Fl-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it- Termini ta’ Referenza ta’ l-Inkjesta Pubblika dwar l-Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.

Seduta miżmuma llum il-Gimgha 17 ta’ Lulju, 2020.

Kurt Farrugia bin David u Alice née Busuttil, imwieled il-Pietà u residenti z- Zejtun, bil-Malti, bil-gurament jghid:

Imh. M. Mallia : Qabel it-two thousand and thirteen (2013) inti x’kont taghmel? X’kien ix- xoghol tieghek?

Kurt Farrugia : Kont id-Direttur tal-Komunikazzjoni tal-Partit Laburista. Imh. M. Mallia : Kemm domt f’dik il-kariga?

Kurt Farrugia : Mill-elfejn u tmienja (2008) sal-elfejn u tlettax (2013). Imh. M. Mallia : U wara l-elfejn u tlettax (2013) x’kien ix-xoghol tieghek?

Kurt Farrugia : Kont appuntat mill-Prim Ministru bhala l-Kap tal- Komunikazzjoni tal-Gvern.

Imh. M. Mallia : Kont person of trust imma jew kellek kuntratt?

Kurt Farrugia : Iva, person of trust, ovvjament kuntratt sena b’sena. Imh. M. Mallia : Kellek kuntratt sena b’sena.

Imh. A. Lofaro : Jiggedded kull sena. Kurt Farrugia : Jiggedded kull sena.

Imh. M. Mallia : X’kienu d-doveri tieghek bhala Kap tal-Komunikazzjoni?

Kurt Farrugia : Bhala Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern id-dover tieghi kien li ninforma lill-pubbliku bix-xoghol li qed jaghmel il-Gvern, nikkoordina x-xoghol ta’ komunikazzjoni bejn Ministeri u anke

ovvjament niehu pozizzjonijiet li jkun qed ihabbar il-Gvern minn zmien ghal zmien decizjonijiet li jkun qed ihabbar il- Gvern minn zmien ghal zmien.

Imh. M. Mallia : Id-decizjonijiet kont tehodhom wahdek jew kont tikkonsulta lil xi hadd?

Kurt Farrugia : Ovvjament dawk id-decizjonijiet li kienu sta ghall-Kap tal- Komunikazzjoni tal-Gvern kont nehodhom jien. S’intendi kien hemm struttura, apparti l-istruttura tac-Civil, kien hemm struttura politika li jien kont nirrispondi ghaliha.

Imh. M. Mallia : Kemm kellek staff mieghek?

Kurt Farrugia : Staff dirett kelli madwar hamsa (5) li jvarjaw minn persuni li jiktbu stqarrijiet u jaghmlu xoghol ta’ rappurtagg u ta’ koordinament, kelli ohrajn f’dipartiment ta’ ricerka u ohrajn mil-lat ta’ logistika. Kien hemm ukoll dipartiment zghir li jiehu hsieb certu xoghol ta’ marketing – website, online, etc. In- numri varjaw matul iz-zmien. Ovvjament fl-elfejn u tlettax (2013) bdejna bi tlieta minn nies imbaghad matul iz-zmien zidna.

Imh. M. Mallia : Vuoldiri ghandi nifhem illi inti kont involut mela fit-tfassil, fit- tfassil u propagation, xandir tal-messaggi tal-Gvern.

Kurt Farrugia : Ezattament.

Imh. M. Mallia : Messaggi tal-Gvern. Issa, meta faqqghet… ha nibdew minn hekk, inti fi zmienek vuoldiri Daphne Caruana Galizia kienet qieghda tippubblika l-blog taghha u kienet pjuttost kritika ghal certu decizjonijiet li kienu jsiru mill-Gvern. Inti kif kont tirreagixxi ghal din il-kritika? X’kienet ir-reazzjoni tieghek?

Kurt Farrugia : Ix-xoghol tas-Sinjura Caruana Galizia ma bediex fl-elfejn u tlettax (2013),

Imh. M. Mallia : le,

Kurt Farrugia : beda snin qabel. Imh. M. Mallia : ehe.

Kurt Farrugia : u l-pinna taghha dejjem kienet kritika hafna ta’ dak kollu li b’xi mod jew iehor ghandu x’jaqsam mal-Partit Laburista. Jigifieri meta fl-elfejn u tmienja (2008) niftakar kien hemm l- elezzjoni generali tal-elfejn u tmienja (2008) anke hemmhekk il-gurnalista Daphne Caruana Galizia kienet iebsa hafna mal- Partit Laburista. Dak iz-zmien f’dik l-elezzjoni jien kont gurnalist fil-MaltaStar.com li allura kien gurnata tal-Partit Laburista.

Imh. A. Lofaro : Minghalija kien online dak il-gurnal? Kurt Farrugia : Kien online iva, u kont l-editur tieghu. Imh. A. Lofaro : Ehe.

Kurt Farrugia : U apparti illi kienet kritika tal-Labour Party, kienet kritika ukoll ta’ gurnalisti li b’xi mod jew iehor jimmilitaw fil-kamra tal-ahbarijiet, kmamar tal-ahbarijiet jew tal-Partit Laburista jew anke simpatizzanti jew b’xi mod jew iehor anke jekk huma indipendenti ma jkunux qeghdin vociferi jew iebsin kontra l-Labour Party. Ma kellix hafna interactions matul iz- zmien ma’ Daphne Caruana Galizia, però l-interactions li kelli dejjem hafna drabi kienu very courteous, jigifieri dejjem konna, meta kienu jkunu fuq xoghol specifikament, courteous

–

Imh. A. Lofaro : Sur Farrugia, l-ahhar kelma, courteous, kind, gentili speci ta.

Kurt Farrugia : Iva. Imh. A. Lofaro : Ok.

Kurt Farrugia : Hlief, fl-elfejn u tmienja (2008) kont ghadni gurnalist u kellna lunch mal-UK High Commissioner, kienet ftit wara l-elezzjoni tat-two thousand and eight (2008) meta jien kont gurnalist kif ghidt tal-MaltaStar.com, waqt id-dibattitu bejn il-mexxejja l- Università fejn dakinhar –

Imh. A. Lofaro : Ehe, niftakarha din.

Kurt Farrugia : Fejn dakinhar kien hemm hafna storbju, kien hemm hafna bozu cheering, u fost l-udjenza kien hemm Daphne Caruana Galizia. U niftakar dak iz-zmien konna ghamilna storja specifikatament fuq l-involviment taghha f’dak id-dibattitu minhabba li meta kienu qed jissemmew u kien hemm certu tghajjir fuq parrokki, fuq, anke meta ssemma l-kancer, hi kienet fost dawk li komplew mal-istorbju li kien hemm. U allura niftakar –

Imh. A. Lofaro : waqt id-dibattitu tal-Università?

Kurt Farrugia : Waqt id-deibttitu. Allura niftakar kont ghamilt – Imh. A. Lofaro : Sur Farrugia, waqt dak id-dibattitu –

Kurt Farrugia : waqt id-debattitu iva.

Imh. A. Lofaro : Waqt dak id-debattitu kien hemm il-kliem fuq parrokki? Kurt Farrugia : Iva, iva.

Imh. A. Lofaro : Ok.

Kurt Farrugia : U niftakar dak iz-zmien kont ghamilt storja fuq l-atmosfera u kont identifikajt lil Daphne Caruana Galizia li dak iz-zmien kienet gurnalista bhala wahda minn dawk li kompliet ma’ dak l-istorbju li kien hemm. Kien hemm cameraman tal-One TV, li

kien qieghed jagixxi indipendentement minni, li iffoka ukoll fuqha u kien hemm incident zghir mat-tifel ta’ Daphne Caruana Galizia,

Imh. A. Lofaro : mat-tifel, ehe, ma’ Matthew hux? Kurt Farrugia : No, nahseb kien Paul.

Imh. A. Lofaro : Paul kien?

Kurt Farrugia : Dak iz-zmien ma kontx nafu. Imh. A. Lofaro : Ok. All right.

Kurt Farrugia : Fejn kien hemm incident zghir li mbaghad baqa’… Imh. A. Lofaro : Ehe.

Kurt Farrugia : Però minn dakinhar ‘il quddiem, ghallinqas fix-xoghol tieghi meta dhalt kemm Direttur tal-Komunikazzjoni tal-Labour Party u anke meta kont Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern, l- interactions tieghi maghha dejjem kienu Kap tal- Komunikazzjoni tal-Gvern ma’ gurnalista li qed taghmel dmirha u qed taghmel xoghlha. Meta kellha mistoqsijiet kemm bil-miktub u anke meta gieli cemplitli u cempiltilha jiena fuq issues jien, dejjem agixxejt b’mod kemm jista’ jkun professjonali.

Imh. A. Lofaro : Kellkom relazzjoni tajba inti u hi? Working relationship issa, not personal relationship.

Kurt Farrugia : Kien hemm… ovvjament bhal ma’ kull gurnalist iehor, jien kelli relazzjoni tajba mal-gurnalisti kollha, ghadni sal-lum jigifieri –

Imh. A. Lofaro : inkluz maghha.

Kurt Farrugia : Inkluz maghha. Ma nista' nghid li konna hbieb, ma nistax nghid li kienet tarani f’xi lenti sabih. U ovvjament lili fuq il-

blog akkuzatni b’kull haga possibbli, inkluz affarijiet li kienu very deeply personal bla hsieb ta’ xejn hlief bil-hsieb li twegga’. Jigifieri ovvjament ghalkemm meta tkellimna dejjem kien hemm certu profesjonalità minn naha tieghi u anke minn naha taghha, fil-kitba taghha kienet twegga’ hafna, kienet tghidli li jien qasir, li jien ohxon, li jien injorant, li jien stupidu, minn kollox, you name it. Però kien qisu l-istil taghha. Sa dak iz-zmien iktar milli l-istil ta’ gurnalizmu ta’ persuna, ta’ gurnalist li jiccekkja s-sorsi tieghu, li l-informazzjoni li jkollha tkun wahda soda, iktar kienet, kont naraha fuq zewg lati – gossip, b’intiza hafna drabi li twegga’, anke tfal, anke tfal ta’ politici, però ovvjament konna niehdu dak l-istil taghha ta’ li hu. Jigifieri jiena niftakar li hafna drabi konna we do not react ghal certu affarijiet li kienet tghid, anke mal-Prim Ministru anke meta kien Kap tal-Oppozizzjoni konna nitkellmu fis-sens “ejja nzommu l-kalma,” jigifieri m’ghandniex ghalfejn nirreagixxu ghal certu stejjer, m’ghandniex ghalfejn nuru li qed ikidduna certu affarijiet li la jkunu gejjin mill-verità u lanqas ikunu gejjin minn xi fatti partikolari hlief certu barbs u certu “attakki” nghidilhom at one point. Ovvjament matul iz- zmien ir-relazzjoni inbidlet. Ovvjament kienet daqsxejn iktar aggressiva, kien hemm stejjer imbaghad li bdew johorgu anke fuq il-blog ta’ Daphne Caruana Galizia li kienu qed jigu followed up minn gurnalisti ohrajn. Fil-fatt kien hemm qisu shift li kien hemm zmien fejn dak kollu li kienet tghid fil-blog generalment ma kienx ikun picked up mill-media. Wara z- zmien tal-Panama Papers, kwazi dak kollu li kienet tikteb –

Imh. A. Lofaro : jigifieri wara l-Panama Papers,

Kurt Farrugia : dak kollu li kienet tikteb kien jigi ippikkjat minn media ohra. Imh. A. Lofaro : Ehe. Ehe.

Imh. M. Mallia : Inti tara, ghax qabel staqsejtek dwar ir-relazzjoni tieghek, vuoldiri bdejt mit-two thousand and eight (2008). Issa f’daqqa wahda morna l-Panama Papers. Vuoldiri dan li irrakkontajtli huwa bejn it-two thousand and eight (2008) u meta faqqghu l-Panama Papers, fis-sixteen (’16)?

Kurt Farrugia : Hekk hu. Imh. M. Mallia : Eh?

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : Mela nigu ghal din tal-Panama Papers. Ok, x’kienet ir- reazzjoni tieghek meta rajt l-ewwel darba din l-ahbar?

Kurt Farrugia : Bhal kull haga ohra ovvjament nitlob li nkun naf b’dak illi harget, nara l-gurnali u kellna certu metodi ta’ media monitoring, imbaghad konna nirreagixxu skont il-bzonn u skont il-fatti li jkollna f’idejna.

Imh. M. Mallia : Lilha stqaqejtha, kellimtha fuqu dan is-suggett? Kurt Farrugia : Le, ma kellimthiex.

Imh. M. Mallia : Xi darba jew any, direttament jew indirettament?

Kurt Farrugia : No. Le. Lanqas hi ma kellmitni. Generalment gurnalist icempillek hu ghall-fatti.

Imh. A. Lofaro : Kienet issaqsik hi perezempju?

Kurt Farrugia : Kien hemm mumenti fejn kienet issaqsini iva. Imh. A. Lofaro : Fuq il-Panama Papers?

Kurt Farrugia : Ma jidhirlix jew ma niftakarx li qatt staqsietni specifikatament fuq il-Panama Papers.

Imh. A. Lofaro : Fuq Keith Schembri, fuq Konrad Mizzi, qatt baghtitlek domandi?

Kurt Farrugia : Mhux qed niftakar, jista’ jkun, però offhand mhux niftakar. Imh. A. Lofaro : Ma tiftakarx.

Kurt Farrugia : Le.

Imh. M. Mallia : U x’kienet ir-reazzjoni tieghek meta harget il-konnessjoni, at that stage, allegata, ta’ Keith Schembri u Konrad Mizzi, f’dawn il-Panama Papers?

Kurt Farrugia : Kienet ir-reazzjoni dik li hi pubblika, fis-sens li jiena staqsejt ghal reazzjoni, jiena ma kellix –

Imh. M. Mallia : Staqsejt lil min?

Kurt Farrugia : Inkun staqsejt kemm lill-Ministru, dak iz-zmien Konrad Mizzi u anke lil Keith Schembri,

Imh. A. Lofaro : Mela inti kellimthom it-tnejn li huma.

Kurt Farrugia : Inkun kellimthom iva. U allura nkun ifformulajt wara li nkun tkellimt maghhom reazzjoni.

Imh. M. Mallia : U x’kienet l-ispjegazzjoni taghhom ghaliha din?

Kurt Farrugia : Sincerament ma niftakarx l-istqarrija ezatt imma ovvjament l- ewwel reazzjoni kienet li kien hemm fatti li ma kinux minnhom, li ma kinux verijieri, u hrigna ovvjament risposta f’dak is-sens.

Imh. A. Lofaro : Through DOI.

Kurt Farrugia : Through Department of Information iva. Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. M. Mallia : U min fassal dik ir-risposta? Kurt Farrugia : Probabilment –

Imh. M. Mallia : kont int wahdek jew ikkonsultajt ma’ haddiehor?

Kurt Farrugia : Inkun ikkonsultajt maghhom direttament. Imh. M. Mallia : Maghhom direttament.

Kurt Farrugia : Iva. Kien hemm stqarrijiet li jkunu johorgu mill-Ufficcju tal- Prim Ministru, stqarrijiet li kienu johorgu direttament mill- Ministru koncernat u mill-Ministeru li generalment kont narahom qabel johrogu.

Imh. A. Lofaro : Kien hemm zmien kellek assistent jidhirli hux? Kurt Farrugia : Kelli assistent minn dejjem.

Imh. A. Lofaro : Minn dejjem. Min kien jekk joghgbok? Kurt Farrugia : Matthew Carbone.

Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. M. Mallia : Issa, sussegwentement, ma nafx, ikkoregini int, jista’ jkun zbaljat, dik l-ispjegazzjoni li kienu taw dak iz-zmien tbiddlet diversi drabi.

Kurt Farrugia : Le, ma nahsibx li tbiddlet diversi drabi però kien hemm diversi allegazzjonijiet differenti matul iz-zmienijiet li kienu jirrikjedu risposti li ma kinux necessarjament copy and paste mill-ewwel wahda.

Imh. M. Mallia : Ok. U min kien jipprepara dawn ir-risposti?

Kurt Farrugia : Kont nippreparahom jien wara li nitkellem mal-persuni involuti.

Imh. M. Mallia : Mal-Prim Ministru ma’ Joseph Muscat dak iz-zmien qatt tkellimt fuqhom dawn?

Kurt Farrugia : Iva kont nitkellem.

Imh. A. Lofaro : Fuq il-Panama Papers, mhux – Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : U kien hemm xi direttiva? Kien hemm xi, kien tak xi triq fejn trid tasal?

Imh. A. Lofaro : Line of thought?

Imh. M. Mallia : X’kienet ir-reazzjoni tieghu?

Kurt Farrugia : Le, generalment konna nimxu mal-informazzjoni li kienu jghaddulna n-nies li kienu jissemmew b’mod dirett.

Imh. M. Mallia : Kontu timxu fuq l-informazzjoni li kienu – Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : Intom, sors indipendenti ta’ dik l-informazzjoni kellkom? Kurt Farrugia : Le, mhux partikolarment. Kont immur f’ras il-ghajn.

Imh. M. Mallia : Jigifieri jekk qed jissemma’ Keith Schembri, perezempju, qed jissemma Konrad Mizzi, u dawn qed ituk certa verzjoni. Inti kont tivverifika dik il-verzjoni jew kont toqghod biss fuq dak li jghidulkom huma?

Kurt Farrugia : Generalment kont noqghod fuq dak li jghidulna huma. Ha niftehmu, forsi ma nftiehemtx, jien kont niehu l-pozizzjoni tal- Gvern, ma kontx niehu l-pozizzjoni taghhom direttament. Ovvjament kont nistaqsi lilhom x’inhuma l-fatti, però l-Gvern kien jiehu pozizzjoni mhux necessarjament taghhom. Meta riedu johorgu stqarrijiet personali, ghax riedu jitkellmu huma, kienu johorguhom huma b’mod personali through il- Ministeru jew through –

Imh. M. Mallia : mhux through –

Kurt Farrugia : imma kienu jkunu iffirmati, jigifieri anke fejn kien hemm stqarrijiet li hareg Keith Schembri, kienu johorgu vera through is-sistema tal-Gvern, però kienu jkunu iffirmati minnu bhala l- Kap tas-Segretarjat tal-Prim Ministru, Head of Secretariat.

Imh. A. Lofaro : Issa kellek lil Karl Cini, lil Brian Tonna, dawn kellhom l-ufficcji taghhom Kastilja?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx li kellhom ufficcju Kastilja le. Imh. A. Lofaro : Ma tiftakarx.

Kurt Farrugia : Le.

Imh. A. Lofaro : Imma kienu jkunu hemm regolarment?

Kurt Farrugia : Lil Brian Tonna gieli rajtu, lil Karl Cini qatt ma rajtu. Imh. A. Lofaro : U kont kellimthom u hadt stqarrija taghhom?

Imh. M. Mallia : Peress li huma kienu involuti direttament. Kurt Farrugia : Le, ma kontx kellimthom.

Imh. A. Lofaro : Ovvjament issemmew. Xejn.

Imh. M. Mallia : Jigifieri meta hrigtu l-istqarrijiet intom minn naha tal-Gvern, all right, kellimtu lil Keith Schembri, kellimt lil Konrad Mizzi, lil dawn, lil Nexia BT ma kellemtuhomx?

Kurt Farrugia : Ma hassejtx li kien l-irwol tieghi li nitkellem ma’ nies li mhumiex parti mill-istrutturi tal-Gvern.

Imh. M. Mallia : Imma huma kienu li harguhom dawn il-kumpaniji. Kurt Farrugia : Il-Gvern ma kellux x’jaqsam mal-kumpaniji.

Imh. M. Mallia : Imma nies importanti fil-Gvern kellhom. Ghax Konrad Mizzi kien Ministru u l-iehor kien ic-Chief of Staff.

Kurt Farrugia : Però ma kienx, zgur ma kienx l-irwol tieghi li naghmel investigazzjoni bhala Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern –

Imh. A. Lofaro : Biex twiegbu ghall-istatements jien qed nghid.

Kurt Farrugia : Ma kontx nistaqsi generalment third parties fuq pozizzjoni tal-Gvern; generalment il-pozizzjoni tal-Gvern kont nehodha f’isem il-Gvern meta nkun tkellimt mal-persuni li direttament ghandi relazzjoni ta’ … maghhom.

Imh. A. Lofaro : U inti cert illi dawn ma kellhomx ufficcju hemmhekk Kastilja, cert.

Kurt Farrugia : Li kellhom ufficcju specifikament Kastilja zgur li le.

Imh. A. Lofaro : Imma li kellhom forsi xi ufficcju li juzawh from time to time taf jew le?

Kurt Farrugia : Kien hemm perjodu li niftakar, jekk mhux sejjer zball kien fil- bidu illi huma kellhom xi xoghol li kienu jaghmlu ghall-Ufficcju tal-Prim Ministru.

Imh. A. Lofaro : Mela fil-fatt kellhom.

Kurt Farrugia : Jien fil-fatt l-iktar li niftakar li rajt fil-bidu – Imh. M. Mallia : Qed nitkellmu hawn fuq ic-cittadinanza?

Kurt Farrugia : Le. Qed nitkellmu minghalija fuq audits li kien isir minn zmien ghal zmien b’mod regolari mill-istrutturi tal-Gvern.

Imh. A. Lofaro : So fil-bidu ta’ wara l-elezzjoni tat-two thousand thirteen (2013) kellhom xi xoghol maghkom,

Kurt Farrugia : iva,

Imh. A. Lofaro : u nahseb sliftuhom ufficcju, ma nafx.

Kurt Farrugia : Jien ma niftakarx li kellhom ufficcju specifikament. Imh. A. Lofaro : Ma tifakarx.

Kurt Farrugia : Nixtieq nispecifika ukoll però illi, nibqa’ ovvjament nghid illi ma kellhomx ufficcju specifiku, le.

Imh. A. Lofaro : Ma kellhomx.

Kurt Farrugia : Jien l-ufficcju tieghi kien, dak iz-zmien fil-bidu, kien fl-ewwel sular. Kastilja hija maqsuma prattikament fi tlett sulari, ghandek il-groundfloor,

Imh. A. Lofaro : Ehe, qalulna iva.

Kurt Farrugia : is-second u third. Eventually konna iccaqlaqna ghat-tielet sular fejn qabel kien EU Secretariat. Jigifieri jiena ufficcju fit- tieni sular qatt ma kelli; dejjem xtaqt li jkolli certu, ikolli ufficcju, struttura li tkun tahdem minn sular iehor.

Imh. A. Lofaro : Però nimmagina kont tkun tiela' u niezel, Kurt Farrugia : Iva.

Imh. A. Lofaro : Jekk tinqala’ xi haga, mhux ovvja hux. Imh. M. Mallia : Rapporti tal-FIAU qatt gew f’idejk?

Kurt Farrugia : Le. Imh. M. Mallia : Le.

Imh. A. Lofaro : Jew kopji ta’ rapporti tal-FIAU?

Kurt Farrugia : Jien rajt, kont nara r-ritratti tal-FIAU minn fuq il-media. Jekk kienu f’idejn kulhadd, barra f’idejja, f’idejn il-media u f’idejn certu personaggi, minbarra f’idejna.

Imh. A. Lofaro : Dawk li kienu leaked hux. Kurt Farrugia : Dawk li kienu leaked.

Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. M. Mallia : Ok. Issa, nigu ghall-assassinju tas-Sinjura Caruana Galizia. Nibdew minn hawn, speci, fejn kont dakinhar illi harget l- ahbar? Tiftakar? Ghandek idea?

Kurt Farrugia : Niftakar ezatt. Dakinhar kienet il-gurnata li kien se jirrispondi ghall-budget li ipprezenta l-Gvern il-Kap tal-Oppozizzjoni Adrian Delia,

Imh. A. Lofaro : Ehe.

Kurt Farrugia : U konna ghamilna event ma’ kumpanija, minghalija jisimha Parallels u Akronis, kumpanija barranija ta’ investiment dirett barrani gewwa Tas-Sliema ghax kienet tirrivolvi ma’

teknologija gdida li qed tigi zviluppata gewwa Malta. Dak iz- zmien, ta’ min infakkar li fl-elezzjoni generali ntrebhet f’Gunju, f’dak is-sajf il-Gvern kien ghaddej b’hafna xoghol, ikolli nghid waqt li l-Oppozizzjoni kienet ghaddejja b’elezzjoni ghal Kap tal-Partit Nazzjonalista. Allura hdimna anke matul is- sajf b’certu kalma. Niftakar li dak iz-zmien Daphne Caruana Galizia kienet naqqset id-doza, anke li tikteb fuq il- –

Imh. A. Lofaro : Jigifieri wara l-elezzjoni tat-two thousand seventeen (2017). Kurt Farrugia : Yes.

Imh. A. Lofaro : Hux hekk, ta’ June.

Kurt Farrugia : June two thousand seventeen (2017). Imh. A. Lofaro : Ezatt. Ok.

Kurt Farrugia : Kienet naqqset hafna d-doza li tikteb fuq il-Partit Laburista u fuq il-Gvern, kienet qisha iffukat iktar fuq dak li kien qed isehh fil-Partit Nazzjonalista. Dakinhar tas-sittax (16) ta’ Ottubru, l-ewwel nett il-Gvern kien ipprezenta budget b’sahhtu hafna, budget, nahseb l-ewwel darba, ghall-inqas f’seba’ snin ma kien hemm taxxi assolutament xejn, u niftakar id-diskors dak iz-zmien kien “x’kurzità ghandna l-Kap tal- Oppozizzjoni x’se jkun qed jghid wara dan il-budget. Konna ghamilna event ftit qabel id-diskors tal-Kap tal-Oppozizzjoni –

Imh. A. Lofaro : Dan ta’ Tas-Sliema li qed issemmi?

Kurt Farrugia : Ta’ Tas-Sliema iva, hemmhekk hrigna minn dak l-event, wara li ta –

Imh. A. Lofaro : Meta tghid “hrigna,” min kontu Partit Laburista?

Kurt Farrugia : Delegazzjoni, kien hemm delegazzjoni kbira, jigifieri kien hemm il-Prim Ministru, kien hemm il-Ministru tal-Ekonomija,

kien hemm ovvjament jien li kont niehu hsieb anke li nahseb x’events nistghu naghmlu ghall-Gvern biex inhabbru certu affarijiet. U ahna u hergin kien hemm –

Imh. A. Lofaro : Is-Sur Schembri fejn kien? Kurt Farrugia : Ma kienx maghna Tas-Sliema. Imh. A. Lofaro : Ma kienx maghkom dakinhar?

Kurt Farrugia : No, ma kienx maghna Tas-Sliema. Ma kienx jigi ghall-events pubblici, generalment kien ikun –

Imh. A. Lofaro : kien Kastilja nimmagina.

Kurt Farrugia : Huwa, nassumi l-irwol tieghu nassumi li kien Kastilja. Imh. A. Lofaro : Tassumi. All right.

Kurt Farrugia : Nista' nghidlek li kien Kastilja ftit wara. Però dak il-hin ma nafx fejn kien.

Imh. A. Lofaro : Ma kienx mieghek, mhux hekk.

Kurt Farrugia : Ma kienx mieghi. Hrigna minn hemmhekk, dhalna fil-karozza u d-diskors dak il-hin kien fuq ir-risposta tal-Kap tal- Oppozizzjoni fil-karozza. Xhin kwazi wasalna l-Belt, il-Prim Ministru ircieva messagg fejn intqal lilu li kien hemm karozza bomba,

Imh. A. Lofaro : Il-Bidnija.

