu l-bqija mhux ir-remit taghna li niddeciedu, u dan japplika wkoll ghal hekk, ghal hekk, ghal kollox ftehimna. U din il-parti mhix cara hafna, ghax ahna terga ma nistghux illum, anke inti we speak with hind sight, illum hargu hafna fatti, hargu hafna affarijiet li int forsi ma kontx tafhom, ahna ma konniex nafuhom zgur, jigifieri allura l-fatti bdew johorgu b’certu mod iehor. Mhux bilfors hemm il-picture kollha, mhux bilfors korretta. Il-verita hi li dik hrigna hafna affarijiet illi almenu on paper huma ta’ certu relevanza u ta’ suspett. Jigifieri dan li rridu nindagaw, ghax issa biex nindagaw inkunu rridu l-ghajnuna taghkom. Ghaliex jiena wahda mill- affarijiet li jien ma nixtieqx ikolli hawn illi l-gvern poggiena hawn biex nindegaw xi haga u min jigi hawn biex jispjega suppost ma jghidx . . .

Dr. Chris Fearne : Nassigurak Sur Imhallef li qieghed hawnhekk – bl-izjed mod onest u miftuh.

Imh. J. Said Pullicino : Qed nghidu lilek ghaliex naf li inti mhux hekk, pero’ huwa fatt illi nistenna li jkun hemm koperazzjoni shiha, anzi tkun volontiera l-informazzjoni, mhux nitolbuha ahna. Qed nifthemu. Jigifieri certa affarijiet ghalhekk – having said that nghidha din halli

nkun ghidtha. Minn naha tieghek issa bhala Deputat Prim Ministru, kellek oversight ghal certu zmien, almenu minn meta kont Ministru, x’inhija r-rejazzjoni tieghek, inti smajt x’inhu ghaddej hawnhekk, have you got a statement to say hares hawn hekk . . .

Dr. Chris Fearne : Fuq liema parti?

Imh. J. Said Pullicino : Fuq anything. Jigifieri jekk inti x’taghmel speci minn naha tieghek.

Dr. Chris Fearne : Jiena lest li nirrispondi l-mistoqsijiet illi taghmluli, ma ghandix problema u ghar-rigward ta’ din l-inkjesta nifhem l- importanza taghha u nahseb l-importanza ta’ din l-inkjesta ha jkollha riperkussjonijiet fil-mod tieghu d-direzzjoni tal-pajjiz ghas- snin li gejjin. Jigifirei jiena qieghed hawnhekk bl-ikbar sens ta’ koperazzjoni.

Imh. A. Lofaro : Grazzi.

Imh. J. Said Pullicino : Dan mhux esperament, ma hu esperiment xejn. Huwa anzi ezercizzju ta’ trasparenza u ta’ kontabilita’ tajjeb, u allura dak ghandu jsir whatever the outcome. It is immaterial, imma ghandu jsir u haga tajba li ssir.

Imh. M. Mallia : Ara, ehe inti ilek Deputat Prim Ministru minn Lulju tat-two thousand and seventeen (2017).

Dr. Chris Fearne : Hekk hu.

Imh. M. Mallia : U gejt ukoll elett bhala Deputat tal-Partit Laburista dak ix- xahar ukoll.

Dr. Chris Fearne : L-istess – wahda ggib lil ohra.

Imh. M. Mallia : Hawnhekk qalulna illi fost l-affarijiet l-ohra fl- amministrazzjoni kien hemm a kitchen cabinet. Taf bih dan? Kien jezisti jew ma kienx jezisti?

Imh. J. Said Pullicino : Insa l-frazi ta’ – jigifieri l-idea taghha. Imh. M. Mallia : L-idea taghha.

Imh. A. Lofaro : Il-kuncett.

Dr. Chris Fearne : Qed nifhem. Jiena m’inihex – certament ma kontx parti minn xi kitchen cabinet jew nahseb kullhadd jaqbel li qatt ma kont it-teacher’s pet jien ta’ l-amministrazzjonijiet illi ghaddew u certament ma kontx f’kitchen cabinet, pero’ lanqas kont naf illi hemm u lanqas ma kelli l- percessjoni li seta’ kien hemm. Jigifieri biex inkun onest l-ewwel li smajt din l-idea li kien hemm kitchen cabinet kienet meta kont qed nara t-traskrizzjoni ta’ dak illi xehdu f’din l-inkjesta l-Onorevoli Bartolo u l-Onorevoli Scicluna illi rrid nghid ukoll illi fis-seba’ (7) snin illi ilni fil-Kabinett maghhom din l- idea qatt ma esprimewha, certament mieghi jew fejn smajthom jesprimewha jien.

Imh. A. Lofaro : Imma Dr. Bartolo kien jikteb fuq il-Facebook hafna.

Dr. Chris Fearne : Imma qatt ma naf – jiena lili qatt ma qalli jew ddiskuta mieghi li kien hemm xi forza ohra li lilu kienet qed izzommu milli jaghmel xogholu.

Imh. A. Lofaro : Pero’ ma kontx tara li certu progetti, anzi hafna minnhom kienu koncentrati f’Ministru wiehed biss?

Dr. Chris Fearne : Iva l-Ministru Mizzi kien inkarigat minn Projects Malta u Projects Malta mexa mieghu anke meta bidel id-dekasteri.

Imh. A. Lofaro : Ezatt. Dik li rrid nghidlek propju, dik.

Dr. Chris Fearne : Jigifieri meta kien Ministru ta’ l-Energija u tas-Sahha kien Projects Malta tahtu.

Imh. A. Lofaro : Meta gie minghajr portafol xorta baqa’ bil-progetti.

Dr. Chris Fearne : U anke meta kien Ministru tat-Turizmu iva, iva. Imma dik hija fid- diskrezzjoni tal-Prim Ministru liema dekasteri jaghmel.

Imh. A. Lofaro : Ma kienetx tghoroklok ghajnejk dik, le?

Dr. Chris Fearne : Hija fil-prerogattiva assoluta tal-Prim Ministru.

Imh. A. Lofaro : Le m’ahniex ha niddiskutuha dik u zgur li jiddeciedi hu – imma dejjem qishom b’dawn il-problemi dawn il-progetti u dejjem jissemma hu.

Dr. Chris Fearne : Ir-raguni li kienet tinghata kienet illi kien hemm kontinwita u li Konrad jiddeliverja.

Imh. A. Lofaro : Li Konrad delivers.

Imh. J. Said Pullicino : Imma ma kienetx l-impressjoni tieghek illi kien hemm min kellu sahha iktar minn haddiehor?

Dr. Chris Fearne : Imma daka nahseb f’kull Kabinett ikun hemm personalitajiet differenti u min ikun izjed . . .

Imh. J. Said Pullicino : Ghax il-kelma ta’ kitchen cabinet ghandha hafna tifsiriet u hawnhekk donnu hadet tifsira illi kien hemm tnejn (2), tlieta (3) minn nies illi kellhom . . .

Imh. A. Lofaro : Hafna poter.

Imh. J. Said Pullicino : . . . f’idejhom dawn. U le anke l-management ta’dawn il-progetti whatever, jidejawhom u jimplimentawhom, inkluza wkoll, ghax qalulna hawnhekk l-assistenza ta’ teknici u avukati u x’naf jien. Allura kien hemm qisu group ta’ nies, kull gvern ikollu s- sistemi tieghu.

Dr. Chris Fearne : Hsibtha haga tajba jien.

Imh. J. Said Pullicino : Pero’ dawn is-sistemi f’dan il-kaz waslu ghal certi konsegwenzi, qed tifhem, fil-management ta’ dan . . . .

Dr. Chris Fearne : Jien nistenna l-ezitu ta’ din l-inkjesta biex narha dik.

Imh. J. Said Pullicino : . . . fil-management ta’ dawn il-progetti qed nghid jigifieri – anke objectively minghajr korruzzjonijiet u hekk. . .

Dr. Chris Fearne : Jiena li nista’ nghid illi, Sur Imhallef, li nista’ nghid li – sorry mhux qed naqtalek kliemek, imma li nista’ nghid minn naha tal- parti li kont u ghadni responsabbli ghaliha jien, jigifieri s-servizzi medici etc, qatt ma kelli xi direzzjoni minn x’imkien, isma trid taghmel bilfors hekk jew ma tridx taghmel hekk. Jigifieri d- decizjonijiet illi jiena niehu . . .

Imh. J. Said Pullicino : Tehodhom inti.

Dr. Chris Fearne : . . . hafna drabi jew ikunu diskussi mal-Prim Ministru – illi nahseb illi hija xi haga tajba li ssir jew fil-Kabinett. Jigifieri qatt ma kelli xi direzzjoni minn x’imkien bilfors trid taghmel hekk ghax din diga deciza.

Imh. J. Said Pullicino : U kieku kien hemm kont tirrezestiha inti mahemmx dubju, kieku kellek kont tirrezistiha. Pero’ li huwa daqsxejn stramb illi ghandek speci serje ta’ eventi illi kollha kienu suspetti gejjin mill-istess post. Jigifieri inti ghandek il-Vitals, ghandek l- Electrogas, ghandek l- – tal-Gordanizi hawn – ghandek il- progett ’l iehor ta’ ma nafx jien, kollha ghandhom l-istess fonti. Mhux qed nghidlek kollha hziena, kwazi kollha tajbin jien, imma ghandhom kollha l-istess dell, tajjeb. U dan allura ma marx daqsxejn il- Kabinett f’xi zmien u jghidu isma hawnhekk ghaliex minn wahda ghal ohra, minn wahda ghal ohra. Ghax kull gvern ikollu, tajjeb, kull gvern ikollu, kull gvern ikollu incidenti, kull gvern ikollu

korruzzjoni, ma hemmx kwistjoni. L-idea hi pero’ illi din kienet at rate, at rate. Wara kullhadd bravu ta’. Imma dak il-hin . . .

Dr. Chris Fearne : Jiena nassigurak li fejn kien hemm xi – minn naha tieghi – xi xamma ta’ xi haga li ghandha x’taqsam ma’ korruzzjoni dejjem hadt il-passi u dokumentati li hadt il-passi. Jigifieri kien hemm persuni li jiena nehhejt mill-Minsteru, kien hemm persuni li jiena rrapurtat through il-Perm. Sec. lill-Kummissarju tal-Pulizija, jigifieri cara dik.

Imh. J. Said Pullicino : Le, le, you are on record illi fejn ikun hemm bzonn tiehu passi. U anke per ezampju fuq il-Panama Papers inti kont ghidt ftit wara dan illi s-sur Schembri u l-Ministru Mizzi misshom jirrezenjaw jigifieri din . . .

Dr. Chris Fearne : Hekk hu.

Imh. J. Said Pullicino : . . . your own record dan.

Imh. A. Lofaro : Kont ghidtha pubblikament hux hekk?

Dr. Chris Fearne : Iva ghidtha pubblikament, ghidtha internament u anke fil- prezenza tal-Ministru Mizzi.

