Xhieda ta’ Manfred Galdes – 20 ta’ Jannar 2020
Fl-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it- Termini ta’ Referenza ta’ l-Inkjesta Pubblika dwar l-Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.
Seduta miżmuma llum it-Tnejn 20 ta’ Jannar, 2020.
Dr. Manfred Galdes, iben Manfred u Antoinette nee’ Calleja, imwieled San Giljan u residenti Birkirkara bil-Malti bil-gurament jghid:
Imh. M. Mallia: Ara Mr. Galdes, inti ghamilt zmien bhala direttur tal-FIAU. Xhud: Hekk hu.
Imh. M. Mallia: Tista’ tghidilna jekk jghogbok meta gejt appuntat u kemm domt f’din il-kariga?
Xhud: Mela, gejt appuntat fl-Lulju ta’ l-elfejn u tmienja (2008) u rrizenjajt f’Lulju ta’ l-elfejn u sittax (2016).
Imh. M. Mallia: All right. Issa, tista’ tghidilna c-cirkostanzi tar-rizenja tieghek?
Xhud: Iva. Nahseb forsi jekk nistghu, qabel ma nkompli bix-xhieda tieghi, forsi nharsu lejn id-dispozizzjonijiet tal-ligi biex inkunu ftit cari dwar dak li nista’ nghid u dak li ma nistax nghid, ghax hemm dispozizzjonijiet fil-ligi tal-Prevention of Money Laundering Act, partikolarment Article 34 illi jiprojbixxu lill-ufficcjali ta’ l-FIAU kemm meta jkunu qeghdin fil-pozizzjoni taghhom kif ukoll wara li jitilqu milli jaghtu informazzjoni. Mela, l-ligi titkellem dwar kunfidenzjalita’ imma mbaghad hemm projbizzjoni cara illi wiehed jghid illi sar jaf waqt li kien . . . .
Imh. M. Mallia: Pero’ certa affarijiet diga saru pubblici. Xhud: Yes.
Imh. M. Mallia: Almenu fuq dawk illi saru pubblici diga, tista’ tghidilna. Per ezempju, fejn naf jien . . .
Xhud: Forsi biex inkun car. Jiena ma ghandix problema, anzi nixtieq nghid dak kollu li ghandi bzonn nghid, l-aqwa li nimxi skont il-parametri tal-ligi ghax jiena nixtieqx ninkrimina ruhi
. . .
Imh. M. Mallia: Le, le, ma tarax.
Dr. T. Comodini Cachia: Sinjuri Imhallfin, jekk il-bord jordna illi hu jixhed, hu jhossu komdu u protett biex jixhed.
Dr. Jason Azzopardi: Jekk il-bord jordna . . . Imh. M. Mallia: Imma l-bord tista’ tordnalu? Dr. Jason Azzopardi: Yes, yes. Ghax il-bord . . .
Dr. T. Comodini Cachia: Ghax il-bord ghandu l-kapacitajiet kollha ta’ Qorti.
Dr. Jason Azzopardi: Il-ligi ta’ l-inkjesta li a tenur taghha hija mwaqqaf dan il-bord, ghandkom l-istess vires, setghat, li ghandha kwalsijasi Qorti. Il-ligi tghid illi l-Qorti tista’ tordna. Jekk fil- kaz il-Qorti, u allura l-bord tal-Inkjesta jordna, is-sinjur ikollu mohhu mistrieh mitejn fil-mija (200%) illi ma jkollu l-ebda diffikulta’.
Imh. M. Mallia: Imma dik ligi specjali. Dik ligi specjali mhux facli . . .
Dr. T. Comodini Cachia: Imma l-Artikolu 6 tal-Public Inquiries Act jaghti l- poteri kollha lil dan il-bord li ghandha kull Qorti.
Imh. A. Lofaro: Is-setghat zgur. Dik certa minnha.
Imh. M. Mallia: Ara, ha nibdew minn hawn hekk. Inti ghidilna dak li inti thoss li tista’ tghid.
Xhud: Jiena, b’ordni ta’ l-inkjesta, tal-Bord tal-Inkjesta, inhossni hafna izjed komdu fis-sens li jiena, jekk jiena ordnat, inhoss illi nkun qed nikser ligi ohra jekk ma nirrispondix ghad- domandi taghkom.
Imh. M. Mallia: Mela f’dan il-kaz, tista’ tnizzel dan il-verbImh. A. Lofaro: il- bord jordna lix-xhud Manfred Galdes illi jixhed dwar fatti illi jaf bihom tul il-permanenza tieghu bhala direttur ta’ l-FIAU, naturalment ghal dak li jikkoncerna s-suggett u l-meritu ta’ din l-inkjesta. All right?
Xhud: Iva. Minhabba li ha nkun qed nitkellem fuq ix-xoghol ta’ l- FIAU, li bin-natura tieghu huwa sigriet, nitlob illi jekk hija permissibbli ghalikom, isiru . . .
Imh. M. Mallia: Ibda b’dak li huwa pubbliku. Ibda minn hemm.
Xhud: Imma forsi ssir bil-bibien maghluqa hija t-talba tieghi.
Imh. J. Said Pullicino: Ahna l-inkjesta hija pubblika pero’ ghandna d-dritt u dover ukoll li nostru dak li ghandu jkun mistur. U dawk il- fatti illi huma ta’ interess pubbliku, li m’humiex fihom infushom ta’ natura sigrieta, ghandhom isiru pubblici. Per ezempju, jekk ir-raguni ghaliex inti gejt appuntat u r- raguni ghaliex inti thoss li gejt imnehhi, dawk huma affarijiet pubblici li ma jolqtux l-FIAU.
Xhud: Ok.
Imh. J. Said Pullicino: Affarijiet ohrajn naqblu mieghek u naghmluhom bil- fakulta’ li tixhed bil-maghluq.
Imh. M. Mallia: Dawk huma affarijiet li jkunu jikkoncernaw . . . Xhud: Jien inhossni komdu nimxi hekk.
Imh. M. Mallia: Ok.
Xhud: Tajjeb. Thank you.
Imh. J. Said Pullicino: . . . jistghu jkunu pubblici. Xhud: Tajjeb hafna.
Imh. A. Lofaro: Nibdew b’dak li inti tahseb li tista’ tixhed fil-pubbliku please. Xhud: Yes. Tajjeb. Mela, nistghu nibdew. Id-domanda kienet fuq ir-rizenja tieghi. Mela r-rizenja tieghi saret f’Lulju ta’ l-elfejn
u sittax (2016). Kont ilni fl-FIAU tmien (8) snin, kont ilni direttur ta’ l-FIAU. Jiena gejt appuntat mill-ewwel fil- pozizzjoni ta’ direttur. Jiena avukat di professjoni u gejt appuntat, maghzul, ghax kien hemm sejha pubblika li jiena applikajt ghaliha. Kont nahdem fil-privat, ghamilt dawk it- tmien (8) snin u issa ergajt qed nahdem bhala avukat fil- privat. F’Lulju ta’ l-elfejn u sittax (2016) meta jiena wasalt – bdejt inhoss illi kien wasal iz-zmien biex nirrizenja, jiena kont kellimt lil Permanent Secretary, l-ewwel kont kellimt lic- Chariman ta’ l-FIAU u gharraftu illi hassejt li . . .
Imh. M. Mallia: Li kien?
Xhud: Li kien wasal iz-zmien biex jiena . . . Imh. M. Mallia: Min kien?
Xhud: Dr. Peter Grech. Dr. Peter Grech. Dak inhar stess, kien more or less fil-bidu ta’ Lulju, dak inhar stess ghidtlu nixtieq illi nitkellmu anke mal-Permanent Secretary anke biex ikun jaf illi jiena I am thinking about moving on. U morna ghand il- Permanent Secretary u flimkien infurmajnih b’din id- decizjoni tieghi. Kien hemm hafna attentati minn naha tal- Permanent Secretary u anke mbaghad meta sar jaf ic- Chairman tal-MFSA biex jikkonvincuni illi nibqa’ imma ghazilt illi nibqa’ ghaddej bil-pjan tieghi illi nitlaq. Id- domanda kienu r-ragunijiet, right? Mela, r-ragunijiet dak il- mument kien illi hassejt li kien difficli biex l-FIAU tezercita d- dmirijiet taghha skont il-ligi u skont l-obbligi internazzjonali taghha. Jigifieri kien ilu zmien twil illi l-FIAU kellu bzonn nies addizzjonali, kien zmien twil illi l-FIAU kienet qieghda tgharraf u jiena personalment kont qed ngharraf lill- politikanti kkoncernati, partikolarment il-Ministru tal- Finanzi illi kien hemm bzonn ta’ izjed rizorsi ghall-FIAU. Kien zmien ukoll fejn kien car illi certu obbligi li ghandha Malta ma stajniex nimxu maghhom. Jigifieri issa qed nitkellem bhala Malta mhux bhala FIAU biss imma l-FIAU, l-pulizija, l- ufficcju ta’ l-Avukat Generali, jigifieri Malta tigi perjodikament assessjata minn entita’ li hija l-Moneyval, kumitat tal-Counsil of Europe. Jiena ffurmajt parti mid- delegazzjoni ta’ Malta ghal Counsil of Europe ghal Moneyval committee ghal tmien (8) snin u kont naf ezatt x’kienu l- obbligi ta’ Malta. Kont naf ukoll illi jekk ahna ma nimxux ma dawn ir-regoli u ma nilhqux l-istandards internazzjonali, kien ser ikun hemm riperkusjonijiet ghall- pajjiz, allura jiena bqajt nigbed l-attenzjoni ta’ l-awtoritajiet, jigifieri kemm tal-Bank Centrali, kemm ta’ l-MFSA, kemm tal-Ministeru tal-Finanzi, l-Ministru u l-Permanent Secretary ghal zmien twil biex nghidilhom illi Malta rridu niehdu certu azzjonijiet. U hassejt illi dak li kellu bzonn isir, ma kienx qieghed isir. Partikolarment go l-FIAU jiena kont f’sitwazzjoni fejn jiena kelli tnejn (2) minn nies ‘l iktar b’zewg (2) karigi gholja go l-
FIAU barra dak ta’ direttur u ta’ deputy director illi kienu vakanti ghax kien hemm nies li telqu u marru jahdmu fl- industrija, jahdmu fis-servizzi finanzjarji. U konna f’sitwazzjoni fejn ma stajniex indahhlu n-nies li kellna bzonn, l-ewwel nett biex ikollna min imexxi t-team ta’ supervizjoni fuq is-settur finanzjarju u tal-gaming li huwa rwol delikat hafna u r-rizorsi li kellna biex indahhlu n-nies biex naqdu dan id-dmir fundamentali ghall-pajjiz, jiena ma kinux qed jinghatawli.
Kien hemm ukoll il-kap tad-dipartiment illi jmexxi l-analizi u l-investigazzjonijiet, post kien vakanti u ma stajniex insibu l- persuna illi kellha l-kapacitajiet biex tidhol u r-raguni, l- kagun, principali kien ghax ma kellniex ir-rizorsi biex inhallsu salarji li kienu addattati ghal dak ir-rwol. Fl-istess hin jiena hassejt illi l-FIAU anke jekk inghatat ir-rizorsi illi kellha bzonn fl-investigazzjonijiet – issa fil-parti ta’ l-investigazzjoni u l- analizi tas-sitwazzjonijiet ta’ hasil ta’ flus u finanzjar ta’ terrorizmu, anke b’dawn ir-rizorsi s-sistema ta’ Malta kienet ha tibqa’ ineffettiva. U jiena hassejt b’responsabilta’ kbira illi ma stajtx nibqa’ naqdi d-dmirijiet tieghi f’dik il-pozizzjoni jekk ma kontx ser inkun effettiv f’dak illi kont qieghed naghmel.
Imh. J. Said Pullicino: Tista’ telabora fuq l-ahhar bicca?
Xhud: Iva. Mela, s-sistema kif tirrikjedi l-ligi biex jigi rrapurtat suspett ta’ money laundering jew finanzjar ta’ terrorizmu, jirrivolvi madwar il-kuncett ta’ suspicious transaction report, cioe’ entita’ finanzjarja jew profesjonita’ jew xi kumpanija tal-gaming jew estate agent jew casino eccetera, eccetera, malli jaraw suspett ta’ money laundering jew finanzjar ta’ terrorizmu, jew proceeds of crime, ghandhom l-obbligu, d- dmir, illi jinfurmaw l-FIAU. L-FIAU . . .
Imh. J. Said Pullicino: Dan jinkludi anke l-accountants?