Kurt Farrugia : x’imkien lejn il-Mosta. Imh. A. Lofaro : Ah, lejn il-Mosta.

Kurt Farrugia : Il-Mosta l-ewwel informazzjoni li niftakar li dahlet. U konna hergin mill-karozza u qalli l-ewwel nett niftakar li qal, “dik hija r-rotta minn fejn, madoffi dik hija r-rotta minn fejn tghaddi l- mara bit-tfal ghall-iskola,”

Imh. A. Lofaro : Hekk hu, bit-tfal wara l-iskola, mhux hekk?

Kurt Farrugia : U niftakar li dak il-hin prova jcempel, ma qabadhiex mill- ewwel u niftakar li kien semma’ lil missieru. U ahna u hergin mill-karozza qalli, “iccekkja ftit x’gara.” U kif generalment kont naghmel kont incempel, mhux generalment kont naghmel, ovvjament dawn l-okkazjonijiet ma kinux ta’ spiss, però kienu ta’ inkwiet ghalina, niftakar kien hemm diskussjonijiet fejn karozzi bomba ohrajn li graw fl-ahhar xhur, wahda minnhom partikolarment kienet inkwetat hafna lill-Prim Ministru kienet dik li kienet saret f’nofs ta’ triq go l- Imsida.

Imh. A. Lofaro : Ezatt.

Kurt Farrugia : Ahna u hergin qalli “iccekkja ftit.” U jiena qbadt it-telephone u cempilt lill-Brigadier tal-Forzi Armati minhabba li kont naf li huwa espert tal-, nahseb li fil-fatt hu ircieva messagg minghand il-, ma niftakarx m’ghand min imma kien qalli “cempel lill-Brigadier halli tara,” minhabba li generalment kien ikun espert tal-Qorti f’dawn l-okkazzjonijiet. U kien qalli, “ma nafx, cempluli biex inkun espert tal-Qorti,” u qalli, “ma nafx, ha nitlaq minn fejn qieghed halli mmur.” L-uniku risort tieghi dak il-hin kien li ncempel lill-Kummissarju tal-Pulizija li dak il-hin ma setax ikellimni mill-ewwel, cempilli two minutes wara u qalli illi hemm suspett li jista’ jkun il-bomba, il-karozza bomba kienet ta’ Daphne Caruana Galizia.

Imh. A. Lofaro : Jigifieri dak il-hin kontu dhaltu fil-binja ta’ Kastilja? Kurt Farrugia : Konna dhalna fil-binja, jien tlajt l-ufficcju tieghi.

Imh. A. Lofaro : Sewwa.

Kurt Farrugia : U sincerament daqs li kieku waqghet id-dinja fuqi dak il-hin ghax mill-ewwel irrealizzajt bil- –

Imh. A. Lofaro : U mort tghid lill-Prim Ministru malajr? Kurt Farrugia : Ovvjament.

Imh. A. Lofaro : So inti ghidtlu allura.

Kurt Farrugia : Jiena ghidtlu, ezatt kif qed nghidlu dahal Keith Schembri hdejna u kien hemm arja ta’ xokk kbir.

Imh. A. Lofaro : Xokk.

Kurt Farrugia : Ma nistax –

Imh. A. Lofaro : Kontu intom it-tlieta. Kurt Farrugia : Iva, konna ahna t-tlieta. Imh. A. Lofaro : Ok.

Kurt Farrugia : Ma nistax nispjegah, il-Prim Ministru qalilna “din irrid nohrog nitkellem fuqha jien mill-ewwel.” Cempel lill-Kap tal- Oppozizzjoni,

Imh. A. Lofaro : Jigifieri mill-ewwel cempel lil Dr Adrian.

Kurt Farrugia : Niftakar b’mod car li cempel lill-Kap tal-Oppozizzjoni. Imh. A. Lofaro : Ehe.

Kurt Farrugia : U beda jikteb x’se jghid. Ftit wara qalli, “ippreparaw halli naghmlu konferenza stampla.” U niftakar li jiena kont ghidtlu, ghax il-Kummissarju tal-Pulizija lanqas qalli mija fil-mija, qalli, “qed nahsbu illi…” U dak il-hin ovvjament tlajt fuq, preparajna set-up ta’ malajr biex jaghmel konferenza stampa,

Imh. A. Lofaro : imma minghajr ma kellimtu lill-Kummissajru biex taraw x’qed jigri?

Kurt Farrugia : Jiena ma kontx se nerga’ nkellem lill-Kummissajru; jiena sempliciment hsibna li kienet, dak il-hin hsibna li kienet

karozza bomba ohra milli kien hemm matul is-snin, u jien m’ergajtx kellimtu dak il-hin. Jiena mbaghad ghamilt il-parti tieghi, il-Prim Ministru kiteb id-diskors tieghu hu nnifsu,

Imh. A. Lofaro : imma minghajr ma rajtu x’qed jigri? Minghajr ma gibtlu l- informazzjoni mehtiega?

Kurt Farrugia : Ghandi nassumi illi l-Prim Ministru beda jara x’qed jigri – Imh. A. Lofaro : mela inti le.

Kurt Farrugia : Jiena le, jiena m’ghamiltx dak ix-xoghol. Imh. A. Lofaro : Inti taf x’ghamilt int.

Kurt Farrugia : Ezatt, ezatti. Imh. A. Lofaro : Ok.

Kurt Farrugia : U niftakar illi l-ewwel kliem jigifieri kien, lanqas, kulhadd orrur kien jigifieri.

Imh. A. Lofaro : Kulhadd taht xokk.

Kurt Farrugia : Kulhadd taht xokk. Dak illi niftakar f’dawk il-hinijiet. Imh. A. Lofaro : Kontu tafu mietitx jew le? Il-Prim Ministru kien jaf eh.

Kurt Farrugia : Kif qalulna, kif qalulna mill-ewwel li min hemm mejjet fil- karozza.

Imh. A. Lofaro : Eh, qalulek li kien hemm xi hadd mejjet, ok. Kurt Farrugia : Iva.

Imh. A. Lofaro : Ok. Imbaghad ghamiltu l-konferenza stampa meta tkellem il- Prim Ministru.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. A. Lofaro : Dik kienet fili-pubbliku u kulhadd jaf x’qal.

Kurt Farrugia : Nahseb li kienet nofs siegha, lanqas nofs siegha wara. Imh. A. Lofaro : Imbaghad kien wiegeb id-domandi ukoll.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. A. Lofaro : Mela sejjahtu lil tal-Press, hux hekk? Kurt Farrugia : Sejjahna l-media.

Imh. A. Lofaro : Dawk huma affarijiet li taghmilhom inti, le?

Kurt Farrugia : Sadanittant li kien qed jigri f’dawk il-hinijiet hafna nies bdew icemplu lili, il-gurnalisti bdew icemplu lili biex qishom jitolbu konferma minghandi.

Imh. A. Lofaro : U inti ghidtilhom jigu Kastilja malajr, le? Kurt Farrugia : Jiena ghidtilhom jigu,

Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.

Kurt Farrugia : U dawk il-hinijiet ma ikkonfermajtx l-informazzjoni lil hadd fis- sens illi jien l-informazzjoni li kelli kienet dak illi ircevejna bit- telephone, ma kellniex konferma. Jiena ghall-inqas –

Imh. A. Lofaro : però inti ma kontx hdejn il-Prim Ministru. Il-Prim Ministru for all you know kien qed jigbor l-informazzjoni, le?

Kurt Farrugia : M’ghandix dubblu li beda jaghmel it-telefonati dak il-hin. Imh. A. Lofaro : Mhux hekk. Inti kont ghal rasek, mhux mas-Sur Schembri. Kurt Farrugia : F’hin minnhom kont maghhom fl-ufficcju –

Imh. A. Lofaro : imma mbaghad mort taghmel xoghlok.

Kurt Farrugia : Imbaghad mort naghmel xoghli sakemm ghamilna set-up, etc. Imh. A. Lofaro : Ezatt.

Imh. M. Mallia : Kemm ilek tafu lil Keith Schembri inti u lil Konrad Mizzi, Chris Cardona? Biex insemmu ismijiet.

Kurt Farrugia : Keith Schembri ma kontx nafu b’mod personali qabel l-elfejn u tmienja (2008),

Imh. M. Mallia : Qabel it-two thousand and eight (2008)? Imh. A. Lofaro : two thousand and eight (2008).

Kurt Farrugia : Jigifieri kont nafu di faccia, kont narah f’xi attivitajiet, però on a hello and bye basis. Imbaghad eventwalment meta dhalt fl- ufficcju tal-komunikazzjoni tal-Partit Laburista dak iz-zmien kien ikun persuna illi jigi, kont naf illi huwa x-xoghol tieghu huwa fin-negozju, allura konna nitkellmu fuq politika, konna anke, kien ikollna certu diskussjonijiet mal-Kap tal- Oppozizzjoni fejn konna niddiskutu certu materji ta’ politika.

Imh. A. Lofaro : Kont taf li huwa habib tal-Prim Ministru?

Kurt Farrugia : Iva, kont naf li huwa habib tal-Prim Ministru, iva. Imh. A. Lofaro : Kont taf. Mal-ewwel kont taf.

Kurt Farrugia : Iva, iva.

Imh. M. Mallia : U rigward ir-relazzjoni tieghu ma’ Yorgen Fenech?

Kurt Farrugia : Ma kontx naf dak iz-zmien fis-sens jiena lil Keith Schembri sirt nafu through ix-xoghol bejn l-elfejn u tmienja (2008) u l-elfejn u tlettax (2013) l-iktar. Iktar wara l-elfejn u disgha (2009), elfejn u ghaxra (2010) meta beda jinvolvi ruhu anke fix-xoghol ta’ kampanja elettorali tal-Partit Laburista.

Imh. A. Lofaro : Is-Sur Schembri.

Kurt Farrugia : Iva. Imma le ma kontx naf, dak iz-zmien assolutament ma nafu jien.

Imh. M. Mallia : Kellek relazzjoni iktar professjonali mieghu. Kurt Farrugia : Iva. Ovvjament iktar ma jghaddi z-zmien – Imh. A. Lofaro : tibda ssir tafu izjed.

Kurt Farrugia : tibda ssir tafu,

Imh. A. Lofaro : Isir habib tieghek, mhux hekk? Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Is-Sur Fenech kont tarah f’dak iz-z?

Kurt Farrugia : F’liema zmien?

Imh. A. Lofaro : Fi zmien tat-two thousand and eight (2008), two thousand and nine (2009)?

Kurt Farrugia : Le. Le, assolutament ma kontx naf min hu, no. Imh. A. Lofaro : Ma kienx jigi ‘l hemmhekk.

Kurt Farrugia : No. Ma kontx naf min hu. Jigifieri. Imh. A. Lofaro : Ma kontx taf min hu.

Kurt Farrugia : Ovvjament kont naf il-kumpanija, Imh. A. Lofaro : Mhux hekk. Kulhadd jafha.

Kurt Farrugia : Nahseb dak iz-zmien iktar milli, is-Sur Yorgen Fenech iktar kien jissemma’ imma mhux ghax nafu jew qatt rajtu, is-Sur George Fenech dak iz-zmien.

Imh. A. Lofaro : Iz-ziju ta’ Yorgen jidhirli, hux? Kurt Farrugia : Nahseb kien il-papà.

Imh. A. Lofaro : Il-papà? Eh, il-papà li mbaghad miet.

Imh. M. Mallia : U meta sirt tafu allura, meta sirt tafu lil Yorgen Fenech?

Kurt Farrugia : Jiena lil Yorgen Fenech ma kontx nafu b’mod personali, lil Yorgen Fenech kont naf bih through, bhala persuna li kien imexxi Tumas Group. U lanqas, jew laqghat jew interactions direttament mieghu jiena bhala Kurt qatt ma kelli.

Imh. M. Mallia : Kont tarah Kastilja però? Kien jigi hemmhekk?

Imh. A. Lofaro : Mela issa qed nitkellmu wara t-two thousand thirteen (2013). Imh. M. Mallia : Issa qed nitkellmu wara l-omicidju.

Imh. A. Lofaro : Anke qabel l-omicidju ghandi nifhem.

Kurt Farrugia : Jien lil Yorgen Fenech dejjem rajtu f’okkazjonijiet pubblici, jigifieri generalment f’okkazjonijiet fejn kien hemm in-nies, u

jidhirli jekk rajtu vera okkazjonalment, u nahseb kienu jkunu relatati ma’ events pubblici li kien se jkun hemm.

Imh. A. Lofaro : Perezempju mass meetings, hekk? Kurt Farrugia : Le, le, mhux mass meetings.

Imh. A. Lofaro : No.

Kurt Farrugia : Perezempju mill-memorja li niftakar li kien hemm press conference u unveiling ta’ xi haga Kastilja u kont rajtu hemmhekk u kien bilqieghda fost l-udjenza li kien hemm, kien hemm sala mimlija.

Imh. M. Mallia : U Konrad Mizzi, ghax m’ghidtilna xejn fuqu dan?

Kurt Farrugia : Konrad Mizzi sirt nafu meta fl-elfejn u tmienja (2008), dak iz- zmien il-Kap tal-Oppozizzjoni Joseph Muscat kien sejjahhli fl- ufficcju tieghi u qalli, “dan huwa Konrad Mizzi, ma jghix Malta,” ma kienx jghix Malta, ma kienx jghix Malta dak iz- zmien, “se jkun kandidat ghall-elezzjoni generali,” nahseb kienet fl-elfejn u ghaxra (2010) jew elfejn u hdax (2011), “u se jkun wiehed mill-kandidati tal-Partit Laburista u se jibda jahdem jekk ikun hemm okkazjonijiet,” kif konna naghmlu mal-kandidati kollha ghall-media,

Imh. A. Lofaro : Tatuh il-coverage, le?

Kurt Farrugia : Naghtuh il-coverage. Iktar m’ghadda z-zmien hu minnu nnifsu kien qed jiehu rwol fis-sens illi kien jitkellem fuq l-ekonomija dak iz-zmien. Eventwalment kien qed jitkellem fuq issues li ghandhom x’jaqsmu mal-energija.

Imh. A. Lofaro : Dik meta bdiet tal-energija jekk joghgbok?

Kurt Farrugia : Nahseb illi kienet elfejn u hdax (2011), elfejn u tnax (2012). Però tard fil-legislatura bejn elfejn u tmienja (2008) u l-elfejn u tlettax (2013).

Imh. A. Lofaro : Jiena hekk ghidt jiena ukoll, ehe.

Kurt Farrugia : Jigifieri ahna bhala Labour Party, il-kontijiet tad-dawl u l-ilma li dak iz-zmien kienu main concern ghall-elettorat, biex nghidu hekk, kienet digà issue li tellghajna ‘l fuq fuq l-agenda.

Imh. A. Lofaro : Kienet ‘il fuq nett.

Kurt Farrugia : U Konrad Mizzi kien beda minn jeddu, minghajr ma kien imqabbad dak iz-zmien, jitkellem hu f’certu dettal,

Imh. A. Lofaro : minn jeddu ghamilha din jigifieri. Nimmagina tkellem mal-Kap tal-Oppozizzjoni l-ewwel hux?

Kurt Farrugia : Meta kien jitkellem fuq l-ekonomija qabel kull session fuq it- television l-ufficcju tieghi kien jaghmel preparazzjoni mal- persuni li ha jmorru fuq it-televizjoni, hu kien jenfazizza hafna li parti kbira tal-ekonomija hija l-kontijiet tad-dawl u l-ilma u illi jemmen illi jekk jorhsu l-kontijiet tad-dawl u l-ilma nkunu qeghdin nghinu hafna l-ekonomija.

Imh. A. Lofaro : u lin-negozji, nimmagina, hux hekk?

Kurt Farrugia : U niftakar li kien alleccja dak iz-zmien l-ekonomija mal- kontijiet tad-dawl u l-ilma.

Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. M. Mallia : Meta sirt taf illi Yorgen Fenech kien involut jew kien person of interest fl-omicidju tas-Sinjura Caruana Galizia?

Kurt Farrugia : Matul, minn wara l-elfejn u sbatax (2017) kien ikun hemm hafna, kien hemm hafna gurnalisti li kien ikollhom it-tezijiet taghhom u kienu jitkellmu fuq ismijiet, fuq diversi ismijiet.

Jiena kont smajt very late, ma niftakarx ezatt meta, imma kont smajt ismu fost tezijiet ohrajn li kont smajt.

Imh. A. Lofaro : Imma meta kien? Meta?

Imh. M. Mallia : Taf ghaliex qed insaqsi ghax kien hemm zmien, kien hemm zmien meta l-media kienet qed tohrog bi stejjer ta’ involviment ta’ nies ohra, ta’ nies involuti fiz-zejt jew f’kuntrabandu tad-diesel u x’naf jien, kien hemm dawn l- istejjer. Intom, id-dipartiment tieghek kont involut fihom dawn?

Kurt Farrugia : Le, generalment gurnalisti kienu jibaghtulna mistoqsijiet jew ikellmuna anke off the record b’informazzjoni li jkollhom huma.

Imh. A. Lofaro : Ghax intom ghandkom is-sources, ghandi ragun? Kurt Farrugia : Soruces, le, ma jkollix sources. Sources f’liema sens?

Imh. A. Lofaro : Ma jkollokx perezempju min jaghtik l-informazzjoni bhala Kap tal-Komunikazzjoni? Ma nafx.

Kurt Farrugia : Le, jiena ma kontx immur infittex informazzjoni jien litteralment.

Imh. A. Lofaro : Le, jigu huma anzi ghandek.

Kurt Farrugia : Le. Generalment, kif kienet tahdem illi l-gurnalisti jikkuntattjawna b’informazzjoni li ghandhom huma, kemm b’mod ufficjali, kemm bil-miktub,

Imh. A. Lofaro : dak li qed nghidlek ta.

Kurt Farrugia : Skuzani mela, ma fhimtekx. Imh. A. Lofaro : Ok.

Kurt Farrugia : Kemm bil-miktub u anke generalment japprowcjawni b’informazzjoni li ghandhom huma biex ifittxu xi forma ta’

stqarrija ufficjali minn naha tal-Gvern, u jien kont dejjem nimxi mal-istqarrijiet ufficjali tal-Gvern. Niftakar meta kienu gieli approwcjawna b’certu informazzjoni, jiena l-linja tieghi generali u li kont naghti lil shabi kollegi tieghi kienet tkun illi l- investigazzjonijiet ghaddejjin u l-linja ufficjali tal-Gvern illi kienet illi mhu ha nhallu xejn qabel dan il-kaz jissolva. U dik kienet xi haga li l-Prim Ministru kien rezolut mill-ewwel.

Imh. A. Lofaro : Kien jghidha. No stone unturned. Kurt Farrugia : Ezattament.

Imh. M. Mallia : Jigifieri intom, taf biha din l-istorja taz-zejt.

Kurt Farrugia : Kont qrajtha minn fuq il-mezzi tax-xandir, kienet xi haga li kienet tinghad.

Imh. M. Mallia : Kont gejt avvicinat minn gurnalisti dwarha r-reazzjoni tieghek?

Kurt Farrugia : Iva. Iva.

Imh. A. Lofaro : U x’kienet ir-reazzjoni tieghek?

Kurt Farrugia : Ir-reazzjoni tieghi kienet illi l-investigazzjonijiet ghaddejjin u li ma nistax nikkummenta fuq investigazzjonijiet ghax lanqas kelli informazzjoni f’dak is-sens mis-sorsi li kienu qeghdin jinvestigaw.

Imh. A. Lofaro : Però minn barra smajtha din taz-zejt. Kurt Farrugia : Iva, smajtha.

Imh. A. Lofaro : U kienet tohrog anke fil-gurnali din.

Kurt Farrugia : Iva, harget ukoll fil-gurnali, anke gurnali internazzjonali. Imh. A. Lofaro : Ezatt.

Imh. M. Mallia : Il-blog ta’ Glen Beddingfield, b’xi mod kont involut fiha dik inti?

Kurt Farrugia : Le, fis-sens ma kontx involut fiha direttament però Glen Beddingfield kien jahdem fl-ufficcju tal-Prim Ministru u gieli konna nitkellmu fuq il-blog tieghu, fuq diversi affarijiet. Ovvjament Glen Beddingfield l-aspirazzjonijiet tieghu kienu politici, u kellu lehen bhal kull politiku iehor li kien f’pozizzjonijiet, f’diversi pozizzjonijiet fil-Gvern.

Imh. M. Mallia : Imma kien partikolarment, ma nuzax il-kelma “agressiv,” kien jirrispondi –

Imh. A. Lofaro : vociferu.

Imh. M. Mallia : kien jirrispondi ghal –

Kurt Farrugia : kien l-istil tieghu; gieli qbilt u gieli ma qbiltx u ghidtlu fejn ma qbiltx.

Imh. M. Mallia : ghal dak li kitbet Daphne Caruana Galizia. Imh. A. Lofaro : Qatt ma kellimtuh fuq l-istil tieghu?

Kurt Farrugia : Iva, jiena gieli kellimtu.

Imh. A. Lofaro : Peress li kien person of trust go Kastilja.

Kurt Farrugia : Iva, jien gieli kellimtu, gieli kellna diskussjonijiet anke fuq l- istil per se, kien l-istil tieghu. Kif ma kontx ovvjament inwaqqaf jew inkellem nies illi kienu jitkellmu liberament fuq l-istampa, mieghu kont, peress li kelli relazzjoni ta’ hbiberija, kont nghaddi l-opinjoni tieghi. Gieli kien hemm mumenti fejn ghidtlu, “nahseb kien hemm affarijiet li stajt ghaddejt minghajru.”

Imh. A. Lofaro : Qatt ghidtulu, “tone it down. Tone it down.”?

Kurt Farrugia : Iva, imma ma kinitx tkun ordni generalment, kienet tkun diskussjoni li kont naghmel mieghu jien b’mod personali

Imh. A. Lofaro : Minhabba l-fatt ukoll li kien qed jahdem hemmhekk, hux hekk?

Kurt Farrugia : hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Kien person of trust ghax li kieku, le, ma kontx se tghidlu, “tone it down.” Naqblu?

Kurt Farrugia : Iva, jiena kelli relazzjoni ta’ hbiberija mal-gurnalisti. Meta kien ikun hemm stejjer iebsin, meta kien ikun hemm stejjer personali, anke ma’ nies li huma generalment simpatizzanti, jiena kont napprowcjahom u nghidilhom “oqghodu attenti b’certi informazzjoni.” Jigifieri jiena anke qabel l-elfejn u tlettax (2013) Joseph Muscat meta konna nitkellmu fuq l-istil li rridu niehdu anke fil-gurnalizmu taghna kien dejjem wiehed ta’ ibbazat fuq fatti, qatt ma kien ikun personali, u qatt ma kien ikun b’mod li nattakkaw il-persuna. Jigifieri jiena niftakar illi kien hemm diversi stejjer illi mort bihom jien stess ghand Joseph Muscat u Joseph Muscat waqqafhom minhabba li n- natura taghhom kienet personali.

Imh. A. Lofaro : Meta tghidli “stejjer,” gejjin minn min?

Kurt Farrugia : Ovvjament hemm differenza bejn ir-rwol tieghi fil-Partit Laburista u r-rwol tieghi fil-Gvern. Jigifieri tajjeb li nispjega illi fir-rwol tieghi tal-Partit Laburista kelli sehem anke fil-media tal-Partit Laburista, allura –

Imh. A. Lofaro : imma dik qabel l-elezzjoni.

Kurt Farrugia : Qabel l-elezzjoni tal-elfejn u tlettax (2013), allura kont naghti certu direzzjonijiet. Meta gurnalisti mill-kmamar tal-ahbarijiet tal-Partit Laburista kienu jigu bi storja, qabel generalment naghti go-ahead, specjalment kienu jkunu sensittivi, kont

nitkellem ma’ Joseph Muscat, u niftakar wahda minnhom personali l-familja ta’ deputat fil-partit oppost li kien fil-Gvern dak iz-zmien kellha kaz il-Qorti u kellna instructions specifici biex ma nidhlux jew ma nillinkjawx b’ebda mod dak il-kaz mal-persuna li huwa l-politiku fil-parlament ghan-nom ta’ dak iz-zmien il-Gvern.

Imh. A. Lofaro : U min prova jaghmel hekk waqqafu inti. Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Imbaghad wara, meta kontu fil-Gvern? Kurt Farrugia : F’liema sens?

Imh. A. Lofaro : Kien hemm xi – ?

Kurt Farrugia : dejjem zammejna l-istess stil illi ma nattakkaw personali lil hadd –

Imh. A. Lofaro : imma kontu tatuhom direzzjoni lill-gurnalisti taghkom ukoll?

Kurt Farrugia : Kont, generalment meta kont naghmel hekk, kont nitkellem mal-Labour Party u nuri l-opinjoni tieghi. Però ovvjament ma kontx naghti direzzjoni jien.

Imh. A. Lofaro : Ma tistax tikkontrollahom imbaghad. Kurt Farrugia : Ezattament. Ezattament.

Imh. A. Lofaro : Lanqas lis-Sur Biddingfield ma stajtx tikkontrollah?

Kurt Farrugia : Lis-Sur Biddingfield kont nitkellem mieghu kif qed nghid. Ovvjament hu dejjem kien jikkontendi illi huwa ghandu l- aspirazzjonijiet tieghu fil-politika u li dak huwa l-istil tieghu. Glen Beddingfield mill-professjoni, u jien nafu minn qabel, kien gurnalist. Jigifieri x-xoghol ta’ Glen jien sirt nafu lil Glen through il-gurnalizmu ghax jien kont gurnalist terga' qabel il- MaltaStar.com –

Imh. A. Lofaro : mela ilek tafu.

Kurt Farrugia : Ilni nafu. Allura kont nitkellem mieghu b’mod open. Ghamel zmien li kien kap tal-kamra tal-ahbarijiet tal-One New meta jien kont kap tad-Dipartiment tal-Komunikazzjoni tal-Partit Laburista.

Imh. A. Lofaro : Kontu tahdmu very closely together.

Kurt Farrugia : Konna nahdmu flimkien, imma ovvjament kellu l-istil tieghu u kien imexxi bl-istil tieghu.

Imh. A. Lofaro : Ma kontx taqbel mieghu qed tghidilna imma –

Kurt Farrugia : kien hemm fejn naqbel mieghu u fejn qbilt inqas mieghu. Imh. A. Lofaro : Fejn tidhol fil-personali inti ma taqbilx.

Kurt Farrugia : Hekk hu. Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. M. Mallia : Allura meta sirt taf inti li Keith Schembri u Yorgen Fenech kienu daqshekk hbieb?

Kurt Farrugia : Sincerament –

Imh. M. Mallia : harget illi dawn kienu kwazi ahwa.

Kurt Farrugia : milli hareg mill-media u milli ntqal minnhom kienu close hafna. Jien ma kellix dik l-informazzjoni u jien ma kontx naf illi kienu close daqstant kif qalu huma fix-xhieda taghhom jew kif qal nahseb Keith Schembri fix-xhieda tieghu. jien ma kontx naf, kont naf li jafu, kont naf li –

Imh. A. Lofaro : qishom ahna qalu.

Kurt Farrugia : Kont naf illi kien, Keith Schembri kien jaf prattikament lil hafna nies, jigifieri l-maggoranza tal-hin ta’ Keith Schembri Kastilja kien ikun jiltaqa’ ma’ nies minn diversi strata tas- socjetà u kont jaf li jaf lil Yorgen Fenech kif kien jaf lil diversi

nies ohrajn illi huma fin-negozju, fid-dinja tal-business, u f’kull strata tas-socjetà biex nghid hekk.