Imh. J. Said Pullicino : Imma li – lilna tajjeb, illi dan id-diskors ma jsirx f’Kabinett qed tifhem, dan li . . .

Imh. A. Lofaro : Kien qalha fil-Kabinett qed jghid.

Imh. J. Said Pullicino : . . . ghaliex kieku certi passi ttiehdu tajjeb, li inti stess kont qed tiprospetta jigifieri, kienu certi passi ttiehdu, ma nghidx li ma kienx jigri dak li gara, imma certament kien ikun hemm break hu.

Dr. Chris Fearne : Kien hemm diskussjoni fil-Group Parlamentari u jien ovvjament kont esprimejt l-opinjoni tieghi, bil-prezenza ta’ l- Onorevoli Mizzi wkoll.

Imh. J. Said Pullicino : Qed nitkellmu fuq il-Panama Papers? Dr. Chris Fearne : Fuq il-Panama Papers.

Imh. A. Lofaro : Fuq il-Panama Papers.

Dr. Chris Fearne : U kien hemm ukoll diskussjoni mal-Prim Ministru. Il-Prim Ministru bhalma nahseb li diga xehdu kollegi tieghi hawnhekk . . .

Imh. A. Lofaro : Baghat ghalikom one by one hux?

Dr. Chris Fearne : . . . konna tkellimna, l-ezitu tal- meeting li kelli mieghu kien, infurmani dak il-hin illi Konrad Mizzi ma kienx ha jibqa’ Deputat Mexxej u ma kienx ha jibqa’ Ministru ghas-Sahha.

Imh. A. Lofaro : Pero’ ma kienx ha jghidlu biex jirrezenja, le?

Dr. Chris Fearne : Id-diskors li kien qal lili dak inhar kien li mhux se jibqa . . . Imh. A. Lofaro : U fuq is-sur Keith Schembri?

Dr. Chris Fearne : Fuq Keith Schembri li niftakar mid-diskussjoni li kelli mal- Prim Ministru kien – il-Prim Ministru kien qal dak huwa persuna li appuntajt jien, ghandu l-fiducja u niddeciedi fuqu jien.

Imh. A. Lofaro : I see.

Imh. J. Said Pullicino : Jigifieri waqt li fil-kaz tal-Ministru Mizzi ttiehdet certa mizua politika, ma baqax Deputat Prim Ministru u sa certu punt, sa certu punt anke decizjoni tal-gvern, fis-sens li ccaqlaq mil- Ministeru fejn kien, imma xorta baqa’ responsabbli ghal istess progetti ha nifthemu.

Imh. A. Lofaro : Il-progetti kollha.

Imh. J. Said Pullicino : Fil-kaz tas-sur Schembri dana . . .

Dr. Chris Fearne : Kien ic-Chief of Staff tal-Prim Ministru allura l-Prim Ministru hass illi kienet decizjoni tieghu, mhux tal-Kabinett.

Imh. J. Said Pullicino : Inti taf illi jekk inti mpjegat tieghek jaghmel zball, l- ewwel haga li taghmel tissospendih imbaghad naraw. I mean,

come on, hu. Issa dana qed nitkellmu fuq is-suggett illi qanqal id- dinja, tajjeb? Kellu effett fuqna b’mod kbir u ghadna nhallsuh sa llum u jiena – anmenu kullhadd jipretendi li l- kwistjoni tkun giet diskussa l-ghada fil-Kabinett with a full discussion, x’se naghmlu. Ghax minn dan kollu ma gara xejn eh, almenu s’issa li rrizultalna.

Dr. Chris Fearne : Il-Prim Ministru kien talab – mhux talabna, ghajtilna ghall- laqgha wiehed wiehed biex niddiskutuha.

Imh. A. Lofaro : One by one. One by one.

Dr. Chris Fearne : U nerga’ nghid illi fuq Keith Schembri kien qalilna dik hija decizjoni, lili almenu kien qalli dik hija decizjoni tieghi ghax daka huwa persuna li appuntajt jien.

Imh. A. Lofaro : Imma inti l-fehma tieghek tajtilu li tahseb li jmissu jirrezenja. Dr. Chris Fearne : Jiena tinsiex illi jiena kont is-Segretarju Parlamentari ghas-

Sahha u Konrad Mizzi kien il-Ministru tieghi. Jigifieri d-diskussjoni izjed kienet fuq Konrad Mizzi.

Imh. A. Lofaro : Iktar fuq Konrad Mizzi.

Dr. Chris Fearne : Keith Schembri kien qalli fil-bidu, kien qalli dana he is not for discussion.

Imh. A. Lofaro : It was never even for discussion, ok. Imh. M. Mallia : Meta . . . .

Imh. J. Said Pullicino : U dan l-atteggjament tal-Prim Ministru baqa’ all through allura.

Dr. Chris Fearne : Eventwalment irrezenja bhla ma tafu intom.

Imh. J. Said Pullicino : Le, le, le, le imma ahna l-atteggjament illi jiehu r- responsabilta’ tas- sur Schembri baqghet all through, sa l-ahhar donnu. Per ezempju meta gew ippublikati l-fatti ta’ 17 Black, meta allura ma bqajniex iktar . . .

Dr. Chris Fearne : Jiena nassumi – li ma nafx il-Prim Ministru Joseph, l-ex Prim Ministru hux se jkollu l-opportunita’ li jitkellem imma jiena niftakru pubblikament jghid illi hassu tradut.

Imh. J. Said Pullicino : Appuntu jigifieri inti tahseb illi dik hija, dik hija – ghax jien kont se nsaqsik dik iz-zrara li kien ibaghti fiz-zarbun jekk hix dik . . .

Dr. Chris Fearne : Nahseb ha jkollok tistaqsiha lilu ahjar. Imh. A. Lofaro : Insaqsu lilu.

Imh. J. Said Pullicino : Pero’ huwa fatt bhala fatt illi s-sur Schembri baqa’ hemm, illi l- progetti baqghu jigu managed bl-istess mod kif kienu managed qabel, jirrizultalna li kien hemm involvement dirett tas- sur Schembri f’hafna minnhom, jigifieri u minn dan kollu l-Kabinett jew kien sajjem jew inkella – din mhix haga tieghi, ghadek il-group qed jaghmel hu.

Dr. Chris Fearne : Jiena u din esprimejtha wkoll b’mod pubbliku. Ir-rwol, mhux necessarjament il-persuna li tokkupaha, imma r-rwol ta’ Chief of Staff kif kien zviluppa f’dawn l-ahhar ghoxrin (20) sena jiena pubblikament kont ghidt illi dana ghandu jinbidel. Jigifieri jiena rajt problemi mhux biss waqt l-amministrazzjoni ta’ Joseph Muscat imma anke waqt l- amministrazzjoni ta’ Lawrence Gonzi u ta’ Eddie Fenech Adami . . .

Imh. A. Lofaro : Ehe.

Dr. Chris Fearne : . . . fejn ic-Chief of Staff kien certainly perceived illi ghandu poter illi mhux elett biex . . .

Imh. A. Lofaro : Hafna poter, hafna poter.

Dr. Chris Fearne : Jigifieri minghajr ma niddefendi lil hadd, ghidtha u nerga nghidha illi jiena deherli, jidhirli li l-pozizzjoni ta’ Chief of staff ghandha tigi xolta.

Imh. M. Mallia : L-assassinju tas-sinjura Caruana Galizia sar fis-sittax (16) ta’ Ottubru, two thousand and seventeen (2017).

Dr. Chris Fearne : Ehe.

Imh. M. Mallia : Dan gie diskuss fil-Kabinett? Tiftakar? U x’kienet ir- rejazzjoni tal- Prim Ministru dak iz-zmien?

Dr. Chris Fearne : Ma niftakarx illi kien item fuq l-agenda tal-Kabinett, pero’ naf illi kien hemm diskussjonijiet zgur, jigifieri ha nghid ghalija, jiena dik kienet wahda mill-izjed affarijiet, grajjiet xokkanti tal- hajja politika tieghi, jigifieri u kollha kemm ahna konna qeghdin qisna nghixu holma kerha u anqas jista’ jkun li ma tkellimniex dwarha. Pero’ ma jidhirlix li kien hemm item specifiku f’xi Cabinet memo biex nghidu hekk, b’mod formali fil-Kabinett.

Imh. M. Mallia : Kien hemm xi linji gwida, gejtu moghtija xi linji gwida mill- Prim Ministru kif kellkom tirrispondu ghal xi domandi dwar l- assassinju?

Dr. Chris Fearne : Le, le. Jiena dak inhar li kien sar il-qtil kont diga Deputat Prim Ministru. Kont mort nitkellem fuq media tal-Partit Laburista biex nghid illi din hija xi haga xokkanti, dina m’hijiex il-Malta tieghi u dak inhar stess ukoll kont tghajt intervista fuq il-BBC biex nghid l- istess haga. Jigifieri certament ma kienx hemm xi kommunikazzjoni ta’ x’ghandi nghid u ma nghidx.

Imh. J. Said Pullicino : L-assassinju xokkanti. Il-fatti li nafu bihom issa llum u li smajna hawn, tajjeb, li waslu mbaghad ghall- konkluzjoni ta’ l- involviment, tajjeb, f’certi kwartieri, dawk huma aktar xokkanti

terga’. I mean ghax jista’ jkollok assassinju, I mean kull sena jkun hawn wiehed (1) jew tnejn (2), affarijiet li jigru, koroh imma jigru, koroh imma jigru. Imma issa qeghdin nitkellmu fuq xi haga differenti wkoll ftehemna. Inti f’dawn iz-zminijiet, f’dawnl-ahhar sentejn jigifieri, sentejn u nofs x’inhi l-feel tal-Kabinett? Jigifieri kien hemm xi nies hemmhekk li biddlu, ma nafx jiena wiehed jibqa jgorr certu piz fuq spallejh ifhimni, jirrejagixxi, inti tabib taf iktar minni, jirrejagixxi b’certu mod ftehemna. U l-fatti li smajna, xokkanti fis-sens ta’ kif graw hu u kwazi kwazi l-mod kiesah li speci ejja ha naghmluha. Dawn affarijiet li jinkwetawk hu. Issa jigifieri mhux bilfors veri, ma nafux hux veri jew le, pero’ l-indikaturi huma dawk. Qed insaqsik l-Kabinett, l-ambjenti tal- gvern f’dawn l-ahhar tliet (3) snin kelliex xi effett din fuq il-mod kif . . .

Dr. Chris Fearne : Inti taf ini illi ghal l-ahhar tas-sena li ghaddiet, l-bidu ta’ din is-sena kien hemm tibdil kbir u kien hemm diskussjonijiet kbar fil- Kabinett, mhux se noqghod nirrepeti x’intqal fil-Kabinett ghal ragunijiet ovvji, pero’ kien hemm tibdil kbir, diskussjonijiet kbar, irrezenja l-Prim Ministru, rrizenja Ministru, Ministru iehor issospenda lilu nnifsu u rrezenja c-chief of Staff, jigifieri kien hemm fall out kbira zgur.