Xhud: Anke l-accountants, anke l-avukati. Jigifieri hemm firxa wiesa ta’ entitajiet li jaqghu taht il-prevention of money laundering and funding of terrorism regulations, hemm id-
definizzjoni tar-relevant activity u definizzjoni ta’ relevant financial business u dawn jissejhu subject persons. U dawn huma – ghandhom l-obbligu illi jinfurmaw l-FIAU malli jkollhom suspett. L-FIAU mbaghad id-dmir taghha huwa li taqbad dawn ir-rapporti u tezaminhom, tigbor izjed informazzjoni u bil-ligi ghandha hafna poteri, poteri wiesa hafna illi tigbor izjed informazzjoni fuq dak ir-rapport li huwa sa dak il-mument ibbazat biss fuq suspett. Meta taqdi dmirijietha taht dawn id-dispozizzjonijiet tal-ligi, l-FIAU tmur ghand subjet persons ohra, tmur ghand il-banek, ghand financial institutions, eccetera, biex tigbor l-informazzjoni. Tista’ tigbor kwalunkwe informazzjoni minghand kwalunkwe dipartiment u dak id-dipartiment ghandu l- obbligu li jaghti l-informazzjoni jew awtorita’ u minn ghand kull persuna. L-FIAU tigbor ukoll informazzjoni minn FIAUs ohra, l-Financial Intelligence Units go pajjizi ohra mhux biss fl-Ewropa imma madwar id-dinja kollha li jiffurmaw parti mill-Egmont Group of FIAUs, cioe’ hemm xi mija u sittin
(160) FIAU. Jigifieri inti jidhol il-kaz, tezaminah, tinvestigah, tigbor din l-informazzjoni kollha u jekk inti ghandek suspett ragonevoli ta’ money laundering jew ta’ terrorists financing il-kaz imur imbaghad ghand il-pulizija biex jigi nvestigat.
Imh. J. Said Pullicino: Ghand il-pulizija bissa?
Xhud: Ghand il-pulizija biss. Kien hemm xi emmendi fi proceduri ta’ l-FIAU wara li tlaqt jien u saru jghaddu rapporti lill- Kummissarju tat-Taxxi Interni wkoll meta jkun hemm xi dispozizzjoni forsi tat-taxxa jew l-Income Tax Act jew Income Tax Management Act illi qed tigi breached u f’dik is- sitwazzjoni llum jghaddu certu rapporti lill-Kummisarju tat- Taxxi Interni. Imma dak iz-zmien lill-pulizija biss ghax il-ligi ssejjah lill-pulizija bhala law enforcement body li ghandha tircievi u tinvestiga dawn ir-rapporti li jigu mill-FIAU. Allura jiena hassejt dak il-mument illi l-FIAU . . .
Imh. J. Said Pullicino: Qabel tkompli . . . Xhud: Iva.
Imh. J. Said Pullicino: Ir-rapporti li taghmel l-FIAU, taghmel rakkomandazzjoni? Taghmel xi direttiva lil xi hadd fil- pulizija? Jekk ghandiex tiehu azzjoni kontra xi hadd? Jekk ghandiex bizzejjed materjal . . . biex tiehu passi? Taghmlu dan ukoll?
Xhud: Le. L-FIAU kull ma tista’ tghid illi hi ghandha suspett ragonevoli.
Imh. J. Said Pullicino: Imma tindika wkoll il-persuni? Xhud: U tindika l-persuni, l-kumpaniji . . .
Imh. J. Said Pullicino: Sewwa.
Imh. A. Lofaro: Ic-cirkostanzi kollha.
Xhud: Ic-cirkostanzi kollha. Ikun rapport normalment dettaljat hafna. Pero’ dan ma jistax jintuza bhala evidenza. Ghalfejn? Ghax il-pulizija ghandha tigbor l-evidenza taghha u taghmel l-investigazzjoni taghha. Issa, ghad-domanda . . .
Imh. A. Lofaro: Sur Galdes, jekk ma jimpurtax, meta ghidtilna li tghadduhom lill-pulizija, precizament lil min?
Xhud: Mela, il-ligi, l-prevention of money laundering act titkellem fuq il-police liaison officer. Jigifieri jigi appuntat persuna mill-korp tal-pulizija skont il-prevention of money laundering act li jkun il-police liaison officer. U jkun dik il- persuna li normalment ir-rapporti jmorru direttament ghand dik il-persuna.
Imh. A. Lofaro: U f’din l-epoka, min kienet din il-liaison officer?
Xhud: Meta rrizenjajt jiena, ghalija l-Ispettur dak iz-zmien Spettur Ian Abdilla. Kien qed jokkupa dan ir-rwol imma minghalija kien acting police liaison officer.
Imh. A. Lofaro: U kemm kien ilu f’dik il-kariga bejn wiehed u iehor ta’ jigifieri.
Xhud: Mhux daqshekk. Mela, l-ahhar police liaison officer b’mod ufficcjali kien Michael Cassar meta kien ghadu head of economic crimes unit tal-pulizija.
Imh. A. Lofaro: Ehe.
Xhud: Qabel ma nhatar head ta’ l-MSS imbaghad Kummissarju tal- Pulizija u mbaghad kien hemm zmien fejn dan ir-rwol kien
vakanti u konna mitlubin mill-Kummissarju tal-Pulizija illi nghaddu l-informazzjoni lil head ta’ l-Economic Crimes, avolja ma kienx hemm appuntat persuna bhala police liaison officer u konna naghmlu hekk. U konna nibaghtu lis- Supretendent nahseb meta wasalt biex nitlaq jiena, Ian Abdilla, minhabba li kien jokkupa r-rwol ta’ head of Economic Crimes.
Imh. A. Lofaro: Sewwa. U mbaghad sar ufficcjalment il-liaison officer ukoll. Xhud: Wara. Sa fejn naf – jista’ jkun, m’inhiex cert li hu sar.
Imh. A. Lofaro: Allura kontu tibghatuhom by hand nimmagina lis-sur Abdilla.
Xhud: Iva. Minhabba segretezza konna nibaghtuhom by hand. Imh. M. Mallia: Jigifieri direttament minn ghandek . . .
Imh. A. Lofaro: Lilu.
Imh. M. Mallia: Minn ghandek ghal ghand . . .
Xhud: Mhux necessarjament minn ghandi. Jista’ jkun li kien il- head ta’ l-analysis section li kien jghaddihom. Normalment il-pulizija kienu jibaghtu messaggier minn naha tal-pulizija, jkun ufficcjal tal-pulizija wkoll u kien jghaddihom ir-rapporti.
Dr. T. Comodini Cachia: Fuq dan il-punt il-ligijiet tal-prevention of money laundering act fl-Art. 19 jghid illi l-Ministru jrid jahtar erba’
(4) membri. Erba’ (4) membri, wiehed (1) minn kull erba’
(4) panels. Wiehed (1) minn dawk il-panels huma proposti – ismijiet proposti mill-pulizija. Meta tghidli liaison officer, dan huwa l-istess persuna li huwa mathur fuq il-bord jew huma tnejn (2) differenti?
Xhud: Le, differenti.
Dr. T. Comodini Cachia: U jekk huma tnejn (2) differenti, sa kemm inti kont direttur, min kien il-persuna membru tal-bord apparti l- persuna li kienet liaison officer tal-pulizija?
Xhud: L-ewwel kien id-Deputat Kummissarju Pierre Calleja. Imh. A. Lofaro: Ehe.
Xhud: U mbaghad meta Pierre Calleja telaq mill-korp tal-pulizija, gie replaced mill-Assistent Kummissarju Silvio Valletta.
Dr. T. Comodini Cachia: U sa kemm inti kont ghadek direttur kien ghadu l- Assisitent – Deputat Kummissarju Silvio Valletta?
Xhud: Dak iz-zmien nahseb kien ghadu Assistent Kummissarju.
Jekk m’inhiex sejjer zball.
Dr. T. Comodini Cachia: M’inhiex certa lanqas.
Xhud: Lanqas jiena. Imma iva, Silvio Valletta kien. Meta rrizenjajt hu kien fil-kariga.
Dr. T. Comodini Cachia: U minkejja li kien hemm l-Assistent Kummissarju membru tal-bord u liaison officer differenti, r-rapporti kienu jmorru ghand l-Assistent Kummissarju jew ghand il-liaison officer? Jew it-tnejn (2) li huma kienu jafu bihom ghax forsi l-bord ukoll jircievi rapporti?
Xhud: Konna nahdmu strettament illi affarijiet illi huma ezekuttivi, cioe’ kull rapport ta’ FIAU jmur ghand il-police liaison officer. Il-bord qieghed hemm biex jaghti d-direzzjoni lil FIAU u ma kienx ikun infurmat mir-rapporti inniffishom. Kien hemm ftit kazijiet hafna fi tmien (8) snin illi kont jiena direttur ta’ l-FIAU illi gbidt l-attenzjoni tal-bord li konna qed nahdmu fuq xi kaz partikolari.
Imh. J. Said Pullicino: Din il-parti importanti ghax-xhieda tieghek. Jigifieri ahna jkun jinteressana nkunu nafu jekk rapporti partikolari kienux gew – ingibdu l-attenzjoni tal-bord ghalihom. Anke bhala fatt li qed nindagaw. Kwazi kwazi jkunu public knowledge dawn imma jekk issir fil-fatt il-komunikazzjoni bejnkom u bejn il-bord.
Xhud: Fi zmieni, il-bord kien jagixxi bhala bord ta’ supervizjoni, cioe’ l- bord jaghti direzzjoni lil FIAU, jidhol f’affarijiet amministrattivi, f’affarijiet strategici, l-affarijiet illi – l-obbligi internazzjonali ta’ l-FIAU imma ma kienx jidhol fil-kazijiet partikolari meta konna qed nahdmu fuq investigazzjonijiet.
Imh. J. Said Pullicino: Anke jekk dawn ikunu jirreferu ghal sitwazzjonijiet serji hafna.
Xhud: Meta kien hemm sitwazzjonijiet serji hafna, partikolarment meta kien hemm nies involuti li huma politically exposed persons . . .
Imh. A. Lofaro: Ezatt, ezatt.
Xhud: Li huma ta’ relevanza, jiena hassejt li kien dmir tieghi illi ninforma lill-bord, ma kienx hemm projbizzjoni li naghmel hekk, li ninfurmhom li konna qed naghmlu. Imma mhux fuq id-dettal. Id-dettal kien jibqa’ dejjem mizmum fost in-nies li kienu nvoluti fl-investigazzjoni. U minhabba n-natura serja ta’ certu kazijiet, jigifieri tul it-tmien (8) snin kien hemm kazijiet serji hafna – jigifieri mhux dawk biss li huma pubblici minhabba dawk li huma ta’ interess ghal din l-inkjesta. Jigifieri kien hemm hafna sitwazzjonijiet u f’dawn il-kazijiet il-bord kien ikun infurmat – illi fejn kellu bzonn jigi nfurmat. Mhux fuq id-dettal pero’.
Imh. J. Said Pullicino: . . . pero’ tridu tistaqsuhom. Imh. M. Mallia: Dak li nghidu need to know basis. Xhud: Yes.
Imh. A. Lofaro: Ehe.
Imh. M. Mallia: Need to know basis.
Imh. A. Lofaro: Pero’ allura s-sur Abdilla kien ikun infurmat b’kollox ghaliex dejjem kien hu.
Dr. T. Comodini Cachia: U s-sur Valletta wkoll. Is-sur Valletta wkoll f’dan is- sens.
Imh. A. Lofaro: Le, jien nahseb il-liaison officer kien is-sur Abdilla. Xhud: Is-sur Abdilla imma mhux is-sur Valletta.
Dr. T. Comodini Cachia: Jiena fhimt illi kien hemm kazijiet fi tmien (8) snin tmexxija tieghek fejn on a need to know basis, ‘il ghaliex kienu kazi serji li jinvolvu politically exposed persons, inti kont tgharraf lil bord illi hemm investigazzjoni.
Imh. M. Mallia: Investigazzjoni.
Xhud: Imma sa hemm hekk kont nasal. Dr. T. Comodini Cachia: Sa hemm hekk.
Imh. A. Lofaro: No details. No details.
Dr. T. Comodini Cachia: Imma jigifieri l-membri tal-bord kienu jkunu jafu li hemm invstigazzjoni fuq politically exposed persons jew kienu jafu min huma dawk il-politically exposed persosns jew x’inhu natura? Jigifieri kulhadd jaf, kien hemm rapport
fuq Pilatus Bank. Huma kienu jafu illi l-investigazzjoni hija Pilatus Bank?