Imh. A. Lofaro : Ma kontx taf li kienu qishom ahwa. Kurt Farrugia : Le, ma kontx naf li kienu qishom ahwa. Imh. A. Lofaro : Le.

Imh. M. Mallia : U meta sirt taf?

Kurt Farrugia : Sirt naf dak iz-zmien jew issuspettajt dak iz-zmien illi kienu qed jigru, tajjeb nispecifika ma kontx ghadni nahdem fl- ufficcju tal-Komunikazzjoni tal-Gvern, imma dak iz-zmien illi kien qed ikun hemm certu arresti b’relazzjoni mal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia. Imbaghad eventwalment kienu affarijiet illi ntqalu fil-mezzi tax-xandir. Però jekk tghidli kontx naf li kienu qishom ahwa, le, ma kellix dik, ma kontx naraha lanqas personalment.

Imh. A. Lofaro : Kont tarah Kastilja lil Yorgen Fenech?

Kurt Farrugia : Yorgen Fenech rajt Kastilja li niftakar zgur f’okkazjoni pubblika fejn kien hemm announcement pubbliku jidhirli fuq il-power station u kien qieghed hemm fost il-pubbliku, u jekk niftakar sew rajtu darba fir-reception ta’ Kastilja. Imma kien fir- reception ta’ Kastilja jidhirli fil-parti fejn seta’ kellu meeting ma’ Keith Schembri, u ma jidhirlix li kien wahdu, kien ma’ grupp ta’ nies.

Imh. A. Lofaro : Il-bqija qatt ma rajtu. Kurt Farrugia : Le, qatt ma rajtu.

Imh. V. Said Pullicino : Nistghu nifhmu allura li jekk Yorgen Fenech ghadda Kastilja erbghin darba, jista’ jkun li dahal u inti ma rajtux.

Kurt Farrugia : Dazgur. I mean jiena l-ufficcju tieghi –

Imh. V. Said Pullicino : Kastilja kbira.

Kurt Farrugia : Jien l-ufficcju tieghi ma kienx fil-livell ta’ Keith Schembri u tal- Prim Ministru –

Imh. V. Said Pullicino : Halli ahna nikkumbaccjaw li qed tghid int ma’ dak li qalilna haddiehor. Jigifieri d-depozizzjoni hija din: seta’ dahal minn banda ohra u inti ma tkunx rajtu.

Kurt Farrugia : Ma nistax nghid dak li ma rajtx; qed nitkellem fuq dak li rajt. Imh. A. Lofaro : Ezatt. Però mhux jeskludi.

Kurt Farrugia : Having said that, kif qalet l-Imhallef, jien kont inkun tiela' u niezel il-hin kollu, jigifieri –

Imh. A. Lofaro : Xoghlok hekk kien jinnecissita hux. U ma kontx tarah. Kurt Farrugia : Le.

Imh. A. Lofaro : Le.

Imh. M. Mallia : Jigifieri oltre dak illi inti ghidtilna, lil Keith Schembri u lil Konrad Mizzi qatt ma tlabtilhom spjegazzjoni dettaljata dwar l-involviment taghhom fil-Panama Papers? Kont taf perezempju bil-kumpaniji li huma kienu fethu l-Panama?

Kurt Farrugia : Le, ma kontx naf.

Imh. A. Lofaro : Imma mill-media mbaghad?

Kurt Farrugia : Mill-media sirt naf u mid-diskussjonijiet li kelli maghhom kont.

Imh. M. Mallia : Meta sirt taf bl-identità ta’ dawn il-kumpaniji, x’kienet ir- reazzjoni tieghek?

Kurt Farrugia : Tlabthom spjegazzjonijiet, tlabthom spjegazzjonijiet fid- dettal.

Imh. M. Mallia : U x’kienet ir-reazzjoni taghhom? Tiftakar?

Kurt Farrugia : Ir-reazzjoni taghhom kienet illi mhux qed jinghad il-verità.

Imh. M. Mallia : Mhux qed jinghad il-verità.

Imh. A. Lofaro : Imma ma cahdux li fethu l-kumpaniji. Imh. M. Mallia : Intom però –

Imh. A. Lofaro : ma cahdux, le?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx id-diskussjoni x’kienet; li dejjem insistejt illi nkun naf halli anke bhala Gvern ir-reazzjonijiet taghna, anke l-Prim Ministru meta jitkellem ir-reazzjonijiet tieghu kienu jkunu kemm jista’ jkun, anzi, fattwali ma’ dik li hija l-verità, u huma kienu jichdu illi kellhom x’jaqsmu ma’ dawn il-kumpaniji.

Imh. M. Mallia : Però inti bhala Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern hrigtu dikjarazzjonijiet tal-Gvern dwar dawn, dwar din is-sitwazzjoni, dwara dawn il-kumpaniji.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : U dik x’kienet tirrifletti? Dawk li qalulkom huma?

Kurt Farrugia : Generalment dawk li qalulna huma però l-pozizzjoni kienet tkun tal-Gvern, mhux il-pozizzjoni diretta taghhom. M’ghandix l-istqarrijiet ta’ dak iz-zmien quddiemi, imma jien kont nirrifletti l-pozizzjoni tal-Gvern wara li nkun tkellimt man-nies direttament involuti.

Imh. M. Mallia : Meta harget l-istorja ta’ 17 Black perezempju u l-konnessjoni ta’ din il-kumpanija mal-kumpaniji li fethu Konrad Mizzi u Keith Schembri, x’kienet ir-reazzjoni tieghek?

Kurt Farrugia : Bl-istess mod kont staqsejt u kienu qaluli li m’ghandhom ebda relazzjoni ma’ 17 Black.

Imh. M. Mallia : U waqaft hemm.

Kurt Farrugia : Ma kellix mezzi ohrajn fejn immur, fis-sens ma kontx ha nkellem lill-awtoritajiet li setghu kienu qed jinvestigaw jew li investigaw.

Imh. M. Mallia : Imma kienu gew ippubblikati emails fejn kien hemm certa konnessjoni, u l-emails kienu ta’ Nexia BT.

Kurt Farrugia : Iva, jien li nista' nghid li kull fejn kien hemm lok li nwiegbu, jien ma kontx inwiegeb direttament f’isem Keith Schembri jew Konrad Mizzi, dawk kienu jwiegbu huma ghalihom. Jigifieri jiena ma kont niddefendi l-pozizzjoni taghhom; jiena kont niddefendi l-pozizzjoni tal-Gvern.

Imh. M. Mallia : Kont tkun prezenti ghal xi briefings illi l-pulizija kienu jaghmlu fl-ufficcju tal-Prim Ministru dwar l-investigazzjonijiet taghhom u x-xoghol taghhom fl-omicidju ta’ Caruana Galizia?

Kurt Farrugia : Darba kont imsejjah ghal laqgha mill-Prim Ministru li irrizulta li kienet dwar l-azzjonijiet li kienu se jittiehdu mill-pulizija fil- konfront ta’ persuni li l-pulizija kienu jemmnu li kellhom x’jaqsmu mal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia.

Imh. A. Lofaro : Min kien prezenti ghal-laqgha jekk joghgbok?

Kurt Farrugia : Id-dettalji ma niftakarhomx, fis-sens niftakar illi kien hemm il- Prim Ministru, kien hemm Keith Schembri, jidhirli kien hemm il-Brigadier tal-Forzi Armati, kien hemm il-Kummissarju tal- Pulizija u kien hemm is-Sur Keith Arnaud li kien lead investigator. Dawk milli niftakar kienu –

Imh. A. Lofaro : Silvio Valletta ma kontx tarah?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx li kien hemm f’dak il-meeting. Imh. A. Lofaro : Qatt ma rajtu, qatt.

Kurt Farrugia : Le, mhux qatt ma rajtu.

Imh. A. Lofaro : Kastilja, jaghti l-briefings? Imh. M. Mallia : Ghal dik il-laqgha.

Kurt Farrugia : Ghal dik il-laqgha ma niftakarx li kien hemm. Jista’ jkun kien hemm però ma niftakarx li kien hemm.

Imh. M. Mallia : F’dik ili-laqgha kontu qeghdin tiddiskutu l-istrategija tal- arrest?

Kurt Farrugia : F’dik il-laqgha, l-ewwel nett kien ghamel preambolu l-Prim Ministru illi ma jkunx hemm la dettalji tal-ismijiet u lanqas jinghadu certu dettalji illi l-investigaturi jemmnu li m’ghandhomx jghidu u hemmhekk intqal –

Imh. A. Lofaro : jigifieri ma riedx ikun jafhom dawn il-Prim Ministru, hux hekk?

Kurt Farrugia : Le, qal dan li qed nghid, fis-sens hu fil-bidu qal, qal, “ha naghmilha cara, ma rridux inkunu nafu dettalji, ismijiet, issemmux ismijiet.” Niftakar li kienu qed jirreferu ghall- persuni A, B, bl-ittri jew bin-numri, ma niftakarx ezatt.

Imh. A. Lofaro : Ma tawkomx l-ismijiet.

Kurt Farrugia : No, jien fil-fatt ma kontx nafhom l-ismijiet. Imh. A. Lofaro : Ok, all right.

Kurt Farrugia : U hemmhekk intqal lilna high level illi fis-sieghat li gejjin se jkunu qed jaghmlu azzjoni biex jaqbdu lil dawk li jemmnu li qatlu lil Daphne Caruana Galizia.

Imh. A. Lofaro : Issemmiet il-potato shed?

Kurt Farrugia : Nahseb li ssemmiet, mhux qed niftakarha bl-amment, imma nahseb li ssemmiet.

Imh. A. Lofaro : Issemmiet.

Kurt Farrugia : Però niftakar li kien inqtal minghajr wisq dettalji illi f’diversi partijiet f’Malta u Ghawdex ghax ma jkunx jafu mija fil-mija fejn se jkunu meta kienet se tittiehed l-azzjoni.

Imh. A. Lofaro : Dawn in-nies suspettati. Kurt Farrugia : Dawn in-nies.

Imh. M. Mallia : U ssemmew l-ismijiet taghhom dawn in-nies?

Kurt Farrugia : No, ma ssemmewx. Ma kontx nafhom qabel hargu fil-media.

Imh. A. Lofaro : Ghax il-Prim Ministru ma riedx, hux veru? Il-Prim Ministru ma riedx.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : Se nsaqsik, din il-kelma “Chelgate” qatt smajtha? Kurt Farrugia : Iva smajtha.

Imh. M. Mallia : F’liema kuntest? X’inhi din?

Kurt Farrugia : Fil-kuntest jidhirli li kienu jaghtu xi forma ta’ konsulenza lill- Gvern u at one point kelli xi interactions maghhom mal-lat ta’ komunikazzjoni.

Imh. M. Mallia : Min huma dawn in-nies? Din kumpanija jew kienet – ? Kurt Farrugia : Iva, kumpanija.

Imh. M. Mallia : Maltin kienu? Kurt Farrugia : No, barranin. Imh. M. Mallia : Barranin?

Imh. A. Lofaro : U meta dan? Ghandek idea tas-sena meta kienet? Kurt Farrugia : Nahseb kienet fl-elfejn u tmintax (2018).

Imh. M. Mallia : U tmintax. U x’kienet il-funzjoni taghha din il-kumpanija?

Kurt Farrugia : Jiena meta tkellimt maghhom generalment kienet minhabba certu pozizzjonijiet li konna qeghdin niehdu bhala Gvern li

kont se naghmel pubblici, jigifieri kienet tkun fl-ahhar u kont inhabbat ideat ma’ persuna minn Chelgate.

Imh. M. Mallia : Imma x’kien ir-rwol taghhom?

Kurt Farrugia : Qatt ma dhalt direttament x’kien ir-rwol taghhom però konna tkellimna maghhom, jien kont tkellimt maghhom qabel certu pozizzjonijiet li hadt, b’mod partikolari meta kienu, kellhom x’jaqsmu ma’ media internazzjonali.

Imh. M. Mallia : Jigifieri dawn kienu public relations company – ?

Kurt Farrugia : Parti minnhom iva kienu public relations company kif nafha jiena ghall-inqas.

Imh. M. Mallia : il-mod kif il-Gvern jipprogetta l-messagg tieghu? Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : Ghandek ismijiet taghhom dawn min huma n-nies?

Kurt Farrugia : Li niftakar li kont nitkellem mieghu jien kien certu Robert Winstanley.

Imh. M. Mallia : Robert, ?

Kurt Farrugia : Robert Winstanley. Imh. M. Mallia : Winstanley.

Kurt Farrugia : Mieghu kelli relazzjoni.

Imh. M. Mallia : Dawk kienu jigu Malta jew kont tikkorrispondi – ? Kurt Farrugia : Iva, gieli gew Malta.

Imh. M. Mallia : Kienu gew Malta.

Kurt Farrugia : Ma kinux permanentement Malta imma gieli ltqajt ma’ Robert Winstanley Malta.

Imh. A. Lofaro : Jekk kellekx xi interaction ma’ Republic li hija online newsoutlet Svizzeru?

Kurt Farrugia : Iva, kelli relazzjoni ma’ gurnalist, qed ninsa x’ismu,

Imh. A. Lofaro : ghaddejtlu xi dokumenti?

Kurt Farrugia : Iva, dak iz-zmien konna ghamilna dokument li kien iwiegeb dokumenti li kienu hargu jidhirli dak iz-zmien mill-familja Caruana Galizia.

Imh. A. Lofaro : U allura ridtu tipo tirrispondi ghalihom,

Kurt Farrugia : iva, bil-fatti. Generalment kienu jkunu fatti li nafu bhala Gvern u bhala ufficcju tal-Komunikazzjoni.

Imh. M. Mallia : Issa, dan in-news portal qal hin minnhom illi ghaddejtulu xi dokumenti b’paragrafi neqsin.

Kurt Farrugia : Mhux minnu. Ma nafx x’dokumenti qed jirreferi ghalihom, Imh. M. Mallia : L-ewwel nett jekk hux minnu jew le.

Kurt Farrugia : Id-dokument illi tajt, id-dokument illi ghaddejna ahna meta tkellimna mieghu kienu dokumenti illi ktibna ahna stess. Jigifieri jekk kinux neqsin, kienu, ghallinqas dak li ghaddejtlu jien, kienu informazzjoni illi ktibna ahna fil-fact sheet li konna ippreparajna.

Imh. A. Lofaro : Kienu jirrigwardaw Pilatus Bank?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx dettalji però nahseb illi jekk kienet question and answer ghall-gurnalisti bil-fatti, jista’ jkun illi hemmhekk konna irriflettejna f’kull mistoqsija l-pozizzjoni tal-Gvern ghal kull allegazzjoni li kienet qed issir.

Imh. A. Lofaro : Ghaliex hemm donnu hsieb li xi informazzjoni li riedu fuq Pilatus Bank ma nghatatx minghandkom.

Kurt Farrugia : Ma fhimtx il-mistoqsija.

Imh. A. Lofaro : Hemm qisu suspett illi dawn qeghdin jghidu illi intom certu informazzjoni dwar Pilatus Bank ma tajtuhilhomx.

Imh. M. Mallia : Zammejtuha lura.

Imh. A. Lofaro : You held back, you withheld this information.

Kurt Farrugia : Jien generalment kont naghti l-informazzjoni li kien ikolli f’idejja –

Imh. A. Lofaro : forsi ma kellekx l-informazzjoni mela? Kurt Farrugia : Jiddependi x’informazzjoni qed – ?

Imh. A. Lofaro : Dwar Pilatius.

Kurt Farrugia : Jien ma kellix informazzjoni li m’ghaddejtx, u anke jekk kien hemm ovvjament informazzjoni illi ma kinitx ufficcjali jew relatata mal-Gvern jista’ jkun ma nkunx ghidtlu biha.

Imh. A. Lofaro : Qatt ilmentaw mieghek li perezempju f’dan is-sens li qed nghidlek, ma nafx jekk hux veru, imma qatt qalulek, “isma’, dwar Pilatus ma wegibtx jew ma wegibtx kif kellek twiegeb?” Jien naf?

Kurt Farrugia : Kien ikolli hafna minnhom jigifieri mhux biss m’ghand gurnalisti –

Imh. A. Lofaro : ma tiftakarx,

Kurt Farrugia : le, jigifieri ma kienx ikolli biss mal-gurnalisti barranin, anke mal-gurnalisti lokali, kienu jistaqsuni mistoqsija, ir-risposta –

Imh. A. Lofaro : Imma d-domanda kienet fuq dawn, fuq Republic. Kurt Farrugia : Ma niftakarx specifikatament imma kien –

Imh. A. Lofaro : ma tiftakarx.

Kurt Farrugia : imma kien wiehed minn dawk in-nies illi anke fuq Twitter kien jittwitja anke jitteggjani dak iz-zmien b’certu mistoqsijiet ghax kien jippretendi risposti ghal certu mistoqsijiet.

Imh. A. Lofaro : U gieli wegibt jew – ?

Kurt Farrugia : Gieli wegibtu, iltqajt mieghu wkoll. Ovvjament kien ikun irid, bhal kull gurnalist, iktar informazzjoni li jew jiena ma kontx f’pozizzjoni li ntih jew li ma stajtx intih.

Imh. A. Lofaro : Ok.

Imh. V. Said Pullicino : Hu pacenzja ftit bija, ha mmorru lura two thousand thirteen (2013).

Kurt Farrugia : Ok.

Imh. V. Said Pullicino : Il-programm elettorali ta’ dak iz-zmien kien, haga tajba, fl-idea tieghi, relazzjoni man-negozju u li kellkom tkunu business friendly. Naqblu?

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Naqblu. Taqbel ukoll mieghi nahseb illi sa minn qabel l-elezzjoni beda xoghol biex din il-politika tigi attwata.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Ghalhekk sar allura l-famuz raba’ sular, dak li jghidulu “ir-raba’ sular”?

Kurt Farrugia : Assolutament le.

Imh. V. Said Pullicino : Assolutament le.

Kurt Farrugia : Le. Ir-raba’ sular kien, ghax jissemmew hafna affarijiet u qishom jitqabbdu nirien li matul iz-zmien forsi anke bi zball minn naha taghna qisu qatt ma tfejna fil-hin. Ir-raba’ sular kien parti mill-headquarters tal-Labour Party illi kien proprjament mahsub biex naghmlu l-kampanija elettorali minn hemm. Jiena kelli l-ufficcju tieghi hemm fuq. Fil-fatt iccaqlaqt mit-tielet sular kont tal-kwartieri, tal-headquarters tal-Labour Party ghar-raba’ sular fejn hemmhekk ghamilna l- ufficcju tal-komunikazzjoni tal-Partit Laburista. U

prattikament ghall-ahhar xahrejn, tlett xhur qabel l-elezzjoni konna, kont inqum u norqod hemm fuq. Kelli ufficcju li kien zghir hafna, diskret, konna tlieta minn nies, l-ufficcju tieghi ta’ tlieta minn nies dakinhar.

Imh. A. Lofaro : Kien hemm is-Sur Schembri ukoll? Kurt Farrugia : Is-Sur Schembri kien f’ufficcju iehor. Imh. A. Lofaro : Imma f’dak is-sular.

Kurt Farrugia : F’dak is-sular hdejna. Ovvjament Keith Schembri dak iz-zmien, sa ma qisha dahlet l-elezzjoni fl-elfejn u tlettax (2013) dahlet fid-dettal, ma kienx ikun hemmhekk minn filghodu. Jien kont nidhol ghax-xoghol filghodu, imbaghad kien jigi f’xi hin waranofsinhar.

Imh. V. Said Pullicino : Però ghandi nifhem illi l-parti tar-relazzjoni bejn negozju u partit kienet f’idejn Schembri, Mizzi, u nies li kienu involuti fin-negozju, le?

Kurt Farrugia : Le, ma nistax nghid hekk ghar-raguni illi l-laqghat generalment kienu jkunu ma’ Joseph Muscat u kull persuna li b’xi mod jew iehor kellu kuntatt politiku kellu l-kuntatti tieghu man-negozju, fis-sens il-kuntatti tieghu, meta qed nghid “kuntatti tieghu man-negozju” kull politiku fil-pajjiz ikollu l-hbiberiji u relazzjonijiet anke professjonali tieghu.

Imh. V. Said Pullicino : Jiena napprezza u nifhem li hekk ghandu jkun illi partit ikollu one to one diskussjonijiet ma’ negozjanti, mal- izviluppaturi li jistghu jaghmlu gid lill-pajjiz, jien nahseb illi hija haga normali libertà bhal din.

Kurt Farrugia : Kienet qisha tabù jew anatema ghall-Partit Laburista illi jkollu xi forma ta’ relazzjoni mad-dinja tan-negozju.

Imh. V. Said Pullicino : U dik …, ghamiltu sewwa.

Kurt Farrugia : U dik kienet wahda mill-pain point tal-Labour Party kmieni meta konna nitkellmu fuq l-istrategija tal-Labour Party ta’ Joseph Muscat fl-elfejn u tmienja (2008) illi kellna nharsu lejhom biex anke l-mod kif nipprogettaw il-politika taghna ma tkunx wahda antagonista lejn il-business community imma illi tibbriggja anke l-policies taghna jkunu qeghdin jinbnew fuq diskussjonijiet li jkollna ma’ korpi kostitwiti kemm employers, kemm tal-Kamra tal-Industrija, kemm tal-unions, u niftakar illi kien hemm diversi, mijiet ta’ laqghat illi kienu jinzammu ma’ dawn il-korp kostitwiti u ma’ persuni, kemm gewwa u kemm barra l-politika, sabiex nifformulaw il-Politika. Kien ikollna policy groups, kien ikollna think tanks, kien ikollna laqghat pubblici, kien ikollna laqghat illi konna naghmlu fil-pubbliku. Kien hemm ovvjament laqghat ma’ persuni fin-negozju illi ma kinux necessarjament nies fil-pubbliku, imma kien ikun hemm laqghat sabiex wiehed jara l-andament tal-ekonomija u biex wiehed ifassal il-politika tieghu. Joseph Muscat kien ghamilha prerogattiva tieghu illi jiltaqa’ ma’ kemm jista’ nies, u kien jiltaqa’ minn filghodu sa filghaxija ma’ nies minn kull strata tas-socjetà.

Imh. V. Said Pullicino : U dik haga tajba, strategija li hadmet u m’hemm xejn hazin fiha, u pozittiva, jigifieri s’hemmhekk naqblu.

Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. V. Said Pullicino : Id-diffikultà hija, u ahna ghalhekk qeghdin hawn, biex naraw jekk parti minn din l-istrategija setghetx evolviet, ghal ragunijiet diversi, f’xi haga negattiva, xi haga li b’xi mod jew

iehor hassret il-mod kif jimxu l-affarijiet, ghalhekk biss qeghdin hawn, u naturalment inti tifhem illi tista' tghinna fiha din, huwa l-informazzjoni li jista’ jkollok inti fil-pozizzjoni li kont. Jigifieri altrimenti m’ghandna xejn kontra illi jkun hemm dawn in-negozjati ma’ negozjnati. Fthemna?

Kurt Farrugia : Iva, hekk hu. Nahseb illi l-affarijiet kif zviluppaw hija sfortuna illi x-xoghol kollu li ghamilna u x-xoghol li sar kemm mill-Partit Laburista fl-Oppozizzjoni u kemm mill-Gvern, gie tarnished, biex nghidu hekk, minhabba certu issues li zviluppaw matul is-snin.

Imh. V. Said Pullicino : Hekk hu.

Kurt Farrugia : Jiena nemmen li x-xoghol kbir li ghamel il-Partit Laburista sal- elfejn u tlettax (2013) u x-xoghol kbir li ghamel mill-elfejn u tlettax (2013) ‘il quddiem huwa xi haga li nemmen li bhala xoghol u bhala livell ta’ hidma kienet pozittiva hafna u nhossni kburi b’hafna mix-xoghol li ghamilna kemm socjali, kemm mil-lat ta’ libertajiet civili, u anke primarjament mil-lat ekonomiku.

Imh. V. Said Pullicino : Dak huwa koncess jigifieri. U huwa proprju li qed tghid inti li hemm bzonn li tghinna biex nifhmu ahna liema parti wasslet ghal din il-problema. Jiena naf, inti taf ukoll, il- Prim Ministru uxxenti jilmenta, u nahseb ghadu jilmenta sal- lum, li kellu zrara fiz-zarbuna, tajjeb? X’inhi ezatt din iz-zrara fiz-zarbuna ma nafux. Imma jekk hi din, irridu nkunu nafu ghaliex u fejn hi? Jigifieri minn fejn giet din? Ghax dan li rridu nirrappurtaw fuqu ahna: minn fejn beda din il-konnessjoni negattiva li apparentement s’issa nghidu kien hemm. U trid

tghinna ftit fiha inti ghax inti qieghed f’pozizzjoni fejn tista' tghinna hu.

Kurt Farrugia : Jekk ikolli mistoqsijiet ftit iktar – skuzani qed naghmel din l- osservazzjoni – precizi forsi nkun nista' nghin. Jiena qed nipprova kemm jista’ jkun dak kollu li naf qed nghidu bl-iktar mod –

Imh. V. Said Pullicino : Ha nghidlek Sur Farrugia . . .

Kurt Farrugia : Jigifieri dak kollu li naf qed nghidu bl-iktar mod . . .

Imh. V. Said Pullicino : Il-precizjoni tista’ tohrog biss mill-fatti hux hekk. Il- fatti jindikaw sa issa li hemm certi esperjeni dawn l-ahhar snin li qajmu problemi. Il-Power Station, il-Panama Papers . . .

Kurt Farrugia : Ehe.

Imh. V. Said Pullicino : Il-kumpaniji off shore. Dawn huma affarijiet illi graw. Jigifieri graw b’certu mod illi hemm konnessjoni bejnhom u xi nies li kienu nvoluti . . .

Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. V. Said Pullicino : Tajjeb u hazin f’dak il-livell gholi ta’ politika. Fejn mar zmerg? Fejn morna zmerg?

Kurt Farrugia : Jien nghid li kien hemm affarijiet illi kienu ta’ hasra ghax- xoghol li kien qed jaghmel il-gvern, ghax-xoghol li ahna – ahna li konna lejali lejn il-principji kemm dak li konna nemmnu fih u anke lejn il-principji li tlajna fih – bih fil-gvern fl-elfejn u tlettax (2013).

Imh. V. Said Pullicino : Ifhimni Sur Farrugia . . .

Kurt Farrugia : Jigifieri jekk – kont ha nigi ghaliha . . .

Imh. V. Said Pullicino : Ma rridx naqtalek kliemek imma ahna tul din l- inkjesta kollha jirrizultalna illi l-impjegati u l-ufficjali tajjeb, sa

certu livell ma kellniex problema fuqhom l-ebda forma – nies anzi onesti, jaghmlu xogholhom tajjeb u jaghtu rizultati. U nahseb li gew traduti l-kelma u l-kelma traduti . . . .

Kurt Farrugia : Naqbel mieghek.

Imh. V. Said Pullicino : . . . isemmiet hawn. Issa jien irrid inkun naf fejn … ghax inkella ma nistghiux nahdmu. Inkella x’rapport x’ser naghmlu? Nghidu fl-arja veru. Kellna – u veru li qed tghid int min kellu opinjoni u min kellu target u min kellu politika, min kellu anki idejal u dak gie sfrattat minhabba l-agir ta’ xi whud

– imma fejn hu dan l-uhud ghax uhud huma Ministru, huma Chief of Staff – mhux qed nitkellmu fuq livell baxx ta’. Jiena dan irridu naqtghu.