Imh. J. Said Pullicino : Pero’ meta hargu l-fatti eee. Dr. Chris Fearne : Hekk hu.

Imh. M. Mallia : X’kienet ir-relazzjoni tieghek ma l-ufficcju ta’ Keith Schembri, jekk kellek?

Dr. Chris Fearne : Keith Schembri kien Chief of Staff tal-Prim Ministru bhal ma tafu intom. Ha nkun onest, professjonalment hdimt tajjeb ma’ Keith Schembri. Wara l-elezzjoni ta’ Deputy Leader, meta jiena

kont ikkontestajt ghal Deputy Leader tal-Partit u sirt Deputat Prim Ministru, jiena rajt li all wrong li kont hadt l-impressjoni li Keith Schembri ma kienx ghenni anzi kien pprova jfixkilni f’dik l-elezzjoni u allura r-relazzjoni tieghi mieghu birdu sew. Pero’ fejn jidhol affarijiet ta’ xoghol bqajna naghmluhom.

Imh. J. Said Pullicino : Coming back to 17 Black. Ghax 17 Black gara u hargu l-fatti tieghu b’certu mod konkret qabel l-assassinju, mhux hafna qabel imma qabel. Allura dak iz-zmien u f’dak iz-zmien anke ta’ tensjoni wkoll ma kienx hemm rejazzjoni bhala gvern ghal dan il- fatt. Ghaliex haga ohra li hija stramba l-inkonjici, ghandna hafna affarijiet li baqghu mhux mgharufa, min hu dan, l-involviment ta’ dan, sa fejn jasal l- iehor, min huma dawn in-nies.

Dr. Chris Fearne : Jiena . . .

Imh. J. Said Pullicino : Ghax anke dan I mean li jkollok tpoggi hdejn Ministru u Chief of Staff, tajjeb, b’akkuza bhal dik imdendla fuq rasek u qisu fil-pajjiz mhu jigri xejn tajjeb, dika tinkwetak ukoll.

Dr. Chris Fearne : Jiena anke bhala Deputat Prim Ministru qatt ma kont inkun brifjat la mill- FIAU, la mill-Pulizija u l-anqas mill-MSS.

Imh. J. Said Pullicino : Imma haga bhal din . . . . il-Prim Ministru . . ..

Dr. Chris Fearne : Ippermettili imma l-fehma tal-Kabinett jew almenu nista’ nghid il- fehma tieghi u nahseb tal-kollegi tieghi li tkellimna, kienet illi iva dawn l-istituzzjonijiet kienu qeghdin jinvestigaw. Pero’ x’kienu qeghdin jinvestigaw, fiex waslu l-investigazzjonijiet u min kien involut jiena qatt ma kont inkun mgharraf bihom.

Imh. J. Said Pullicino : Ifhimni ahna minn hawnhekk hadna l-impressjoni, nahseb korretta, illi generalment l-istituzzjonijiet sa certu livell jahdmu. Hemm nies tajbin, jahdmu u tal-affari taghhom. U hemm

certu livell, ma nafx, jirrizulta issa, hemm qisu xibka, web, ftehemna u bl- linji differenti. Allura min jirrezenja minn hawn, min hemm akkuzat hekk u din il-parti li ma tiffunzjonax. Jigifieri jiena min jghidli li l-istituzzjonijiet ma jahdmux mhux qed jghid korrettament ghax jahdmu, ftehemna. Pero’ f’dan il-livel, u mhux incident wiehed ghax incident wiehed jigri jigifieri qed tifhem. Din kienet dan – il-pulizija ma mexxiex u wihed ghalaq ghajnu, hallieh ghaddej. Imma din u konnessa man-nies, allura din tinkwetak u ma hemmx spjega ghaliha din u veru qeghdin taghmlu ligijiet tajbin tajjeb, tajbin hafna bicciet minnhom u kien messhom saru qabel. Ftehemna? Imma l-verita hi illi jekk il-ligiet ma jinhadmux sew ma ghandek xejn. Ma ghandek xejn hux.

Dr. Chris Fearne : Jiena qieghed on record ukoll li ghidt b’mod publiku li tal- fehma li l- FIAU la darba jkollha l-intelligenza fuq persuna jew fuq kumpanija jew fuq sitwazzjoni ghandha jkollha r-rizorsi u l-poter u l-viris li tista’ tagixxi hi, mhux necessarjament thalli biss f’idejn il- pulizija. Jigifieri jiena ghidtha b’mod pubbliku u dik il-pozizzjoni ghadni nsostniha.

Imh. J. Said Pullicino : Ghax kulljum johorgu xi wahda. Illum qed naqraw fil- gazzetta li Dubai issa ntbghatu domandi., I mean ilna hawn , le, le

. . .

Dr. Chris Fearne : Sur Imhallef mhux kull ma taqra, hawn il-kollegi taghna hawnhekk. Imma mhux kull ma taqra fil-gazzetti . . .

Imh. J. Said Pullicino : Ghandek ragun hawn ifhimni – isaqsu u kullhadd jghidilna mhux qed jirrisponduna huma. I mean wara disa’ (9) xhur, issa forsi mhux vera l-ahbar, imma meta taqraha int tghid hawn x’hawn, ftehemna. Imbaghad tasal veru jekkkienx hemm

kollass jew le f’dak il-livell, almenu fir-rigward ta’ certi persuni hu. Mux qed nitkellmu qabel – imma dawn fatti hux.

Dr. T. Comodini Cachia : Dr. Fearne biex inkompli ftit ma l-ahhar domandi li kienu qed isirulek mill-membri tal-Bord. Jiena r-remit ta’ dan il- Bord m’huwiex biex ifittex responsabilta’ legali, imma pjuttost is- sens ta’ impunita li jigi minn ir-responsabilta’ politika, jew li wiehed jonqos milli jerfa’ r-responsabilta’ politika. U allura l- mistoqsija tieghi hija, meta l- Panama Papers leak, l-informazzjoni dwar il-kumpaniji u l-istrutturi li Keith Schembri u Konrad Mizzi kienu fethu fil-Panama, meta r- rapporti ta’ l-FIAU fil-konfront ta’ l-istess zewg persuni, fil-konfront ta’ Pilatus Bank, fil-konfront tas- sur Hillman u anke l-allegazzjonijiet fil-konfront ta’ 17 Black – dawn kollha saru qabel l-assassinju. Allura kif tispjega illi l-pozizzjoni ta’ responsabilta’ politika ttiehdet fil- mument illi kellha tittiehed jew tahseb illi holqot aktar sens ta’ impunita?

Dr. Chris Fearne : Mela hemm diversi livelli li rrid li nirrispondi. L-ewwel nies illi iva kien hemm responsabilta’ politika li ntrefghet minn Konrad Mizzi. Issa jekk kienx minn rajh jew ghax kien imhajjar illi ma jibqax Deputat Mexxej u ma jibqax Ministru minn rajh imma dik eventwalment dik ir-responsabilta’ ngarret u kien hemm il- konsegwenza politka taghha dik. Ovvjament kien hemm elezzjoni bejn dakinhar u wara u Konrad Mizzi rega’ gie elett, jigifieri dika ma nistghux nichduha. Minn naha ‘l ohra, kif diga kelli l- opportunita li nispjega, l-membri ta’ l-esekuttiv tal-gvern kienu jkunu mgharfa illi x-xoghol ta’ l-istituzzjonijiet ghaddej. Nerga’ nghid jiena personalment, ghax jiena hawn illum, ma kellix il-briefs diretti la mill-FIAU, la mill-Economic Crimes Unit, la mill-

Kummissarju tal-pulizija jew xi Spetturi ohrajn u lanqas ovvjament mill-AG.

Dr. T. Comodini Cachia : Meta tghid Konrad Mizzi kien refa’ r-responsabilta’ politika, nassumi li qed tirreferi ghal fatt illi kien irrezenja minn Deputat Mexxej u kien tnehha minn Ministru tas-Sahha jew anke minn Ministru ta’ l- Energija nahseb.

Dr. Chris Fearne : Ukoll minn Ministru ta’ l-Energija u Sahha.

Dr. T. Comodini Cachia : Pero’ s-sur Konrad Mizzi kien ghadu responsabbli mill- progetti, mhux hekk?

Dr. Chris Fearne : Hekk hu iva.

Dr. T. Comodini Cachia : U allura inti xorta stajt tghix b’din is-sitwazzjoni fejn il-persuna l- aktar imsemmija f’dawn l-allegazzjonijiet izzomm il- progetti taht id- dekasteru taghha, meta kienu precizament dawk il-progetti fuq liema kien hemm allegazzjonijiet?

Dr. Chris Fearne : Le ma kienx hemm. F’dak l-istadju ma kienx hemm dawn l- allegazzjonijiet li kif semma s-Sur Imhallef qeghdin nisimghu dwarhom u ghadhom allegazzjonijiet illum. Jigifieri le f’dak l- istadju ma kienx hemm allegazzjonijiet. U nerga nghid illi bejn – illi ftit wara kellna elezzjoni generali illi fiha Konrad Mizzi kien elett ma l ewwel count.

Dr. T. Comodini Cachia : Per ezempju blog post ta’ Daphne Caruana Galizia ta’ l-ghoxrin (20) ta’ Marzu, elfejn u hmistax (2015), sentejn qabel ma nqatlet, kienet diga qed ittella’ mistoqsijiet u dubbji fuq il-progett ta’ l-isptar ta’ Ghawdex per ezempju u fuq l-Oxley Capital Group. Jekk naraw blog posts ohra, mhux taghha biss imma ta’ media houses ohra, qabel l-assassinju taghha, iva kien hemm diga

allegazzjonijiet fuq per ezempju n-negozjar dwar il-progett ta’ l- energija.

Dr. Chris Fearne : Pero’ . . .

Dr. T. Comodini Cachia : U allura jekk forsi tiftakar issa li kien hemm dawn l- allegazzjonijiet nista’ nerga nqghedlek il-mistoqsija?

Dr. Chris Fearne : Nerga’ nghid, minghajr ma nkun qed niddefendi lil hadd ghax daka kullhadd kapaci jiddefendi lilu nnifsu. F’dak l-istadju ma kienx hemm, jew almenu jiena ma kontx qed nara li kien hemm xi evidenza cara, illi l-kont tal-Panama ta’ Konrad Mizzi kien assocjat ma’ dawn il-progetti. Illum forsi wiehed jista’ jahseb mod iehor, jew le, imma dak inhar fil-konoxxenza tieghi ma kienetx.