Xhud: Mela, l-kaz ta’ Pilatus Bank huwa differenti. Ghalfejn? Mela, l-kaz ta’ Pilatus Bank, qed nitkellmu fuq compliance visit ta’ l-FIAU. Jigifieri l-FIAU kif tkellimt qabel ghandha zewg (2) funzjonijiet. Wahda (1) hija supervizorja – biex tara li l- istituzzjonijiet finanzjarji u entitajiet ohra li huma subject persons qed jimxu skont il-ligijiet, jigifieri jaghmlu compliance, jaghmlu know your client, jaghmlu on going monitoring, jirrapurtaw fejn ghandhom jirrapurtaw, jigifieri hija purament – huwa purament obbligu amministrattiv bhal ma jaghmel l-MFSA fis-supervizjoni tieghu, identika, u l- Malta Gaming Authority u entitajiet ohra supervizorji ohra. Fil-kazijiet ta’ money laundering u financing of terrorism u l- obbligi ta’ customer due diligence, l-FIAU ghandha r- responsabilita’ ta’ dak it-tip – amministrattiv. L-FIAU ta’ Malta, jigifieri ahna qed nitkellmu fuq l-FIAUs li l-pajjizi ghandhom mudelli differenti – mela l-FIAU ta’ Malta ghandha dak ir-rwol u ghandha r-rwol investigattiv ukoll. Lanqas huwa purely investigative. In fatti l-ligi titkellem fuq an analysis carried out by the FIAU ghax l-investigatur huwa l-pulizija.
Imh. M. Mallia: Il-pulizija. Imh. A. Lofaro: Hekk hu.
Xhud: Imma huwa kwazi investigattiv jekk nista’ nivvinta dan it- terminu. Issa, il-kaz ta’ Pilatus Bank kienet azzjoni supervizorja normali ta’ l-FIAU bhal ma taghmel supervised visits fl-ufficcju ta’ avukati, fl-ufficini ta’ accountants, fl- ufficini tal-banek, financial institutions. Marret biex tara s- sistemi humiex kif suppost. Jigifieri dak kien – u hemm hekk il-bord kien jaf, ghax ahna meta l-FIAU tiddeciedi jkunx hemm breach tal-ligi, jigifieri jkun hemm xi sitwazzjoni fejn possibilment entita’ m’hijiex qed timxi skont il-ligi, il-bord kien jigi infurmat.
Imh. J. Said Pullicino: B’kollox? B’kollox?
Xhud: Kien – ma nahsibx li kienu jinghataw ir-rapport per se. Qed nipprova niftakar. Jigifieri d-dettalji – le ma kienux jinghataw ir-rapport per se. Kienu jinghataw il-findings ta’ l- on site visit.
Imh. J. Said Pullicino: All right.
Xhud: Biex huma jkunu jafu specjalment meta l-FIAU tasal ghal decizjoni biex timmulta xi entita’ . . .
Imh. J. Said Pullicino: Kont ser nghidlek ghal dawk il-kazijiet huwa l-bord li jiehu mbaghad azzjoni biex igib il-bank jew whatever in regola? Hemm hekk kwistjoni qabel . . . ta’ l-FIAU li timponi li r-regoli jigu osservati u mhux il-pulizija basically. Ahna qed nitkellmu fuq poter amministrattiv ta’ l-FIAU li kien – jiena kont il-kap ezekuttiv ta’ l-FIAU imma jien kont immur bid- decizjoni, anke biex il-bord jara li ahna mxejna skont il- procedura interna. Imma l-bord ma kienx ikollu say fuq id- decizjoni finali, ghandix nimmulta jew ma ghandix nimmulta. Ghandix niehu azzjoni jew ma ghandix niehu azzjoni. Ghax il-bord ma ghandux dak il-poter skont il-ligi. U x-xoghol tan-nies ezekuttivi kellu jigi sorveljat. Imma sa hemm hekk.
Imh. J. Said Pullicino: It over saw.
Xhud: It over saw. Jigifieri l-kaz ta’ Pilatus, ghad-domanda, huwa differenti. Jigifieri meta l-FIAU kellha kazijiet li kienu investigattivi, l-bord ma kienx jigi nfurmat, sakemm ma kienx hemm cirkustanzi ohra li jwasslu ghal raguni ghalfejn il-bord kellu jigi nfurmat per ezempju l-media jkun qed jirraporta jew nircievu ittra minn ghand avukat illi jakkuza lil FIAU illi mhux qed timxi skont il-ligi. Jiena f’mument bhal dak kien ikolli ninforma lil bord u naghti lil bord spjegazzjoni ghalfejn l-FIAU kienet qed timxi kif suppost.
Imh. J. Said Pullicino: F’dak il-kaz tkunu qeghdin tinvestigaw azzjoni jew . . . hazina ta’ xi terza persuna, hux hekk, u inti qed tindaga jekk dawn kisrux il-ligijiet jew kienux involuti f’xi money laundering jew inkella f’xi eccetera.
Xhud: Iva.
Imh. J. Said Pullicino: Jigifieri f’dak il-kaz tkun investigazzjoni fuq azzjoni ta’ persuna, fuq agir ta’ persuna.
Xhud: Persuna.
Imh. J. Said Pullicino: Persuna jew kumpanija
Xhud: Jew kumpanija. Iva. Jekk nista’ – skuzani, l-fatt illi qed nitkellmu fuq kif jagixxi l-FIAU, jiena llum ma ghadnix hemm
. . . .
Imh. J. Said Pullicino: Dak iz-zmien.
Xhud: Imma jekk intom thossu li – ghax nahseb certu processi ta’ l- FIAU mhux necessarjament huma ta’ interess pubbliku, jekk taqblu forsi nistghu nkomplu, jekk hemm hafna domandi fuq il-processi nterni ta’ l-FIAU, forsi jekk nistghu nkomplu bil-bibien maghluqa, nahseb ikunu ahjar. Ghax huwa ta’ interess ta’ l-istat illi l-processi ta’ l-FIAU ma jsirux pubblici.
Dr. T. Comodini Cachia: Jiena hadt notament biex . . .
Imh. J. Said Pullicino: Halli jkompli fuq il-parti li hija pubblika. U mbaghad kompli kellimna wara.
Imh. A. Lofaro: Issa, ghadna ma ccarajniex min kien il-liaison officer, ma min kontu thallu r-rapporti. Mas-sur Abdilla nahseb?
Xhud: Mas-sur Abdilla meta wasalt biex nitlaq iva. Imh. A. Lofaro: Mas-sur Abdilla.
Xhud: Kien hemm cirkostanza wahda (1) fejn jiena mort direttament u tghajt rapport lill-Kummissarju tal-Pulizija ta’ dak iz-zmien . . .
Imh. A. Lofaro: Darba biss.
Xhud: Jiena li niftakar darba biss. Iva.
Imh. A. Lofaro: U kien is-sur Michael Cassar Kummissarju? Xhud: Kien is-sur Michael Cassar.
Imh. A. Lofaro: Rapport wiehed biss tghajtu?
Xhud: Kien – lanqas nista’ nsejjahlu rapport – kienet kollezzjoni ta’ informazzjoni . . .
Imh. A. Lofaro: Fuq? Fuq il-Panama Papers? Xhud: Ma nixtieqx nghid fuq xiex kienet. Dr. T. Comodini Cachia: Meta?
Xhud: Kien f’April tat-two thousand and sixteen (2016).
Dr. T. Comodini Cachia: U meta tghid ma nistax insejjahlu rapport ghax kienet kollezzjoni ta’ informazzjoni, jigifieri dak id-dokument li inti ghaddejt lill-Kummissarju ma kienx fih il-konkluzjoni mitluba mill-ligi li l-FIAU qed issib jew ghandha suspett ragonevoli u ghalhekk titlob lill-pulizija tinvestiga?
Xhud: Mela, l-ewwel – f’dan il-kaz partikolari, mela, l-ewwel li kont infurmajt lis-sur Cassar kien li kien hemm informazzjoni ta’ natura serja u hassejt li kienet ta’ natura serja bizzejjed biex immur jiena personalment ghand is-sur Cassar id-Depot tal- pulizija. U ghaddejtlu xi dokumenti biex ingibhom a konjizzjoni tieghu. Meta mort lura l-ufficcju, nahseb jew dakinhar fil-ghaxija jew ‘l ghada, hu cempilli u qalli: imma inti ghaddejtli din l-informazzjoni – dan huwa rapport formali jew le? Ghidtlu: naqbel li jekk inti trid tagixxi fuqu ghandek bzonn certu formalitajiet u rrispondejtu b’ittra, mhux twila hafna, forsi eba’ (4) hames (5) pagni fejn spjegajt iktar dwar dawk id-dokumenti u ghalfejn l-FIAU qieghda tghaddihom lill-pulizija. Issa jekk ghandna naraw il- poteri ta’ l-FIAU skont il-prevention of money laundering act, l-FIAU tghaddi informazzjoni lill-pulizija mhux biss meta tilhaq is-suspett ragonevoli, imma anke fis-sitwazzjonijiet normali fejn hi thossha illi l-Kummissarju tal-Pulizija ghandu jigi mgharraf b’certu informazzjoni. Ma niftakarx ezattament, hekk su due piedi minghajr ma nara d- dokumenti, jekk jiena nizziltx fl-ittra illi l-FIAU thoss li hemm suspett ragonevoli at that stage. Jigifieri m’inhiex cert pero’ l-informazzjoni ghaddiet ghand il-pulizija biex issir investigazzjoni. Ma mxejniex skont il-procedura li konna nimxu s-soltu f’dan il-kaz minhabba n-natura tal-kaz u n-nies involuti imma iktar minn hekk ghax hassejna, jiena u d- deputy director meta tkellimna fuq dan il-kaz, ghax ahna konna niehdu hafna mid-decizjonijiet flimkien, illi kien ikun tajjeb kieku l-pulizija kienet tkun taf dak il-mument b’dik l- informazzjoni jekk trid tiehu xi azzjoni ohra li ghandha skont il-ligi bhal investigation order jew attachment order, tista’
tmexxi a bazi ta’ l-informazzjoni li kellha dak il-mument ghax anticipajna li l-kollezzjoni ta’ l-informazzjoni ‘l ohra kollha li kien hemm bzonn biex titwassal ghal rapport shieh kien ser idum. Allura hassejna li d-dmir taghna kien li ninfurmaw lill- Kummissarju tal-Pulizija kemm jista’ jkun malajr biex jekk irid jiehu azzjoni, jiehdu dik l-azzjoni li ried jidhu f’dak il- mument.
Imh. J. Said Pullicino: Jekk qed nifhem tajjeb, l-agir taghkom kien motivat bil-fatt bhal kull awtorita’ ohra. Kull awtorita’ generalment ikollha klawsola illi jekk inti tiltaqa’ ma xi haga li tinteressa lill-pulizija . . . kriminal, allura inti obbligat illi tirreferiha. Jigifieri inti tista’ tghid li dak li tghajtu lill-Kummissarju kien taht din il-kappa. Dan ifisser li intom kellkom tkomplu l- investigazzjoni taghkom internament imbaghad ukoll?
Xhud: Iva, iva. L-FIAU kellha kull intenzjoni li tkompli tinvestiga minn naha taghha u fl-ittra specifikajna li eventwalment konna – jekk naslu ghal li nigbru izjed informazzjoni, nghaddu r-rapport formali b’mod iktar . . .
Imh. J. Said Pullicino: Sewwa.
Xhud: U din giet triggered minn diskussjoni li kelli ftit qabel ma xi zewg (2) membri tal-bord illi kienu kkummentaw illi r- rapporti taghna kienu qed idumu biex jaslu ghand il-pulizija u jekk – u niftakar, kumment partikolari kien jekk intom mill-ewwel taraw li hemm suspett ragonevoli, ghalfejn toqghodu tistennew li tigbru l-informazzjoni kollha? U dik kont hadtha bhala feedback minn ghand il-bord biex malli naslu vicin li jkollna informazzjoni li huwa ta’ certu portata, konna nghadduha qabel.
Imh. J. Said Pullicino: Jigifieri l-fatt illi intom – li inti tghajt dawn id-dettalji lill-pulizija taht forma ta’ inconclusive jew not finalised report, ma jfissirx li l-informazzjoni li tghajtu kellkom xi nuqqas fiha? L-informazzjoni li tghajtu kienet korretta. Minn dak li rrizultalek . . .
Xhud: Assolutament. Hassejna li kienet korretta u hassejna li kien hemm bizzejjed informazzjoni biex il-pulizija jaghtuha certu importanza.
Imh. J. Said Pullicino: Effettivament nafu ahna li l-Kummissarju Cassar fetah file fuq is-suggett, tajjeb, semmih Green whatever operation, kien hemm bizzejjed materjal minn naha taghkom illi ghandu jinvestiga . . .