Kurt Farrugia : Jien dak li nista’ nghid meta nigu ghall-argument, ghal Power Station li wasslet ghat-trahhis tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Il-wieghda dak iz-zmien kienet jekk il-Partit Laburista jkun fil- Gvern irahhas il-kontijiet b’hamsa u ghoxrin fil-mija. U niftakar li kellna laqghat fit- tul ta’ kif nistghu naslu ghal dak it-target qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) – fuq livell politiku, fuq livell ta’ policy. U anke dawn il-laqghat konna anke nixxerjawhom ma diversi nies illi nahsbu li setghu jghinuna fit-tfassil tal-politika. Meta dhalna fil-gvern l-ewwel xoghol li sar kien propju biex jitrahhsu l-kontijiet tad-dawl u l- ilma. Dak kollu li stajt nara jien, dejjem kien illi litteralment sighat twal, iljieli, nahdmu sabiex ikollna – meta qed nghid nahdmu kollettivament. Kien hemm nies illi kienu qeghdin jahdmu iktar minn ohrajn imma – sabiex il-Power Station issir, issir bil-process illi lkoll nafu x’inhu llum il-gurnata biex naslu

biex inrahhsu l-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Jien ix-xoghol li kont naghmel kien illi kull pass u kull milestone li konna naghmlu, kont nara kif inwasslu lill-pubbliku bl-iktar mod car, permezz ta’ stategiji ta’ marketing u ta’ komunikazzjoni. U ghal dawk is-snin jien personalment ma nistax nghid li poggejt f’laqghat jew smajt xi affarijiet illi setghu kienu problematici. Jigifieri sincerament anke llum il-gurnata meta naqra certu affarijiet, niddarras hafna ghax dak kollu illi hdimt fuqu jien, rajt jien, kien kollu in good faith u dak li wassalt jien kien dejjem b’lealta lejn ix-xoghol li kont naghmel jien, ix-xoghol li kien qed jaghmel il-Gvern u n-nies involuti fil-Gvern. Jigifieri jekk . . . .

Imh. V. Said Pullicino : Naqblu u inti m’ghandek l-ebda rifless fuqek – jigifieri jiena m’iniex qed nghid illi b’xi mod kont involute l- impressjoni li qed niehu huwa illi l-politika mxiet kif suppost, pero’ kien hemm erbgha (4) minn nies, huma kemm huma tajjeb, illi ghall-interess taghhom hadu certi decizjonijiet u biex nghid hekk dahqu bikom hu. Hekk qed nifhem jien. Jista’ jkun . . .

Kurt Farrugia : Milli qed nifhem ovvjament f’dak li qed johrog fil-mezzi tax- xandir, ghax jien li nista’ nghid illi ma niftakar fl-ebda hin u kwazi cert minnha li poggejt f’laqgha fejn kien hemm certi decizjonijiet kbar li qed jittiehdu, kienu qed jittiehdu fuq livell ghal xi gwadann personali ta’ xi hadd li kien fil-kamra. Jigifieri anke jekk, mhux qed nghid li hekk hu, imma anke jekk kien hemm xi haga li harget eventwalment, zgur li jien ma smajtiex jew ma rajtiex issehh.

Imh. A. Lofaro : Qed tirreferi ghal 17 Black?

Kurt Farrugia : Le mhux qed nirreferi ghas-17 Black.

Imh. A. Lofaro : Ghad deal tal-Montenegro per ezempju? Il-Montenegro Wind Farm?

Kurt Farrugia : Id-deal tal-Montenegro kien wiehed minn dawk illi hargu fatti illi jien assolutament ma kontx naf bihom.

Imh. A. Lofaro : Inti kont mort hux il-Montenegro?

Kurt Farrugia : Iva kont mort il-Montenegro. Il-fatti illi kont naf jien, huma illi dan huwa l-ewwel darba illi l-Enemalta kienet qed se tkun qed taghmel investiment barra minn xtutna.

Imh. A. Lofaro : Ehe.

Kurt Farrugia : Kien hemm – kien hemm okkazjoni ohra fejn bazikament konna qed naraw illi entita’ tal-Gvern tkun qed taghmel, taghti ghajnuna jew investiment anke barra minn Malta ghal return ta’ flus mill-att ta’ business ghal dik l-entita’ nnifisha. Ovvjament sa dak iz-zmien kien hemm anke nvoluti mhux biss il-politici fl-Enemalta imma ddahhlu partners internazzjonali li kienu qeghdin imexxu l-Enemalta u ovvjament kien hemm . . .

Imh. A. Lofaro : Bhala konsulenti jigifieri? Kurt Farrugia : No, no.

Imh. A. Lofaro : No.

Kurt Farrugia : Hija fatt publiku illi l-Enemalta – parti minnha hija mmexxija minn partner ta’ l-energija mic-Cina.

Imh. A. Lofaro : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri dawn l-elementi negattivi li ovvjament darsu u qed ihawduk, inhadmu mhux waqt li qed tiddiskutu, x’imkien iehor.

Imh. A. Lofaro : Minn wara daharek, le? Imh. V. Said Pullicino : Bilfors jigi hekk.

Kurt Farrugia : M’ghandix l-icken dubju minnha dik. Imh. V. Said Pullicino : Inti ma kellek xejn . . .

Kurt Farrugia : Jekk kien hemm . . . Imh. A. Lofaro : Quddiemek zgur li xejn? Kurt Farrugia : U zgur li le.

Imh. A. Lofaro : Mela minn wara daharek.

Imh. M. Mallia : Pero’ l-iktar haga sorprendenti kienet illi propju tliet (3) ijiem wara li ntrebhet l-elezzjoni tat-two thousand and thirteen (2013), tliet (3) ijiem – infethu dawn il-kumpaniji. Tliet (3) ijiem. Din ma tfissirx illi l-hsieb taghhom kien sar qabel?

Kurt Farrugia : Sa llum il-gurnata ghadni ma nafx it-timelines precizi ghax hemm diversi dati li gew floated u ssemmew u ntqalu ftit jiem wara. Sa fejn naf jien dik l-informazzjoni – imma milli qed niftakar, kienet michuda. Iktar tard intqal li nfethu hafna iktar tard, imbaghad intqal li nfethu jew ippruaw jifthu xi banek, jigifieri . . .

Imh. A. Lofaro : Bank accounts.

Kurt Farrugia : Bank accounts. Jigifieri jien li nista’ nghid jien meta sirt, l- ewwel nett l-ewwel darba li smajt b’xi forma ta’ allegazzjonijiet jew inferenza li seta’ kien hemm xi haga li ma kienetx mija fil-mija f’postha kienet meta Daphne Caruana Galizia kienet kitbet post kriptiku hafna, li kienet ghamlet Panama Hat meta ghamlet . . .

Imh. A. Lofaro : New Zealand L- xi haga. Kurt Farrugia : New Zealand L-.

Imh. A. Lofaro : Iva.

Kurt Farrugia : U dak il-hin jiena ghokritni ghajni. Jigifieri Daphne Caruana Galizia kellha hafna punti fejn kont nikkritikaha, fejn kont kienet twegga’, anke lili personali

Imh. A. Lofaro : Jekk ninsew dik kellha s-sorsi taghha hux hekk.

Kurt Farrugia : Pero’ mbaghad f’dak il-kaz deherli li kient qed tipprova twassal messagg dak il-hin u jiena niftakar illi – u nahseb li dakinhar kienet semmiet biss lil Konrad Mizzi mhux lil Keith Schembri pero’ m’iniex cert mija fil-mija.

Imh. A. Lofaro : Jien hekk jidhirli wkoll.

Kurt Farrugia : Kont, kont staqsejt u r-rispost kienet assolutament it’s bluff. Imh. A. Lofaro : Hekk qallek is-sur Mizzi?

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. M. Mallia : Bluff qallek?

Kurt Farrugia : Xi haga f’dak is-sens.

Imh. A. Lofaro : Bluff. Jew hogwash xi haga hekk le, jew hogwash. Kurt Farrugia : . . . yes.

Imh. V. Said Pullicino : Halli nkomplu fejn konna qabel. Mela wasalna qabel l- elezzjoni tal-ow one three (’013). Ara, taqbel mieghi illi dak iz- zmien ma kienx hemm negozjanti li huma b’xi mod involuti f’dawn il-processi kollha li kienu jitkellmu direttament fuq progetti fattwali, rejalistici li ha jsiru?

Kurt Farrugia : Iva kien ikun hemm. Imh. V. Said Pullicino : Kien ikun hemm.

Kurt Farrugia : Kien ikun hemm min jigi kif baqghu jigu u perswaz li ghadhom jigu jpprowcjaw persuni fil-politika li jistghu ikunu f’pozizzjoni li jattwaw certi decizjonijiet illi kienu jigu bl-ideat taghhom.

Imh. V. Said Pullicino : U allura taqbel mieghi li anke fuq il-power station kien hemm u giet – dana rrizulta li anke ghamluh il-Gvern ta’ qabel ta’.

Kurt Farrugia : Jien niftakar illi kien hemm diversi nies b’ideat, li gew ‘il quddiem b’ideat kif jistghu jorhsu l-kontijiet.

Imh. V. Said Pullicino : Fosthom power station kif issemmiet illum fil-fatt. Kurt Farrugia : Le.

Imh. V. Said Pullicino : Le? Mhux . . .

Kurt Farrugia : Sincerament li nista’ niftakar jien kienet illi kien hemm zewg

(2) proposti li ma kienux – fis-sens ma kienux proposti li l- Labour Party hadhom tieghu, imma kienu tressqu zewg (2) proposti fejn bazikament dak iz-zmien kienu qed jattakkaw politikament li qatt ma tista trahhas il-kontijiet u kien hemm persuni – jien ma ltqajtx maghhom, pero’ mbaghad kont sirt naf through id-diskussjonijiet li kien ikolli dak iz-zmien ma Joseph Muscat u man-nies li kienu parti mill-politika ta’ l- energija, li ressqu ‘l quddiem bi progetti kif jistghu vera jorhsu l-kontijiet. Jidhirli li kien hemm wiehed minnhom partikularment li kien li miz-zebbug, mir-remains taz-zebbug jista’ jdawru f’energija.

Imh. A. Lofaro : Jigifieri renewable energy.

Kurt Farrugia : U ahna konna narawh xi haga jigifieri . . . Imh. V. Said Pullicino : Johorgu l-energija . . . .

Kurt Farrugia : Imma kien hemm diversi nies illi ressqu ‘l quddiem, perswaz li kien hemm anke dak iz-zmien lill-Gvern bi progetti li setghu jwasslu ghat-trahhis tal-kontijiet.

Imh. V. Said Pullicino : Fost dawn in-nies kien hemm Peter Apap Bologna?

Kurt Farrugia : Skuzi?

Imh. V. Said Pullicino : Fost dawn in-nies kien hemm Peter Apap Bologna, Mark Gasan.

Kurt Farrugia : Jien qatt ma ltqajt mieghu. Imh. V. Said Pullicino : Le, le jekk issemmiex?

Kurt Farrugia : Ma nafx u ma jidhirlix – pero’ jien mas-sur Apap Bologna ma kontx nafu u lanqas lis-sur Gasan dak iz-zmien u l-anqas in- nies li eventwalment gew parti mill-konsorsium.

Imh. V. Said Pullicino : Mill-progett. Kurt Farrugia : Mill-konsorsium.

Imh. V. Said Pullicino : U Yorgen Fenech lanqas jigifieri?

Kurt Farrugia : Le ma kontx nafu, zgur li le qabel l-elfejn u tlettax (2013) ma kontx nafu.

Imh. V. Said Pullicino : Issa ha naqbzu ghalissa l-power station u nigu ghal Panama Papers. Il-Panama Papers kif taf inti universalment ghamlu terremot, tajjeb?.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Ghamlu terremot universalment. Almenu skont ma nafu Malta, ma nafux barra x’ghamlu, imma minn Malta jidher li ghamlu terremot, fejn naf iccaqalqu gvernijiet, irrezenjaw Ministri, whatever. Hawnhekk il-Gvern meta sema’ biha din x’rejazzjoni kellu? Halliha ghal l-individwu ghal min kien involut? Jew inkella qal ahna bhala bhala pajjiz se jkollna dawn ir-reazzjonijiet, ser ikollna r-riskji, ser ikun hemm dawn il-kompikazzjonijiet fuq l-ekonomija. Ittiehdet decizjoni bhala politika issa biex jirrispondu ghal dawn il-papers ghax hawnhekk irridu naraw ahna.

Kurt Farrugia : Iva kien hemm – ittiehdu decizjonijiet li kienu decizjonijiet politici . . .

Imh. V. Said Pullicino : Bhalma meta Konrad Mizzi tnehha minn . . .

Kurt Farrugia : Bhal meta Konrad Mizzi kien tnehha mill-portafol ta’ l- energija u jidhirli li tas-sahha – le m’iniex cert jekk kienx tas- sahha imma ta’ l-energija zgur u hemm hekk iva kien hemm rejazzjoni. Dak iz-zmien skont l-opinjoni tieghi kienet reazzjoni politika li . . .

Imh. V. Said Pullicino : Kienet adekwata.

Kurt Farrugia : . . . setghet waslet ghal biex tnaqqas ftit mill-furrur li gara minhabba dak li gie zvelat.

Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri imma ma kienx hemm decizjonijiet ta’ investigazzjoni ulterjuri?

Kurt Farrugia : Ma nafx jekk kienx hemm decizjonijiet ta’ investigazzjonijiet u ma nahsibx illi kien ikun ghaqli – ghall-inqas li xi hadd jordna xi forma ta’ investigazzjoni mill-livell politiku. Imma jekk kellu jkun hemm investigazzjonijiet kellhom isiru mill- bodies investigattivi.

Imh. A. Lofaro : Pero’ bhala stat ta’ fatt, Konrad Mizzi lahaq Deputy Leader, le? Ftit wara din tal-Panama Papers.

Kurt Farrugia : Ma jidhirlix li kienu hargu l-extent ta’ dawk l-allegazzjonijiet. Jiena niftakar li kelli din id-diskussjoni ma’ Konrad Mizzi propju ghax kont naf illi kien se johrog ghal Deputat Mexxej tal-Partit Laburista.

Imh. A. Lofaro : Ezatt.

Kurt Farrugia : U kont ghidtlu li jekk hemm xi haga li mhix flokha hu ghandu .

. .

Imh. A. Lofaro : Jitkellem issa, mhux hekk.

Kurt Farrugia : . . . jitkellem issa u ma jaghmilx il-pass li jmur ghal Deputy Leader tal-Labour Party.

Imh. A. Lofaro : Ghax imbaghad kellu jitnehha, naqblu? Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Public knowledge din.

Imh. V. Said Pullicino : Inti – kurzita ta’, kont tattendi Kabinett, le hu?

Kurt Farrugia : Kont nattendi meta kien ikun hemm materji fejn jinvolvu public information jew li nikkomunikaw bhala Gvern.

Imh. V. Said Pullicino : U Kabinett fuq il-Panama Papers kien hemm fejn kont involut inti Kabinett?

Kurt Farrugia : Jekk kien hemm specifikament zgur ma kontx fihom, le. Imh. V. Said Pullicino : U wara l-qtil ta’ Mrs. Caruana Galizia?

Kurt Farrugia : Fuq il-qtil le ma jidhir- le, ma kontx qatt dhalt f’Kabinett fejn gie diskuss specifikament il-qtil ta’ Caruana Galizia.

Imh. V. Said Pullicino : Avolja harget press release?

Kurt Farrugia : Harget press release generalment li kien jirrifletti dak li jkun jixtieq iwasal il-Gvern . . .

Imh. V. Said Pullicino : Li kien qal il-Prim Ministru? Imma ifhimni ftit jekk id- decizjoni hija maturata wara grupp tal-Kabinett mod, jekk kien il-Prim Ministru biss mod iehor. Jigifieri inti l- informazzjoni li tghajt hija reazzjoni tal-Prim Ministru . . .

Kurt Farrugia : Hemm xi stqarrija partikulari, ghax dak iz-zminijiet kienu johorgu diversi stqarrijiet.

Imh. V. Said Pullicino : Le, le, jien qed nghidlek kienx hemm stqarrija mmedjetament jew vicin wara li mietet is-sinjura Caruana Galizia fejn hija rizultat ta’ dak li ntqal fil-Kabinett? Ma tghidux hekk fl-istqarrija intom. Inti min qallek ara ohrog din?

Kurt Farrugia : Generalment ikun qalli l-Prim Ministru direttament. Imh. V. Said Pullicino : Il-Prim Ministru.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Imma ma takx indikazzjoni li kienet gejja wara laqgha tal-Kabinett?

Kurt Farrugia : Probbabilment kont inkun naf li hemm laqgha tal-Kabinett ghaddejja, jekk isejjahli wara laqgha tal-Kabinett jew fil- hinijiet ta’ wara . . .

Imh. V. Said Pullicino : M’ghandekx gurament inti fuq din? Kurt Farrugia : Le ma niftakarx.

Imh. V. Said Pullicino : U l-istess ghal Panama Papers?

Kurt Farrugia : Le ma niftakarx – ovvjament naf illi kienet, kien ikun hemm diskussjonijiet f’diversi livelli fil-Gvern fuq dak li seta’ . . .

Imh. V. Said Pullicino : Taf ghaliex qed nghidlek hekk jien – ha nghidlek, ghax irrizulta certi affarijiet li fl-Kabinett ma jigux. Allura qed ninghataw l-impressjoni li ghandek zewg livelli ta’ Gvern – il- Gvern li qed imexxi n-negozju, n-negozju fis-sens pozittiv ta’

progetti u x’naf jien u l-livell ta’ amministrazzjoni normali. Jigifieri din l-ieda zbaljata? Ghax ha nifhmu ftit ahna.

Kurt Farrugia : Jien li nista’ nghid li meta kont qed inkun imsejjah ghal-laqgha tal-Kabinett generalment kienet tkun relazzjoni ma’ progett tal-Gvern li eventwalment ikun irid ihabbar l-informazzjoni tieghu jew inkella inkunu rridu naghmlu kampanja dwarha. Jista’ jkun, gie li, mhux necessarjament mill-ewwel imma anke f’livell kmieni. Hinijiet, ovvjament kien ikun hemm mumenti fejn ma kienux ikunu laqghat tal-Kabinett, imma fejn isiru prezentazzjonijiet tal-Prim Ministru li kien ikun iridin mieghu sabiex ikolli l-informazzjoni halli meta timmatura nkunu nistghu nhabbruha pubblikament, inkunu nistghu nitkellmu fuqha, jkollna l-informazzjoni.

Imh. V. Said Pullicino : Sewwa, ghax inti kont persuna ta’ fiducja tal-Prim Minsitru mill-qrib jigifieri.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : Tant hu hekk illi anke l-Azerbaijan mort mieghu, hadek bhala . . .

Kurt Farrugia : Jiena kont immur mieghu fuq trips fil-kapacita’ tieghi ufficjali. Imh. V. Said Pullicino : Public relations. Mhux hekk.

Kurt Farrugia : Jigifieri mhux bhala habib tal-Prim Ministru, bhala Kap tal- Komunikazzjoni.

Imh. V. Said Pullicino : Le, le ovvjament, ovvjament. Imma hu x’inhu dawn il- kuntatti kollha inti, biex nghidulha bil-Malti ma ghorkitek ghajnejk qatt fuq xejn li huwa gravi.

Kurt Farrugia : Ovvjament jiena kienet tghorokni ghajni meta kienu johorgu certu nformazzjoni fuq il-gurnali illi jien ma kienx ikolli nformazzjoni taghhom.

Imh. V. Said Pullicino : Ma jkunux korretti.

Kurt Farrugia : Jew ma kienux ikunu korretti jew inkella jkollhom bzonn li bhala Gvern nippronunzjaw ruhna fuqhom.

Imh. V. Said Pullicino : Taqbel mieghi li l-blog ta’ Caruana Galizia kienet open source ta’ nformazzjoni? Jigifieri generalment, generalment, kienet tkun korretta bhala fatti, mhux bhala kummenti?

Kurt Farrugia : Le ma naqbilx.

Imh. V. Said Pullicino : Ma taqbilx?

Kurt Farrugia : Le, le, anzi jiena nista’ nghid minn esperjenza personali illi hafna drabi, hafna, hafna drabi u nista’ nghid kwazi dejjem fil- konfront tieghi, ma kienetx korretta, lanqas ma fatti, fatti personali li jistghu jidhru anke f’ritratti li ppublikat tieghi. Jigifieri miexi l-Belt ma’ shabi, mal-familja tieghi jew mal-mara tieghi go club. Jigifieri le hu, ovvjament kien hemm hafna mumenti fejn ma nistax nghid li kienet korretta. Hafna, hafna huma dawk il-mumenti.

Imh. V. Said Pullicino : . . . ghax jikkombaci dak li qed tghid inti ma ta’ haddiehor. Nistghu nghidu li fuq il-progetti kbar li fuqhom hemm dawn il-kwistjonijiet kienet korretta . . .

Kurt Farrugia : Le.

Imh. V. Said Pullicino : . . . l-fatti essenzjali?

Kurt Farrugia : Le, jiddispjacini ma nistax nghid hekk anke ghar-raguni li jiena ghext mill-qrib il-kwistjoni ta’ Egrant u ghext mill-qrib mal- Prim Ministru fuq il-kwistjoni ta’ Egrant – fejn hemm hekk naf illi ma kienetx korretta. Kont naf, kont staqsejt, kont iccekkjajt anke kif dejjem naghmel mas-sors dirett u kont naf illi l- maggor parti l-kbira ta’ l-informazzjoni li kienet tati kienet skorretta. Jigifieri jien semmejt dan il-kazghax huwa wiehed mill-ikbar kazijiet li graw matul dawn l-ahhar seba’ (7) snin. Imma niftakar illi kien ikollna tip offs minn naha ta’ l- oppozizzjoni illi qed jippreparaw, qed jahmu affarijiet li ghandhom x’jaqsmu mal-mara tal-Prim Ministru. U jien niftakar li Joseph Muscat kien jghidilna : ma jista’ jkun qatt li jghidu xi haga dwar Michelle Muscat, zgur ma jistghux jghidu xejn fuq mill-att finanzjarju fuq il-mara tieghi. U ma kienx jemmen illi b’xi mod jew iehor se jaslu li jkun hemm attakk frontali bhal ma kien hemm fuq il-mara tal-Prim Ministru. U hu kien jemmen ukoll illi m’ghandniex immorru bl-ebda mod fl-attakki taghna fuq il-familja b’mod partikulari. Allura meta kien hemm l-allegazzjoni originarjament anke ahna kienu qed jghidulna, kienu qed jippreparaw clips mill-Partit Nazzjonalista ta’ Michelle Muscat, issa mbaghad l-istorja

kienet harget fuq il-blog ta’ Daphne Caruana Galizia. Imma jidher car milli niftakar jiena, milli ghext jien li kien hemm kordinament assolut bejn Daphne Caruana Galizia u l-Partit Nazzjonalista mmexxi minn Simon Busuttil dak iz-zmien, tant illi meta harget l-istorja saret press conference wara, l- gurnalisti kienu pljesjati b’mod strategiku f’postijiet differenti u kien hemm orkestrazzjoni shiha dak inhar fil-ghaxija biex dik l-istorja tidher storja kemm jista jkun rejali. Jien li nista’ nghid illi fil-kaz ta’ Egrant f’dak kollu li rajt, f’dak kollu li staqsejt mal-Prim Ministru, ma Michelle Muscat direttament kif qed nghid m’ghamiltx investigazzjoni bhal ma mxejt f’kazijiet ohrajn, pero’ kont konvintissimu li dak li kienet qed tghid fuq Joseph Muscat u Michelle Muscat kienu allegazzjonijiet foloz.

Imh. V. Said Pullicino : Ok. Haga zghira forsi taf tghenna ftit. Is-security f’Kastilja f’idejn min kienet? Kellek x’taqsam inti?

Kurt Farrugia : No, no s-security f’Kastilja kienet dejjem f’idejn l-Armata minn qabel zmien – minn qabel l-elfejn u tlettax (2013) u ma kull bieb ikun hemm suldat tal-Forzi Armati ta’ Malta.

Imh. V. Said Pullicino : Dak biex tidhol Kastilja. Kurt Farrugia : Biex tidhol Kastilja iva.

Imh. V. Said Pullicino : Imbaghad internament?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx li kien hemm xi hadd internament li kien inkarigat mis-sigurta’. Anke ghax jiena – ghall-inqas l- esperjenza tieghi ta’ Kastilja kienet dejjem wahda vera kalma, fis-sens li tidhol, tippancja, tibqa’ diehel, jiena ma kontx nippancja ghax il-kariga tieghi ma kienetx tal-punching, imma l-kollegi tieghi kellhom, kienu jidhlu u jikklikkjaw il-card, jigifieri kellhom access card, kelli access card jien ukoll – imma ma nistax nghid li matul is-snin kien ikun hemm bzonn ta’ xi sigurta’ ghax xi hadd minna kien jibza’ ghal hajtu jidhol go Kastilja jew . . .

Imh. V. Said Pullicino : Le, le jien qed nghid bhala sigurta’ nterna. Imh. A. Lofaro : Bodyguards tal-Prim Minstru, security?

Kurt Farrugia : Kien ikun hemm. Imh. A. Lofaro : Dak bilfors hux veru.

Kurt Farrugia : Iva, iva.

Imh. A. Lofaro : Imma inti ma kellekx?

Kurt Farrugia : Imma mill-ewwel minuti ma kellniex esperjenza ta’ xejn fl- elfejn u tlettax (2013) niftakar li cemplu lil Joseph Muscat u qalulu – niftakar kien jekk mhux sejjer zball, John Rizzo u kien pogga mieghu id- detail ta’ sigurta li jkollu kwalunkwe Prim Ministru dak iz-zmien.

Imh. A. Lofaro : Dak bilfors. Kurt Farrugia : Iva.

Imh. A. Lofaro : Imma inti l-ufficcju taghkom ma kellkomx? Kurt Farrugia : No, no.

Imh. A. Lofaro : No.

Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri jekk nghidlek storja li xi hadd minn Kastilja segwa lil xi hadd, gurnalista biex imur x’imkien iehor ma kienetx tkun informazzjoni tieghek? Jekk grat din m’ghandek x’taqsam maghha xejn inti?

Kurt Farrugia : Le u Allahares inkun naf li xi hadd . . . Imh. V. Said Pullicino : Ghamilha din.

Kurt Farrugia : . . . talab li xi hadd jaghmilha. Jiena, I mean ix-xoghol tieghi mal-gurnalisti dejjem kien korrettissimu, minkejja li kelli exchanges qawwija ma numru ta’ gurnalisti – nahseb li dejjem agixxejt maghhom, anke l-ufficcju tieghi, agixxejna maghhom b’mod professjonali hafna, anke fejn ma qbilniex. Pero’ jien dejjem rajt illi r-relazzjonijiet taghna mal-gurnalisti lokali, internazzjonali tkun kemm jista’ jkun tajba. Ovvjament ta’ min jghid illi kien hemm mumenti fejn kienu hafna iktar difficli, x-xoghol taghna gie hafna iktar difficli ibbazat fuq l- istejjer li kienu qed johorgu.

Imh. V. Said Pullicino : Inevitabbli. Fuq dan ma hemm l-ebda rifless ta’, ma hemm l-ebda rifless fuqek fuq dan.