Dr. T. Comodini Cachia : Il-kont jew is-sit, l-informazzjoni illi 17 Black hija ta’ Yorgen Fenech giet ippublikata fil-media jidhirli Novembru twenty eighteen (2018). L-allegazzjonijiet fuq 17 Black kienu ilhom isiru mill-inqas sena, sena u nofs qabel, pero’ iktar minn hekk meta hargu l-Panama Papers u ftit xhur wara kienet giet ippublikata l- informazzjoni illi Keith Schembri u Konrad Mizzi kienu qed jistennew li jdahhlu flus minn 17 Black. U allura wara li kullhadd sar jaf illi 17 Black hija ta’ Yorgen Fenech, il-Kabinett jew inti bhala l-Ministru importanti fil-Kabinett bhala Ministru tas-Sahha x’passi hadtu f’dak il-mument biex tinvestigaw dawn l- affarijiet jew x’decizjonijiet politici hadtu?

Dr. Chris Fearne : Nerga’ nghid ir-remit ta’ nvestigazzjoni huwa ta’ l- istiuzzjonijiet u jiena certament bhala membru tal-gvern, dejjem rajt, sa fejn stajt jien, illi l-istituzzjonijiet jaghmlu xogholhom u jaghmlu xogholhom sew. Fejn deherli li kelli naghmel rapprezentazzjonijiet biex isiru – biex ikun hemm improvement

biex isiru ahjar ghamilthom u nibqa naghmilhom. Imma ma nahsibx illi kien u hu xoghol il-Kabinett li jinvestiga.

Dr. T. Comodini Cachia : Jigifieri meta tghidli li mhux xoghol il-Kabinett li jinvestiga, qed tirreferi ghall- investigazzjonijiet legali?

Dr. Chris Fearne : Le jien qed nghid per ezempju l-inkjesta li qeghdin ghaliha hawnhekk illum u jiena qieghed nikkollabora anzi bi pjacir li qieghed hawnhekk u nghid dak li nista’ biex naslu ghall- konkluzjoni, hija xoghol il-Qrati u mhux xoghol il- Kabinett.

Imh. J. Said Pullicino : Pero’ hemm element politiku fuqha wkoll hux hekk?

Dr. Chris Fearne : Element politiku iva, pero’ r-responsabilta’ politika kif ghidt illi iva ngarret minn min kellu jgorrha. Jigifieri l-Prim Ministru ta’ dak iz- zmien irrizenja, c-Chief of Staff irrizenja, Ministru rrizenja u Ministru iehor issospenda lilu nnifsu, jigifieri ma kienux responsabiltajiet li ttiehdu . . .

Dr. T. Comodini Cachia : Il-mistoqsija tieghi kienet ftit differenti pero’.

Imh. J. Said Pullicino : Tinsiex li ahna qeghdin hawnhekk biex mhux biss naraw x’ghamel il-Kabinett . . .

Dr. Chris Fearne : Qed nirrispondi l-mistoqsijiet Sur Imhallef.

Imh. J. Said Pullicino : Le, le, le bhala Bord mhux biss biex naraw x’ghamel il-Kabinett imma x’seta’ ghamel u ma ghamilx, jigifieri that is the question mark, ftehimna. Jigifieri skontok allura, l-falliment, jekk kien hemm falliment huwa ta’ l-istituzzjonijiet mhux tal-Kabinett?

Dr. Chris Fearne : Mhux qieghed nghid li kien hemm falliment bir-rispett kollu, jigifieri jien qed nistenna li din l-inkjesta ha tohrog konkluzjonijiet .

. .

Imh. J. Said Pullicino : . . . il-falliment jekk kien hemm, hekk ghidtha d- domanda jien, falliment jekk kien hemm skontok huwa ta’ l- istituzzjonijiet imma mhux tal-Kabinett.

Dr. Chris Fearne : Le, le, le bir-rispett kollu mhux qieghed nghid li kien hemm falliment, anzi qieghed nghid illi . . .

Imh. J. Said Pullicino : Qed naqblu. Dr. Chris Fearne : Ehe. Ha nieqaf hemm.

Imh. J. Said Pullicino : Inti l-pozizzjoni tieghek hija li hadmu.

Dr. Chris Fearne : Jiena qed nistenna l-ezitu ta’ inkjesti, fosthom din u nifhem illi mbaghad kull min ghandu jerfa’ responsabilta’ politika u legali jerfaghha, kullhadd.

Imh. J. Said Pullicino : Imma politikament mhux bilfors tistenna l-ezitu tal- Qorti.

Dr. Chris Fearne : Politikament diga qed nghid, jigifieri illi jinbidel Prim Ministru, illi jirrizenjaw zewg (2) Ministri u Chief of Staff mhijiex haga zghira.

Imh. M. Mallia : Imma wara kemm irrizinjaw, ara kemm konna ilna nafuhom il-fatti.

Imh. A. Lofaro : Li semmiet hi sena qabel eee.

Dr. Chris Fearne : M’iniex cert illi kienu daqshekk li jkun hemm media report u li jirrezenja Prim Ministru.

Imh. M. Mallia : Li tinkwetana hija li meta harget l-informazzjoni ta’ Panama Papers, 17 Black, il- konnessjoni ta’ Keith Schembri . . .

Imh. A. Lofaro : Yorgen Fenech.

Imh. M. Mallia : Yorgen Fenech, hallih Yorgen Fenech mhux ghalissa, imma Keith Schembri, Adrian Hillman, flus ghaddejjin ma tafx fejn, barra minn Malta, mhux barra minn Malta – kollox baqa’ ghaddej

normali and yet these are facts illi kienu maghrufin dawn. U li tinkwetani huwa li dan is-sens ta’ business as usual non o stante cio’, seta’ ghen biex ikreja din l-atmosfera ta’ impunita illi bniedem ikollu l-kuragg illi jaghmel dak illi jaghmel.

Imh. A. Lofaro : Dan li rridu ninvestigaw ahna.

Dr. Chris Fearne : Iva ara, nerga’ nghid, jigifieri illi kien hemm, ma kienetx issir kulljum, imma kien hemm perjodi u stanzi fejn jien u kollegi tieghi ghamilna l-pozizzjoni taghna maghrufa internament u fejn kien hemm bzonn kien hemm. Jien personalment hassejt illi kont izjed nista’ inwassal biex ikun hemm governanza – biex nara li jkun hemm governanza tajba jekk nibqa’ nternament milli jekk nohrog, milli nghid mela jiena ha nirizenja u kif semmejt inti ma rridx noqghod bilqieghda fuq siggu vicin haddiehor. Kien hemm dik l- option imma jiena hassejt li jekk nibqa’ gewwa izjed nista nwassal dak li kelli nwassal. Jiena dik kienet l-opinjoni tieghi, l- istorja tiggudika kellix ragun jew le.

Imh. A. Lofaro : Imbaghad Dr. Fearne meta nigu ghal vot ta’ fiducja li tghajtu fil-Ministru Konrad Mizzi inti vvutajt . . .

Dr. Chris Fearne : Ghal liema qed tghid?

Imh. A. Lofaro : Ricenti. L-iktar wahda ricenti li kien hemm. Dr. T. Comodini Cachia : May sixteen (’16).

Dr. Chris Fearne : Fil-Group Parlamentari Laburista qed tghid jigifieri? Imh. A. Lofaro : Fil-parlament, fil-parlament.

Dr. Chris Fearne : Fil-parlament qed tghid il-mozzjoni tal-Parlament. Dr. T. Comodini Cachia : Erbgha (4) ta’ Mejju, elfejn u sittax (2016).

Dr. Chris Fearne : Jekk qed niftakar sew kien hemm tliet (3) mozzjonijiet dik il- habta. Kien hemm mozzjoni tal-Kap ta’ l-Oppozizzjoni dak iz-

zmien Simon Busuttil illi ma kienetx fuq Konrad Mizzi per se, hux zball tattiku tieghu ma nafx, imma kienet mozzjoni ta’ sfiducja fil- gvern u jiena bhala membru tal-l-ezekuttiv hassejt illi ma kellix novvota biex nisfiducja l-gvern. Kien hemm mozzjoni tal-l- Onorevoli Marlene Farrugia . . .

Imh. A. Lofaro : Marlene Farrugia.

Dr. Chris Fearne : Illi kienet titlob illi jitwaqqaf kumitat parlamentari a doc, jekk il-memorja sservini tajjeb biex tinvestiga u taghmel xoghol investigattiv fuq Keith Schembri u l-maggoranza tal-parlament dak inhar iddecidiet illi ma kienx hemm ghalfejn ikun hemm istituzzjoni ohra illi tinvestiga ghax diga hemm l-istituzzjonijiet stabbiliti. U mbaghad jidhirli li kien hemm mozzjoni ohra wkoll ta’ Marlene Farrugia, ta’ l- Onorevoli Marlene Farrugia ta’ censura u ta’ sfiducja f’Konrad Mizzi.

Imh. A. Lofaro : F’Konrad Mizzi ezatt.

Dr. Chris Fearne : Dik kienet sitwazzjoni naqra stramba illi waqt li l-mozzjoni kienet prezentata minn Marlene Mizzi, il-Group Parlamentari Laburista mexa mal-Whip, mhux Marlene Mizzi, Marlene Farrugia, illi kien Godfrey Farrugia, jigifieri kien hemm dik is-sitwazzjoni naqra stramba. Ahna mxejna mad-direzzjoni tal-Whip li kien Godfrey Farrugia.

Imh. M. Mallia : It wasn’t a free vote voldieri. Dr. Chris Fearne : Le, le ma kienx free vote.

Imh. A. Lofaro : Dik diga smajniha li it was not a free vote.

Dr. T. Comodini Cachia : Pero’ d-direzzjoni tal-Whip, inghat lil Whip wara li kien hemm diskussjoni bejnietkom fil-Group Parlamentari jew inghatat mill- Whip wara li gie ordnat jaghti dik id-direzzjoni?

Dr. Chris Fearne : Jiena certament ma tajtx id-direzzjonijiet jien lil Whip u ma nafx illi kien hemm dan it-tip ta’ – ma nafx bihom. Mhux qed nghid li ma kienx hemm, imma ma nafx.

Dr. T. Comodini Cachia : Kien hemm xi diskussjoni f’Group Parlamentari qabel dawn il-voti?

Dr. Chris Fearne : Fuq il-mozzjoni ma jidhirlix li kien hemm, le. Dr. T. Comodini Cachia : Ok.

Dr. Chris Fearne : Ma neskludix illi kien hemm, imma ma niftakarx illi kien hemm u nghid ukoll li ma kontx nattendi l-laqghat kollha tal-Group Parlamentari ghax meta kont inkun maqbud bix-xoghol, kienu ricenti, jigifieri ahna konna u ghad ghandna laqgha tal-Group Parlamentari darba fil-gimgha. U mhix il-prassi li l-membri kollha jattendu dejjem ghax jiddependi mix-xoghol li jkun ghaddej. Imma jiena m’ghandix amment li din kienet diskussa.

Dr. T. Comodini Cachia : Ha mmur ftit fuq il-progetti, kemm tal-Vitals kif ukoll ta’ l-isptar Generali ta’ Ghawdex. Jiena fhimtek sew illi dawn iz- zewg (2) progetti t-tnejn (2) li huma inti ma kontx involut fihom?

Dr. Chris Fearne : Erga’ ghid liema huma?