Xhud: Jiena sirt nafha mill-media din.
Imh. J. Said Pullicino: Ehe, imma dak huwa fatt. Dak huwa fatt.
Dr. T. Comodini Cachia: Gew prezentati tliet (3) print outs ta’ tliet (3) rapporti li kienu leaked u ppublikati mill-media biex forsi jarhom . . .
Imh. J. Said Pullicino: Dawn li tghajtu inti ma kienux iffirmati u ma kienux datati? Ghax dik wahda mill-affarijiet li kien hemm.
Xhud: Le. L-informazzjoni li tghajtu jiena kien hemm bank statemetns li kellhom data fuqhom u allura kienu cari u kien hemm dokumenti illi kienu self explanatory. Wara, meta cempilli, minghalija kien il-hamsa (5) jew is-sitta (6) ta’ April, qed nitkellmu fuq dan il-kaz partikolari, jiena bghatt ittra biex spjegajt u dik l-ittra kienet datata sebgha (7) ta’ April minghalija . . .
Imh. J. Said Pullicino: . . . kopji kollox.
Xhud: Naf ghax il-birthday tieghi. Jigifieri datata kienet seventh (7) April two thousand and sixteen (2016) u hemm hekk spjegajna l-kuntest ta’ dawk id-dokumenti u ghalfejn hassejna l-obbligu li nigbduhom . . .
Imh. J. Said Pullicino: Inti ghalik il-pulizija kien messha fuq dawk li tghajthom inti, li tghajtu inti, mexxiet. Kellha bizzejjed biex tmexxi.
Xhud: Jiena kieku ma hassejtx li kien hemm xi haga a bazi ta’ xiex kellhom jibdew – id-diskrezzjoni hija totalment taghhom.
Imh. J. Said Pullicino: Ma ghandniex xi nghidu.
Xhud: Hux bizzejjed jew le. Imma biex jifthu file u jibdew iharsu lejn l-affarijiet, jiena hassejt illi kien hemm bizzejjed.
Imh. M. Mallia: Kien hemm bizzejjed.
Xhud: Dak il-mument illi – jiehdu certu azzjoni iva.
Imh. M. Mallia: Ha turik.
Dr. T. Comodini Cachia: Dawn huma kopji ta’ tliet (3) rapporti li skont il-media kienu leaked u gew ippubblikati. Forsi tara dawk il-kontenut taghhom u tara jekk . . .
Imh. J. Said Pullicino: Huma ta’ zmienu?
Dr. T. Comodini Cachia: M’humiex datati. M’humiex datati. Ghalhekk irid jarhom hu.
Imh. J. Said Pullicino: I see. Biex tispjega daqsxejn id-domanda, jigifieri dawn huma rapporti li gew publikati fil-media?
Imh. A. Lofaro: Meta kienu leaked Dr. Therese?
Dr. T. Comodini Cachia: Kienu gew publikati fil-media. Jiena prezentajt ukoll l- artiklu mir-running commentary f’liema gew publikati.
Imh. A. Lofaro: U hemm id-data jigifieri. Hemm id-data.
Xhud: Mela, jiena nista’ nitkellem fuq l-ewwel wiehed. L-ewwel wiehed jikkoncerna suggett illi iva, kien is-suggett ta’ rapport illi ntbaghat lill-pulizija.
Dr. T. Comodini Cachia: L-ewwel wiehed jigifieri? Xhud: Minn naha ta’ l-FIAU.
Imh. J. Said Pullicino: U dak huwa konkluz? Konkluz bil-firma b’kollox? Xhud: Hawn hekk ma hawnx firem. Jigifieri dan zgur m’huwiex il-
verzjoni ill harget mill-FIAU. Issa jekk il-kliem huwa identici .
. . .
Imh. J. Said Pullicino: Imma sa fejn taf inti, huwa komplut dak ghalikhom.
Xhud: Kien hemm rapport li jidher simili ghal dan imma per ezempju hawn hafna block letters, dawn hawn hekk ma nafx kontx nuza block letters. M’huwiex iffirmat, hawn italics li ma kienx l-istil li nuzaw ahna. Jigifieri jekk naqrah bil-kwiet, inkun nista’ nghid iva huwiex ezatt l-istess rapport
– jew il-memorja tieghi huwiex l-istess rapport.
Imh. J. Said Pullicino: F’dak il-kaz ikun tieghek jew ikun ta’ xi impjegat?
Xhud: Kien idraftjat minn impjegat. Ikun idraftjat minn impjegat imma jiena inkun rajtu, anke ssuggerejt xi emmendi . . .
Imh. J. Said Pullicino: Sewwa.
Xhud: Ghax dak kien l-irwol tieghi u bghattu lura u gie lura u fl- ahhar inkun iffirmajtu jiena.
Imh. A. Lofaro: Imma dak partikolari m’intix tgharfu qed tghid – li hu taghkom.
Xhud: Il-format tieghu huwa differenti. Imh. A. Lofaro: Il-format.
Imh. M. Mallia: L-istil differenti.
Xhud: L-istil, il-format. Il-kontenut, jekk taghtuni cans . . . Dr. T. Comodini Cachia: Ahna fil-kontenut interessati mhux fl-istil.
Xhud: Infatti hawn referenza ghal preliminary report dated seventh (7) April two thousand and sixteen (2016).
Imh. J. Said Pullicino: Jigifieri kienet prattika taghkom li taghmlu preliminary report donnu. Hafna drabi kienet tohrog.
Xhud: Le, ma kienetx prattika. Niftakar forsi zewg (2) kazijiet fejn grat.
Imh. J. Said Pullicino: Ehe.
Xhud: Imma konna ghadna kif qisu – hadna dak il-feedback minn ghand membru zgur niftakar tal-bord . . .
Imh. A. Lofaro: Tal-bord.
Xhud: Kien gibdilna l-attenzjoni – iddumux daqshekk. U mbaghad meta kellna kaz, dan il-kaz kien ftit – forsi gimgha, gimghatejn wara, ghidna mela importanti li nghadduha l- informazzjoni ghax jiena qbilt ma dak illi kien il-feedback li inghatalna.
Imh. A. Lofaro: Tridx tara ftit ir-rapport u tara tgharfux. Dr. T. Comodini Cachia: Il-format wiehed jifimha ghax . . .
Xhud: Hemm certu lingwagg illi niftakar li ntuza, jigifieri jekk ngharfu dak il-lingwagg nghid li huwa r-rapport. Skuzawni ta, biex inkun cert.
Dr. T. Comodini Cachia: It’s ok. Imh. A. Lofaro: It is ok.
Xhud: Il-kitba hija familjari jigifieri nista’ – ma nistax inkun cert imma huwa simili hafna ghar-rapport illi gie mghoddi lill- pulizija fiz-zmien li jiena kont direttur ta’ l-FIAU. Minghalija dak kien iddatat ftit granet qabel ma effettivament irrizenjajt.
Imh. J. Said Pullicino: U x’inhu s-suggett tieghu dak?
Dr. T. Comodini Cachia: Ahjar tara s-suggett biex inkunu nistghu nidentifikawh ta’ fix-xhieda.
Xhud: Rapport FIAU li jikxef il-korruzzjoni ta’ Keith Schembri mill- bejgh tal-passaporti. Jirreferi ghall-kumpanija jisimha Willerby Trading Corporation.
Imh. J. Said Pullicino: U l-first draft min ikun ghamlu? Fl-ufficcju tieghek?
Xhud: Ma nixtieqx nghid min kienet l-ufficcjal involuta. Jigifieri kien hemm tnejn (2) minn nies, id-deputy director u persuna ohra li ahna dejjem kienet il-prassi li ma nsemmux l-ismijiet.
Imh. J. Said Pullicino: L-ebda wahda minnhom ma hija in the public eye?
Baqghet impjegata hemm.
Xhud: Le. Impjegata.
Imh. J. Said Pullicino: Mhux xi hadd kien hemm hekk u ma ghadux per ezempju?
Xhud: Le.
Imh. J. Said Pullicino: Le.
Imh. A. Lofaro: Ghadhom hemm hekk? Ghadhom hemm hekk illum? Xhud: Le.
Imh. A. Lofaro: Illum ghadhom hemm hekk, l-FIAU dawn it-tnejn (2)? Xhud: Skuzani?
Imh. A. Lofaro: Dawn iz-zewg (2) impjegati li semmejt . . . Xhud: Ghadhom l-FIAU.
Imh. A. Lofaro: Ghadhom hemm illum il-gurnata. Xhud: Iva.
Imh. A. Lofaro: Grazzi.
Xhud: Issa hawn it-tieni rapport, jismu r-rapport ta’ l-FIAU dwar il- pagamenti illi ghaddew minn Keith Schembri lil Adrian Hillman. Dan ir-rapport ma . . .
Imh. M. Mallia: Ghaddew pagamenti minn Keith Schembri? Imh. A. Lofaro: Lil min?
Xhud: Lil Adrian Hillman. Imh. A. Lofaro: Lil Hillman.
Imh. M. Mallia: Adrian Hillman. Imh. A. Lofaro: Mr. Hillman, ok.
Xhud: Dan ir-rapport meta ghadda ghand il-pulizija jiena kont ga tlaqt mill-FIAU u qatt ma rajt draft tieghu.
Imh. M. Mallia: Kont ga tlaqt.
Imh. A. Lofaro: Dak ma rajt xejn minnu, ok.
Xhud: Rajtu l-ewwel darba bhala rapport . . . Imh. J. Said Pullicino: Fil-gazzetta.
Xhud: Fil-media. Imh. A. Lofaro: Fil-media.
Xhud: Meta gie llikjat.
Imh. J. Said Pullicino: Sa fejn ghandek recollection inti, kien hemm diga waqt li kont hemm inti xi investigazzjoni fuq is-suggett?
Xhud: Iva.
Imh. J. Said Pullicino: Iva. Ma kienetx ghadha konkluza. Xhud: Skuzani?
Imh. J. Said Pullicino: Ma kienetx konkluza ghadha. Ma kienx hemm rapport.
Imh. A. Lofaro: Kontu ghaddejtu xi haga lill-pulizija? Xhud: Le.
Imh. A. Lofaro: Le.
Xhud: F’dak il-preliminary report ma nahsibx li kien hemm. Jista’ jkun u jista’ ma jkunx. Ma niftakarx ezattament. Jista’ jkun li kien hemm ftit . . .
Imh. A. Lofaro: Jista’ jkun li kien hemm xi haga.
Xhud: Ftit informazzjoni bizzejjed biex tigi inizjata investigazzjoni. Imh. A. Lofaro: Biex jinvestigaw.
Xhud: Xejn konklussiv eee, assolutament. Imh. J. Said Pullicino: L-iehor?
Imh. A. Lofaro: It-tielet wiehed?
Xhud: It-tielet rapport dwar Pilatus Bank. Imh. A. Lofaro: Pilatus.
Xhud: Issa dan huwa compliance visit li huwa car li huwa differenti miz-zewg (2) rapporti ‘l ohra.
Imh. A. Lofaro: Hekk hu. Imh. M. Mallia: Ehe.
Imh. J. Said Pullicino: Dak fi zmienek ukoll?
Xhud: Ha nkun cert.
Imh. A. Lofaro: U jekk hux l-istess stil, l-istess format.
Xhud: Ehe, nahseb huwa, dak l-istess rapport b’format differenti once again, ma nistax nghid huwiex identiku imma jidher li huwa r-rapport illi kkonkludiet l-FIAU wara li saret on site visit. Ha nara hawnx differenza ghad-data ta’ l-on site visit. Fifteen (15) March sixteen (’16) and twenty second (22) March sixteen (’16). Iva.
Imh. A. Lofaro: U dak kien inkluz l-informazzjoni li tghajt lis-sur Cassar hux hekk?
Imh. J. Said Pullicino: Le, le, le, le. Imh. A. Lofaro: Le.
Xhud: This is an on site examination ta’ l-FIAU fuq Pilatus Bank. Imh. J. Said Pullicino: U mar ghand il-bord probabbilment hux hekk?
Xhud: Dan ir-rapport innifsu le, il-konkluzjonijiet tieghu . . . Imh. J. Said Pullicino: Ghand il-bord.
Xhud: Ikunu marru ghand il-bord. Imh. M. Mallia: Voldieri dak li ghaddejt inti . . .
Xhud: Forsi f’dan l-istadju jkun ghadu ma marx ghand il-bord. Iktar ‘il quddiem kien jasal biex imur ghand il-bord.
Imh. M. Mallia: Dak li mort direttament bih ghand il-Kummissarju tal- Pulizija, ghand Michael Cassar, kien l-ewwel u t-tieni wiehed.