Kurt Farrugia : Nispecifika mhux fuqi biss, nahseb anke fuq l-ufficcju. L- ufficcju ta’ komunikazzjoni tal-Gvern mhux biss go Kastilja imma anke l-komunikazzjoni fid-diversi Ministeri li jien kont in charge li nikkordina wkoll.

Imh. V. Said Pullicino : Biex inkunu cari wkoll, l-iskop ta’ dan l-incident ma kienx kontra l-gurnalista imma biex tingabar informazzjoni minn ghand xi hadd iehor, jigifieri biex nifthemu.

Kurt Farrugia : Le ma nafx. Ma nafx bih.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ kien hemm involut gurnalista. Kurt Farrugia : Ma nafx bih u huma affarijiet li jdejquni mmens. Imh. M. Mallia : Hemm xi domandi ohra?

Imh. A. Lofaro : Dr. Azzopardi.

Dr. J. Azzopardi : Jekk ikollu mmur lura ghal qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) Sur Farrugia, inti fuq domanda tal-Bord spjegajt kif kienet is-sitwazzjoni f’dak is-sular fejn kien hemm il- war room, fejn kien hemm l-istrategija, fejen kien hemm hafna ljieli ta’ xoghol, f’dak il-perjodu . . .

Kurt Farrugia : Kien hemm hafna voluntiera wkoll. Dr. J. Azzopardi : Skuzani?

Kurt Farrugia : Kien hemm hafna voluntiera wkoll.

Dr. J. Azzopardi : M’ghandix dubbju. Hafna voluntiera u inti you were in the engine room, naqblu?

Kurt Farrugia : Yes. Yes.

Dr. J. Azzopardi : Fix-xhur ta’ qabel Jannar elfejn u tlettax (2013), mela l- kampanja elettorali thabbret Jannar elfejn u tlettax (2013), jekk ikolli mmur lura, ha, tnax (12) –il xahar – is-sena ta’ qabel Yorgen Fenech qatt rajtu hemmhekk?

Kurt Farrugia : No.

Dr. J. Azzopardi : No. Mark Gasan jew Peter Apap Bologna? Kurt Farrugia : No.

Dr. J. Azzopardi : No. Mela, meta hareg ir-rapport ta’ l-Awditur Generali fl- elfejn u tmintax (2018) fuq il-progett ta’ l-Electrogas huwa fatt fid-dominju pubbliku li l-awditur, ir-rapport kien sar fuq talba tal-Kap ta’ l-Oppozizzjoni dak iz-zmien Simon Busuttil. Ir-rapport hareg November two thousand eighteen (2018) jekk mhux sejjer zball Sinjuri Imhalfin, pero’ public domain anyway.

Kurt Farrugia : Kien ikun hemm hafna ifhem . . .

Dr. J. Azzopardi : Ir-rapport ta’ l-Awditur irrimarka illi ma jistax jeskludi – ma jsitax jeskludi li l-progett illi fil-fatt sar, involvement tal-GEM, Yorgen Fenech allura, Peter Apap Bologna u Mark Gasan kellu similarities mal-proposta li giet – saret, giet proposta lil Partit Laburista fl-oppozizzjoni qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013). Dawk huma l-fatti. Mhux ha naghmel kumment. Dak huwa fatt. Ir-rapport ta’ l-awditur dan jghid hemm similarities . . .

Kurt Farrugia : Li ma jistax jeskludi.

Dr. J. Azzopardi : Li ma jistax jeskludi, ma jistax jeskludi.

Imh. V. Said Pullicino : Dr. Azzopardi biex jien nghinek ftit dan it-tip ta’ progett kwazi identiku . . .

Dr. J. Azzopardi : Skuzani?

Imh. V. Said Pullicino : Dan it-tip ta’ progett kwazi identiku, kien gie propost lill-gvern ta’ qabel u kien tela’ hawnhekk Paul Borg Olivier u qalilna dan il-progett kwazi konna, jigifieri ma hemm xejn hazin fiha, hija normali.

Dr. J. Azzopardi : Hekk hu. Imma li qed insaqsi lis-sur Farrugia xorta tibqa tghid illi qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) dawn it-tliet (3) persuni li semmejtlek qatt ma rajthom il-kwartieri?

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Mela inti kont l-interface tal-Gvern mal-media lokali u barranija. Fl-elfejn u tmintax (2018) saret akkuza fil-konfront tieghek minn group ta’ gurnalisti nternazzjonali, PEN International have accused the Maltese Government’s spokes person Kurt Farrugia of distorting it’s open letter in which the organisation slammed the outrageous behaviour of the VE18 Chairman Jason Micallef and called for an independent investigation of Daphne’s Caruana Galizia murder. Dina ovvjament ha tkun esebita. Sur Farrugia fuq struzzjonijiet ta’ min agixxejt biex gie distorted l-ittra ta’ PEN International?

Kurt Farrugia : Dik hija opinjoni taghhom. Jien ma nahsibx li l-ittra giet distorted.

Dr. J. Azzopardi : Mela inti ma taqbilx. Kurt Farrugia : Assolutament le.

Dr. J. Azzopardi : Inti ma taqbilx.

Kurt Farrugia : Jiena kont ktibt ittra jien biex nirrejagixxi ghal l-ittra li kienu hargu huma.

Dr. J. Azzopardi : Mela skont int dawn kienu skorretti. Kurt Farrugia : Iva. Kienet l-opinjoni taghhom hu.

Dr. J. Azzopardi : L-ahhar intervista tal-Prim Minstru Joseph Muscat kienet ma John Sweeney, BBC.

Kurt Farrugia : Ma kienetx l-ahhar – kienet wahda minnhom. Dr. J. Azzopardi : Kienet l-ahhar wahda.

Kurt Farrugia : Ma jidhirlix li kienet l-ahahr wahda, le.

Dr. J. Azzopardi : Ma jidhirlekx. F’Mejju elfejn u tmintax (2018), fl-erbgha (4) ta’ Mejju, ha jigi esebit ukoll, gurnalist lokali Chris Peregin kellu jikteb an imaginary interview with Malta’s Prim Minister Joseph Muscat since real ones are not longer possible u f’din

. . .

Kurt Farrugia : Imaginary? Dr. J. Azzopardi : Imaginary.

Kurt Farrugia : Sewwa, sewwa.

Dr. J. Azzopardi : Ghax ma kienx ghadu possibbli jsiru ntervisti lill-Prim Ministru.

Kurt Farrugia : Mhux il-kaz. Kelli diskussjonijiet . . .

Dr. J. Azzopardi : U l-gurnalist jaghmel dan l-istatement, ara jekk taqbilx mieghu. Lil Prim Minstru Muscat qed jaghmillu : It’s been almost 2 years since you have had sat down with Loving Malta and I can’t remember the last time you’ve been interviewed by anyone from the independent Maltese press. The only interview you’ve given this year was to BBC’s John Sweeney.

Kurt Farrugia : Liema sena jekk joghgbok?

Dr. J. Azzopardi : Dana r-rapport, sorry, dan l-artiklu sar f’Mejju elfejn u tmintax (2018).

Imh. V. Said Pullicino : Ir-relevanza taghhom x’inhuma?

Dr. J. Azzopardi : Ir-relevanza hija xi struzzjonijiet inghatajt biex tirrifjuta talbiet tal-gurnalisti barranin inkluz gurnalisti Germanizi, Francizi,

internazzjonali – mhux biss Maltin biex Joseph Muscat ma jaghtix intervisti sakemm ma kellekx xi ordni partikolari?

Kurt Farrugia : Generalment meta kienu jidhlu requests hekk kont niddiskutihom u konna naraw illi . . .

Dr. J. Azzopardi : Ma min, ma min?

Kurt Farrugia : Inkluz mal-Prim Ministru u konna naraw illi l-ewwel nett nivverifikaw il-provenjenza tat-talba minn fejn gejja u hafna drabi – iktar iva milli le konna nwiegbu l-mistoqsijiet.

Dr. J. Azzopardi : Kien hemm okkazjoni fejn barranin – gurnalisti barranin talbu intervista u inti ghidtilhom iva bil-patt li ma ssaqsux fuq l- investigazzjoni relatata ma’ l-assassinju ta’ Daphne?

Kurt Farrugia : Le. Dr. J. Azzopardi : Le.

Kurt Farrugia : Imma kien hemm kaz li niftakar b’mod car u nahseb li inti taf ghalxiex qed nghid, fejn kien hemm gurnalist partikulari li baghtli e mail claiming li huwa gurnalist ta’ l-Economist mill- America. U jien kif kont naghmel dejjem, l-ewwel nett meta tircievi e mail minn ghand gurnalist ta’ l-Economist mill-Gmail diga tghorkok ghajnek u t-tieni nett kienet li niccekkja l- gurnalist min hu. Jidhirli, jekk mhux sejjer zball jismu Alexander Clapp u ma stajtx insib tracca tieghu li kien kiteb f’The Economist. Allura li kont ghamilt, jekk mhux sejjer zball, ikkoregini jekk hux qed nitkellem ghal l-istess kaz.

Dr. J. Azzopardi : Ehe.

Kurt Farrugia : U kont iccekkjajt mas-sors tieghi, jiena kelli one of the top gurnalists of The Economist li kont nitkellem mieghu ta’ spiss. Kont nafu, kont nafu ghax kien jidhirli l-editur fuq l-issues li ghandhom x’jaqsmu ma’ Brussel li kien imbaghad ghaddieni ghal il-Europe Editor u allura l-Europe Editor setghet taghmel

– ghax l-istruttura kienet hekk, setghet taghme verifiki taghha u kont saqsejt Alexander Clapp, nispera li l-isem qed ingibu tajjeb, huwa gurnalist ta’ The Economist? U kienu qaluli le. Jien deherli illi baghtli e mail minn Gmail – hu stess jekk niftakar sew kien qalli illi ha jitkellem fuq issues generali etc, kien zmien ukoll fejn kien hemm allegazzjonijiet li kienu qed

isiru, jidhirli b’relazzjoni ma’ Egrant u investigazzjonijiet u inkjesta Magisterjali li ghaddejja u jien niftakar li kont ktibtlu illi la qieghed Malta per kortezija nistaghu niltaqghu pero’ dejjem jekk izzomm ma dawk l-issues li semmejt inti u ma tidholx f’certu allegazzjonijiet li qed isiru ghax il-Prim Ministru ma jixtieqx li jaghmel inkjesta fil-media imma l-inkjesta jhalliha tahdem fil-Qorti tal-Magistrati.

Imh. A. Lofaro : Fuq l-Egrant dejjem.

Kurt Farrugia : Jidhirli li fuq l-Egrant – ma niftakrx id-dicidura ezatt.

Dr. J. Azzopardi : Din ovvjament ha jkun hemm prova migjuba quddiem il-Bord. Jigifieri skont il-kuntatti jew il-verifiki li inti ghamilt mal- kuntatti tieghek The Economist qalulek li dan il-persuna ma jirrizultax illi gurnalist ta’ The Economist.

Kurt Farrugia : Ezatt.

Dr. J. Azzopardi : Alexander Clapp. Issa, meta inti kont qed tixhed . . . .

Kurt Farrugia : Hu kien irrefera ghal magazine The Economist, imma kien qal li huwa gurnalist ta’ The Economist, li jien ma rrizultalix.

Dr. J. Azzopardi : Issa l-Bord ikun jaf kienx gurnalist jew le ta’ The Economist. Mela meta sar il-breefing li int attendejt ghalih qabel l-arrest tal-persuni nvolut fil-potato shed . . .

Kurt Farrugia : Skuzi, jekk tista’ forsi, inti ghidtli l-provi – tista’ tghidli x’inhuma?

Dr. J. Azzopardi : Yes, yes, yes ingib il-prova wara x-xiedha tieghek, yes tibzax. Kurt Farrugia : Nahseb ghandi dritt inkun naf ghalxiex qed tirreferi.

Dr. J. Azzopardi : Dak il-Bord jarah imbaghad.

Kurt Farrugia : Ok, jien ghandi dritt inkun naf ghalxiex qed jirreferi? Dr. J. Azzopardi : Le, le ha jkollna . . .

Imh. A. Lofaro : Tista tirrepeti d-domanda Dr. Azzopardi?

Dr. J. Azzopardi : Le, le jiena qed nghid li ha ngib prova quddiem il-Bord li Alex Clapp huwa gurnalist ta’ The Economist.

Dr. Lia: Qed jghidlu li ha ngidbek wara li ma jkollox cans twiegeb. Dr. J. Azzopardi : Xejn ma jzommu li jaghmel rikors u jixhed quddiem il-Bord. Imh. V. Said Pullicino : Pero’ Dr. . . .

Dr. J. Azzopardi : M’ahniex qeghdin fil-kontjenzuz hawnhekk.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ jekk ghandek xi prova ghandek tghidielu halli jkun jista’ jirrispondi.

Dr. J. Azzopardi : Mhux qieghda f’idejja bhalissa. Imh. V. Said Pullicino : X’forma ta’ prova?

Dr. Lia: . . . messek ippreparajt ruhek.

Dr. J. Azzopardi : Nista’ nghid lil Bord illi wara x-xiedha tas-sur Farrugia ha jkun hawn ix-xiedha tas-sinjura Corrinne Vella.

Kurt Farrugia : Nixtieq inkun naf fuq xiex . . . Dr. J. Azzopardi : Tista’ toqghod hawnhekk fil-kaz. Imh. V. Said Pullicino : Le imma . . .

Imh. A. Lofaro : Jekk kienx . . .

Imh. M. Mallia : Saritlek domanda u inti rrispondejta.

Kurt Farrugia : Imma niftakar ezattament il-kaz x’inhu. Tghajtu nformazzjoni u qed jghidli li qed nigdeb. Nahseb it’s only fair li nkun . . .

Imh. M. Mallia : Issa jekk ghandu xi nformazzjoni jgibielna.

Imh. A. Lofaro : Inti ccekkjat u qalulek m’huwiex gurnalist ma l-Economist? Kurt Farrugia : Ezattament.

Imh. V. Said Pullicino : Sa fejn jiftakar hu. Dr. J. Azzopardi : Ok, sa fejn gie nfurmat hu . . .

Imh. M. Mallia : . . . ir-risposta, issa inti ghandek informazzjoni ohra. . . Dr. J. Azzopardi : Iva, iva, iva.

Imh. M. Mallia : . . . gibielna.

Imh. A. Lofaro : Pero’ ha naghmluha cara s-sur Farrugia specifika li hu ghandu l-contact tieghu hemmhekk.

Dr. J. Azzopardi : Yes, skont x’qalulu.

Imh. A. Lofaro : Mieghu ccekkjat hux Sur Farrugia? Kurt Farrugia : Iva, iva maghhom iccekkjajt.

Imh. A. Lofaro : Ma’ wiehed jew iktar minn wiehed?

Kurt Farrugia : Jien ikkuntattjajt il-persuna li kont naf jien li kien ghaddieni ukoll Europe Editor ta’ The Economist.

Imh. A. Lofaro : Tnejn (2) semmejt, tnejn (2).

Kurt Farrugia : Tnejn (2). Li mbaghad ikkonfermajt anke ma l-ufficcju ta’ l- Amerika jekk kiex staff reporter jew kienx gurnalist ta’ . . .

Imh. A. Lofaro : Tlieta (3) mela, inti ma’ tlieta (3) ccekkjajt. Ma’ tlieta (3).

Kurt Farrugia : . . . The Economist. Eventwalment kien kiteb rappurtagg shieh fuq 1843 li huwa magazine li jigi ppublikat ma’ The Economist u kien fil-fatt kiteb eventwalment. Pero’ li nista’ nghid ukoll . . .

Imh. A. Lofaro : U fuq hekk kiteb?

Kurt Farrugia : Kiteb fuq il-kaz ta’ Daphne Caruana Galizia, anke fuq The Economist il-magizine li naraw li nixtru generalment . . .

Imh. A. Lofaro : Le, le nifhmek, qed nifhemek.

Kurt Farrugia : Imma 1843 Magazine. Jigifieri jiem imbaghad anke . . . Dr. J. Azzopardi : L- 1843 Magazine mhux parti minn The Economist?

Kurt Farrugia : Jista jkun li parti mill-publikazzjonijiet ta’ The Economist, pero’ mhux The Economist . . .

Imh. A. Lofaro : Not The Economist Magazine. Kurt Farrugia : Ukoll niftakar illi . . .

Dr. J. Azzopardi : Jekk tidhol fil-website ta’ The Economsit, dan isibu. Kurt Farrugia : Jista’ jkun.

Dr. J. Azzopardi : Issa hawn ix-xhud Corinne Vella . . . Imh. A. Lofaro : U kont dhalt fuq il-web site?

Kurt Farrugia : Dhalt. Dr. J. Azzopardi : . . .

Imh. A. Lofaro : Allura ha nistaqsih, please, please. Dhalt fuq il-website? Kurt Farrugia : Iva dhalt.

Imh. A. Lofaro : Sibtu?

Kurt Farrugia : Sibtu wkoll.

Imh. A. Lofaro : Sibtu, mela ghalfejn bqajt fid-dubju?

Kurt Farrugia : Le, le ha nifthemu, ghax qed jghid once li ppublika dan l- artiklu. Jien nahseb li Alexander Clapp kien a freelance journalist li kien kiteb storja ghal 1843 Magazine. Jien la darba kitibli, jrid jiltaqa’ mal-Prim Ministru minn e mail tal- Gmail, ivverifikajt li ma kienx reporter jew gurnalist ta’ The Economist, jigifieri mpjegat minn The Economist, mbaghad kien hemm exchange – jien kont ghidtlu u l-animozita li kiteb lura biha kienet xi haga li ma kontx qed nistenna.

Imh. A. Lofaro : Ezempju x’qallek?

Kurt Farrugia : Kont kemm jista’ jkun, kif inkun dejjem sew f’dak li kont ghidt. Imma kien qalli xi haga fis-sens ta’ qed niskanta kif filwaqt li kien diversi nies li kienu riedu jkellmuni, waqt li kont Malta your masters duck for cover. U kien il-lingwagg tieghu ma kienx ta’ gurnalist ta’ The Economist. Jigifieri jien kelli x’naqsam ma’ gurnalist mill-Financial Times, mis- CNN, mil- BBC, mill-gurnalist kollha prattikament li b’xi mod jew iehor irraportaw mhux dwar dan il-kaz biss – anke go Brussel – Sky News, dawn kienu nies li kont nitkellem maghhom fuq bazi regolari. Hadd minnhom ma kien jitratta . . . .

Imh. A. Lofaro : Imma inti, l-website – hu pacencja bija . . .

Kurt Farrugia : . . . imbaghad eventwalment kien ippublika l-istorja . . . Imh. A. Lofaro : Wara mela ccekkjajt.

Kurt Farrugia : Le, le, le.

Imh. A. Lofaro : Le, l-website ta’ l-website.

Kurt Farrugia : Le fuq il-website ma jirrizultalix li kien hemm ismu dak iz- zmien li kien qed jikkorrispondi mieghi.

Imh. A. Lofaro : Imma issa hemm.

Kurt Farrugia : Issa hemm ghax kiteb . . .

Imh. A. Lofaro : Imma fiz-zmien li ried l-intervista, iccekkjajt il-website?

Kurt Farrugia : Kont ghamilt Google search, jidher li kien hemm xi storja wahda tieghu u ma nahsibx li kienet f’The Economist fil-fatt.

Imh. A. Lofaro : Ok stabbilejniha mela. Dr. J. Azzopardi : Meta . . .

Imh. V. Said Pullicino : Qabel taqbad ghax inkella taharbilna – inti l-idea li jkun hemm accreditation ghal Gvern tal-gurnalisti kienet . . . xi darba.

Kurt Farrugia : Skuzi?

Imh. V. Said Pullicino : Kien hemm issue bejnek u anke bejn l-Universita, rrizultalna ahna.

Kurt Farrugia : Accreditation?

Imh. V. Said Pullicino : Accreditation li jkun hemm – li l-gurnalisti u l-websites ikunu akkreditati.

Kurt Farrugia : Ma niftakrx il-kontroversja kif kienet qamet essagg, imma jidhirli ehe kien hemm dik id-diskussjoni.

Imh. A. Lofaro : Mas-Shift News ghal li jista’ jkun? The Shift News. Kurt Farrugia : Jien qatt ma dhalt direttament. . .

Imh. A. Lofaro : All right. Ok, ok.

Imh. V. Said Pullicino : Spjegalna ftit l-istorja ta’ fuq l-idea li jkun hemm registrazzjoni sforzata, wiehed irid jirregistra.

Kurt Farrugia : Kien hsieb floated nahseb – ma niftakarx ezatt minn fejn, fejn il-websites, nahseb kienet politika tal-Gvern li kien qed imexxi, jew policy li kien qed jiddiskuti through il-Misteru tal- Gustizzja dak iz-zmien – li nahseb kellu x’jaqsam anke mal- media, fejn kienet qed tintalab li jkun hemm registrazzjoni ta’ l-editur anke online. Li dik imbaghad kienet holqot kontroversja shieha fejn bazikament qed jghidu li l-Gvern qed jipprova johnoq il-liberta ta’ l-espressjoni – li fl-opinjoni tieghi assolutament ma kienet xejn minnha ghar-raguni li kien hemm huwa li xi hadd li jkun qed jikteb fil-vesti ta’ gurnalist, idealment kellu jkun akkreditat jew inkella jekk ghandek blog jew pubblikazzjoni inti meta tigi biex tirrispondi, biex titkellem ma xi hadd tkun taf ma min ghandek titkellem u jkun hemm din il-forma ta’ akkreditazzjoni. Sincerament kienet anke diskussjoni nterna fil-Gvern jekk ghandniex nippuxxjawha jew le – fil-fatt lanqas kienet, it never went through bhala policy.

Imh. V. Said Pullicino : Hemm zewg (2) aspetti differenti hux hekk. emm ir- registrazzjoni biex tigi rikonoxxut bhala website jew bhala gurnalista, dik hija issue. Imbghad hemm akkreditazzjoni ghal Gvern, jigifieri l-Gvern lil min jakkredita bhala dawk il-persuni, gurnalisti . . . .

Kurt Farrugia : Il-Gvern ma hax . . .

Imh. V. Said Pullicino : . . . kien hemm il-policy x’imkien?

Kurt Farrugia : Il-Gvern ma jghidx min ikun gurnalist jew le. Fil-fatt id-dinja tant inbidlet, ghall-inqas anke minn meta niftakar jien, kont gurnalist jien stess, jien kelli press card u kien zmien fejn inti tikteb go publikazzjoni rikonoxxuta b’editur irregistrat u s- sistema ghadha. Pero’ llum il-gurnata jekk jien nohrog minn hawn jew kwalunkwe persuna johrog minn hawn u jaghmel

blog jew jissettja Facebook page jista’ jghid assolutament li jrid. Jista’ jghid li huwa gurnalist u jista’ jibda jippublika l- informazzjoni tajba jew hazina, fattwali jew mhix. Allura nahseb li nqbadna f’dak iz-zmien fejn kien hemm diskussjoni mhux lokali biss imma anke nternazzjonali li kienet tghidlek allura gurnalist jew persuna pubblika fil-pubbliku li ghandu mobile u ra xi haga li m’hijiex sew johdilha ritratt u jtellghha fuq il-Facebook page tieghu – dak huwa gurnalist? U kien ifforma Citizen Journalist. Daphne Caruana Galizia f’dan il- kaz kienet mix ta’ gurnalista li kullhadd jaf ovvjament min hi, ma nafx jekk kelliex xi forma ta’ creditation, imma kienet tikteb xorta, hadd ma kien iwaqqafha milli tikteb u kienet ukoll tippublika ritratti li jibghatulha n-nies. Fit-triq jigifieri, jiena ritratt miexi go Strada Rjali . . .

Imh. V. Said Pullicino : Huwi a dibattitu sa llum ghadu ma giex risolt, jigifieri ghandna . . .

Kurt Farrugia : Hekk hu, kienu jinteressawni hafna.

Imh. V. Said Pullicino : Imbaghad l-issue l-ohra hija l-Gvern, tajjeb, kif jaghzel ma min jikkomunika, ma min jibghat, ma min jaghti, hemm policy fuqha din?

Kurt Farrugia : Il-Gvern ma jghazilx ma min jikkomunika – jiena aware anke fuq din il-pedana stess intqalu certu affarijiet minn gurnalisti li jien hdimt maghhom direttament, specifikament Caroline Muscat fejn din kienet gurnalista tat-Times, mat-Times of Malta jiena kont f’komunikazzjoni maghha regolari. Nahseb li kien hemm relazzjoni ta’ serjeta’ anke fil- mod kif nikkomunikaw flimkien. Kont niltaqa’ maghha anke sew nitkellmu fuq issues li qed iqumu, anke jekk kienet kritika dak iz-zmien tal-Gvern fit-Times of Malta. Dejjem zammejt dik il- forma ta’ relazzjoni. At one point anke b’mod personali kienet cemplitli biex nghinha fuq xi haga taghha li kien haqqha u kien dritt taghha u kollox, jigifieri daqshekk kelli relazzjonijiet tajba ma xi hadd bhal . . .

Imh. A. Lofaro : Imma stedina ghal press conferences lil min kontu tistiednu?

Kurt Farrugia : Id-DOI kienet tohrog generalment l-istedina by e mail lil dawk il-kmamar ta’ l-ahbarijiet li jitolbu li jkunu fir-registru . . .

Imh. A. Lofaro : Jigifieri jekk jiena gurnalist . . .

Kurt Farrugia : . . . ma kienx hemm registru essagg – nahseb illi fil-fatt at one point kien hemm diskussjon kemm konna liberali u open fl- istediniet taghna li konna naghmlu.

Imh. A. Lofaro : Imma sur Farruga jekk jiena gurnalista per ezempju u nahdem barra minn Malta u jiena m’iniex registrata ma nistax

– ma tistedinnix press conference?

Kurt Farrugia : Generalment jidhirli kienu jitpoggew anke on line l-public events tal-Gvern.

Imh. A. Lofaro : Imma jekk taqbizli, inti m’intix ha tistedinni? Kurt Farrugia : Le.

Imh. A. Lofaro : Le.

Kurt Farrugia : Mhux jien ghax jiena ma kontx . . . Imh. A. Lofaro : U le mhux inti .

Kurt Farrugia : . . . id-Dipartiment ta’ l-Informazzjoni ghandu lista ta’ kmamar ta’ l-ahbarijiet li jibghat l-e mail bil- press coverages tal-Gvern li mbaghad jidhirli – pero’ ma niftakarx mija fil-mija jkunu on line.

Imh. A. Lofaro : Jekk ma niccekkjax mhux ha tghiduli.

Kurt Farrugia : Ma niftakarx – pero’ ehe, I mean, din id-dinja kollha, fis-sens jien kont gurnalist meta kien ikun hemm a press conference tal-Prim Ministru ta’ l-Italja ma kontx nircievi stedina jien. Jekk inkun l-Italja u jghogobni u nsir naf minn xi hadd iehor li l-Prim Ministru ta’ l-Italja se jaghti press conference u bhala gurnalist irrid immur anke biex nidhol go l-ufficcju tal-Prim Ministru c-checks li kienu jsiru kienu jkunu kbar. Jiena nahseb illi ahna tant konna liberali illi min kien jigi u jipprezenta ruhu bhala gurnalist, konna ndahhluh ukoll.

Imh. A. Lofaro : Kontu thalluna nidhlu jigifieri. Jekk gejt jien kont thallini nidhol.