Dr. T. Comodini Cachia : Il-progett tal-Vitals, ta’ l-isptarijiet u l-progett ta’ Ghawdex, ta’ l- isptar Generali t’Ghawdex.

Dr. Chris Fearne : L-istess progett dan le? Dr. T. Comodini Cachia : Huwa wiehed (1). Dr. Chris Fearne : Mhux hekk.

Dr. T. Comodini Cachia : Ok. Ridt inkun certa li qed nghidu ghall-istess progett.

Dr. Chris Fearne : Hu pacenzja ghax forsi mhux qed nifhmek sew. Erga’ saqsini.

Dr. T. Comodini Cachia : Mela l-progett tat-tmexxija ta’ l-isptar Generali ta’ Ghawdex . . .

Dr. Chris Fearne : Hekk hu.

Dr. T. Comodini Cachia : . . . u l- Progett tal-Vitals, hemmhekk qed nitkellmu fuq l-istess concession?

Dr. Chris Fearne : Jiena sa fejn naf jien concession wahda hemm, jigifieri jekk inti ghandek f’mohhok xi haga ohra mhux qed nifhimha.

Dr. T. Comodini Cachia : Le, imma ghandi domanda ohra fuq dik ir-risposta. Dr. Chris Fearne : Mela le.

Dr. T. Comodini Cachia : L-MOU ta’ Settembru elfejn u erbatax (2014) kien jinkludi wkoll lil dawn l-isptarijiet kollha?

Dr. Chris Fearne : Mela jiena nerga’ nghid qatt ma rajt – ghadni sa llum – qatt ma rajt dan l-MOU. Jigifieri naf illi jezisti u sirt naf li jezisti b’certezza ricentiment, imma qatt ma rajtu. Ma nafx x’fih.

Dr. T. Comodini Cachia : Tlabt kopja tieghu?

Dr. Chris Fearne : Le f’dan l-istadju ma tlabtx kopja tieghu, pero’ meta tlabt lil Perm. Sec. tieghi meta l-kopja ghaddiet ghandu, tlabtu li jghaddiha lill- Inkjesta Magisterjali ohra, mhux din u hekk gara. U tlabt ukoll li jghaddih lil NAO.

Dr. T. Comodini Cachia : Jigifieri l-advisors tieghek, li ghidtilna – inti ghidtilna li meta lhaqt Ministgru tas- Sahha . . .

Dr. Chris Fearne : Let’s be clear ghax hemm zewg (2) MOUs. Dr. T. Comodini Cachia : Ok. Mela, spjegalna . . .

Dr. Chris Fearne : Mela kien hemm MOU illi wasal ghand is-Segretaru Permanenti tieghi u jiena tlabtu biex jghaddih lill-onkjesta ohra, mhux din, illi kien bejn il-partijiet illi jiffurmaw il-Vitals. Jigifieri hemm dak l-MOU. Id-dati taghhom ma nafhomx ghax jiena ma

rajthomx dawn u allura dawk ma nafhomx. Daka rajtu wara li kien ghand is-Segretarju Permanenti tieghi. Imbaghad hemm dan l- MOU ‘l iehor li issa qed jissemma illi ghadda ghand l-NAO ricentament. Dak l-MOU ma giex ghandna. Meta tkellimt ma l- NAO, ma l-awditur huwa qalli li xtaq izommu ghandu.

Imh. J. Said Pullicino : Dak kien l-MOU li antecedenti ghal koncessjoni hux hekk?

Dr. T. Comodini Cachia : Hekk kien . . .

Dr. Chris Fearne : Ghax hemm zewg (2) MOUs halli nkunu cari. Imh. J. Said Pullicino : Importanti.

Dr. T. Comodini Cachia : Huma t-tnejn (2) li huma antecidenti ghall- koncessjoni?

Dr. Chris Fearne : Hemm wiehed (1) minnhom illi huwa bejn il-partijiet, il- gvern m’ghandu x’jaqsam xejn fih, imma li gie a konoxxenza taghna, tieghi, ftit tax-xhur ilu u d-data tieghu Dr. Comodini Cachia ma niftakariex ezatt, imma nahseb illi jirreferi ghaz-zmien ta’ qabel il-ftehim tal-koncessjoni.

Imh. J. Said Pullicino : Il-partijiet biex niftiemhu, l-partijiet l-gvern u . . . Dr. Chris Fearne : Le, le l-partijiet li jiffurmaw il-koncessjonarju.

Imh. J. Said Pullicino : Imma daka strettament il-gvern ma tantx ghandu . . .

Dr. Chris Fearne : Bejniethom, imma ghax hemm dak l-MOU, jigifieri biex inkunu cari ghal- liema MOU qed insemmu.

Imh. J. Said Pullicino : Imma … fejn kien hemm involut il-gvern?

Dr. Chris Fearne : F’dan l-MOU huwa bejn zewg (2) partijiet tal-koncessjoni illi mbaghad iffurmat, ibbidjat ghal – jigifieri qed nassumi li sar qabel.

Dr. T. Comodini Cachia : L-MOU fejn jinvolvi entita’ tal-Gvern ghandek id-data tieghu?

Dr. Chris Fearne : Le, u nerga’ nghid dak l-MOU jiena qatt ma rajtu u ghadni sallum ma ghandix kopja tieghu.

Dr. T. Comodini Cachia : Ok. Inti . . .

Dr. Chris Fearne : Ovvjament qatt ma kont parti ghalih.

Dr. T. Comodini Cachia : Ok. Inti f’mument tax-xiedha tieghek tghid illi gejt mistoqsi jekk allura l-Ministru tas-Sahha, anke biex tigi miktuba l- RFP ghal din il-concession kienx b’xi mod involut biex almenu jassisti mill-aspett tekniku ta’ medicina. Ir-risposta tieghek jekk fhimtek sew kienet illi dak iz-zmien inti ma stajtx tigi nvolut ghax ma kontx Ministru tas- Sahha u nahseb illi lanqas Segretarju Parlamentari ghas-Sahha.

Dr. Chris Fearne : Le, le stenna kien hemm zewg (2) mistoqsijiet. L-ewwel mistoqsija fuq jekk qabel l-elezzjoni tat-thirteen (’13) u meta jiena kont back bencher kontx involut. Daka le. Imbaghad kien hemm il- mistoqsija jekk bejn l-RFP, jigifieri bejn l-adjudication u bejn l- iffirmar tal-koncessjoni, meta kien hemm in-negozjati mal- preferred bidder, jekk jiena kontx involut b’xi mod u jiena ftit tal- minuti ilu ghidt li kien hemm talba lilna mit-team ta’ Projects Malta u mit-team ta’ Konrad Mizzi illi naghtu l-KPIs, il-key performers indicator tas-servizz mediku illi ahna nistennew minn ghand il-koncessonarji u hekk ghamilna.

Dr. T. Comodini Cachia : Pero’ qabel ma nhareg l-RFP, jigifieri meta l-RFP kien qed jigi drafted, inti ma kontx involut?

Dr. Chris Fearne : Le.

Dr. T. Comodini Cachia : Dak iz-zmien inti kont diga Ministru jew Segretarju Parlamentari ghas-Sahha?

Dr. Chris Fearne : Ma kontx Ministru, kont Segretarju Parlamentari.

Dr. T. Comodini Cachia : U meta mbaghad gejt mitlub taghti l-KPIs wara li l- preferred bidder kien maghzul, ghandna nifhmu allura illi KPIs fir- rigward tas-Sahha ma kienx fih dan l-RFP?

Dr. Chris Fearne : L-RFP ma ghandix konoxxenza tieghu. Jista’ jkun li kien hemm KPIs imma mhux KPIs li kont zviluppajt jien u n-nies tieghi.

Dr. T. Comodini Cachia : Meta l-Ministru Mizzi spicca mir-responsabilta’ tieghu ta’ Ministru tas-Sahha u inti dhalt f’dak iz-zarbun, f’dak l-ufficcju, inti wettaqt due deligence fuq il-persuni li naghtaw il-concession?

Dr. Chris Fearne : Meta jiena dhalt kif qed tghid inti, fiz-zarbun tal-Ministru tas-Sahha jiena htart numru ta’ nies teknici biex naraw illi l- concession kif kien iffirmat u n-numru ta’ side letters li eventwalment bdew johorgu jigu osservati naturalment kemm minn naha tal-gvern kif ukoll minn naha tal-koncessjonarju. Jigifieri jiena ridt illi dak illi konna qeghdin inhallsu ghalih nehduh.

Imh. J. Said Pullicino : Dottoressa nzommu mal- – ghaliex . . . Dr. T. Comodini Cachia : Yes, yes, yes.

Imh. J. Said Pullicino : . . . dawn huma domandi nteressanti imma ma . . .

Dr. T. Comodini Cachia : Le, le d-domanda tieghi l-hsieb taghha kien biex nara jekk is-sens ta’ impunita wasalx sabiex wiehed ikollu effett akkompli quddiemu, allura ma jista’ jaghmel xejn.

Imh. J. Said Pullicino : Jiena fhimt illi l-Ministru la l-progett kien approvat, imbaghad inti ghamilt li stajt biex timplimentah, hux hekk?

Dr. Chris Fearne : U rrid nghid ukoll li anke matul dan il-perjodu, in-negozjar u l- interpretazzjoni, ghax kien ikun hemm hafna domandi dwar l- interpretazzjoni tal-koncessjoni, kienet ghadha f’idejn Projects Malta – jigifieri kien ghadu jinvolvi ruhu l-Ministru Mizzi bhala

Ministru fl-Ufficcju tal-Prim Ministru mbaghad bhala Ministru tat- Turizmu.

Imh. J. Said Pullicino : Kont iffukat b’dan il-mod fl-implimentar. Dr. Chris Fearne : Hekk kienet ir-remit tieghi mill-Prim Ministru.

Dr. T. Comodini Cachia : Jiena ghandi domanda li sa issa ghadna ma staqsejniex fuqha. Il-kwistjoni ta’ Neville Gafa`. Fil-pubbliku kien hemm informazzjoni li Neville Gafa` f’xi zmien kien impjegat taht il-Ministeru tas-Sahha. Kien impjegat taht il-Minsteru tas-Sahha? Jekk iva meta? X’kien jaghmel? Tista’ tispjegalna?