Imh. J. Said Pullicino: It-tieni wiehed. Imh. M. Mallia: Jew it-tieni?
Xhud: Meta jiena mort ghand il-Kummissarju tal-Pulizija ta’ dak iz- zmien, kien hemm informazzjoni li eventwalment sabu ruhhom go iktar minn rapport wiehed, milli nista’ naqra anke mill-media. Jigifieri kien hemm wiehed, jigifieri kien hemm bank statements illi kienu linked ma’ dan l-ewwel kaz per ezempju.
Imh. M. Mallia: Ta’ Keith Schembri.
Xhud: L-ewwel wiehed illi ssemma iva. Ta’ Willerby Trade Corporation.
Imh. M. Mallia: Ta’ Willerby. Ok.
Xhud: U mbaghad kien hemm informazzjoni, kienu l-izjed printouts ta’ informazzjoni li eventwalment gew leaked, Panama Papers, allura la kien hekk kellek Memorandum and Articles – Memorandum and Articles of Association.
Imh. A. Lofaro: Panama Papers.
Xhud: Ta’ kumpaniji, statements ta’ kumpaniji, . . . informazzjoni li turi – dokumentazzjoni li turi l-beneficial ownership ta’ certu tip ta’ kumpaniji.
Imh. A. Lofaro: The ultimate . . .
Xhud: U certu transazzjonijiet relatati ma’ dawk il-kumpaniji. Imh. A. Lofaro: The ultimate beneficiary . . .
Imh. M. Mallia: UBO. Imh. A. Lofaro: UBO.
Xhud: Iva. L- ultimate beneficial owner ta’ kumpaniji bbazati . . . Imh. A. Lofaro: Kienu nkluzi. Kienu nkluzi.
Xhud: Iva. Imma jigifieri dan ma kienx kaz wiehed (1). Kienet a set of information that formed a preliminary report. U dik ghaddiet. Iktar ‘il quddiem l-FIAU bdiet tibghat il- konkluzjonijiet taghha. L-ewwel wahda kienet din li qed nghidu ta’ Lulju two thousand and sixteen (2016). U mbaghad jidher li kien hemm ohrajn – minn dak li issa . . .
Imh. A. Lofaro: Sa meta kont hemm inti taf. Xhud: Skuzani?
Imh. A. Lofaro: Ghax inti sa Lulju . . . Xhud: Sa fejn kont hemm jien. Imh. A. Lofaro: Sa Lulju kont hemm hekk. Xhud: Ezatt.
Imh. A. Lofaro: Issa jekk ma jimpurtax nistaqsik xi haga zghira, meta intom bghattu – meta inti mort tkellem lis-sur Cassar u tghajtu din l-informazzjoni, li kieku s-sur Cassar investiga, b’xi mod kien ifixklek? Jew li kieku inti tinvestiga, kont tfixkel lilu? Li rrid nghid, jistghu jsiru concurrently imma minn persuni differenti l-investigazzjonijiet? Mela mill-pulizija u fl-FIAU fl- istess hin? Jew jekk isir hekk tfixklu lil xulxin u tgerfxu u tfixklu lil xulxin b’xi mod?
Xhud: Le. Koordinazzjoni tajba nahseb konna nghinu lil xulxin. Imh. A. Lofaro: Kien hemm koordinazzjoni tajba?
Xhud: Ma nistax nitkellem fuq dan il-kaz ‘il ghaliex jiena rrizenjajt ftit wara illi r-rapport spicca . . .
Imh. A. Lofaro: F’kazijiet qablu mela. Xhud: Kien hemm kazijiet iva. Imh. A. Lofaro: Kien hemm.
Xhud: Fejn ikkoordinajna.
Imh. A. Lofaro: Mela allura ma tfixklux hux hekk la darba dejjem . . .
Xhud: Jien niftakar kaz fl-elfejn u hmistax (2015) fejn hdimna in . . . anke ma’ l-MSS.
Imh. A. Lofaro: Hekk hu.
Xhud: Il-pulizija, l-FIAU.
Imh. A. Lofaro: Mela ma jkunx korrett li xi hadd jghid: il-pulizija ma setghetx tinvestiga ghax kieku nvestigat konna ngerfxu u nhadwu u speci nirvinaw in inverted comas – for a want of a better word – l-investigazzjoni ta’ l-FIAU? Jew vice versa?
Xhud: Jiena nahseb li hija prassi tajba . . . Imh. A. Lofaro: Anzi dejjem hadmet tajjeb qabel.
Xhud: Nahseb hija prassi tajba hafna illi l-entitajiet jahdmu flimkien u jghinu . . .
Imh. A. Lofaro: Jikkoperaw.
Xhud: . . . lil xulxin ghax hemm poteri li huma differenti fl-entitajiet differenti . . .
Imh. A. Lofaro: Hekk hu.
Xhud: U ghalhekk – u nahseb anke wara li tlaqt jiena, il-prassi baqghet illi l-entitajiet jghinu lil xulxin fl-investigazzjoni.
Imh. A. Lofaro: U sa dak il-mument, anzi kellkom precedent fejn hdimtu tajjeb hafna flimkien.
Xhud: Kien hemm iva.
Imh. A. Lofaro: Mhux talli ma fixkiltux lil xulxin, talli kkoordinajtu tajjeb hafna flimkien.
Xhud: Iva.
Imh. A. Lofaro: Grazzi. Ghax dak kien punt importanti. Grazzi. Xhud: Thank you.
Imh. A. Lofaro: Dr. Therese forsi, ma nafx. Imh. M. Mallia: Ghandek xi domandi?
Dr. T. Comodini Cachia: Ma nafx hux bil-maghluq jew bil-miftuh.
Imh. J. Said Pullicino: Dalwaqt dawk. Jigifieri s-sitwazzjoni tidher cara sa issa, pjuttost cara, u li donnu jinkwetana hi, ghamilt il- meeting mas-Sur Cassar, tghajdu dan id-dokument, kien jahraq, qalilna jigifieri, u wara jumejn, tlieta, spiccajt inti. Anzi, wara jumejn, tlieta telaq hu. Telaq hu. Spicca minn Kummissarju . . . .
Xhud: Il-Kummissarju rrizenja f’April.
Imh. J. Said Pullicino: F’April. Jigifieri ftit wara illi inti tghajtu dawn id- dokumenti. U inti . . . l-istess, ghar-raguni illi qed tghidilna li kienet – minhabba li ddecidejt li l-karriera tinbidel tieghek. Wasal iz-zmien biex tohrog, biex titlaq. Kienet diga – imma dawn l-incidenti li graw fuq dawn il-kazijiet li ghalija jaharqu jigifieri – influwenzawk fid-decizjoni tieghek li titlaq?
Xhud: Jekk nista’ forsi naghti kopja ta’ l-ittra tar-rizenja tieghi. Imh. J. Said Pullicino: Mela le.
Xhud: Tar-rizenja motivata. Imh. J. Said Pullicino: Xi haga tajba. Imh. A. Lofaro: Ok.
Imh. J. Said Pullicino: Ghax inti tifhem Sur Galdes illi l-istituzzjonijiet jaghmluhom in-nies, tajjeb? U sakemm in-nies ikunu ta’ certu kalibru, kollox jimxi. Jekk imbaghad in-nies jibdew icedu minn hawn u minn hemm, imbaghad ikollok problemi. U donnu hawn hekk kellna din is-sitwazzjoni – on the face of it. U naturalment wiehed jara mbaghad il-kwadru kollu. Ghax jekk inti thoss li dak li qed taghmel mhux qed ikollu rizultati, allura mbaghad forsi ma jibqalekx triq ohra hlief ma tibqax hemm.
Xhud: Le, jiena naqbel mija fil-mija (100%) ma dak li qed tghid u ghalhekk xtaqt naghti x-xhieda tieghi u l-fatt illi gejt ordnat illi naghti x-xhieda tieghi tghatni iktar liberta’ li naghtikom ittra . . . .
Imh. J. Said Pullicino: M’ahniex nitkellmu fuq kazijiet hawn. Qed nitkellmu fuq decizjonijiet personali . . .
Xhud: Ghalhekk. Din l-ittra qatt ma giet publikata mill-FIAU ghax jiena pretendejt li l-FIAU innifisha kienet tohrogha l-ittra, once li kien hemm daqshekk spekulazzjoni fuq ir-rizenja tieghi. Jiena hassejt li kelli nzommha ghalija sakemm jigi l- mument illi jkun hemm inkjesta – ghax hassejt li jista’ jkun li jasal mument fejn ikun hemm inkjesta.
Imh. J. Said Pullicino: Hekk ghandu jkun. Fil-qosor, x’inhu l-gist? Halli wiehed jifhem anke . . .
Xhud: Inhossni iktar komdu kieku nghiduha bil-maghluq din. Imh. J. Said Pullicino: Fair enough, no problem. No problem. No problem. Imh. A. Lofaro: Ok. Ok.
Imh. J. Said Pullicino: Imma ahna nifmhu nsomma. Jigifieri kellha effett ha naghmlu hekk. Fil-fehma tieghi dawn l-incidenti kellhom effett fuq id-decizjoni tieghek. Daqshekk biss irrid inkun naf.
Xhud: It-timing.
Imh. J. Said Pullicino: It-timing. All right.
Xhud: All right? Jigifieri jiena kif qed nimmotiva fl-ittra, qed nghid partikolarment certu wording the inability to find the right level of support to continue to develope this project had lead me to take this decision which is irriversable.
Imh. J. Said Pullicino: Dik hija kwistjoni ta’ rizorsi umani? Jew anke kwistjoni ta’ relattivita’ bejn id-dipartiment tieghek u l-pulizija?
Xhud: Jien kont qed nispjega qabel . . .
Imh. J. Said Pullicino: Forsi ahjar – ifhimni, li hu ta’ interess pubbliku, l-bqija narawh ahna.
Xhud: Le, jiena nhoss illi inti jista’ jkollok l-ahjar FIAU fid-dinja imma jekk ir-rapporti taghhom qed jaslu ghand il-pulizija fejn il-pulizija kull ma ghandha tliet (3) Spetturi illi jahdmu fuq money laundering cases u dawn l-individwi huma qed iqattghu l-hin taghhom jew il-Qorti minhabba li ghandhom obbligi anke ta’ prosekuzzjoni, The Hague jew Strasbourg jew Brussels jiddibattu fuq issues li huma ta’ policy, ok? U l- hin taghhom ghall-investigazzjoni effettiva hija minima, u
inti qed tibghat kazijiet ikkumplikatissimi illi jirrikjedu hafna hin u hafna rizorsi u hafna esperjenza f’dan is-settur, is- sistema qatt ma setghet tkun effettiva. Jigifieri jiena hassejt illi minn naha tal-pulizija ma kienx hemm ir-rizorsi biex jahdmu certu tip ta’ kazijiet – u mhux qed nitkellem fuq politically exposed persons, qed nitkellem fuq kazijiet ta’ financial crime li huma kkumplikati u nahseb li llum ‘il gurnata we are much wiser – nafu hafna izjed x’inhu ghaddej f’dan il-pajjiz. Nafu hafna izjed x’tip ta’ kriminalita’ hawn u x’tip ta’ kriminalita’ qed juzaw is-sistemi finanzjari taghna. Issa tliet (3) ufficcjali tal-pulizija li huma kollha well intentioned, huma kollha jixtiequ jaqdu dmirijiethom imma jaghmlu – imma ghandhom kazijiet impossibbli, all right, numru ta’ kazijiet impossibbli, numru ta’ rapporti ta’ l-FIAU li huma impossibbli biex jihhendiljawhom, jiena hassejt li l- FIAU ma setghetx tkun effettiva izjed. Jigifieri fi zmien l-FIAU l-budget kien inqas minn miljun. Wara li tlaqt, il-budget tela’ ghal ghaxar miljuni. Pero’ xorta nemmen li b’bugdet ta’ ghaxar miljuni tista’ taghmel l-ahjar rapporti fid-dinja, jkollok l-ahjar analisti fid-dinja. Imma jekk ir-rapporti li jmorru ghand il-pulizija u l-pulizija – u dan mhux qed nghidu jiena, dan hareg mir-rapport tal-Moneyval. Jigifieri jekk xi hadd ihares lejn ir-rapport tal-Moneyval u jqabblu mar- rapporti ta’ pajjizi ohra, l-iktar haga cara hi li s-sistema tal- pulizija, s-sistema ta’ supervizjoni u l-abilita’ tal-pajjiz illi tikkonfiska assi li huma jigu minn reati kriminali, huma failures. Jigifieri l-pajjiz huwa non compliant f’dawk l-areas. Jigifieri ma ghidtux jiena. Dawn qed jghiduh l-assessuri li jigu jaraw is-sistema fil-pajjiz. Jigifieri jiena ma stajtx – ma hassejtx illi stajt nibqa’ nahdem f’sitwazzjoni fejn l-FIAU kienet ineffettiva. U kienetx by design or not, ma stajtx nassessjha jiena. Imma . . .