Kurt Farrugia : Fi zmieni zgur, fi zmieni zgur f’seba’ (7) snin qatt ma waqqafna lil hadd milli jidhol go konferenza stampa tal-Gvern jew tal-Misteri, ma jidhirlix li saret.

Imh. A. Lofaro : Anke jekk ma jkunx gurnalist imma mbaghad? Kurt Farrugia : Ovvjament konna nitolbu . . .

Imh. A. Lofaro : Le hux.

Kurt Farrugia : . . . anke – int u diehel, imma ha nkun car kien hemm mumenti fejn kien hemm nies poggew bilqieghda fil-press conference u nistaqsu bejnietna ma liema gurnal jahdem. Ghax per ezempju jkun gurnalist ghadu jibda u jigi ghall- ewwel darba l-press conference.

Imh. A. Lofaro : Imma kien ikollu xi badge, kullhadd bil-badge, le? Kurt Farrugia : Mhux kullhadd bil-badge.

Imh. A. Lofaro : Le? Kurt Farrugia : No. Imh. A. Lofaro : Ok.

Dr. J. Azzopardi : Kemm il-Bord ikun jaf fil-frattemp sibna l-artiklu taht it- testatura ta’ The Economist ta’ Alexander Clapp.

Kurt Farrugia : Sewwa, ghidli int taf jekk joghgbok. Dr. J. Azzopardi : The Economist.

Kurt Farrugia : Id-data jekk joghgbok?

Dr. J. Azzopardi : Hdax (11) ta’ Settembru two thousand and eighteen (2018). Kurt Farrugia : U ghandek il-komunikazzjini tieghi li kelli mas-sur Clapp?

Dr. J. Azzopardi : Le, le, dan artiklu. Kurt Farrugia : Sewwa, sewwa.

Dr. J. Azzopardi : L-artiklu, jigifieri dan l-artiklu li kont qed tirreferi ghalih . . . Imh. A. Lofaro : Ffl-Economist kien published?

Kurt Farrugia : Yes, yes fl-Economist.

Imh. A. Lofaro : Mhux fil-magazine li semma s-sur Farrugia? Dr. J. Azzopardi : No, no, no, fl-Economist.

Imh. A. Lofaro : Fl-Economist.

Kurt Farrugia : Ghandu zball. Ghandu zball.

Dr. J. Azzopardi : Le ha nkun ezatt 1843 johrog ma l-Economist, huwa parti ta’ The Economist. Alexander Clapp hu gurnalist ta’ The Economist u ha jkun esebit anke l-artiklu nnifsu . . .

Kurt Farrugia : Mhuwiex gurnalista ta’ l-Economist. Imh. A. Lofaro : 1843 pero’.

Kurt Farrugia : Dr. Azzopardi . . .

Dr. J. Azzopardi : Hawn hekk The Economist. Imh. A. Lofaro : Hawn hekk 1843 Dr. Azzopardi.

Dr. J. Azzopardi : . . . u fuqha ghandek The Economist. Imh. A. Lofaro : Iva, fuq iva.

Dr. J. Azzopardi : By subscription, pero’ ghal korrettezza biss. Imh. A. Lofaro : Ok, all right.

Kurt Farrugia : Dr. Azzopardi jista’ jkun ghidt jien illi kien kiteb storja u bieghha lil The Economist. Jigifieri thallas eventwalment ghaliha. Ma jfissirx li kif prezenta ruhu e mail tal-Gmail, bil- mod li qalli li huwa journalist ta’ The Economist ma jfissirx illi huwa gurnalist ta’ The Economist. Jigifieri jekk jien nirrizenja mix-xoghol li ghandi jien u nibda nikteb ghax kont gurnalist jista’ jkun li jkolli storja tant interessanti li jirnexxieli nbieghha, qed nghid inbieghha lil The Economist.

Dr. J. Azzopardi : Yes, yes, yes.

Kurt Farrugia : Jekk nilhaq dak il-livell probbabilment jippublikawhieli. Fil- kaz li jien kont qed nitratta mieghu – jien nahseb tajjeb li naghmlu dan il-kuntest, kien ikolli tlieta (3), erbgha (4), hames (5) requests fil-gimgha ghal intervisti mal-Prim Ministru. Kieku kelli noqghod kull darba naghmel – kont niehu hafna hin minn tal-Prim Ministru biex jaghmel dawn l- intervisti. F’dan il-kaz fil-gudizzju tieghi dak il-hin, fic-check li ghamilt, ghax il-korrispondenza tieghu mieghi kienet fuq diversi granet, irrizultali dak il-hin li ma kienx a journalist kif he claimed ta’ The Economist. Jien mhux qed nara kongruwenza.

Dr. J. Azzopardi : Meta kellek il-breefing, cioe’ attendejt ghal breefing ftit qabel l-arresti ta’ Dicembru elfejn u sbatax (2017), kellek domanda tal-Bord fuq dan – dak il-breefing, l-arresti saru minghalija, ikkoregini, Monday morning.

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Hux hekk. Il-breefing meta sar?

Kurt Farrugia : Nahseb, ma niftakarx car – jidhirli erbgha u ghoxrin (24) siegha qabel.

Dr. J. Azzopardi : Kien il-Hadd.

Kurt Farrugia : Kien il-Hadd filghodu jidhirli. Dr. J. Azzopardi : Il-Hadd.

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Tikkonferma illi t-Tnejn matul l-arresti, la naf int jew il-Prim Minsitru hrigtu tweet anke tghidu saru zewg (2) arresti partikulari?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx, jista’ jkun li jien iva ghamilt tweet, pero’ ma niftakrx x’kienet it-tweet.

Dr. J. Azzopardi : U kont infurmat minn min biex stajt tohrog dik l- informazzjoni?

Kurt Farrugia : Kont infurmat, kif kien infurmat kullhadd mill-media, jigifieri l- operazzjoni kienet pubblika. Jien ma semmejtx ismijiet.

Dr. J. Azzopardi : Le zomm. Ahna sirna nafu minn ghandek. Kurt Farrugia : Jien ma semmejtx ismijiet.

Dr. J. Azzopardi : Il-pubbliku sar jaf minn ghandek li saru zewg (2) arresti partikulari, inti minn min . . .

Kurt Farrugia : Tista tirreferi ghalxiex qed tghidli . . . Dr. J. Azzopardi : Qed niftakar vividly kellek tweet inti. Kurt Farrugia : Ma nahsibx.

Dr. J. Azzopardi : Ma tahsibx? Kurt Farrugia : Le.

Dr. J. Azzopardi : Il-Hadd meta attendejt ghal breefing, infurmajt xi media barranija?

Kurt Farrugia : No.

Dr. J. Azzopardi : No. Issa meta l-Prim Minstru dak inhar ta’ l-omicidju . . .

Kurt Farrugia : Ha naghmilha cara – la lil media barranija u lanqas lil hadd barra dik il-kamra.

Dr. J. Azzopardi : Barra dik il-kamra hadd? Kurt Farrugia : Hadd.

Dr. J. Azzopardi : Hadd.

Kurt Farrugia : Lanqas lill- kollegi tieghi.

Dr. J. Azzopardi : Meta sar l-assassinju, spjegajt fejn kont u l-mumenti ta wara. Issa jiena niftakar sew il-Prim Ministru, ikkoregini ma nafx hux dak inhar jew l-ghada, kien ghamel konferenza ta’ l-ahbarijiet fejn qal lil-Gvern qieghed joffri reward ta’ miljun.

Kurt Farrugia : Qed tghid sew iva.

Dr. J. Azzopardi : Ikkoregini inti, dakinahr jew l-ghada? Kurt Farrugia : Ma niftakrx hux dakinhar.

Dr. J. Azzopardi : Imma immedjetament wara l-omicidju.

Kurt Farrugia : Immedjetament dik il-gimgha stess jekk mhux l-ghada.

Dr. J. Azzopardi : Jekk mhux l-ghada l-pitghada tajjeb halli – mela l-Gvern qed jghid jiena ha naghti miljun ghal min jaghtini nformazzjoni kredibli li twassal biex insolvu dan il-kaz.

Kurt Farrugia : Ehe.

Dr. J. Azzopardi : Naqblu? Kurt Farrugia : Niftakar iva.

Dr. J. Azzopardi : Issa d-domanda tieghi hi: daka kien ftit granet – jekk mhux sighat ftit granet wara s-sittax (16) ta’ Ottubru elfejn u sbatax (2017). Kemm ‘il darba wara dakinhar inti tiftakar il-Gvern ifakkar lill-pubbliku li hemm din ir-reward disponibbli, available.

Kurt Farrugia : Kienet tinghad f’kull mezz tax-xandir. Dr. J. Azzopardi : Kienet tinghad f’kull mezz tax-xandir? Kurt Farrugia : B’mod repitutament iva.

Dr. J. Azzopardi : Jekk ikolli allura nsaqsik biex tesebixxi dan li qed tghid int, mhux illum ovvjament – pero’ tista tintrabat li tipprezenta lill- Bord, biex naraw jekk hux vera li qed tghid, ghax ahna ma stajniex insibu wahda. Pero’ jista’ jkun zbaljat jien, m’iniex infallibli, pero’ tista’ tesebixxi dawn l-istanzi?

Kurt Farrugia : Jekk isir search. . . Dr. J. Azzopardi : Search saret.

Kurt Farrugia : Anke nahseb media nternazzjonali din ir-reward kienet issemmiet ammont ta’ drabi.

Dr. J. Azzopardi : Insa l-media nternazzjonali, l-Gvern ta’ Malta, l-ufficcju tal- Prim Minstru wara dak li pronzjunament tal-Prim Ministru kemm ‘il darba rrefera ghaliha, ghax lanqas fil-parlament ma ssemmiet darba u dak nixdhu jien. Issa jien pero’ m’iniex infallibli, forsi harbitli xi pronunzjament, xi press release. Qed nitolbok tghid lil Bord jekk kienx hemm darba wahda li l-Prim Ministru, darba wahda qal, infakkarkom il-Gvern tant kemm

irid isolvi dan il-kaz, no stone unturned kif ghidtu lil Kristiana Amanpour li qed joffri miljun?

Kurt Farrugia : Mhux lil Kristiana Amanpour biss. Intqalet lil kullhadd anke lili personali.

Dr. J. Azzopardi : Fair enough. Jekk joghgbok ikkoregini. Kurt Farrugia : Ma niftakarx, ma niftakarx.

Dr. J. Azzopardi : Ma tiftakarx?

Kurt Farrugia : Le inkun irrid niccekkja.

Dr. J. Azzopardi : Mela nistghu naghmlu patt quddiem il-Bord jekk joghgbok issib fir-ricerka tieghek istanza wahda, tesebiha.

Kurt Farrugia : Jiena ma naghmilx patti, jiena ma naghmilx patti, bir-rispett kollu. Jiena nghid lil Bord li ha naghmel ricerka jien biex nara dak li qed jghid Dr. Azzopardi.

Dr. J. Azzopardi : Ha naraw kemm il-Gvern kien verament irid jissolva l-kaz. Imh. V. Said Pullicino : Dak l-assessment maghmluh ahna.

Dr. J. Azzopardi : Naqbel.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ x-xhud qed jghid illi hareg press release fejn inghatat din l-offerta.

Dr. J. Azzopardi : Darba. Barba.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ qed jghid ukoll illi mbaghad dik id-data nqabdet mill-media u taret, issa mbaghad wiehed jara hu. L-inkjesta mhux fuq is-sur Farrugia.

Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.

Dr. J. Azzopardi : Inti kien hemm perjodu wara dak il-perjodu partikolari qtajt il-kuntatt – ma bqajtx tirrispondi l-mistoqsijiet ta’ Daphne Caruana Galizia wara l-elfejn u sittax (2016) prattikament – jekk tikkonfermax dan u ghalxiex?

Kurt Farrugia : Le ma nikkonfermax. Dr. J. Azzopardi : Ma tikkonfermax.

Kurt Farrugia : Kien hemm fejn wegibtha u kien hemm fejn ma wegibtiex.

Dr. J. Azzopardi : Jigifieri meta hi wara l-e)lfejn u sittax (2016), u fuq dan ha jkun esebit dossier minn Corrinne Vella iktar tard illum . . .

Dr. Lia: Jekk ha jikkonfrontah b’dossier naghtuhulu halli jkun jista’ jikkumenta mhux warali jispicca nohorgu d-dossier. Mhux fair.

Imh. V. Said Pullicino : Nahseb illi l-avukat ghandu ragun.

Dr. J. Azzopardi : Is-sinjura Daphne Caruana Galizia fl-elfejn u sbatax (2017) kienet kitbet fil-fatt li wara li harget l-istorja ta’ l-)elfejn u sittax (2016) Panama Papers u Pilatus elfejn u sbatax (2017) l- Ufficcju tal-Prim Ministru ma baqax iwegbilha domandi.

Imh. V. Said Pullicino : Staqsieh id-domanda u jirrispondiha, daqshekk hu. Dr. J. Azzopardi : Jekk tiftakarx?

Kurt Farrugia : Jekk kienetx kitbet hekk – probabilmet la qed taqraha kienet kitbet hekk. Kienet kitbet hafna affarijiet f’dak il-perjodu.

Dr. J. Azzopardi : Mhux hekk. Issa qed insaqsi lilek. Imh. A. Lofaro : Jekk hux veru.

Kurt Farrugia : Jekk waqaftx inwegibha, fuq affarijiet bqajt inwegibha u fuq affarijiet le.

Dr. J. Azzopardi : Imma fuq storja bhal tal-Panama – din mhux qed nitkellmu fuq hajt tas-sejjieh.

Kurt Farrugia : Jiddependi. Generalment kont inwiegeb anke bi statements pubblici jew jien jew il-persuni nvoluti li kienu jissemmew.

Dr. J. Azzopardi : Jigifieri bhala fatt inti qed tghid illi lil Daphne Cruana Galizia wara li harget l-istorja tal-Panama fl-elfejn u sittax (2016) hi hargitha fi Frar – world wide f’April elfejn u sittax (2016), kull darba li ghamlet tentattiv biex tkellmek wegibtha?

Kurt Farrugia : Jiena ma niftakrx kemm ‘il darba ghamlet tentattiv, kwazi ghandi amment illi ma kienetx taghmel tentattivi qabel imma generalment kienet tippublika storja u forsi taghmel tentattiv wara. Pero’ ma niftakarx illi kelli komunikazzjoni maghha bit- telephone fuq dan il-kaz specifiku – jista’ jkun li kien hemm xi e mails imma ma niftakarx.

Dr. J. Azzopardi : Ma tiftakrx.

Imh. V. Said Pullicino : Dottore inti dejjem tista’ ggib il-prova differently, imma li qed jghid hu imbaghad . . .

Kurt Farrugia : Jien nixtieq kull darba irid ikun specifiku hafna fid-domanda tieghu nixtieq li nkun ikkonfrontat biha biex inkun nista’ nwegibha.

Dr. J. Azzopardi : Iva qed nghidlek bhala fatt.

Kurt Farrugia : Gejt hawnhekk u qed inkun kemm jista’ jkun miftuh fir- risposti tieghi minghajr . . .

Dr. J. Azzopardi : Tiftakar lil Daphne cempiltilha fis-sebgha (7:00) ta’ filghodu?

Kurt Farrugia : . . . jigifieri ma noqghod indur mal-lewza. Imma jekk qed idurli mal-lewza u jghidli affarijiet li lanqas biss nista’ nwiegeb ghax jekk niftakarx nahseb li mhux qed jimxi sew fil-, mhux sa ghalija li nghidu, mhux sa ghalija li nghidu. Pero’ qed ipoggili quddiemi qishom allegazzjonijiet li ma nistax inwegibhom fl- arja.

Dr. J. Azzopardi : Le mhux allegazzjnijiet fatt. Kurt Farrugia : Specifikali jekk joghgbok.

Dr. J. Azzopardi : Wara l-elfejn u sittax (2016) . . . Kurt Farrugia : Gie li wegibtha.

Dr. J. Azzopardi : . . . kemm ‘il darba wegibt lil Daphne Caruana Galizia fuq il- Panama Papers?

Kurt Farrugia : Gie li wegibtha. Dr. J. Azzopardi : Giel li?

Kurt Farrugia : Gie li wegibtha. Dr. J. Azzopardi : Ghandek il-prova?

Imh. V. Said Pullicino : Le dottore mhux hekk – mhux hekk dottore. Kurt Farrugia : M’ghandix il-prova fuqi le.

Dr. J. Azzopardi : Le mhux issa. Tista’ tesebiha? Tista’ tesebiha? Kurt Farrugia : Issa niccekkja.

Dr. J. Azzopardi : Mela qed naghmel talba formali biex il-Bord, quddiem il-Bord ix-xhud ha jgib il-prova tal-komunikazzjoni li kellu, qed jghid li kellu mas-sinjura Daphne Caruana Galizia fuq il-Panama Papers wara l-elfejn u sittax (2016), ghax mhux vera.

Imh. A. Lofaro : Din qieghda ghandek Sur Farrugia il-prova? Kurt Farrugia : Niccekkja.

Imh. A. Lofaro : Le mhux illum. Kurt Farrugia : Ma nafx xi prova.

Dr. J. Azzopardi : Ir-records jinzammu. Imh. A. Lofaro : Ghandek records?

Kurt Farrugia : Ma nafx xi prova qed jghid ghaliha, nipprova nfittex. Imh. A. Lofaro : All right.

Dr. J. Azzopardi : Xi prova? Mitoqsija ta’ Daphne Caruana Galizia bil-miktub lil OPM fuq il-Panama.

Kurt Farrugia : Jista’ jkun ma wegibtx u kien hemm fejn jista’ jkun li wegibt. Dr. J. Azzopardi : Mhux darba ta’. Tista’ jkun li wegibt.

Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Imma se jiccekkja qed jghidilna. Dr. J. Azzopardi : Ha jiccekkja.

Imh. A. Lofaro : Hekk qed jghid.

Dr. J. Azzopardi : Ghax jekk wiegeb ghandu l-prova. Imh. M. Mallia : Igib ir-risposta.

Dr. J. Azzopardi : L-ewwel darba li mort l-Azerbaijan ma’ Joseph Muscat meta kien?

Kurt Farrugia : F’Dicembru ta’ l-elfejn u erbatax (2014).

Dr. J. Azzopardi : Dicembru elfejn u erbatax (2014). Min kienet maghmlulha d- delegazzjoni?

Kurt Farrugia : L-ewwel darba kienet maghmulha mill-Prim Ministru, mill-kap tas-segretarajat ic-Chief of Staff Keith Schembri, Konrad Mizzi u jien.

Dr. J. Azzopardi : Erbgha (4). Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Issa hemm xi raguni partikualri illi kontu intom l-erbgha (4) biss?

Kurt Farrugia : Le ma kien hemm l-ebda raguni partikulari hlief illi iddiskutejna – ma ddiskutejna xejn, imma jekk qed tistaqsini ghalfejn ma kienx hem il-media, ghax din xi haga li tinghad b’mod regolari, kien hemm diskussjoni fejn ghidna illi l- pronanzjamenti pubblici jista’ jaghmilhom il-kap tal- komunikazzjoni tal-Gvern bi stqarrijiet anke minhabba li ma dherx dak iz-zmien li kien se jkollna xi affarijiet partikulari li konna se nhabbru meta konna l-Azerbaijan.

Dr. J. Azzopardi : Apparti intom hija xi haga normali li ma kienx hemm ufficjali tas- servizz publiku?

Kurt Farrugia : Gie li kien hemm mumenti fejn kien hemm u gie li kien hemm mumenti fejn ma kienx hemm – mhux dejjem kien ikun hemm xi had mis-servizz pubbliku, le.

Dr. J. Azzopardi : U f’dik iz-zjara l-Prim Ministru ltaqa’ u inti kont prezenti, mal- President ta’ l-Azerbaijan.

Kurt Farrugia : Il-laqghat kollha kienu ufficcjali u pubblici. Dr. J. Azzopardi : Iva, iva, kont prezenti.

Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ f’dik iz-zjara kellu jkun hemm tal-PBS u mbaghad gralhom xi ncident?

Kurt Farrugia : Le daka kienet zjara ohra fejn kont jien mal-prim Ministru . . . Imh. V. Said Pullicino : . . . .

Dr. J. Azzopardi : Mela fl-elfejn u erbatax (2014) ma kienx hemm gurnalisti jakkumpanjawkom. Fl-elfejn u hmistax (2015) ergajt mort l- Azerbaijan?

Kurt Farrugia : Iva. Dr. J. Azzopardi : Mal ?

Kurt Farrugia : Prim Ministru. Dr. J. Azzopardi : Min kontu?

Kurt Farrugia : Jien u hu. Dr. J. Azzopardi : Int u hu. Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : U ma’ min iltqajtu? Cioe’ skuzani ma’ min iltaqa’ l-Prim Ministru ghax int kont qed takkumpanjah?

Kurt Farrugia : Iltqajna mal-President ta’ l-Azerbaijan u kien wiehed minn diversi kelliema ta’ certu statura li kellhom jitkellmu f’konferenza li kienet qed torganizza l-Azerbaijan jidhirli ghaqda partikualri fl-Azerbaijan – ma nistax niftakar l-isem – Nezani Langavi (?).

Dr. J. Azzopardi : Issa d-DOI u t-TVM kienu mistiedna? Kurt Farrugia : Iva kienu mistednin.

Dr. J. Azzopardi : Jakkumpanjawkom. Kurt Farrugia : Iva, iva.

Dr. J. Azzopardi : Kien hemm xi raguni partikulari ghalfejn fil-fatt ma kienux prezenti ghal-laqghat?

Kurt Farrugia : Kienu nqabdu Franza minhabba xi problemi bil-flights, il- connection flights.

Dr. J. Azzopardi : Dik kienet il-problema?

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Il-problema tal-connection. Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Jigifieri f’Dicembru elfejn u hmistax (2015) . . . Kurt Farrugia : Erbatax (’14).

Dr. J. Azzopardi : Le, le hmistax (’15). Two thosuand and fifteen (2015). Kurt Farrugia : Tal-konferenza t-tieni darba.

Dr. J. Azzopardi : Sur Farrugia halli nkun cert li qed nifmek, ikkoregini. Two thousand and fifteen (2015) int u l-Prim Minstru.

Kurt Farrugia : No. Two thousand and fourteen (2014) – jien iz-zewg (2) safriet li kont mal-Prim Ministru kien f’Dicembru ta’ l-elfejn u erbatax (2014) u fil- . . .

Dr. J. Azzopardi : Two thousand and fifteen (2015).

Kurt Farrugia : . . . f’April two thousand and fifteen (2015). April, April mhux Dicembru.

Dr. J. Azzopardi : Skuzani ghidtlek f’Dicembru jien. Ghadnek ragun inti, skuzani.

April two thousand and fifteen (2015) int u l-Prim.

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Iz-zjara kient minhabba NGO Think Tank . . . Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : . . . organizzazjoni. Kurt Farrugia : Hekk hu.

Dr. J. Azzopardi : TVM u DOI mistiedna. Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Minhabba strike kien hemm xi problema fil-connections ma lahqux waslu.

Kurt Farrugia : Iva. Ezattament.

Dr. J. Azzopardi : Two thousand and fourteen (2014) Prim Ministru, Keith Schembri u Konrad Mizzi u Kurt Farrugia iltaqghu mhux ma Think Tank?

Kurt Farrugia : Mal-President. Dr. J. Azzopardi : Mal-President.

Kurt Farrugia : Anke dak inhar konna ltqajna mal-Presidnet it-tieni darba.

Dr. J. Azzopardi : Din kienet l-ewwel zjara tal-Prim Ministru minn meta sar Prim Ministru.

Kurt Farrugia : Le. Dr. J. Azzopardi : Le?

Kurt Farrugia : L-ewwel zjara kienet fl-ewwel gimgha. Dr. J. Azzopardi : Le, le ma fhimtnix fl-Azerbaijan.

Kurt Farrugia : L-ewwel zjara go l-Azerbaijan iva.

Dr. J. Azzopardi : Fl-Azerbaigan qed nitkellem kien hemm. Ma tarahiex stramba li ma keinx hem mil-media mistiedna, ma ddiskutejtuhiex?

Kurt Farrugia : Jekk tghidli in hind . . . . .

Dr. J. Azzopardi : Inti staqsejt lil Prim: isma ahna ha nistiduhom il-media?

Kurt Farrugia : Le konna ddiskutejniha u konna ghidna illi ma hemmx ghalfejn li jkun hemm il-media. Jekk tghidli in hind sight fil- fatt minn hemm tghallimna, jekk tghidli in hind sight missniex gibna l-media. Tghid kienet zjara ufficjali. Tant kien hemm laqghat high level, ant kif inzilna mill-ajruplan sibna l-media ma wiccna ta’ l-Azerbaijan, sibna guard of honour, laqghana d-Deputat Prim Ministru. Imbaghad l-ghada filghodu qomna u morna l-ufficcju tal-President ta’ l-Azerebaijan, wara kellna meeting mal-Prim Minstru ta’ l-Azerbaijan. Tant kienu ufficjali kollha kemm huma fil-fatt hrigt stqarrija wara – kollha kemm huma kien hem mil-media, kien hemm il-cameras, kien hemm ir-ritratti, r-ritratt fil-fatt tlabthom lilhom biex jaghtuhomli ghax kellhom camera persons ufficjali. Huma kienu qed japdejtjaw b’mod regolari il-websites tal-Gvern ta’ l-Azerebaijan illi ma kien hemm assolutament xejn li ma kienx pubbliku f’dik iz-zjarali ghamilna dakinhar. Jekk tghidli llum il- gurnata kieku kelli mmur lura niehux dik id-decizjoni, kieku nghidlek le messna hadna – ghax ma kienx hemm la x’tahbi, kien hemm komunikazzjoni ufficjali bejn il-Gvern ta’ Malta u l- Gvern ta’ l-Azerbaijan through Ministry of Finance bhal ma jsir f’kull zjara ufficjali tal-Prim Ministru. Jigifieri jien nahseb illi din il-cloud kollha li nholqot madwar iz-zjara ta’ l- Azerbaijan hija kollha duhhan fl-ajru.

Dr. J. Azzopardi : Hemmhekk ma giex diskuss il-progett tal-Power Station?

Kurt Farrugia : Ma niftakarx li gie diskuss il-progett tal-Power Station. Giet diskussa l-politika ta’ l-energija tal-Gvern ma l-Azerbaijan kif kienu jaghmlu diversi Ministri, Prim Ministri, Presidenti, kapijiet ta’ stati, Kummissarji, l-kap tal-Kummissjoni Ewroaeja matul dak iz-zmien.

Dr. J. Azzopardi : Id-differenza hi li dawk li semmejt jiehdu l-media maghhom. Kurt Farrugia : Mhux dejjem, ma nahsibx li dejjem.

Dr. J. Azzopardi : Dik hi d-differenza.

Kurt Farrugia : Hemm Kummissarji u hemm politici li jiehdu l- communications taghhom u johorgu stqarrija. Dak iz-zmien konna ghamilna hekk, jien jidhirli in hind sight li ghamilna hazin ma hadniex il-media ghax kienet anyway xi haga publika u ma kien hemm assolutament xejn x’tahbi. Nahseb li konna naïve meta ghidna ma tantx hemm xi issues partikulari x’naghmlu biex intellghu l-media maghna.

Dr. J. Azzopardi : Dakinhar taz-zjara, jew gurnata qabel, l-ufficcju tal- komunikazzjoni hareg stqarrija, f’Malta qed nitkellem hawnhekk, jghid u jhabbar il-Prim Ministru llum ha jkun qieghed izur zjara ufficjali etc, etc, l-Azerbaijan, ha jkollu dawn il-laqghat etc, etc.