Dr. Chris Fearne : Meta jiena sirt Segretarju Parlamentari f’April ta’ l-elfejn u erbatax (2014), Neville Gafa` kellu ufficcju fil-Ministeru tas-Sahha, jigifieri kien fi zmien Godfrey Farrugia u kellu ufficcju fil-Ministeru tas-Sahha. Il- pozizzjoni tieghu kif kont mgharraf jien kienet illi hu kien jirraporta lil OPM. Jiena kont infurmat illi go kull Minsteru kien hemm persuna mill-OPM biex tikkordina x-xoghol bejn il- Ministeri. Nevilli Gafa` kien dak il-persuna fil-Ministeru ghas- Sahha. Ftit wara l-Ministru Konrad Mizzi kien ta’ kuntratt ma’ l- FMS lil Neville Gafa` biex jahdem ta’ Project Coordinator u jikkordina, dak kien almenu t-titlu tieghu, bejni bhala Segretarju Parlamentari u bejn Konrad Mizzi bhala Ministru ghas-Sahha u l- Energija. Meta jien sirt Ministru, l-ghada li jiena sirt Ministru, rcivejt e mail mill-avukat illi kien jaghti pariri lill-Ministru Konrad Mizzi qabli, illi kien hemm korrispondenza illi kienet tallega illi Neville Gafa` kien involut f’xi sitwazzjonijiet relatati mal-, – li ma kienux necessarjament korretti relatati mal-visas medici ghall- pazjenti u cittadini Libjani. Jiena dak inhar stess tlabt lis- Segretarju Permanenti biex jghaddi din l-informazzjoni u l-

korrispondenza lill-pulizija. Fuq ordni tal-pulizija dak inhar stess issigillajna l-ufficcju ta’ Neville Gafa` u Neville Gafa` ma baqax jirraporta l-Ministeru ghas-Sahha.

Dr. T. Comodini Cachia : Meta tghidli kont infurmat li f’kull Ministeru kien hemm persuna mahtura jew maghzula mill-OPM biex tikkordina l- Ministeru ma l- OPM, jigifieri xoghol Neville Gafa` sakemm kien ghadu jahdem fil-Ministeru, x’kien? Kien ikollok laqghat mieghu?

Dr. Chris Fearne : Nerga’ nghid li dak kien fi zmien Godfrey Farrugia, jigifieri meta jien sirt Segretarju Parlamentari, Neville Gafa` nhatar mill- Ministru Mizzi biex jikkordina bejnietna.

Dr. T. Comodini Cachia : Ok.

Imh. J. Said Pullicino : U jiena qed nifhem illi f’kull Ministeru kien hemm persuna qed tghidilna inti . . .

Dr. Chris Fearne : Jien hekk kont – jiena meta saqsejt x’kien r-rwol ta’ Neville Gafa` qaluli daka qieghed hawn ghax bhal ma hemm Ministeri ohrajn.

Imh. J. Said Pullicino : Jigifieri jirrelata ma Keith Schembri kien bhala Chief of Staff?

Dr. Chris Fearne : Ma nafx, jigifieri dak kien fi zmien Godfrey Farrugia. Ma nafx.

Imh. J. Said Pullicino : Imma mbaghad baqa’ b’xi mod jew iehor involut.

Dr. Chris Fearne : Imbaghad baqa’, r-rwol tieghu sar illi jikkordina, almenu dak kien it-titlu tieghu, bejni u bejn Konrad Mizzi. Eventwalment meta jiena sirt Ministru, jigifieri sentejn wara, ssigillajtlu l-ufficcju, l- laptop etc u ma baqax jirraporta . . .

Imh. J. Said Pullicino : Ma baqax involut jigifieri mal-Gvern?

Dr. Chris Fearne : Ma baqax jirraporta ghandi – mbaghad kien jirraporta Ghawdex, kellu ufficcju Ghawdex.

Imh. J. Said Pullicino : Mhux fuq Sahha imma?

Dr. Chris Fearne : Ma kienx mas-Sahha u eventwalment kellu ufficcju Kastilja. Dr. T. Comodini Cachia : Meta tghidli li eventwalment kellu ufficcju f’Kastilja,

taf’ x’rwol kien jaqdi f’Kastilja?

Dr. Chris Fearne : Le m’ghandix dik l-informazzjoni. Naf li kien kont – meta kont gieli mmur inkellem lill-Prim Ministru narah hemmhekk. Eventwalment kien hemm stejjer fil-gazzetti fuq involvement ta’ Neville Gafa` fil- Libja u jien wara li tlabtu spjegazzjoni u ma tahhielix, itterminajtlu l- kuntratt, ghax hu kien ghadu – ghalkemm ma kienx jirraporta mhux lili kien ghad ghandu l-kuntratt tieghu kien ghadu ghaddej ma l- FMS.

Imh. J. Said Pullicino : Kellu passaport diplomatiku wkoll hux hekk? Dr. Chris Fearne : Erga’ skuzani?

Imh. J. Said Pullicino : Kellu passaport diplomatiku?

Dr. Chris Fearne : Ma ghandix idea. Meta tlabtu biex ikellimni rrifjuta u allura tterminajtlu l-kuntratt.

Imh. J. Said Pullicino : Pero’ ufficcju f’Kastilja inti taf li kien fizikament hemm.

Dr. Chris Fearne : Kont narah hemmhekk iva.

Imh. J. Said Pullicino : Allura s-sur Tonna u s-sur Carl Cini kellhom ufficcju allura?

Dr. Chris Fearne : Is-sur Brian Tonna qatt ma rajtu hemmhekk u lanqas lis-sur Carl Cini.

Imh. A. Lofaro : U lil Yorgen Fenech?

Dr. Chris Fearne : Biex inkun onest mieghek jekk narah lis-sur Carl Cini ma ngharfux. Yorgen Fenech jiena qatt ma ltqajt mieghu. Naf wiccu issa mill- gazzetti, imma kieku rajtu ma kontx ngharfu.

Imh. A. Lofaro : Ma kontx tkun tgharfu.

Imh. J. Said Pullicino : Dana wiehed mill-misteri ta’ l-inkjesta jekk kellux jew le ufficcju Kastilja.

Dr. Chris Fearne : Min?

Imh. J. Said Pullicino : U x’kien jaghmel. Brian Tonna u Carl Cini. Imh. A. Lofaro : Brian Tonna.

Dr. Chris Fearne : Brian Tonna jiena kien – meta sirt Ministru skoprejt illi kellu kuntratt, mhux hu, l-kumpanija tieghu, illi kien tahulu l-Ministru Mizzi. Kont bghatt ghalih biex jispjega ezatti xi rwol kellu, ma hassejtx li kien rwol sodisfacenti u kont itterminajtlu l-kuntratt.

Dr. T. Comodini Cachia : Ha naghmel ftit referenza ghal intervista li inti tajt fuq Conflict Zone fl-erbatax (14) ta’ Dicembru, elfejn u sbatax (2017).

Dr. Chris Fearne : Liema wahda skuzani?

Dr. T. Comodini Cachia : Ta’ fourteenth (14th) December, twenty seventeen (2017), jigifieri ftit gimghat wara l-assassinju.

Dr. Chris Fearne : Liema ghax mhux qed nifhem ghalhekk. . Dr. T. Comodini Cachia : Ta’ Conflict Zone ta’ Tim Sebastion. Dr. Chris Fearne : Tad-Deutsche Welle.

Imh. A. Lofaro : Ta’ Deutsche Welle.

Dr. T. Comodini Cachia : Mela il-gurnalist jinnota illi mis-sena elfejn u tnejn (2002) sas-sena elfejn u sbatax (2017) kienu sehhew tmienja u ghoxrin (28) attakki b’bomba u jinnota wkoll illi sitta u ghoxrin (26) minnhom kienu ghadhom mhux solvuti.

Dr. Chris Fearne : Hafna minnhom f’amministrazzjoni precedenti.

Dr. T. Comodini Cachia : U inti tirrispondi hekk : This case itself gives us confidence that we might actually come back to other of the cases and solve those as well. Min kien tak indikazzjonijiet li kellhom jigu solvuti kazijiet ta’ bombi ohrajn minhabba dawn l-arresti?

Dr. Chris Fearne : Inti qed tghid illi dana gara fl-erbatax (14) ta’ Dicembru, jigifieri dan kien l-ambjent ta’ dakinhar kien ftit granet wara li kienu tresqu b’att ta’ akkuza it-tliet (3) individwi akkuzati bi qtil, bl-assassinju, tas-sinjura Caruana Galizia. Jigifieri jiena dawk kienu

– jiena qatt ma kont nafhom, qatt ma ltqajt maghhom dawk in- nies u ghadni sa llum qatt ma ltqajt maghhom, imma kien maghruf illi dawn kellhom, jew almenu kien allegat illi kellhom konnessjonijiet mad-dinja kriminali. Allura jiena kelli l-isperanza, f’dak il-kaz il-kelma li qed tghid inti l-fiducja, l-confidence, illi la darba dawn tressqu ghal gustizzja seta’ jaghti kaz illi kazijiet ohra simili jigu solvuti wkoll. U dika kienet l-isperanza u ghadha l- isperanza.

Dr. T. Comodini Cachia : Inti tkompli tghid f’dik l-intervista: this was a criminal gang trying to give out a message that freedom of expression in Malta is threatened, so this was very seriously, was a very grave occurrence. Inti dak iz-zmien qabel l-assassinju, kont tara li l- liberta ta’ l- espressjoni kienet mheddha f’pajjizna?

Dr. Chris Fearne : Le jiena dak il-kliem ghidtu tliet (3 )snin ilu u nerga nghidu llum, jigifieri min ghamel l-assassinju certament kriminal jigifieri ma nistax nghidlek li mhux kriminal hu min hu certament li kriminal u jiena kont nemmen u ghadni nemmen illi s-sinjura Caruana Galizia nqatlet biex jghalqulha halqha, jigifieri – aktar minn hekk kif tista’ titretinja gurnalista? Jigifieri iva ghadni

nemmen illi dak l-assassinju fih innifsu huwa xi haga gravi imma wkoll seta’ kien intuza bhala sinjal biex jhedded lill- gurnalisti ohrajn.

Imh. J. Said Pullicino : Imma llum stabbilit illi b’xi mod jew iehor l-movent iqarribna lejn certi ambjenti hux hekk, nahseb sa hemm hekk . . .

Dr. Chris Fearne : Skuzani mhux qed nifhmek.

Imh. J. Said Pullicino : Le, le, le. Illum stabbilit nahseb illi l-movent ta’ l- assassinju, iqarreb lejn certi ambjenti, jigifieri . . .

Dr. Chris Fearne : Ma rridx nipregudika l-kawza li ghaddejjin . . .

Imh. J. Said Pullicino : Le, le la inti u lanqas ahna u lanqas hu xogholna. Xogholna bhala background biss, pero’ mportanti wkoll, imma ‘l hemm id-direzzjoni dik. Allura filwaqt veru li ma tistax tghid li kien hemm a threat ghal gurnalizmu l-fatt biss li nqatlet, pero’ fih innifsu huwa gravi hafna.

Dr. Chris Fearne : Jien hekk qed nghid.

Imh. J. Said Pullicino : Il-fatt li hi gurnalista hux.

Dr. T. Comodini Cachia : Il-fatt illi qabel l-assassinju taghha kienet tissemma b’mod personali f’xi press releases tal-gGvern, kienet tigi attakkata wkoll jew kritikata b’mod personali mhux bhala x-xoghol taghha minn membri tal-gvern, kienet ittellghet ukoll fuq billboard waqt kampanja ta’ elezzjoni generali u l-istazzjon tal-Partit Laburiata kien ukoll ixandar zewg (2) programmi satirici fuqha, fuq il- personalita taghha. Dan inti dak iz-zmien kont tarah bhala theddida ghall- liberta ta’ l-espressjoni f’pajjizna? Theddida fuq gurnalist?