Imh. J. Said Pullicino: Nifmhu illi dan kollu veru u dan kollu jkollu effett fuq l- efficcjenza ta’ l-organizazzjoni. Pero’ nifmhu wkoll illi qed nitkellmu hawn hekk fuq rapporti – tnejn (2) jew tlieta (3)
kemm huma – li jolqtu l-ghola istituzzjoni tal-pajjiz. U l- ghola nies fl-ghola istituzzjonijiet. Issa jigifieri ahna li jinteressana nkunu nafu jekk dak il-fatt li kienu nvoluti certi nies setax affettwa, mhix kwistjoni tad- decizjoni tieghek ta
– affettwa l-operat. Jigifieri . . . tieghek u tal-pulizija nkunu nafu ghaliex affarijiet wehlu fejn wehlu. Jigifieri meta inti tghid illi ghamilt certi fatti u tghajthom lill-Kummissarju tal- pulizija, wiehed jistenna li jkun hemm certu dewmien sakemm jiccekkjaw imma mbaghad hemm limiti ghal dawn id-dewmien? Din kwistjoni ta’ xahar? Xaharejn? Tlieta? Erbgha? Biex naraw ir-rizultat. Suppost il-pulizija tiehu certi passi? Hadithom? Huma jiddeciedu. Inti tghajthom materjal bizzejjed biex jekk iridu jagixxu jkunu jistghu jagixxu? Dan il- punt kollu. Ftehemna? Ghax imbaghad niddeciedu – I mean kulhadd ghandu r-ragunijiet tieghu, fair enough. Imma this is something which is bugging the nation ha nghidu hekk. L- affarijiet wehlux minhabba f’hekk.
Xhud: Jiena ma nistax nghid illi zgur illi certu kazijiet wehlu minhabba n-nies illi kienu nvoluti. Nista’ nghid li kien hemm hafna kazijiet ohra fejn ma kienx hemm politically exposed persons li wehlu wkoll. All right? Jigifieri kien hemm kazijiet serji, kazijiet illi jiena meta bghatt ir-rapport lill-pulizija kont nimmagina li xi hadd ha jitlaq jigri bih dan ir-rapport u mill- ewwel issir investigazzjoni u attachment orders u freezing orders u seizure of assets u investigation orders u jghaddu sentejn u ma tisma’ xejn.
Imh. J. Said Pullicino: Imma ma tafx ghaliex ma garax li kellu jigri? Xhud: Jiena nghid li kien hemm under resourcing.
Imh. J. Said Pullicino: Sakemm tkun dik biss, niggustifikawha imma jekk ma tkunx dik biss il-problema.
Xhud: Issa, fuq il-kazijiet specifici, jekk nistghu nitkellu behind closed doors, inkun iktar liberu illi anke fuq dan il-punt nghaddi l-kummenti tieghi wkoll.
Imh. J. Said Pullicino: Fair enough. Xi haga ohra u nghaddu ghall- maghluq?
Dr. Jason Azzopardi: Grazzi Sinjuri Imhallfin. Sur Galdes, halli mmur ghall- bidu tax-xhieda tieghek quote u unquote u ha nistaqsik dwarha, hassejt li anke li kienu inghatajt ir-rizorsi, s-sistema kienet ser tibqa’ ineffettiva, close quote. Il-kliem tieghek. Il- Ministru responsabbli mill-FIAU naqblu li huwa l-Ministru tal-Finanzi?
Xhud: Iva.
Dr. Jason Azzopardi: Fid-dawl ta’ l-esperjenza u ta’ l-ghaqal tieghek, tal- kwalifiki tieghek, ta’ dak li jiddetta l-buon sens, sibt il- backing li inti kont tistenna mill-Ministru responsabbli mill- FIAU?
Xhud: Iva.
Dr. Jason Azzopardi: U allura jekk sibt dak il-backing, ghaliex xorta wahda ma kienx hemm l-ghoti tar-rizorsi illi inti kont qed tistenna jew titlob?
Xhud: Mela, jigifieri ahna konna f’sitwazzjoni fejn kellna entita’ li qed taghmel l-istess xoghol illi taghmel l-MFSA pero’ l-pagi tal-haddiema ta’ l-FIAU kienu hafna inqas minn dawk ta’ l- MFSA u ta’ l-MGA u konna qed insibu – qed indahhlu nies tajbin hafna, jigifieri jiena fi zmieni, jigifieri r-rizorsi li nghatajt kieku tul is-snin zdiedu. Jigifieri ma zdidux kemm kien hemm bzonn imma ghal inqas zdiedu. Jiena bdejt kien hemm erba’ (4) minn nies u meta tlaqt kien hemm xi twenty eight (28) minghalija. Jigifieri zdiedu n-nies. U gew hafna nies illi kienu jahdmu fil-privat. Jigifieri jahdmu ma . . . audit firms u gew jahdmu ma’ l-FIAU. Jigifieri l-fatt illi ahna konna qed nghaddu messagg illi ahna entita’ professjonali u tagixxi b’mod professjonali, xorta kellna l-kapacita’ li nattiraw certu nies ta’ kwalita’. Pero’ biex inzommu dawk in-nies ma’ l- FIAU kienet qed tkun problema specjalment meta ma konniex biss qed nikkompetu mal-privat li inti qatt ma jista’
– pero’ konna nikkompetu ma’ entitajiet ohra li jaghmlu l- istess xoghol li naghmlu ahna. U ahna, l-MFSA konna nghallmuhom kif issir an on site visit from an anti money laundering perspective. Allura dawn kienu gieli jmorru joint
visit u n-nies ta’ l-FIAU qed ipoggu man-nies ta’ l-MFSA, qed jghallmuhom kif jaghmlu xogholhom u n-nies ta’ l-MFSA jaqilghu paga sostanzjalment ikbar. Plus is-sitwazzjoni li tkellimt dwarha qabel kienet illi l-FIAU kellha zewg (2) postijiet vakanti li kienu krucjali. U spiccajt jiena u d-deputy director li ghadu deputy director go l-FIAU illum, kellha mhux nezercitaw ir-rwol ta’ direttur u deputy director, imma kellna naghmlu hands on work to oversee two (2) departments ghax ma stajniex ingibu r-rizorsi. U meta s- sitwazzjoni spiccat akuta daqshekk, kemm il-Gvernatur tal- Bank Centrali Josef Bonnici, l-Profs. Josef Bonnici dak iz- zmien u c-Chairman ta’ l-MFSA gibed l-attenzjoni tal- Permanent Secretary u ghamilna numru ta’ laqghat fejn ftehemna illi r-rizorsi ta’ l-FIAU u s-salarji ta’ l-FIAU ghandhom jizdiedu l-brackets biex jigu forsi mhux daqs ta’ l- MFSA imma ghal inqas vicin. Il-Permanent Secretary qabel. Jiena kelli diskussjoni mal-Mininstru tal-Finanzi wkoll u deher illi kien jaqbel mas-sitwazzjoni u bdejna dan il- process. Nafu li hemm hafna burokrazija biex jittiehdu certu decizjonijiet fil- gvern u kienet – pero’ kienet miexja, kien miexi dan il-process b’mod andanti u inghatajna assigurazzjoni illi din is-sitwazzjoni kienet ser titjieb. Meta jiena ghamilt xi follow up telephone call jew it-tieni wahda, biex nara isma fejn wasalna fuq dik ‘il bicca xoghol – jien ghandi problema, n-nies qed jitilqu, lanqas nista’ ndahhal nies adegwati. Qaluli: issa ghandi ordni biex l-affarijiet ta’ l- FIAU jieqfu.
Dr. Jason Azzopardi: Ippermettili ftit. Ghandi ordni. Min qallek dawn il- kliem?
Xhud: Xi hadd illi jahdem go dipartiment – ma nistax niftakar ezattament it-titolu tad-dipartiment imma kien . . .
Dr. Jason Azzopardi: Imma fi hdan il-Ministeru?
Xhud: Fi hdan il-Ministeru mhux tal-Finanzi – ma nafx hux l-MPO, Management Personnel Office, jissemma hekk forsi nbidel l- isem.
Dr. Jason Azzopardi: U l-MPO appuntu huwa l-ufficcju tal-Prim Ministru, Kastilja. Mhux hekk?
Xhud: Sa fejn nifhem jiena, iva.
Dr. Jason Azzopardi: Hux vera. Mela, kont qed issib fil-kliem tieghek empatija – ara jekk hux qed nuza l-kelma hazina jew mhux korretta, understaning, minn naha tal-Finance Minister. Pero’ when it came – when push came to shoves, u inti cempilt u ghamilt il-follow up li inti hassejt li kellek taghmel, ma sibtx dak il-backing jew dak is-support illi inti fil-fatt kont qieghed tistenna. Naqblu?
Xhud: Korrett.
Dr. Jason Azzopardi: Correct. Issa, jekk ikolli nghidlek illi r-rapporti illi s- Sinjuri Mhallfin u anke Dr. Therese staqsietek dwarhom, ir- rapporti ta’ l-FIAU, inti rajthom hawn hekk, flejthom, jekk ikolli nghidlek illi dawk ir-rapporti gew written to be leaked. Taqbel mieghi? Jew ma taqbilx mieghi?
Xhud: Assolutament le.
Dr. Jason Azzopardi: Assolutament li le. Xhud: Li kont involut fihom jiena.
Dr. Jason Azzopardi: Li kont involut fihom inti. Xhud: Li gie warajja, ma nafx.
Dr. Jason Azzopardi: Le, le. Ahna qed nitkellmu biss sa July two thousand and sixteen (2016) meta inti kont ghadek fil-kariga.
Xhud: Yes. Le, ghax tkellem hafna persuna ohra li hadmet go l- FIAU li ma kienx jahdem fl-istess zmien li kont hemm jien, jigifieri I cannot vouch for anybody.
Dr. Jason Azzopardi: Very good.
Xhud: Li ma kienx jahdem go l-FIAU fi zmien li kont hemm jiena. Dr. Jason Azzopardi: Issa, meta inti kellek il-laqgha mal-Kummissarju tal-
Pulizija, April two thousand and sixteen (2016), il-Panama Papers kienu faqqghu, kien hargu, naqblu? Id-domanda li xtaqt . . .
Xhud: Kienu faqqghu erbat (4) ijiem qabel. Dr. Jason Azzopardi: Erbat (4) ijiem qabel.
Xhud: Ghax minghalija second (2) April. Ghax qed nitkellmu fuq sixth (6) April.
Dr. Jason Azzopardi: Id-domanda li ha naghmillek ma tinvolvix risposta li inti tippreferi taghtiha bil-maghluq. Mela, ara ftit, xtaqt nistaqsik, can you walk me through, xi skatta, x’ghamlet l- FIAU the moment illi sar maghruf madwar id-dinja l-Panama Papers?
Xhud: L-FIAU ga kellha hafna informazzjoni diga. Pero’ ovvjament b’sitwazzjoni bhal Panama Papers, ovvjament baqghet tinvestiga u bdiet kazijiet ohrajn ghax beda hiereg informazzjoni li kienet qed tikkonferma certu informazzjoni li diga kellha u bdiet thares lejn avenues godda.
Dr. Jason Azzopardi: Meta qed tghidli inti kontu – u inti korrettissimu – diga kellkom certa informazzjoni u kellkom diga certu investigazzjonijiet avjati, jiena korrett jekk nghid li l-FIAU kienet tuza l-blog ta’ Daphne Caruana Galizia bhala open source?
Xhud: Normali. Jigifieri mhux il-blog taghha biss. Blogs ohra. Jigifieri kien hemm blogs li kienu jghidu l-oppost tal-blog ta’ Daphne Caruana Galizia u kienet open source data wkoll. Iva.
Dr. Jason Azzopardi: Tajjeb. Jigifieri r-risposta hija iva.
Xhud: Hija open source data. Jigifieri ma nistax nghid specifikament illi dak il-blog. Imma n-nies li kienu jahdmu fid-dipartiment kienu juzaw open source data.
Imh. A. Lofaro: Ehe.
Dr. Jason Azzopardi: Inkluz il-blog ta’ Mrs. Carauna Galizia. Xhud: Nimmagina.
Dr. Jason Azzopardi: Hekk hu.