Kurt Farrugia : Ma jidhirlix li harget le. Dr. J. Azzopardi : Le ma hargitx.

Kurt Farrugia : No.

Dr. J. Azzopardi : Inti taf li l-poplu Malti sar jaf mill-media ta’ l-Azerbaijan li saret din il-laqgha?

Kurt Farrugia : Il-poplu Malti seta’ sar jaf mill-media ta’ l-Azerbaijan u mill- istqarrija li hrigt jien, iddraftjajt jien . . .

Dr. J. Azzopardi : U l-istqarrija tieghek hrigtha wara li ahna sirna nafu mill- media ta’ l-Azerbaijan. Tafha dik?

Kurt Farrugia : Jien ktibtha mill-ewwel kif hrigt minn mal-President jekk kien hemm leg ghax kont qed nistenna xi ritratti li gejjin mill- ufficcju tal-Prim Ministru.

Dr. J. Azzopardi : Ija imma good governance illi l-poplu Malti ma jsirx jaf mill- OPM qabel.

Kurt Farrugia : Jien nerga’ – jien nerga’ nirrepeti illi jien nahseb illi kellu jkollna l-media maghna ghal dawk il-laqghat.

Dr. J. Azzopardi : Fl-elfejn u sbatax (2017) – fi Frar u ghandi l-istorja ta’ Daphne Caruana Galizia kitbet hekk sur Farrugia : The Government’s Head of Communications Kurt Farrugia who never replied to my message asking him what the Prim Minister’s position is on the newly emerged fact that his Chief of Staff and favourite Minister where in the process of opening bank accounts at the Winter Bottom Merchant bank in the Bahamas . . .

Kurt Farrugia : X’baghtet f’dak il-kaz? Dr. J. Azzopardi : Erga ghidli?

Kurt Farrugia : X’qalet, message li baghtet? Dr. J. Azzopardi : Le, le blog.

Kurt Farrugia : Imma baghtet il-message lil Head of Communicatons. Dr. J. Azzopardi : Qed naqralek, issa ha nsaqsik ghall- kummenti tieghek. Imh. A. Lofaro : Ma fehmekx Dr. Azzopardi.

Dr. J. Azzopardi : Mela this is twenty second (22) February, two thousand and seventeen (2017) u ha nkun qed nghaddihulek halli inti tkun – The Government’s Head of Communications Kurt Farrugia who never replied to my message asking him what the Prim Minister’s position is on the newly emerged fact that his Chief of Staff and favourite Minister where in the process of opening bank accounts at the Winter Bottom Merchant Bank in the Bahamas when the Panama scandal broke in February last year has tweeted about a meeting with the Institute of Maltese Journalists – u l-kumplament jirrigwardja l-kritika ta’ Daphne Caruana Galizia fuq x’gara ma’ l-Institute of Maltese Journalists. Li jinteressani mhux tant il-kritika lill-istitut. Dik id-dikjerazzjoni ta’ – jekk trid nghaddihielek nghaddihielek biex inti – l-ewwel paragraph. Ghaliex qatt ma wegibtha?

Kurt Farrugia : Ma nafx inwiegbek, ma nafx jekk kienx e mail, ma nafx jekk kienetx WhatsApp message, ma nafx jekk kienx messagg, ma nafx b’liema forma kkomunikat mieghi. Ma niftakrx li ma

wegibtiex fil-verita’, noqghod fuq il-kelma taghha li ma wegibtiex, jista’ jkun.

Dr. J. Azzopardi : Jekk nghidlek, le, le, hekk hu. Issa jien qed nghidlek illi inti nghatajt struzzjonijiet biex ma twegibiex fuq dawk it-tip ta’ suggetti?

Kurt Farrugia : Le ma nghatajtx struzzjonijiet. Dr. J. Azzopardi : No.

Kurt Farrugia : Jiena kelli mohh tieghi biex niehu certu decizjonijiet.

Dr. J. Azzopardi : U d-decizjoni tieghek Kap tal-Komunikazzjoni kien hemm il- Whirlwind tal- Panama Papers scandal – ma tahsibx illi kellek twegibha? Kellek tkun iktar open?

Kurt Farrugia : Kont naghmel stqarrijiet pubblici dak iz-zmien, kont naghmel stqarrijiet pubblici.

Dr. J. Azzopardi : Le qieghed nghidlek xi haga specifika sur Farrugia. Lil Daphne Caruana Galizia fuq din ma wegibtiex.

Kurt Farrugia : Ma nafx il-mistoqsija x’kienet. Kien hemm, kif ghidt qabel wegibtha u kien hemm fejn ma wegibtiex, bhalma gie li ghamilt ma gurnalisti ohrarajn – dik hi l-verita.

Dr. J. Azzopardi : Qatt ikkonfrontajt lil Keith Schembri dwar l-involviment tieghu as far as opening secret companies abroad or bank accounts abroad li kienet qed iggib hsara lir-reputazzjoni tal- Gvern u ta’ Malta?

Kurt Farrugia : Iva gieli kellimtu. Dr. J. Azzopardi : Gieli?

Kurt Farrugia : Yes.

Dr. J. Azzopardi : U tkellimtu int u hu jew fil-prezenza tal-Prim?

Kurt Farrugia : Generalment jien u hu. Imma gieli tkellimna fil-prezenza tal- Prim Ministru.

Dr. J. Azzopardi : X’kienet l-attitudni tal-Prim Ministru?

Kurt Farrugia : Genereika hafna l-mistoqsija – jiddependi . . . Dr. J. Azzopardi : Fuq dawn il-laqghat qed insaqsik ovvjament.

Kurt Farrugia : Ma kellniex laqgha specifika, jew ma niftakarx li kellna laqgha specifika fuq hekk. Jiena l-attitudni tieghi dejjem kienet biex inkun nista’ nikkomunika l-messagg tal-Gvern, irrid inkun naf x’inhuma l-fatti.

Dr. J. Azzopardi : Preciz, hekk hu. U tahseb li s-sur Schembri kien upfront, kien trasparenti mieghek?

Kurt Farrugia : Dak il-hin ikun deherli li kien upfront u kien trasparenti iva.

Dr. J. Azzopardi : Pero’ in hind sight issa li sirna nafu certu affarijiet, ghadek temmen li kien onest mieghek?

Kurt Farrugia : Ma nixtieqx nitkellem fuq x’nemmen u x’nahseb u x’ma nahsibx. Nippreferi nimxi fuq il-fatti li qed johorgu. Nahseb illi hargu certi dettalji li jien ma kontx naf bihom.

Dr. J. Azzopardi : L-istess fil-konfront ta’ Konrad Mizzi? Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Yorgen Fenech inti gieli rajtu Kastilja. Kurt Farrugia : Iva okkazjonalment.

Dr. J. Azzopardi : Okkazjonalment.

Kurt Farrugia : Niftakar darba – niftakar darba pubblika fejn kien hemm . . . Imh. A. Lofaro : Darbtejn semma.

Dr. J. Azzopardi : Ok, jigifieri min jghid illi fil-fatt kien ikun hemmhekk mhux okkazjonalment, mhux qed jghid is-sewwa, ghax harget din fil-pubbliku.

Kurt Farrugia : Mhux qed nghid hekk. Jien qed nghid . . . Imh. V. Said Pullicino : Le, le. X’jaf hu. X’jaf hu.

Imh. A. Lofaro : Qalilna li hu ma rahx.

Dr. J. Azzopardi : Yes, yes ovvjament dak x’ra hu. Kurt Farrugia : Jafha, jafha . . .

Dr. J. Azzopardi : Meta sirt taf illi s-sur Fenech huwa s-sid ta’ 17 Black? Kurt Farrugia : Ma niftakrx ezatt meta.

Imh. V. Said Pullicino : Forsi tghidilna minn fejn. Minn fejn sirt taf hu – ma qallekx fuq dawn?

Kurt Farrugia : Le.

Dr. J. Azzopardi : Ara ha naghmilha iktar facli. Ha naghmilha iktar facli. F’Novembru elfejn u tmintax (2018) Reuters u Times of Malta broke the sorty. Jien dakinahr sirt naf. Inti sirt taf dakinhar jew qabel?

Kurt Farrugia : Jien sirt naf ftit qabel ghax jidhirli li kont ikkonfrontat bil- mistoqsijiet mill-gurnalisti u kont staqsejt specifikament fuq

jekk hux minnu u r-risposti li nghatajt illum il-gurnata nemmen li ma kienux sodisfacenti.

Dr. J. Azzopardi : Tippermettili nistaqsik . . . Imh. A. Lofaro : Ma fhimtekx.

Kurt Farrugia : Ma nahsiebx li r-risposti li nghatajt kienu sodisfacenti.

Dr. J. Azzopardi : Ix-xhud qed jghid li ma jahsibx li kienu sodisfacenti t-twegibiet illi nghata.

Imh. A. Lofaro : Fhimtu, fhimtu.

Dr. J. Azzopardi : Jekk joghgobk id-domandi li rcivejt qed nassumi minn Reuters.

Kurt Farrugia : Minn Reuters u nahseb jista’ jkun li kien hemm The Times of Malta li qed tahdem ma Reuters.

Dr. J. Azzopardi : U allura meta int rcivejt id-domanda – qed nitkellmu fl-elfejn u tmintax (2018), hemmhekk kellek il-hjiel li dawna qed isaqsu fuq – mexjin lejn dik id-direzzjoni.

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Issa inti tkellimt . . .

Kurt Farrugia : Meta kienet id-data jekk joghgbok? Dr. J. Azzopardi : Huma harguha . . .

Kurt Farrugia : November eighteen (’18)? November eighteen (’18)?

Dr. J. Azzopardi : November eighteen (’18). November eighteen (’18). Issa inti ghadek kemm ghidt, tkellimt, inghatajt twegibiet, ma tahsibx li kienu sodisfacenti.

Kurt Farrugia : Wegibt, wegibt fil-fatt. Dr. J. Azzopardi : Ma min tkellimt?

Kurt Farrugia : Mal-gurnalist tar-Reuters . . . Dr. J. Azzopardi : Le, le, le.

Kurt Farrugia : Kont tkelimt specifikament ma’ Keith Schembri. Dr. J. Azzopardi : Ma’ Keith Schembri.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : U r-risposta li tak kien dak iz-zmien?

Kurt Farrugia : Ir-risposta li tani kienet jidhirli li qalli li iva jista’ jkun u konna tajna twegibiet ma niftakarx ezatt x’kienu t-twegibiet.

Dr. J. Azzopardi : Keith Schembri meta inti kellimtu dakinhar li rcivetu d- domandi ta’ Reuters – inti kellek esperjenza – waqghetlek

zokortok fil-media u kont qed tanticipa x’kien gej. X’kienet ir- rejazzjoni li ta Schembri meta ghidtlu: isma dawn qed isaqsu, dawn jidher illi Yorgen Fenech huwa s-sid.

Kurt Farrugia : Kien qal issa nwegbuhom hu, nwegbuhom bil-fatti. Dr. J. Azzopardi : Grazzi. Hemm mod u mod. X’qal lilek qed insaqsik.

Kurt Farrugia : Id-dettalji ta’ x’kien qalli ezatt ma niftakarx imma jien kont . . . Dr. J. Azzopardi : Sur Farrugia, deher sorpriz? Ma nahsibx li deher sorpriz.

Kurt Farrugia : Ehe kien sorpriz ta’ – jigifieri kien sorpriz li ghall-ammont ta’ dettal li kien hemm fil-mistoqsijiet.

Dr. J. Azzopardi : U zgur, hemmhekk iva ghax nqabad, heqq . . . Kurt Farrugia : Dak issa int qed tghid.

Dr. J. Azzopardi : . . . ghalhekk kien sorpriz. Imh. V. Said Pullicino : Tikkumentax Dottore.

Dr. J. Azzopardi : Li qed insaqsik sur Farrugia, qeghdin nifthemu, s-sur Schembri meta inti affaccjajtu bid-domandi li inti rcivejt, deher sorpriz illi Yorgen Fenech huwa s-sid ta’ din il-kumpanija illi taf ma xiex kienet marbuta? Mhux inti, x’qallek hu.

Kurt Farrugia : Ma nistax nghid kienx sorpriz jew le. Poggjet bilqieghda u ghamilli r-risposti. Jigifieri ma nistax nghidlek kienx sorpriz.

Dr. J. Azzopardi : Lill-Prim Ministru kellimtu? Kurt Farrugia : U zgur li kellimtu.

Dr. J. Azzopardi : X’qallek? Inti taf li l-Prim Ministru u Yorgen Fenech jitkellmu, jafu lil xulxin.

Kurt Farrugia : Deherli illi, I mean ovvjament kien jirreferini lura ghand Keith biex ingib il-fatti generalment.

Dr. J. Azzopardi : I see. Jigifieri l-Prim Ministru irreferiek ghand Keith. Kurt Farrugia : Ehe, iva.

Imh. V. Said Pullicino : Ma qallekx per ezempju jaghmilha dan jew inkella biex hiereg?

Kurt Farrugia : Kien jghidli ccekkja ftit, gib ir-risposta u mbaghad naraw. Imh. V. Said Pullicino : Ifhimni ftit. . .

Kurt Farrugia : Kont inpoggi mieghu nghidlu ghandna l-mistoqsijiet.

Imh. V. Said Pullicino : Sur Farrugia qed nitkellmu fuq affarijiet serji hafna. Kurt Farrugia : Dazgur.

Imh. V. Said Pullicino : U r-reazzjoni trid tkun skont is-serjeta’, mhux tieghek ta’.

Kurt Farrugia : No, no, no.

Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri metalill-Prim Minstru tghidlu dana taf x’ghamel, x’qed jghidu li ghamel, hekk, hekk u hekk. Ir- reazzjoni xi tkun? Hallihom jghidu, mhux hekk. Forsi x’ghamlilna, x’inhi r-reazzjoni, dik irrid inkun naf jien?

Kurt Farrugia : Tant kien ikollna . . .

Imh. V. Said Pullicino : Ghax jista’ jkun gustifikat il-Prim Ministru, dan x’ghamel?

Kurt Farrugia : Tant kien ikollna minnhom dawn . . . Imh. V. Said Pullicino : U le. Imma din . . .

Dr. J. Azzopardi : Ghal din le. Imh. A. Lofaro : Kienet serja din. Dr. J. Azzopardi : Bhal din qatt.

Kurt Farrugia : Mhux il-kaz li qatt – ghax meta tircievi l-mistoqsijiet ma tkunx ghadek taf l-extent ta’ dawk il-mistoqsijiet. Jigifieri jien li nista’ nghidlek li meta harget l-istorja fuq ir-Reuters u meta tohrog fuq ir-Reuters jigifieri sar hemel ta’ nvestigazzjoni . . .

Imh. A. Lofaro : Mhux hekk.

Kurt Farrugia : . . . ma kontx naf kwazi xejn minn dak li hareg jien sa dak il- hin.

Dr. J. Azzopardi : Le mhux qed immerik. Jien qed insaqsik u s-Sur Imhallef qed isaqsik, mhux int . . .

Kurt Farrugia : Jiena wegibt il-mistoqsijiet li tawni.

Dr. J. Azzopardi : Imma Keith Schembri fuq bomba bhal din, revelation li qatt ma – din qeghdin nitkellmu magna ta’ hasil tal-flus li kien jinvolvi the top . . . tal-Gvern, it-top brass tal-Gvern, ejja. Bhal din qatt ma kellna u ghamlet hsara irreparabli lil pajjizna. Keith Schembri kienet laqgha ta’ ftit minuti? Kienet laqgha normali, ordinarja bla – il- Prim Ministru ma ssejjahlux, tigi tghidli l-Prim Ministru u Keith Schembri u inti ma ddiskutejtuhiex flimkien?

Kurt Farrugia : Jista’ jkun li tkellimna, ma niftakrx hu, jigifieri. . . Dr. J. Azzopardi : Ejja!

Kurt Farrugia : . . . li kont anghmel kont ingib draft jew nikteb draft tal- mistoqsijiet wara li nkun kellimt lin-nies involuti, mbaghad inhabbathom u nurihom kemm lil Keith Schembri li kien fuq kollox the direct superior tieghi u anke lil Prim Ministru.

Dr. J. Azzopardi : Il-kelma rizenja ssemmiet? Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Minn min?

Kurt Farrugia : F’liema sens mhux qed nifhem. Imh. A. Lofaro : Offra r-rizenja?

Kurt Farrugia : Issemmiet hafna rizenja. Imh. A. Lofaro : Jekk offrijiex?

Kurt Farrugia : Le.

Dr. J. Azzopardi : F’dan l-episodju qed nitkellem. Imh. A. Lofaro : Ma offriex ir-rizenja?

Kurt Farrugia : Le.

Dr. J. Azzopardi : Mhux tieghek – mhux ghalik qed nghid. Kurt Farrugia : All right, all right.

Imh. V. Said Pullicino : . . . il-Prim Ministru qallu rrizenja? Keith Schembri qallu nitlaq?

Kurt Farrugia : Jekk dik hija l-mistoqsija jekk qalu hekk jien ma smajtiex dak il-hin.

Dr. J. Azzopardi : Were you aware at any point in time, wara li harget l-istorja li Yorgen Fenech kien is-sid ta’ 17 Black li giet mitkellma, iva jew le, tista’ tghidli jiena ma nafx – illi ghal anke ma ssirx iktar hsara lill-Gvern u lil Malta, tintalab ir-rizenja ta’ Keith Schembri jew u Konrad Mizzi?

Kurt Farrugia : Iva kienet tissemma. Dr. J. Azzopardi : Minn min?

Kurt Farrugia : Minn diversi nies fl-istrutturi tal-Gvern u anke fl-istritturi barra, fil-media etc.

Dr. J. Azzopardi : Insa l-barra, l-media nafuha. Inti ejja fl-engine room, qed nitkellmu fuq il-Gvern hawn internament. Fi hdan il-Gvern din issemmiet.

Kurt Farrugia : Issemmiet iva.

Dr. J. Azzopardi : Issa mill-ftit esperjenza tieghi, fir-rwol tieghek ikollok u bilfors irid ikollok rapport ta’ fiducja, jiena nghid ghamja – min jokkupa z-zarbun tieghek mal-Prim Ministru . . .

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : . . . ma tistax ma jkollokx, int fih u hu fik naqblu? Kurt Farrugia : Hekk hu.

Dr. J. Azzopardi : Tkunu ras imb’ras, mhux quddiem haddiehor qed nghid – qatt kien hemm okkazjonijiet fejn inti tghajtu l-parir, l-fehma tieghek, isma this cannot go on, trid tinsisti ghal rizenja.

Kurt Farrugia : Dr. Azzopardi mhux se nitkellem fuq x’kont nitkelem ras imb’ras mal-Prim Ministru. Imma l-fehma tieghi kienu jafuha n-nies involuti. Il-fehma tieghi kienu li persuni f’dawk il-karigi ma setghux ikunu qeghdin f’dik it-tip ta’ kontroversja anke jekk mhux necessarjament l-informazzjoni kollha li kienet hierga hija minnha. Dik kient il-pozizzjoni tieghi. Ma nistax nghid li tghajt parir, pero’ jien kont tkellimtha man-nies direttament involuti u kont nghidilhom illi m’huwiex posthom u li ghandhom jiccaqalqu.

Imh. A. Lofaro : Kont tghidielhom int din? Kurt Farrugia : Iva kont nghidielhom.

Imh. V. Said Pullicino : Jigifieri r-relazzjoni, ha naghmlu hekk biex naqtghu forsi, r-relazzjoni tal-Prim Minstru ma Keith Schembri baqghet l-istess qabel u wara, jew inbidlet?

Kurt Farrugia : X’nahseb jien – inbidlet. X’nahseb jien li nbidlet. Imh. V. Said Pullicino : Inbidlet.

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Inbidlet.

Imh. V. Said Pullicino : Inbidlet ghall-aghar nifhem jien hux hekk? Inbidlet ghall-aghar, kienu forsi iktar close. . .

Imh. A. Lofaro : Ghall-ahjar zgur li le.

Dr. J. Azzopardi : Fil-fatt fuq domanda tas-Sur Imhallef . . .

Imh. V. Said Pullicino : Kien hemm l-istess rejazzjoni meta hargu l-Panama Papers fil-bidu?

Kurt Farrugia : Kien hemm ukoll iva. Imh. V. Said Pullicino : Kien hemm ukoll.

Kurt Farrugia : Iva.

Imh. V. Said Pullicino : . . . jigifieri hassejt li kien hemm dan id-distakk tar- relazzjoni bejn il-Prim Minstru, Keith Schembri u Mizzi f’dan il-kaz.

Kurt Farrugia : Ovvjament dawk ikunu mumenti difficli hafna. Mela, biex naghti ftit il-kuntest, meta tpoggi bilqieghda u tara x’ikun hareg fuq il-mezzi tax-xandir u prattikament qed titkellemma nies, tghix maghhom, ghax kulljum pracett b’xi mod jew iehor titkellem maghhom fuq haga jew ohra, l-Gvern ma kienx, m’huwiex kaz wiehed li johrog fil-media, l-Gvern huwa granet shah ma tafx l-informazzjoni minn fejn hierga, kif hierga, decizjonijit li ttiehdu etc. Allura jiena li nista’ nghid li iva kienu mumenti difficli hafna li jiena l-kliem ta’ nies iheggu lil persuni nvoluti biex jirrizenja smajthom – kont f’postijiet fejn intqal lilhom li kellhom jirrezinjaw jew jitilqu u d- diskussjonijiet kienu jevolvu skont id-diskussjonijiet li jkun hemm Jigifieri meta finalment kien tnehha Konrad Mizzi minn Ministru, dik kienet xi haga li fil-mument li konna qeghdin inwettqu l-politika ta’ l-energija taghna kienet tkun – kienet tkun difficli hafna biex taghlaq certu progetti. Keith Schembri kien persuna illi fid-decizjonijiet, mhux decizjonijiet iktar minn hekk imma fid-diskussjonijiet li jkun hemm kien ikun persuna li jikkordina certu xoghol. Jigifieri jien nahseb li huwa normali li persuna f’dik il-kariga certu xoghol jikkordinah. Allura li tkun qed tpoggi bilqieghda ma’ persuna u tkun qed tghidilha dak li thoss, avolja hemm hbiberija u rispett, kien hemm rispett reciproku, ehe certu affarijiet trid tghidhom. L-istorja kollha anfu x’inhi llum il-gurnata u ttiehdu d-decizjonijiet li kellhom jittiehdu li jien imbaghad ovvjament b’lealta lejn ix-xoghol ix-xoghol tieghi, lejn il-Gvern li kont nahdem ghalih ridt nirriflettihom fl-istqarrijiet pubblici tieghi.

Dr. J. Azzopardi : Mhux ha nsaqsik ghal ismijiet, pero’ meta tghidli li kien hemm fi hdan il-Gvern min kien jitkellem favur illi kellu jkun hemm rizenja, dawk l-uhud kienu jinkludu membri tal-Kabinett?

Kurt Farrugia : Pubblici, iva.

Dr. J. Azzopardi : Inti, kkoregini hawnhekk jista’ jkun jiena – pero’ mir-ricerka li ghamilna bejn l-elfejn u sbatax (2017) u dsatax (’19) inti qatt ghidt lill-gurnalisti li kien hemm Chinese wall bejn Muscat u Schembri? Bejn il-Prim Ministru u Keith Schembri? Propju domanda tas-Sur Imhallef mar-relazzjoni.

Kurt Farrugia : Ma niftakarx jekk ghidtx il-kliem Chinese wall imma jekk ikolli nghid x’hassejt jien fir-relazzjonijiet . . .

Dr. J. Azzopardi : X’ridt twassal?

Kurt Farrugia : . . . iva l-Prim Ministru kien joqghod iktar lura f’certu diskussjonijiet li kienu ikollu. Jien kont inkun f’laqghat fejn fi zmien qabel ma kontx inkun wahdi mieghu man-nies involuti imma kien ikun hemm Keith Schembri.

Imh. V. Said Pullicino : U jista’ jkun li din hija l-gebla li kellu fiz-zarbun l-Prim Ministru?

Kurt Farrugia : Ma nafx nghidlek.

Imh. V. Said Pullicino : Ma tafx, jghidulna hu jrid.

Kurt Farrugia : Qatt ma saqsejtu, nahseb mhux gebla wahda kellu fiz-zarbun jigifieri . . .

Imh. A. Lofaro : Ghax kien isemmi zrara fiz-zarbun.

Kurt Farrugia : Fil-kariga tieghu, zrar nahseb kien qal Sinjura. Imh. A. Lofaro : Zrara kien jghid iva.

Kurt Farrugia : Imma li nista’ nghid huwa li f’dik il-kariga tibda thoss – jew hassejt anke li at certain points kien jizola ruhu fil-mod kif anke jgib ruhu anke f’laqghat etc. Jigifieri kien jidher li . . .

Imh. V. Said Pullicino : Taf x’ninkwieta inti sur Farrugia, ghaliex dan kull Gvern ikollu dawn l-incidenti, kull Gvern ikollu dawn il- problemi. Il-problema ta’ dan iz-zmien kien il-kumolu – ghaliex ahna ghalhekk qed nghidlek – ha nghidlek qeghdin nghidu l-effett negattiv tan-negozzju jista jkun korrott fuq il- politiku, tajjeb. I mean this is something li xi ftit dejjem se jkun hemm. Imma ghaliex kien hemm din il-koncentrazzjoni u trid tispjegali hemm xi raguni jew sempiciment inzertat hekk din?

Kurt Farrugia : Ma nafx nispjegaha, ma nafx nispjegaha. Li nista’ nghid illi d- diskussjonijiet li kien ikolli f’kull livell, ghax mhux negozju biss imma anke fil-Gvern, anke l-Ministri li kienu nvoluti. Jien konvint illi fid-decizjonijiet, fid-diskussjonijiet dejjem kien hemm goodwill f’kull decizjoni kbira, magguri li ttiehdet. Jigifieri inutli ndahhlu rasna taht ir-ramel u nghidu li certu problem ma zvolgewx. Pero’ jekk illum tghidli kienx hemm bzonn power station gdida, jekk illum tghidli kienx hemm bzonn certu – jittiehdu certu decizjonijiet biex investiment jigi, nghidlek li iva kien hemm bzonn. U nghid ukoll li fid- diskussjonijiet li jien kont fihom ma’ Minsitri mhux wiehed jew tnejn, ma kollha kemm huma, dejjem kien hemm direzzjoni li kienet . . .

Imh. V. Said Pullicino : Nadifa wkoll.

Kurt Farrugia : . . . coming from a position of goodwill. Jekk ovvjament inti tiehu decizjoni li mbaghad tirrizulta li dik id-decizjoni ma tatx il-frott mixtieq, dik hija decizjoni ta’ policy.

Imh. V. Said Pullicino : Din id-domanda ta’ kienet. Kurt Farrugia : Skuzi?

Imh. V. Said Pullicino : Id-domanda din kienet ghaliex hu per ezempju l- isptarijiet, il-Gvern kellu politika ta’ public private partnership haga tajba – taqbel jew ma taqbilx imma hemm qieghda tajba u sa fejn imxiet, ma hemm l-ebda ndikazzjoni illi kien hemm xi haga mhux tas-soltu fiha din.

Kurt Farrugia : Hekk hu.

Imh. V. Said Pullicino : Imma meta mbaghad timxi ftit mhux tas-soltu – politika tajba imma politika gdida. Imma meta mbaghad tizvolgi ruhha din u tindaga tghid li x’imkien kien hemm xi haga illi ma kklikkjatx. U dawn huma l-problemi li ghandna hawn, qed tifhem? X’inhi dik ix-xi haga, dan l-effett negattiv fejn qieghed.