Dr. Chris Fearne : Kemm dak iz-zmien u kemm illum qatt ma kont favur illi jkun hemm attakki personali la fil-politika u lanqas barra fil- politika, jigifieri dawn il-billboards . . .

Imh. J. Said Pullicino : Dottoressa dan apprezzament naghmluh ahna hu, ghax fl-ahhar mill- ahhar . . . .

Dr. T. Comodini Cachia : Imma Sur Imhallef nahseb illi mportanti illi l-persuni f’certu karigi wkoll jaghmluh dan l-apprezzament. Ghax jekk dak l- apprezzament ma jkunx sar fil-hin propizju, mbaghad wiehed jista’ jigbed konkluzjonijiet ohra. Jiena ma ghandix izjed Sur Imhallef domandi.

Dr. J. Azzopardi : Bil-permess tal-Bord, Deputy Prime Minister, meta sirt taf jew gejtx aware li ha jkollna elezzjoni bikrija fl-elfejn u sbatax (2017)?

Dr. Chris Fearne : Ix-xnieghat kienu hemmhekk, jigifieri nahseb min Marzu, April ta’ l-elfejn u sbatax (2017) kien hemm ix-xnieghat illi ha jkun hemm elezzjoni illi forsi ha tkun kmieni u mhux necessarjament fi zmienha. Pero’ b’mod konkret, kwazi mhux se temminni, imma dak inhar illi thabbret b’mod pubbliku.

Dr. J. Azzopardi : Grazzi hafna. Minghajr ma nidhol fil-mertu ta’ x’gie ffirmat imma sempliciment jekk kontx infurmat, jiena fhimt sew illi l- memorandum of understanding li gie ffirmat mill-Ministru dak iz- zmienta’ l-Ekonomija, Chris Cardona, f’Settembru elfejn u erbatax (2014) ma nvestituri ta’ l- isptar intima kontx mhux biss involut imma lanqas infurmat?

Dr. Chris Fearne : Le, nerga’ nghid jiena ma kont naf assolutament xejn dwaru. L- ewwel li kelli hjiel kien meta kien hemm xi mistoqsija parlamentari u kont saqsejt u t-twegiba li kelli iva kien hemm xi

haga ffirmata imma dika konna ktibnielhom lura u rtirajniha. Imbaghad issa ricentiment meta ghadda ghand l-awditur.

Dr. J. Azzopardi : Grazzi hafna. Pubblikament, ahna fil-pubbliku sirna nafu min kien u min hu s-sid ta’ 17 Black f’Novembru elfejn u tmintax (2018). Inti dak inhar bhalna sirt taf?

Dr. Chris Fearne : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Ghandek hjiel jekk kollegi ohrajn fi hdan il-gvern bhalek u bhalna saru jafu dak inhar li kien is-sid ta’ 17 Black Yorgen Fenech?

Dr. Chris Fearne : Jiena li niftakar, u din nahseb forsi tghin biex inwiegeb din il- mistoqsija, illi kont sorpriz u ghall-ewwel kwazi ma emmintiex, imma mbaghad kont hassejtni xxokkjat ghax Yorgen Fenech kien hemm dawn l-allegazzjonijiet illi kien vicin ta’ xi nies ohrajn. Jigifieri kieku kont naf biha jew kont naf li kien hemm min kien jaf biha minn qabel ir- rejazzjoni tieghi ma kienetx tkun ta’ sorpriza bhal ma kienet dak inhar.

Dr. J. Azzopardi : Grazzi hafna. Fi Frar ta’ din is-sena Matthew Vella fil- Malta .

. .

Imh. J. Said Pullicino : Skuzani Dottore, l-hbiberija bejn Fenech, Schembri u Muscat qatt irrizultatlek lilek?

Dr. Chris Fearne : Le jiena nerga’ nghid jigifieri li lill Yorgen Fenech ma nafux. Imh. J. Said Pullicino : Ma kontx tafu.

Dr. Chris Fearne : Qatt ma ltqajt mieghu u la qatt ma kkomunikajt mieghu la b’e mail, la b’telephone, la b’WhatsApp, b’xejn u le ma kontx naf illi kien hemm xi forma ta’ hbiberija.

Imh. J. Said Pullicino : Ghaliex anke hemmhekk ghandna qarnita ohra – ghax il-persuna nvoluta mhux biss at Cabinet level imma ma l- Oppozizzjoni, mal-pulizija . . .

Imh. A. Lofaro : Ma’ l-Attorney General.

Imh. J. Said Pullicino : . . . kullimkien b’xi mod jew iehor kellu, jigifieri din hija l- problama li ghandna hawn.

Dr. Chris Fearne : Nassigurak illi mieghi le.

Imh. J. Said Pullicino : . . . mhux fuqek imma din hija l-verita qed tifhem? Nerga’ nghid illi dejjem ikun hemm min ikun jiehu l-opportunita u jdahhal subghajh dejjem ikun hemm. Imma l-mod kif irnexxielu dan jikkontrolla jekk hu veru dejjem, hija sorprentendi. Qed tifhem? Bil-barka, bilfors bil-barka, ghax kullimkien. Kieku dilettant tat-detectives ghamel chart hekk qed tifhem u din hija kapacita’ wkoll hekk. Mhux cajta. Inti ma kontx invitat ghal- parties?

Dr. Chris Fearne : Jiena dan il-party li ssemma’ fil-Girgenti ma kontx mistieden u certament ma kontx prezenti.

Imh. J. Said Pullicino : U lanqas kont ghal party tat-twenty second (22nd) sular ta’ Portomaso?

Dr. Chris Fearne : Le ma kontx f’dak il-party.

Imh. J. Said Pullicino : Biex jiccelebraw xi haga li tant, kemm hija perikoluza, I mean anke dik.

Dr. Chris Fearne : Fil-fatt ma nafx ghal liema qed tirreferi pero’ zgur li ma kontx.

Imh. J. Said Pullicino : I mean fuq il-garanzija tal-Power Station. Dr. Chris Fearne : Ma kontx involut le.

Imh. J. Said Pullicino : Issemmiet b’xi mod fil-Kabinett?

Dr. Chris Fearne : Niftakar illi ehe kien hemm diskussjoni fuq il-garanzija ta’ l- Electrogas, ehe kien hemm.

Imh. J. Said Pullicino : Ghax kellna anke indikazzjoni ta’ parir to bypass Parliament. I mean min ikun normali fuq barra jghid hawn x’qed jigri? Taqla’ parir illi taghmlu mod . . .

Dr. Chris Fearne : Il-garanzija ta’ l-Electrogas kienet telghet Kabinett, niftakar iva.

Dr. J. Azzopardi : Ghal formalita u ghal kompletezza biss ghax nista’ nanticipa x’inhija r-risposta, imma ghal formalita fuq id-domanda tas-Sur Imhallef jiena nista’ naghmel b’serenita dan l-istatement illi bejnek, Keith Schembri u Joseph Muscat ma kienx hemm chat privat bejnietkom it- tlieta fuq WhatsApp?

Dr. Chris Fearne : Mela, jiena fuq WhatsApp kont nikkomunika. Dr. J. Azzopardi : Ovvjament.

Dr. Chris Fearne : Kemm mal-Prim Ministru.

Dr. J. Azzopardi : Bejnietkom it-tlieta (3) flimkien.

Dr. Chris Fearne : Bejnietna t-tlieta (3) wehidna le ma kienx hemm.

Dr. J. Azzopardi : Grazzi hafna. Issa Onorevoli Deputy Prime Minister, fi Frar ta’ din is- sena Matthew Vella tal-Malta Today hareg ahbar. Konrad Mizzi . . . .

Dr. Chris Fearne : Skuzani meta? Erga’ . . Dr. J. Azzopardi : Fi Frar ta’ din is-sena. Dr. Chris Fearne : All right.

Dr. J. Azzopardi : Konrad Mizzi waved nine (9) million Euro guarantee on hospitals concession – din hija l-ewwel darba li ahna sirna nafu biha u f‘din l- istorja jirrizulta illi fi Frar elfejn u tmintax (2018), mela Frar elfejn u tmintax (2018) inti kont il-Ministru tas-Sahha, naqblu?

Dr. Chris Fearne : Hekk hu. Hekk hu.

Dr. J. Azzopardi : Il-Ministru Mizzi li ghandi nifhem li kien il-Ministru tat- Turizmu dakinhar nahseb hux hekk?

Dr. Chris Fearne : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Pero’ responsabbli minn Projects Malta. Dr. Chris Fearne : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Ghamel waiver ta’ obbligu tal-Vitals li jipprovdu nine (9) million Euro.

Dr. Chris Fearne : Steward.

Dr. J. Azzopardi : Ahfirli, ahfirli, Steward ghandek ragun, eight (8) million guarantee.

Dr. Chris Fearne : Bank guarantee.

Dr. J. Azzopardi : M’inhiex ser nidhol waiver mhux waiver, ahna ma ahniex qeghdin hawnhekk biex nanalizzaw il-kuntratt, dak jarah haddiehor. Id-domanda tieghi kontx infurmat, kontx involut, x’diskussjonijiet saru, min ha d-decizjoni, x’twassal ghal dik id- decizjoni.

Dr. Chris Fearne : Jekk tippermettuli hemm storja din forsi ttini ftit minuti. Dr. J. Azzopardi : Jekk joghgbok.