Xhud: Pero’ jigifieri s-sitwazzjoni trid tigi vverifikata mhux ghax qieghda go blog . . .
Dr. Jason Azzopardi: Definitely. Definitely. Imma it wasn’t something to be ignorned.
Xhud: Absolutely not. No information should ever be ignored.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, meta nigu ghal April two thosuand and sixteen (2016) u hassejt li kellek titlob il-laqgha mas-Sur Cassar, il- Kummissarju tal-Pulizija, inti domt tmien (8) snin tokkupa l- kariga. Apparti dik id-darba, kemm drabi ohra kellek il- htiega li tiltaqa’ mal-Kummissarju tal-Pulizija?
Xhud: Iltqajt numru ta’ drabi.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, iltqajt numru ta’ drabi. Imma f’April two thousand and sixteen (2016), ghaliex ma hassejtx li kien ikun bizzejjed tiltaqa’ ma liaison officer? Mhux ghalhekk huwa l-liaison officer? Tifhimnix hazin, mhux qed nikkritikax li ltqajt mal-Kummissarju . . .
Xhud: Tista’ tikkritikani, ma ghandix problema. Dr. Jason Azzopardi: Ghaliex? Biex nifhem ghalfejn . . . Xhud: Minhabba s-segretezza.
Dr. Jason Azzopardi: Minhabba . . .
Xhud: Minhabba l-fatt illi kien hemm politically exposed persons involuti u xtaqt illi tkun minn idejja ghal idejh u lanqas ikun hemm messaggier, jigifieri zgur ma jiginix dubbju illi dan id- dokument illi jien qed nghaddilu gie f’idejn xi hadd iehor. U mbaghad jara hu. Once it is in his . . .
Dr. Jason Azzopardi: Fair enough.
Xhud: Imbaghad jara hu. Ghax dejjem bzajt mil-leaks.
Dr. Jason Azzopardi: Ghandek ragun. Jiena nifhem illi dan ir-rapport partikolari, din l-informazzjoni, din il-gabra ta’ informazzjoni, kienet tikkoncerna meta tghid PEPs ghax PEPs hija terminu wiesa hafna. PEPs fil-gvern.
Xhud: PEPs Maltin.
Dr. Jason Azzopardi: Maltin. Imma fil-gvern. Xhud: Mhux fl-oppozizzjoni.
Dr. Jason Azzopardi: Mhux fl-oppozizzjoni. Fuq hekk inkomplu aktar bil- maghluq. Waqt ix-xhieda – ehe, matul dan il-perjodu, ic- Chairman tal-bord min kien?
Xhud: Dr. Peter Grech.
Dr. Jason Azzopardi: Li huwa l-Avukat Generali. Xhud: That is right.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, fix-xhieda tieghek, gustament u korrettament, inti f’hin minnhom ghidt illi kellimt lill-Kummisarju f’April elfejn u sittax (2016) – uzajt il-kelma ghax kienet ta’ natura serja, u mbaghad uzajt u ghamilt referenza ghal dak li ghandna fil-Ligi, Art. 3 tal-Kap. 373 investigative order u attachment order skont dak li jkun mehtieg. Mela, let us walk us – help us walk through this. Ghax min jahdem fil- Kriminal ghandu idea, ghandu idea, imma kulhadd f’dik l- ghalqa. Mela, jiena korrett jekk nghid li sia l-investigative order u l-attachment order huma provduti fil-Kap. 373?
Xhud: Korrett.
Dr. Jason Azzopardi: Il-ligi tal-money laundering. Ta’ kontra l-money laundering. Issa, jien korrett jekk nghid illi l-unika persuna li tista’ titlob il-hrug ta’ attachment order jew investigative order huwa l-Avukat Generali?
Xhud: Hija l-Qorti fuq talba ta’ l-Avukat Generali.
Dr. Jason Azzopardi: Hija l-Qorti fuq talba ta’ l-Avukat Generali. Xhud: Iva.
Dr. Jason Azzopardi: U meta nghidu l-Qorti, l-Qorti Kriminali. Hekk hu. Mela, sa fejn taf int, u jekk tippreferi twiegeb bil-maghluq, ara inti, biex ma npoggikx f’pozizzjoni skomda. Sa fejn taf int, qatt saret talba mill-Avukat Generali ghall-hrug – lill- Qorti Kriminali ta’ attachment order?
Xhud: Sa fejn naf jiena le fuq dawn il-kazijiet. Dr. Jason Azzopardi: Hekk hu. Korrett.
Xhud: Sa fejn naf jiena.
Dr. Jason Azzopardi: Dik l-informazzjoni li ghandi jiena wkoll. Qed naqblu jiena u inti. Issa, Pilatus. Sa kemm domt inti tokkupa l- kariga fl-FIAU, f’Marzu elfejn u sittax (2016) l-FIAU ghamlet ir-rapport. Nifhem, u ghandna naqblu, ara jekk hux qeghdin naqblu, illi dak ir-rapport sab numru ta’ breaches.
Xhud: Iva, korrett.
Dr. Jason Azzopardi: Skuzani, jekk tghid iva, habba l-microphone ghax ikun hemm it-transcription, aghdirni. Aghdrini.
Xhud: Iva, iva, all right. Correct.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, ghallimni haga. Meta l-FIAU fil-kors tax-xoghol taghha issib breach jew breaches tal-ligi fil-konfront ta’ entita’, is-soltu, normalment, l-FIAU taghtiha cans tirranga l- affarijiet? Tohrog multa? Taghmel multa b’kundizzjoni? Tghidilha: isma, hares, jien sitt (6) ohra ha nerga’ nkellmek, ara li sa sitt (6) xhur ohra jkollok l-affarijiet sew, halli mbaghad nohroglok ittra u jkollok clean bill of health. Can you walk me through x’jigri s-soltu jekk jghogbok? Jew x’suppost jigri?
Xhud: Mela, normalment, skont il-proceduri ta’ l-FIAU isir l-onsite examination – mhux dejjem, ghax jista’ jkun illi inti ssir taf li hemm breach mhux minn onsite examination ghax jien naf kellu jibghatlek rapport u ma jibghatulekx. All right? Imma f’kazijiet simili bhal dak ta’ Pilatus, mela isir l-onsite examinaton, inti tasal ghal certu konkluzjonjiet. Jigifieri normalment ikunu zewg (2) persuni, jew zewg (2) persuni mill-FIAU jew xi hadd mill- FIAU ma xi hadd mill- MFSA jew team mill- FIAU u team mill-MFSA u jekk m’inhiex sejjer zball fil-kaz ta’ Pilatus kien hemm kemm l-FIAU u l-MFSA. It was a joint visit. All right? Jaslu ghall-konkluzjonijiet taghhom u mbaghad hemm kumitat intern go l-FIAU li ghadu jezisti sallum, il-Compliance Monitoring Committee illi jircievi l-findings ta’ dak l-on site examination u a bazi ta’ dak il-findings jiddetermina hemmx breach jew le tal-ligi. Issa, jekk hemm breach ovvjament hemm degrees varji ta’ breaches. Jigifieri jiena jista’ jkun illi passaport ma hadlux kopja jew hadtlu kopja u ma ccertifikajtux. That is one level of breach. U mbaghad hemm livelli ohra li huma hafna izjed serji. Allura l-konsegwenza ta’ l-att ser ivarja kont il-gravita’ tan-nuqqas. Issa, jekk in-nuqqas huwa mhux partikolarment serju, inti ha taghtih reprimand per ezempju jew taghtih warning jew tghidlu inti ghandek zmien sakemm tara l- affarijiet u nerga’ naghmel visit. Jekk ikunu izjed serji jistghu jwasslu ghal multa. Mhux dejjem, imma jistghu jwasslu ghal multa. Dik hija l-procedura.
Dr. Jason Azzopardi: Mela, stabbilit illi l-FIAU ghandha s-setgha bil-ligi timponi multa f’kaz ta’ ksur tal-ligi.
Xhud: Hekk hu.
Dr. Jason Azzopardi: Fil-kaz tal- Pilatus, naqblu illi l-Pilatus ma giex immultat mill- FIAU?
Xhud: Fi zmieni le u sa fejn naf jiena lanqas wara li tlaqt jiena.
Dr. Jason Azzopardi: Lanqas wara. Pero’ biex inkun fair mieghek, inti tista’ titkellem biss ghal Lulju elfejn u sittax (2016).
Xhud: Iva.
Dr. Jason Azzopardi: Mela r-rapport tal-Pilatus kien Marzu. April, Mejju, Gunju u Lulju inti spiccjat mill-kariga. Inti taf – ghax huwa public domain dan, illi f’Settembru ta’ dik is-sena l-istess FIAU harget letter of clearance. Are you aware of that?
Xhud: Rajtha fil-media.
Dr. Jason Azzopardi: Rajtha fil-media. X’ghidt meta qrajtha fil-media lilek innifsek?
Xhud: Biex inkun car u korrett, jigifieri jiena ftit qabel ma tlaqt, kont iltqajt mac- Chairman tal-bank illi kien ha . . .
Dr. Jason Azzopardi: Ali Sadr jigifieri? Xhud: Ali Sadr.
Dr. Jason Azzopardi: Yes, yes, yes, yes.
Xhud: Li ma kienx l-ewwel darba li ltqajt mieghu ghax l-ewwel li ltqajt mieghu meta hareg ir-rapport u hu rrifjuta l- konkluzjonijiet tieghu u qabbad ukoll ditti privati biex jaghmlu audit biex hu jista’ jkun – jista’ jigi lura ghand l-FIAU jghid li l-konkluzjonijiet ta’ l-FIAU ma kienux korretti bhal ma kellu kull dritt illi jaghmel, kienet l-ewwel darba li qatt gratilna, ghax kemm hrigna multi fiz-zmien tieghi l-ebda wahda qatt ma giet appellata. Imma kienet l-ewwel darba illi xi hadd deher illi ma kienx qed jaqbel mal-konkluzjonijiet ta’ l-FIAU, li hija haga li tista’ tigri – hija haga kwazi normali llum il-gurnata. Pero’ d-differenza f’dan il-kaz kien illi l- konkluzjonijiet ta’ l-Ispetturi marru hemm hekk ghax jiena ma mortx on site – jigifieri jiena kienu jmorru on site u ghamlu perjodu twil – minghalija ghamlu kwazi ghaxart (10)
ijiem go l-ufficini ta’ Pilatus Bank u kull darba li jigu lura l- ufficcju kienu jirrapurtawli illi qed jitolbu certa informazzjoni u din l-informazzjoni ma kienetx qed tinghatalhom. U ha niccara – jigifieri informazzjoni li l-bank suppost kellu bhala due deligence.
Dr. Jason Azzopardi: Yes.
Xhud: Ok? Fuq il-klijenti tieghu. U dan ma kienx qed jigborhom, jidher. Pero’ huma kienu qed jinsistu mal-persuna li minn naha ta’ Pilatus bank kienet qieghda tmexxi dan il-process minn naha tal-bank u din il-persuna baqghet tghidilhom li din l-informazzjoni ma ghandhomx. Allura l-konkluzjoni tar- rapport kienet illi kien hemm nuqqasijiet kbar, kien hemm gaps fid-dokumentazzjoni li l-bank suppost kellu. U l-bank inaghta hafna opportunitajiet biex dik l-informazzjoni nigborha. Ftit qabel ma rrizenjajt u c-Chairman tal-bank ma kienx jaf li kont ha nirrizenja, imma ftit qabel ma rrizenjajt kelli laqgha mac-Chairman tal-bank, kellu jattendi d-deputy director u ma setax jew gara xi haga u ma attendiex, allura kont jiena biss mieghu, imma hallejt nota – meeting note, fejn jiena smajt dak li kellu xi jghid. Hu baqa’ jinsisti illi ma qabilx mal-konkluzjonijiet ta’ dak ir-rapport u jiena tghajtu commitment li jekk hemm bzonn nergghu naghmlu an on site visit biex jekk hu tant hu konvint illi ahna ma rajniex kollox, nergghu nigu gurnata ohra u naraw dawk id- dokumenti li b’xi mod jew iehor ma nghatawx. Allura hu beda jwahhal fl-impjegati tieghu li ma tawniex id-data kollha u jiena nemmen hafna li istituzzjoni pubblika it should give the benefit of the doubt. Ovvjament il- konkluzjonijiet ma hassejtx li ghandhom qatt jithasru, jigifieri l-konkluzjoni inizzjali kellha tibqa’ pero’ jekk hemm informazzjoni li kienet gol-bank li ahna, l-FIAU dak iz-zmien ma ratx, xorta l-FIAU kellha l-obbligu li tmur terga’ tara u tifhem x’hemm u x’ma hemmx li seta’ anke jekk ma inghatax din l-informazzjoni.