Kurt Farrugia : Ma nistax . . .

Imh. V. Said Pullicino : U kif tista tostakolah dak.

Kurt Farrugia : Ma nistax nippunta subghajja lejn haga wahda. Imh. V. Said Pullicino : Mhux facli. Naqblu.

Kurt Farrugia : Li nista’ nghid hija li r-rizultat matul is-snin, mhux qed nghidu b’sens politiku dan, id-decizjonijiet li ttiehdu rrizultaw fi kwalita ta’ hajja ahjar ghan-nies, f’ekonomija ahjar, rizultati socjali . . .

Imh. V. Said Pullicino : Iva, fair enough. Imma ma jfissirx issa . . .

Kurt Farrugia : Ma jfissirx ovvjament li ma setax kien hemm problem li zvolgew matul iz-zmien.

Imh. V. Said Pullicino : Hekk hu.

Imh. A. Lofaro : Imma inti ma kontx taf bihom?

Kurt Farrugia : Kieku kont naf bihom nassigurak li ma kontx inkun parti . . . Imh. A. Lofaro : Ma kontx taf.

Imh. V. Said Pullicino : Dak jirrizulta. Imh. A. Lofaro : Ehe.

Dr. J. Azzopardi : Sa fejn taf int x’zamm lill-Prim Ministru biex ma jitlobx ir- rizenja ta’ Keith Schembri u Konrad Mizzi?

Imh. V. Said Pullicino : Dottore le mhix domanda li – sa fejn taf inti. Dr. J. Azzopardi : Ma tafx? Hija domanda Sur Imhallef . . .

Dr. Lia: . . . suppost qed taghmel domandi inti.

Dr. J. Azzopardi : Mela Dr. Lia qed jghidli m’ghandix dritt naghmel domandi. Imh. V. Said Pullicino : Dr. Lia hawnhekk il-Bord. Biss m’hawn hadd . . .

Dr. Lia: Il-ligi . . .

Imh. V. Said Pullicino : Jekk joghgobkom il-Bord biss hawn. Dr. Lia: Il-ligi . . .

Imh. M. Mallia : Dr. Lia jekk jooghgbok enough.

Imh. V. Said Pullicino : Id-domanda jaghmilha kif suppost. Jekk qatt smajt lill- Prim Ministru jghidlu hekk . . .

Dr. J. Azzopardi : Yes, yes, yes.

Imh. V. Said Pullicino : . . . il-fehma tieghek x’inhi. . .

Dr. J. Azzopardi : No, no bhala fatt, bhala fatt qed insaqsi. No, no mhux l- opinjoni

Imh. V. Said Pullicino : . . . Dr. J. Azzopardi : Bhala fatt.

Kurt Farrugia : X’kienet il-mistoqsija?

Dr. J. Azzopardi : Bhala fatt jekk inti tafx x’zamm lill-Prim Minstru milli jitlob ir- rizenja ta’ dawn iz-zewg min nies?

Dr. Lia: Jekk hu dak il-fatt dak – l-istatement huwiex korrett, minn hemm irid jibda. Qed jistaqsi affarijiet . . .

Dr. J. Azzopardi : Bhala fatt.

Dr. Lia: . . . irid iwiegeb ghaliha.

Dr. J. Azzopardi : Dr. Lia ma jistax jitratta Sur Imhallef. Sur Farrugia bhala fatt taf?

Kurt Farrugia : Il-mistoqsija hija daqsxejn . . .

Dr. J. Azzopardi : X’inhi d-diffikulta? X’inhi d-diffikulta? X’inhi d-diffikulta? Kurt Farrugia : Ma nistax inwiegbek x’zamm.

Dr. J. Azzopardi : Jekk tafx? Qallekx? Lilek il-Prim Ministru . . .

Kurt Farrugia : Le, ha d-decizjonijiet li kellu jiehu u f’dak il-mument u f’dawk il-pozizzjonijiet trid tiehu decizjoni and you stick to those decisions.

Dr. J. Azzopardi : Qatt ma qallek: le jien ma nistax inkeccihom? Imh. M. Mallia : Tpoggix kliem f’halqu.

Dr. Lia: Qed tara! Dr. J. Azzopardi : Qed insaqsi.

Dr. Lia: . . . (not speaking in microphone) Imh. M. Mallia : Dr. Lia

Imh. A. Lofaro : M’hemmx bzonn nghajtu.

Dr. Lia: . . . huwa politiku biss. M’huwiex fit-terms of reference li ghandkom intom, politiku biss.

Imh. V. Said Pullicino : Poggi bilqieghda.

Dr. Lia: Inpoggi bilqieghda. Qed nitkellem – ghalija . . . Dr. J. Azzopardi : Mhux qeghdin banda ohra.

Dr. Lia: . . . mhux jithallew isiru dawk id-domandi politici. Dr. J. Azzopardi : Mhux hekk gej Dr. Lia.

Dr. Lia: Politici, partigjani. Dr. J. Azzopardi : Ukoll.

Imh. M. Mallia : U mhux hekk.

Dr. J. Azzopardi : Ukoll. Mela f’April elfejn u sittax (2016) Konrad Mizzi permezz ta’ ditta legali Ingliza kiteb lil ICIJ.

Kurt Farrugia : Ok.

Dr. J. Azzopardi : Huwa fatt fil-publiku u d-domandi li qed insaqsi lix-xhud, mhux ghax kellu x’jaqsam hu maghha – imma peress li hu l-

interface mal-media, mal-gurnalisti u l-ICIJ qed nitkellmu fuq gurnalisti internazzjonali li hadmu fuq il-Panama Papers, jekk is-sur Farrugia one (1) kienx infurmat . . .

Kurt Farrugia : Iva kont.

Dr. J. Azzopardi : Mela ha nimxu pass pass. Meta sirt taf? Minn ghand Konrad Mizzi?

Kurt Farrugia : Iva.

Dr. J. Azzopardi : Qabel m’ghamilha?

Kurt Farrugia : Kien qali li qed jikkonsulta avukat internazzjonali. Ma kontx parti minn dik id-decizjoni – imma kien infurmani li qed jaghmel hekk.

Dr. J. Azzopardi : U inti ghidtlu jekk hux qed jaghmel tajjeb jew hazin?

Kurt Farrugia : Le hu ghax kienet xi haga personali tieghu. Konrad Mizzi kien qieghed jaghmilha – ma kienx qed jaghmilha . . .

Dr. J. Azzopardi : Inti qallek li kien qieghed jitlob biex il-gurnalisti jaghtuh is- sors ta’ x’ghandhom fuqu?

Kurt Farrugia : Ma qallix imma niftakar li qrajtha.

Imh. V. Said Pullicino : Dottore jigi s-sur Mizzi u jghidilna.

Dr. J. Azzopardi : Iva, iva, iva, iva. Imma peress illi ghandna hawnhekk il-prova ta’ x’seta’ qal lil Konrad Mizzi. Skuzani, mela inti sirt taf.

Kurt Farrugia : Sirt naf iva. Kien qalli li qed jikkonsulta ma’ avukat internazzjonali.

Dr. J. Azzopardi : Ma qallekx minn fejn gab il-flus hux biex ihallashom? Imh. M. Mallia : U ajma. Come on!

Imh. A. Lofaro : Lee.

Dr. J. Azzopardi : Ghax very expensive. Imh. M. Mallia : Come on.

Imh. V. Said Pullicino : Le jekk ghandek prova ghidilna x’inhi u nimxu. Imh. A. Lofaro : Insaqsu lilu filkas.

Dr. J. Azzopardi : Ghax ghandna kawza u qed ifakkarni fiha. Mela, inti huwa fatt fid-dominju pubbliku li kien hemm incident li inti assistejt ghalih bejn Joseph Muscat Kap ta’ l-Oppozizzjoni, Peppi Azzopardi u Norman Vella f’Xarabank. Huwa fatt fil-public domain, qabel l-elezzjoni ta’ l-elfejn u tlettax (2013) ghax Dr. Muscat kien Leader of the Opposition. Tiftakar il-frazi jghid

Muscat lil Peppi Azzopardi u lil Norman Vella : Ghal kull daqqa li jaqla’ l-Partit Laburista naghtukom tnejn lura u inti kont prezenti ghal din.

Dr. Lia: Xi hadd fil-Bibja qal min jaghtini daqqa – x’ghandu x’jaqsam? Imh. V. Said Pullicino : Dottore halli nkomplu mas-suggett Dottore.

Dr. J. Azzopardi : Mela le halli naraw il-liberta ta’ l-espressjoni . . . Imh. V. Said Pullicino : Dik ghandna bizzejjed.

Dr. J. Azzopardi : Le, le xi trid tghid biha?

Kurt Farrugia : Kemm trid nitkellmu fuq il-liberta ta’ l-espressjoni – mhix problema.

Dr. J. Azzopardi : Mela, inti assistejt ghal dan l-incident fejn Kap ta’ l- Opozizzjoni qieghed jhedded gurnalisti. Accettabbli ghalik?

Imh. V. Said Pullicino : Dottore, m’ahniex naghmlu ezami fuq il-Kap ta’ l- Oppozizzjoni. Qed naghmlu ezami fuq il-Gvern.

Dr. J. Azzopardi : Le fuq il-Prim Minstru.

Imh. V. Said Pullicino : M’ghandu x’jaqsam xejn. Dr. J. Azzopardi : Ghalhekk Sur Imhallef.

Imh. V. Said Pullicino : U fuq din – m’ghandniex bzonn iktar provi, ghandna bizzejjed.

Dr. J. Azzopardi : Kont prezenti ghaliha?

Kurt Farrugia : Kien hemm diversi laqghat ma’ gurnalisti, Joseph . . .

Dr. Lia: . . . bir-rispett kollu, obbligat li jwiegeb dawn l-affarijiet? Ma nafx xi skop ghandu jiena.

Kurt Farrugia : Pero’ ma nahsibx li ghandi problema li nwiegeb.

Dr. J. Azzopardi : Ghalfejn qed jinterrompi? Qed tirritah id-domanda. Jien kull ma saqsejt lis-sur Farrugia domanda semplici ta’. Kienx prezenti ghal dan l-episodju.

Dr. Lia: Imma mbaghad isaqsih xi haga ohra fuqha din hu. Dr. J. Azzopardi : Le mmorru fuq suggett iehor. Kont prezenti ghaliha?

Kurt Farrugia : Jien kont prezenti ghal kwazi kull laqgha li kien ikollu mal- gurnalisti.

Imh. A. Lofaro : Mela nahseb li kien prezenti. Imh. M. Mallia : Qed jghidlek illi kien.

Kurt Farrugia : Nista’ nghidlek haga ohra pero’, Joseph Muscat dak iz-zmien kien . . .

Dr. J. Azzopardi : . . . diffikulta.

Kurt Farrugia : M’ghandix diffikulta . . .

Dr. J. Azzopardi : . . . lil gurnalist li naghtihom daqtejn.

Kurt Farrugia : Ma nafx. Joseph Muscat dak iz-zmien kellu relazzjoni diretta personali mal-gurnalisti ghax kien wiehed minnhom matul is- snin . . .

Imh. A. Lofaro : Hekk hu, hekk hu.

Kurt Farrugia : Lil Joe Azzopardi, Peppi Azzopardi kellna relazzjoni tajba hafna mieghu, ta’ familjarita’ kbira dak iz-zmien u konna nitkellmu mighu bit-telephone, bil-messages, kien jigi hu jitkellem mal-Kap ta’ l-Oppozizzjoni u jekk kienx hemm diskussjonijietf is-sens ta’ laxki nista nghidlek li iva kien hemm. Probabilment qalha Joe Azzopardi stess u kien hemm diversi laqghat ma gurnalisti matul is-snin li konna, huma kienu iebsin maghna u ahna konna nkunu ibsin maghhom. Probabilment kienet reazjoni ghal xi haga li kien qed jghidilna hu stess. Jiena nahseb anke jekk iggib lil Joe Azzopardi hawnhekk jghidlek li dawn id-diskussjonijiet kien ikollna b’mod regolari. Jien qabel l-elfejn u tlettax (2013) . . .

Imh. V. Said Pullicino : Immorru ghas-sustanza ghax dawn l-affarijiet ghalina

. . .

Kurt Farrugia : . . . diskussjonijiet ma’ gurnalisti kien ikolli kulljum, kien ikolli heated exchanges inkluz ma nies li kienu fuq l-istazzjon nazzjonali kien jidhirli li kienu jaghmlu l-programmi taghhom b’mod biased. Ma jfissirx li . . .

Imh. A. Lofaro : B’mod? Kurt Farrugia : Biased. Imh. A. Lofaro : Biased.

Kurt Farrugia : Ma jfissirx li qed nohnoq il-liberta ta’ l-espressjoni billi nesprimi dik l-opinjoni mieghu. U nahseb li f’dawk il-laqghat kien ikun hemm exchanges li kienu jkunu onesti u open ghax l-istil ta’ Joseph Muscat mal-gurnalisti hekk kien.

Imh. V. Said Pullicino : Xi haga ohra apparti dan? Imh. M. Mallia : . . .

Dr. J. Azzopardi : Hekk hu, hekk hu. Wara l-elezzjoni Joseph Muscat Prim Ministru, inti kap tal-komunikazzjoni ha naraw issa mal- gurnalist Norman Vella kif il-poteri ta’ l-istat gew ezercitati. Fl-elfejn u tlettax (2013) tiftakar incident fejn gie arrestat Norman Vella fuq rapport tieghek?

Kurt Farrugia : Le mhux vera kien arrestat. Dr. J. Azzopardi : Mhux vera?

Kurt Farrugia : No.

Dr. J. Azzopardi : Tiftakar int u Ramona Attard taghmlu rapport biex jigi arrestat Norman Vella . . .

Kurt Farrugia : Mhux vera.

Dr. J. Azzopardi : . . . u fil-fatt gie arrestat, imressaq il-Qorti, l-mobile tieghu konfiskat ghaliex kontu minghalikom li hu ha ritratt gewwa l- airport?

Kurt Farrugia : M’ghamilna l-ebda rapport. Dr. J. Azzopardi : M’ghamiltux rapporti?

Kurt Farrugia : Tantu hu hekk konna ma group ta’ nies, ma konniex wehidna u meta nzilna fuq l-ajruplan sirna nafu li graw certu affarijiet li assolutament – anzi niftakar konna dhaqna ghax . . . .

Dr. J. Azzopardi : Int qed tghid li m’ghamiltx rapport? Kurt Farrugia : Le m’ghamilniex.

Dr. J. Azzopardi : Chelgate, s-sur Imhallef saqsiek fuq Chelgate, inti taf li Chelgate din il-firm tal-PR Ingliza qabdet Sandstome, Sandstone taf min huma?

Kurt Farrugia : No ma nafx min huma.

Dr. J. Azzopardi : Inti qatt irrizultalek illi fuq inkarigu tal-Gvern ta’ Malta – Chelgate ghamlet xoghol in konnessjoni ma l-assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia, qed nitkellmu issa lura wara l- assassinju ovvjament il-PR.

Kurt Farrugia : Ehe, ehe.

Dr. J. Azzopardi : Mela excerpts of Sandstone research u Sandstome giet imqabbda minn Chelgate, seen by the observer . . .

Kurt Farrugia : X’qed tikkwota jekk joghgbok?

Dr. J. Azzopardi : Issa ha nipprezentah. Huwa artiklu ta’ l-EU Observer 6th December, 2019. Excerpts of Sandstone research seen by EU

Observer pointed away from Muscat to exotic theories that Russian Presidet Vladamir Putin and Azerbaijan President Aliev had conspired to murder Caruana Galizia using a Chechian assassin. Chelgate boss Fane Saunders did not reply to EU Observer’s e mail which asked if he had hired Standstone to work on Caruana Galizia. Id-domanda tieghi inti Chelgate wegibt fuqha?

Kurt Farrugia : Iva, iva.

Dr. J. Azzopardi : Standstone qatt smajt biha? Kurt Farrugia : Jien le, le.

Dr. J. Azzopardi : No. Qatt gejt infurmat li kien hemm tentattivi tramite media nternazzjonali biex the point away from – kif hawn miktub hawnhekk . . . .

Kurt Farrugia : Le qatt ma gejt infurmat u sincerament lanqas niftakarha u qed naraha – fis-sens . . .

Dr. J. Azzopardi : Ok.

Kurt Farrugia : Ghall-inqas minn naha tieghi zgur qatt, la qatt smajt fuqha, lanqas bhala allegazzjoni qatt ma – qatt ma . . .

Dr. J. Azzopardi : Sakemm inti kont tahdem l-OPM kellek xi xoghol ma’ xi fish farming company?

Kurt Farrugia : No. Dr. J. Azzopardi : No.

Dr. J. Azzopardi : Kumpanija ta’ PR Maltija Striped Sox ta’ Deborah Grech qatt kellek xi xoghol maghhom?

Kurt Farrugia : Nahseb li gie li qabbadnihom fl-istrutturi tal-Gvern. Dr. J. Azzopardi : Dik biss.

Kurt Farrugia : Mela.

Dr. J. Azzopardi : Ma kellekx relazzjoni kummercjali maghhom? Kurt Farrugia : Jien? No, assolutament le.

Dr. J. Azzopardi : No. F’dawn l-ahahr granet jew gimghat inti u l-Ufficcju tal- Prim Ministru prezenti tkellimtu fuq il-possibilta li inti terga’ lura?

Imh. V. Said Pullicino : Irrelevanti. Imh. A. Lofaro : Mhux relevanti ta.

Dr. J. Azzopardi : Ghax ha nsaqsih it-tieni domanda. Ha nsaqsih it-tieni domanda.

Dr. Lia: Politiku! Politiku!

Imh. A. Lofaro : Imma mhux relevanti din. Imh. M. Mallia : . . .

Dr. J. Azzopardi : Le Sur Imhallef, le, le, le, le Imh. V. Said Pullicino : Irrelevanti.

Imh. A. Lofaro : Ghidilna l-ewwel ir-relevanza.

Dr. J. Azzopardi : It-tieni domanda, t-tieni domanda, inti qieghed tircievi paga mill-OPM fil-prezent, apparti tal-Malta Enterprice?

Imh. M. Mallia : Again. Mhix relevanti. Dr. J. Azzopardi : Le? Le?

Imh. A. Lofaro : Mhix relevanti ghal fini ta’ l-inkjesta.

Kurt Farrugia : M’ghandix ghalfejn niddejjaq inwiegbu. Le. Jien dejjem il- paga tieghi kienet mill-Gvern u l-paga biss.

Imh. A. Lofaro : Mhux relevanti ta. Dr. J. Azzopardi : Ok.

Kurt Farrugia : Imma jallega affarijiet – ma nahsibx li sew. Imh. A. Lofaro : Mhix relevanti, all right.

Kurt Farrugia : Ghax jiena nista’ nghid hafna affarijiet. Imh. A. Lofaro : Relevanza.

Dr. J. Azzopardi : Le, le, le.

Imh. A. Lofaro : Imma ahna r-relevanza naraw.

Dr. J. Azzopardi : Ehe l-ahhar domanda jekk joghgbok fuq Brian Tonna. Brian Tonna gie li rajtu Kastilja?

Kurt Farrugia : Iva gie li rajtu Kastilja.

Dr. J. Azzopardi : Jekk ikolli nsaqsik wara two thousand and seventeen (2017), wara l-elezzjoni two thousand and seventeen (2017) bqajt tarah?

Kurt Farrugia : Ma jidhirlix, ma jidhirlix li rajtu.

Dr. J. Azzopardi : Jigifieri jekk kont tarah sa l-elfejn u sbatax (2017).

Kurt Farrugia : Jista jkun li gie li rajtu, onestament ma niftakarx li rajtu, imma jista jkun li kien hemm

Imh. A. Lofaro : Ghidtilna fil-bidu, fil-bidu ghidtilna, kont tarah fil-bidu. Kurt Farrugia : Fil-bidu li niftakar car kont narah hemm hekk . . .

Imh. A. Lofaro : Dik li ghidtilna.

Kurt Farrugia : . . . ghax jien ma kontx nafu sew personali allura dak li jkun tarah gdid.

Dr. J. Azzopardi : U ghalfejn tax-xoghol ghalfejn kien ikun l-OPM kont taf? Imh. A. Lofaro : Minghalija ghidtilna fil-bidu iva.

Kurt Farrugia : Ghal bidu jidhirli li kien hemm xi audit. Dr. J. Azzopardi : Audit.

Kurt Farrugia : U kien hemm xi audit li kienu qed jaghmlu bhala firm huma jigifieri.

Dr. J. Azzopardi : Ok. Thank you.

Imh. V. Said Pullicino : Fuq dan il-punt tas-sur Brian Tonna u Nextia BT huwa

– important ghax . . . , kien b’xi mod jew iehor involut qabel l- elezzjoni hux hekk?

Kurt Farrugia : Min Brian Tonna? Imh. V. Said Pullicino : Ehe.

Kurt Farrugia : Ma niftakrx li kien involved. Imh. A. Lofaro : Is-sur Farrugia ma qalx hekk, le.

Imh. V. Said Pullicino : Allura l-ewwel li dahal fix-xena kien wara l-elezzjoni. Imbaghad ghandna conflicting evidence hawn – minn jghid li kellu ufficcju fl-OPM u min jghid li kellu ufficcju . . .

Imh. A. Lofaro : Din tal-ufficcju fejn kien . . .

Kurt Farrugia : Jiena sa fejn niftakar jien ufficcju gewwa l-OPM Brian Tonna ma jidhirlix li kellu.

Imh. V. Said Pullicino : U lanqas kellu ufficcju tal-Ministeru? Imh. A. Lofaro : Ghax il-Ministru tal-Gustizzja Owen Bonnici . . . Kurt Farrugia : Dika ma nafiex.

Imh. A. Lofaro : . . . ghamlilna affidavit li ma kellux, ghalhekk qed insaqsu lielek ta.

Imh. V. Said Pullicino : Pero’ dan kulhadd jghid x’imkien.

Kurt Farrugia : Jigifieri jiena ovvjament irridu naraw ftit bejn hafna allegazzjnijiet li jsiru mbaghad il-fatti xi jkunu. Jiena daqskemm smajt allegazzjonijiet fuq l-Azerbaijan u kont naf – jigifieri din wahda mill-affarijiet li messna ghamilna b’mod iktar qawwi. Din meta mort mal-Prim Ministru l-Azerbaijan

min jaf x’intqal li ghamilna hemmhekk. Il-fatti huma li l- laqghat dejjem kienu ufficjali, jigifieri joholqu shaba . . . .

Imh. A. Lofaro : Li kien hemmil-press hux hekk? Tal-Azerbaijan?

Kurt Farrugia : Anke fil-kaz li qed tghidu ta’ Brian Tonna ma niftakrx li kellu ufficcju.

Imh. M. Mallia : Fuq din ta’ Brian Tonna harget minn diversi sorsi li dan kellu desk, almenu jekk mhux ufficcju kellu desk Kastilja.

Kurt Farrugia : Jekk kellu ma nafiex. Ma nistax inkun iktar car minn hekk, jekk kellu ma nafiex.

Imh. V. Said Pullicino : Issa nsaqsu lilu.

Kurt Farrugia : Jien qatt ma rajtu bilqieghda fuq desk jahdem f’isem ta’ l- Ufficcju tal-Prim Ministru u lili qatt ma kellimni f’isem l- Ufficcju tal-Prim Ministru.

Imh. V. Said Pullicino : Ok.

Kurt Farrugia : Jien nista’ nghidlek kullmin kien impjegat b’xi mod jew iehor .

. .

Imh. A. Lofaro : Kont tafhom, le?

Kurt Farrugia : . . . kollha nista’ nsemmihomlok.

Imh. V. Said Pullicino : Domanda generali – jigifieri ahna nipridkaw hafna fuq l-obbligu, fuq id-dritt tac-cittadin li jkun infurmat u l-obbligu ta’ l-Istat li jinfurmah.

Imh. A. Lofaro : Ezatt.

Kurt Farrugia : Issa tul l-amministrazzjoni, mhux din dejjem ta’, imma mal- Gvern dejjem hemm din il-problema – safejn wiehed ghandu jinforma u donnu jista jkun li hafna mid-dizgwid li jinqala’ jigi propju minhabba n-nuqqas ta’ Gvern li jikkomunika kif suppost jew bizzejjed ma dak li jkun. Kellna hafna incidenti, kellna wiehed il-bierah hawn – kien hemm problema tal- kuntratti hawn, ta’ l-isptarijiet . . . Dawn huma kollha ncidenti li joholqu dubju u suspetti bla bzonn. Inti l-fehma tieghek bhala li kont tokkupa din il-kariga x’inhi din in-nuqqas jew mhux nuqqas?

Kurt Farrugia : Liema kariga? Skuzani.

Imh. V. Said Pullicino : Fejn hi l-linja, il-linja fejn hi? Imh. A. Lofaro : Inti bhala Chief of Communications.

Kurt Farrugia : Jekk tista’ terga’ tirrepeti d-domanda, skuzani ma fhimtiex. Imh. V. Said Pullicino : Id-domanda hi din il-linja jekk in-nuqqas ta’

nformazzjoni tajjeb – li kulltant ma jaghtix il-Gvern lill- gurnalisti anke l-pubbliku ingenerali jwassalx ghal dawn is- suspetti u hafna dubji illi mbaghad igibu atmosfera ta’ ncertezza u anke . . .

Kurt Farrugia : Kien hemm mumenti fejn jien stess ghidt certu dokumenti, li tidhol f’certu battalji fuqhom – gie li fuq punt ta’ principju tghid anke jekk johorgu dawn m’hijiex problema. Ovvjament ikun hemm u kull Gvern ikollu certu sensittivitajiet kummercjali li ma jkunux jimpattaw necessarjament il-Gvern. Fir-rwol tieghi llum l-Malta Enterprise jiena niehu oath of confidentiality minhabba li nitratta ma’ businesses li jkunu qed jghaddulna business plans taghhom, ikunu qed jghaddulna pjanijiet u ideat taghhom. Dak ovvjament ir-rwol tieghi ma jirrekjedix li j ien immure u nitkellem pubblikament fuq dawk l-affarijiet. Allura in hind sight fuq hafna affarijiet tghid li kieku mxejna mod iehor, kieku dak id-dokument ma domniex ma ppublikajnieh – jien jidhirli li dan huwa l-Gvern li qabad, li ppublika kull kuntratt magguri fil-Parlament fl-ahhar seba’ (7) snin. Ovvjament ikun hemm il-kontroversja ta’ meta ha tippublikah, jekk hux il-mument li tippublikah, id- diskussjoni nterna jekk ikunu ghaddejjin certu negozjati, jekk ghandux ikun ippubblikat. Imma jekk qed insemmu l- Electrogas, jekk qed insemmu l-progetti ta’ l-isptarijiet, jidhirli illi dawn id-dokumenti u dawn il-kuntratti once illi d- diskussjonijiet ikunu saru gew pubblici u tpoggew fuq il- mejda tal-Kamra tal-Parlament.

Imh. A. Lofaro : Jien m’ghandix iktar domandi. Grazzi sur Farrugia.

Din hija s-sustanza tax-xhieda ta’ Kurt Farrugia dettata minnu stess. Niddikjara li traskrivejt bl-ahjar hila tieghi x-xhieda ta’ l-istess xhud.

Margaret De Battista Traskrittrici