Dr. Chris Fearne : Dana parti mill-obbligi tal-koncessjonarju, wahda mill- conditions precedent kienet ili jkollu bank guarantee ta’ disa’ (9) miljun biex jekk ma jkun qed jipperformja sew il-gvern jehodlu minnhom u vitals dak l- obbligu kienu jilhquh. Meta eventwalment inbilu Steward u jiena kelli dan il-kumitat ta’ nies teknici li kienu jghinuni, mhux kumitat, kien group ta’ nies li jigifieri kienu jghinuni biex jara li l-affarijiet tal- koncessjoni qed jimxu kif suppost – kont infurmat illi din il-garnazija, Steward, wara li nbidel, kien hemm ic-change of ownership ma baqghux, ma

kienux qed ipogguh. Jiena kont bghatt ghad-dirigenti ta’ Steward u ghidtilhom li din ma kienetx sitwazzjoni li hija accettabli ghax dawn mhux qed jonoraw to the letter dak li hemm fil-koncessjoni. Pero’ huma, mhux dak inhar imma ftit granet wara harguli ittra ffirmata mill-Onorevoli Ministru Mizzi illi kienet tghid illi iva, minflok jaghmlu bank guarantee l-gvern qed jinnota u jaccetta illi jkun hemm Parent Company guarantee. Jigifieri dawn f’dak iz- zmien kellhom lil Serrogus illi kienet fond multi milljunarju u kienu qalu li l-garanzija johduha minn ghand Serrogus u mhux minn ghand bank u ma tkunx depozitata go bank. Jiena kont bqajt ninsisti li dik ma kienetx accettabli ghalija. Imma huma qaluli isma f’dawn l-affarijiet ahna ninnegozjaw mal-Ministru Mizzi. Kont ghamilt dik il-pozizzjoni cara mal-Ministru Mizzi u mal-Prim Ministru u eventwalment spiccajna biex fil-Kabinett iddecidejna li lil Steward minnflok naccettaw dik l-ittra ta’ paired guarantee, naghtuhom waver temporanju ghal bank guarantee. Xorta jiena ma kontx kuntent biha, pero’ r-reasoning kien illi dak il-habta kienu qed isiru wkoll negozjati minn Konrad Mizzi ma’ Steward biex jaraw kif jistghu jinterpretaw partijiet mill- koncessjoni b’mod differenti, li jiena wkoll ma kontx komdu biha. Eventwalment meta Konrad Mizzi ma baqax Ministru xejn, jigifieri allura Projects Malta ma baqghetx tahtu, l-Prim Ministru dak iz- zmien, jien kont Deputat Prim Ministru, kien iddiskuta mieghi u gharrafni li hu kien ha jzomm il-Ministeru tat-Turizmu taht idejh u ma jahtarx Ministru tat-Turizmu gdid. Pero’ qbilna u staqsieni jekk ghandux izomm Projects Malta u l-progett ta’ Steward f’idejh ukoll u jien ghidtlu l- progett ta’ Steward le, izzommux inti. Pero’ daka kien zmien

turbolenti, allura ddecidejna li Steward in-negozjati jiefqu hawn sakemm ikun hemm leader gdid. Lil Steward gharrafthom li ghalissa ha jieqaf kollox, la darba kien hemm Kabinett gdid jiena fl- ewwel jew fit-tieni laqgha tal-Kabinett, jista’ jkun li l-ewwel laqgha tal-Kabinett kienet formalita forsi t-tieni laqgha tal-Kabinett . . .

Dr. J. Azzopardi : Ta’ din is-sena.

Dr. Chris Fearne : Din is-sena fi Frar, f’Jannar – Jannar, Frar ma nafx, nahseb bidu ta’ Jannar, fl-ahhar ta’ Jannar, tlabt il-Kabinett illi din il-waiver tibqa testendi biss sa l-ahhar ta’ Frar biex jiena jkolli cans ninforma lill Steward illi dawn mhux se nibqghu naghtuhom din il-waver u fil-fatt illum hija ma ghadiex in voge. Ovvjament bhalissa ghaddejjin negozjati bejna u bejn Steward biex anke dak li hareg mill-Ufficcju ta’ l-NAO nattwawh.

Dr. J. Azzopardi : Yes, grazzi hafna tat-twegiba dettaljata, jigifieri l-bottom line li meta Konrad Mizzi ffirma ghal dik il-waver bhala Ministru tat-Turizmu responsabbli minn Projects Malta, lilek Ministru tas- Sahha ma nfurmakx.

Dr. Chris Fearne : Le.

Dr. J. Azzopardi : Issa minn meta inti hadt over il-Ministeru tas-Sahha, qua Ministru, Ministru, gejt – nghid sew li sirt taf, fil-kaz spjegalna kif lil Bord ha ninfurmah b’xi haga wkoll, side letters sigrieti illi Konrad Mizzi kien iffirma ma’ Ram Tumuruli jew nies ohrajn f’dan il- progett? U biex inkun lejali mieghek u mal-Bord, Onorevoli Vici Prim Ministru, qed naghmel referenza Daphne Caruana Galizia fil- blog taghha tal-wiehed u tletin (31) ta’ Ottubru elfejn u sittax (2016), ha jkun ipprezentat, kixfet in toto side letter iffirmata minn Konrad Mizzi u Vitals datat Mejju elfejn u sittax (2016). Din hija

side letter. Mela din tkun sigrieta, l-pubbliku, l-Parlament ma nkunux nafu biha. Din fil-waqt li qed nipprezentaha Onorevoli Vici Prim Ministru xtaqtek tghid lill-Bord jekk inti kontx konxju waqt l- iffirmar ta’ dawn is-side letters u jekk le meta sirt taf u kif sirt taf?

Dr. Chris Fearne : Mela r-risposta qasira hija le. Jiena la kont inkun involut f’dawn in- negozjati u anqas kont inkun mgharraf bihom. U kienu jigu a konoxxenza tieghi meta nigbed l-attenzjoni lil Steward li hemm xi haga li mhux ezatti kif suppost jew mhux skont it-termini tal- koncessjoni u jghiduli iva, dina kif inhu maqbul ghax ghandna din is-side letter. To be fair is-side letters hafna drabi kienu jkunu affarijiet li jaghmlu sens, per ezempju wahda minnhom kienet illi kien hemm tfassil ta’ l-isptar meta jinbena, jkun hemm zjieda fin- numru ta’ sodod, jigifieri taghmel sens. Kien hemm side letter ohra li kellha x’taqsam ma’ l-interpretazzjoni ta’ kemm kien hemm nies illi attwalment qeghdin jahdmu ma’ Steward illi kienu fuq il- payroll tal-gvern, jigifieri kien hemm, pero’ jiena le ma kontx inkun involut fihom.

Dr. J. Azzopardi : Naqblu li kien hemm side letter fuq labour supply. Dr. Chris Fearne : Hekk hu din li ghadni kemm spjegajt issa.

Dr. J. Azzopardi : Din li ghadek kemm spjegajt issa. Jigifieri dawn kienu two thousand and fifteen (2015) and sixteen (’16) bejn wiehed w iehor?

Dr. Chris Fearne : Ma nafx jekk baqghux ghaddejjin anke wara s-seventeen (’17).

Dr. J. Azzopardi : Anke wara s-seventeen (’17). Issa minghajr ma nerga’ nidhol fil-mertu, tajbin, hziena, bzonjuzi, mhux bzonjuzi, dak jarah haddiehor, pero’ li jinteressana hawnhekk il-Bord il-governanza, t-

trasparenza. Dawn is-side letters naqblu, ma ngabux ghal l- attenzjoni tal-Parlament, naqblu?

Dr. Chris Fearne : Tal Parlament le.

Dr. J. Azzopardi : U allura lanqas tal- pubbliku. Fil-fehma tieghek, ghandek l- esperjenza u ghandek il-kariga, importanti, side letters bhal dawn ghandhom ikunu mgharrfa? Ikun hemm certu skrutinju taghhom? Bzonjuzi jew le.

Dr. Chris Fearne : Jiena d-dokumentazzjoni kollha, almenu li naf biha sa llum, waslet fl-intier taghha ghandna ricentament – jigifieri wara li kien hemm bidla fil-Kabinett u kien hemm it-talba lis-Segretarju Permanenti ta’ dak iz-zmien Ronald Mizzi biex jghaddi d- dokumenti kollha lis- Segretarju Permanenti tieghi, lil Joe Rapa, u la darba kienu kollha ghandna jiena tlabt lil Joe Rapa jghaddihom lill-inkjesta ‘l ohra mhux din l-inkjesta li qed issir fuq il-governanza ta’ l-isptarijiet. Jigifieri jiena nista’ nghid illi kif gew ghandi mall- ewwel imxejt fuhom. Jekk kienux ghad-diskussjoni tal-Kabinett jew le, jiena ma niftkarx li kien hemm items fuq l-agenda, pero’ biex inkun fair meta jiena ricentament tkellimt ma’ l-Onorevoli Mizzi u ghidtlu: isma dawn kif ghaddew minn wara daharna qalli dawk hu kien itellghhom bhala other matters fl- ahhar tal- Kabinett. Pero’ jiena nahseb biex intom tkunu certi, tridu titolbu lis-Segretarju tal-Kabinett biex jara humiex fil-minuti jew le.

Dr. J. Azzopardi : Grazzi hafna Deputy Prime Minister, minn naha tieghi daqshekk.

Imh. J. Said Pullicino : Domanda wahda ghas-serhan tal-mohh. Kemm kien accessibbli l-Prim Ministru ghall- Ministri?

Dr. Chris Fearne : Il-Prim Ministru – mela ara l-Prim Ministru kellu habta illi jirrispondi l-e mails immedjetament u mbaghad dan l-ahhar anke b’WhatsApp konna nitkellmu car. Jigifieri qed nitkellmu fuq Joseph Muscat naturalment.

Imh. J. Said Pullicino : Iva, iva.

Dr. Chris Fearne : Jigifieri jekk wiehed irid ikellmu seta’ jibghatlu messagg u kien jirrispondi generalment f’temp ta’ ghaxar (10) minuti, kwarta. Jiena bhala Deputat Prim Ministru kont niltaqa’ mieghu b’mod regolari, niddiskutu certi affarijiet. Il-Kabinett jiltaqa’ kull nhar ta’ Tlieta, taht Joseph Muscat dejjem niltaqghu kull nhar ta’ Tlieta hlief f’xi eccezzjonijiet zghar. Kull Ministru li xtaq ikellem lil Joseph Muscat, Joseph Muscat kien jaghmel lilu nnifsu accessibli wara l- Kabinett u jidhlu, gie li kont jiena wkoll, il-Ministri wiehed wiehed jitkellem mieghu.

Imh. J. Said Pullicino : Allura mieghek qatt ma fetah qalbu fuq dawn il- problemi ghax dawna problemi li jinkwetaw . . .

Dr. Chris Fearne : Fuq liema specifikatament?

Imh. J. Said Pullicino : Problemi li qed nitkellmu ta’ good governance. I mean incidenti ta’ certu sustanza dawn li tippretendi wiehed jitkellem fuqhom.

Dr. Chris Fearne : Le jiena ara l-unika darba li kellimni fuq dan il-kaz tas-sinjura Caruana Galizia kien dak inhar li kienu gew arrestati, kien sar ir- raid fuq il-potato shed ta’ dawn it-tlieta (3) minn nies u ftit minuti qabel ma ta’ press conference kien infurmani, kien baghat ghalija u qalli – il-kliem tieghu kien li solvejnieh il-kaz.

Imh. J. Said Pullicino : Imbaghad qatt ma ddiskutejtu bejniekom l-effett ta’ dawn l- incidenti serji fuq l-amministrazzjoni nfisha u fuq il-pajjiz, speci qatt ma ddiskutejtu, mhux ghall-assassinju . . .

Dr. Chris Fearne : Joseph Muscat kien – lili qalli kemm ‘il darba li dina kienet l- aghar haga li qatt setghet qatt gratlu. Jigifieri dik kien jammettiha.

Imh. M. Mallia : Ok. Grazzi. Imh. A. Lofaro : Grazzi.

Din hija x-xhieda ta’ Hon. Chris Fearne dettata minnu stess. Niddikjara li traskrivejt bl-ahjar hila tieghi x-xhieda ta’ l-istess xhud.

Margaret De Battista Traskrittrici