Dr. Jason Azzopardi: Waqt li kont qed twiegeb issa uzjat il-frazi nuqqasijiet kbar. Mela, stabbilit illi l-Pilatus kellu nuqqasijiet kbar u ntabu nuqqasijiet kbar . . . .
Xhud: Le, jiena ghidt ikun hemm jew nuqqasijiet zaghar jew nuqqasijiet kbar.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, f’dan il-kaz tal-Pilatus ma kienux nuqqasijiet zaghar.
Xhud: Ma kienx nuqqasijiet zaghar, ma kienx l-uniku bank li kellu nuqqasijiet serji. Jigifieri ma kienx l-uniku istituzzjoni finanzjarja imma fil-kaz ta’ Pilatus ma kienux minimi le.
Dr. Jason Azzopardi: Ma kienux minimi. Xhud: Kienu serji.
Dr. Jason Azzopardi: Sewwa.
Xhud: Partikolarment fuq source of funds tal-klijenti taghhom jekk niftakar sew.
Imh. J. Said Pullicino: Imma Dr. Azzopardi qed iwassal ghall-konkluzjoni, jigifieri huwa possibbli illi ftit wara illi inti kellek dawn il- meetings, is-successur tieghek sab raguni bizzejjed biex jghid li issa l-bank huwa regolari?
Xhud: Jiena nahseb li huwa possibbli jekk dawn id-dokumenti tfaccaw.
Imh. J. Said Pullicino: Ehe.
Xhud: In the mean time. Issa, jista’ jkun illi avolja tlabna – ma nafx, hames (5), sitt (6) darbiet ghad-dokumenti u ma nghatawx, kienu go xi file iehor u mbaghad hargu iktar tard jew fil- perjodu bejn l-ewwel visit u t-tieni visit intbaghtu minnghand il-klijenti, jigifieri din tigri. Jigifieri inti jkollok on site visit u jkollok gaps. B’xi mod jew iehor il-klijenti jibghatulek id-dokumenti in the mean time u f’daqqa wahda l-file jintela’ dokumenti. Jigifieri jew hekk – jigifieri nahseb dawk huma z-zewg (2) obtzjonijiet. Iz-zewg (2) sitwazzjonijiet li setghu graw. Jew imbaghad l-FIAU kienet influwenzata. Imma nahseb iktar – l-opinjoni tieghi jew l- ewwel kaz jew it-tieni kaz. Jigifieri jew ma kienx hemm l- informazzjoni u b’xi mod jew iehor gabuha jew l-
informazzjoni kienet x’imkien iehor u l-persuna ma kienetx taf.
Dr. Jason Azzopardi: Issa, s-successur tieghek ikun jista’ jghidilna. Xhud: Mhux hekk. Mija fil-mija.
Dr. Jason Azzopardi: Pero’ huwa fatt illi l-Pilatus ma giex immultat mill- FIAU. Sa fejn taf inti, sakemm kont hemm hekk inti.
Xhud: Sa fejn naf jien. Dr. Jason Azzopardi: Yes.
Xhud: Sakemm kont hemm jiena ma setax gie mmultat ghax il- process kien ghadu mhux lest.
Dr. Jason Azzopardi: Kien ghadu mhux lest.
Xhud: Konna ha naghmlu a second visit, jigifieri . . .
Dr. Jason Azzopardi: Issa allura s-successur tieghek jghidilna fuq is-second visit.
Xhud: Ezatt.
Dr. Jason Azzopardi: Sur Galdes, il-ligi tal-money laundering, Kap. 373, hemm artiklu Sinjuri Mhallfin, l-Art. 30(c) sub inciz hamsa li jaqra hekk – u xtaq nistaqsik jekk dan li ha naqralek kienx applikabbli.
Xhud: Nista’ nara l-ligi?
Dr. Jason Azzopardi: The Police shall, upon request and in a timely manner, – trid ?
Xhud: Le, le ghandi kopja tal-ligi.
Dr. Jason Azzopardi: The Police shall – ara t-30(c) sub paragraph 5 Sur Galdes. Page thirty one (31) tal-Ligi. Verzjoni bl-Ingliz ghandi hawn quddiemi. At the very bottom. The Police shall, upon reuqest and in a timely manner, inform the Unit on the use made of information provided by the Unit under this article and on the outcome of any investigations carried out pursuant to the information provided. Sakemm domt hemm hekk inti, April iltqajt mas-sur Cassar u tghajtu r- rapport jew tghajtu l-informazzjoni illi tghajtu. Sakemm gejt biex tispicca, mela ghaddew kwazi, kwazi tliet (3) xhur, Mejju, Gunju, Lulju, dan il-proviso sa fejn taf inti sehh?
Xhud: Le.
Dr. Jason Azzopardi: Le.
Xhud: Ma kienetx tkun normali kienu tghawna l-feedback within three (3) months.
Dr. Jason Azzopardi: Within three (3) months.
Xhud: Normalment kienu jdumu hafna zmien, meta kienet titfacca xi ittra, xi tliet (3) snin wara, nghidu wasal ftit feedback ara.
Dr. Jason Azzopardi: Very good.
Imh. J. Said Pullicino: Pero’ niftakru n-nies involuti eee. Niftakru fin-nies involuti, ghax din il-problema kollha.
Xhud: Le, jigifieri kont inkun sorpriz kieu rcivejna feedback f’dawn it-three (3) months. Ghax investigazzjoni ddum.
Imh. J. Said Pullicino: Le, le, le, naqblu.
Xhud: Jigifieri investigazzjoni ta’ reat finanzjarju jdum hafna izjed minn – ghax inti tkun trid informazzjoni minn barra li hafna drabi ddum.
Imh. J. Said Pullicino: Il-ground work ma tkunux ghamiltuh intom? Xhud: Skuzi?
Imh. J. Said Pullicino: Il-ground work ma tkunux ghamiltuh?
Xhud: F’dan il-kaz kien rapport preliminari allura l-ground work xorta kien ghadu qed isir minn naha ta’ l-FIAU.
Dr. Jason Azzopardi: Sur Galdes, fuq id-domanda tas-sur President. Jien forsi ma fehemtx lili nnifsi jew kontx car bizzejjed, mhux qed nistaqsik jekk sakemm gejt biex tispicca f’Lulju tawkx feedback illi l-investigazzjoni kienet konkluza. Mhux dik kienet id-domanda. Li xtaqt nistaqsik huwa: jekk qalulekx li bdew.
Xhud: Le. Le, le ma kontx mgharraf li bdew jinvestigaw.
Dr. Jason Azzopardi: Dik li qed nistaqsi biss jien. Le. Very good. Issa . . . . Xhud: Kien hemm xi meetings . . .
Dr. Jason Azzopardi: Bejn min? Xhud: Gew . . .
Dr. Jason Azzopardi: Huma min huma?
Xhud: Minghalija gew tlieta (3) minn nies, mill-economic crimes unit . . .
Dr. Jason Azzopardi: Spetturi?
Xhud: Kien hemm dak iz-zmien Supretendent u zewg (2) Spetturi. Dr. Jason Azzopardi: Mela, is-Super huwa Ian Abdilla.
Xhud: Iva.
Dr. Jason Azzopardi: U zewg (2) Spetturi?
Xhud: Zewg (2) Spetturi mill-istess dipartiment.
Dr. Jason Azzopardi: Min huma l-Ispetturi? Ray Aquilina? Antonovitch?
Xhud: Minghalija kien hemm Ray Aquilina zgur u . . . Dr. Jason Azzopardi: U s-sur Antontovitch?
Xhud: u t-tielet wiehed nahseb Antontovitch Muscat. M’inhiex cert.
Dr. Jason Azzopardi: Dawk huma.
Xhud: Imma nahseb dawk it-tlieta (3) gew bl-informazzjoni li kien ghaddielhom nimmagina l-Kummissarju biex l-FIAU tispjega izjed. Kienet normali hafna. Jigifieri jekk ahna nibghatulek rapport, inti l-ewwel haga li taghmel tghid isma, spjegahhuli ftit u ghalfejn u fejn qed tarah is-suspett. Ghalfejn ghaddejtuli? Jigifieri dik kienet prassi normali, process illi kien isir hafna drabi.
Dr. Jason Azzopardi: Haga ovvjament illi tkun ta’ interess u utilita’ ghas- Sinjuri Imhallfin, ovvjament fil-hin opportun illi ssir talba biex il-bord ikun munit b’kopja tal-files bil-minuti li ghamlu s-sinjuri Aquilina u Antonovitch ghax ghandi nifhem li ha jkun hemm affarijiet ta’ interess ghas-Sinjuriji Taghkom, fejn kienu u fejn waslu u x’ghamlu fl-investigazzjonijiet u jekk kienx hemm xi hadd illi waqqafhom. Sur Galdes, ic- Chairman ta’ l-FIAU, Dr. Grech, l-Avukat Generali, sakemm inti gejt biex tispicca, partikolarment l-ahhar ftit xhur, l- ahhar erba’ (4), sitt (6) xhur, kienx hemm xi drabi fejn talbek informazzjoni jew updating fuq xi investigazzjoni?
Xhud: Nixtieq nirrispondi din bil-maghluq.
Dr. Jason Azzopardi: Issopponejt li ha tirrispondini b’dan il-mod. Hekk hu.
Jiena minn naha tieghi – araw inti Sinjuri Mhallfin.
Imh. M. Mallia: Ha nghidlek, inti ghidtilna illi meta inti lmentajt ma’ l- awtoritajiet dwar in-nuqqas ta’ rizorsi, dwar in-nuqqas ta’ nies, ghall-ewwel kulhadd kien jaqbel mieghek, kellek certa simpatija. Meta mbaghad ergajt ivverifikajt, inti sibt hajt imkahhal u qalulek ma ha jkun hemm xejn minn dan. Ser jieqaf kollox. Hin minnhom imbaghad ghidt illi ma tistax tghid jekk dan kienx by accident jew by design illi l-FIAU thalliet f’din is-sitwazzjoni. Tista’ tamplifika ftit fuqha din? Tahseb illi apposta saret din biex l-FIAU ma jkolliex ir-rizorsi u tinvestiga fejn ghandha tinvestiga?
Xhud: Jiena nista’ naghti opinjoni. Ma nistax nghid fatwalment x’kienet il-motivazzjoni. Imma l-mod kif f’daqqa wahda process li kien miexi waqaf, issorprendietni. It-timing kien
propju meta konna qed naraw dawn il-kazijiet. Jiena – I cannot join the dots, pero’ kienet suspettuza l-affari.
Imh. M. Mallia: Nistghu nkomplu bil-maghluq?
Imh. J. Said Pullicino: L-ahhar domanda biss halli nghalqu l-karti pubbliki. Jigifieri inti dana li qed tghidilna issa huwa forma, kieku pruvat, ta’ pressjoni – pressjoni finanzjarja, ma jaghtikx ir- rizorsi u inti tehel. Apparti din, kien hemm, kemm domt inti, u naf li inti persuna li ma tantx tittollera dan it-tip ta’ digerenza, pero’ kien hemm okkazjonijiet fejn hassejt li kien hemm influwenza mhux xierqa fuq id-dipartiment, fuq l- FIAU, jew le? Kwalunkwe awtorita’, hi min hi.
Xhud: Ara, hemm influwenza diretta u influwenza indiretta. Imh. J. Said Pullicino: Spjega ruhek.
Xhud: Jien ghamilt tmien (8) snin u qatt ma ttollerajt li xi hadd jipprova jinfluwenza l-FIAU la mod u lanqas iehor. Jigifieri darba kien hemm incident fejn Parliamentary Secretary kien baghat – is-segretarja tieghu kien baghat e mail biex jghidli li xi hadd gej ghal interview illi hu kien jaf personalment. Jigifieri dik kienet l-unika okkazzjoni li din il-persuna, lanqas intazlet biex tmur ghat-tieni interview. Biex nipprova naghti spejgazzjoni ta’ kemm konna noqghodu attenti milli nigu nfluwenzati. Jigifieri dan kien l-uniku incident, fejn kien hemm forsi xi attentat ta’ influwenza diretta.
Imh. A. Lofaro: Issa l-indiretta.
Xhud: L-indiretta ma nahsibx illi sa ftit xhur qabel ma tlaqt qatt ma kien hemm attentat imma kien hemm xi zewg (2) incidenti ftit qabel ma rrizenjajt illi lili darsuni.
Imh. A. Lofaro: I see.
Imh. J. Said Pullicino: Issa nkomplu bil-maghluq. Imh. A. Lofaro: Bil-maghluq issa.
Imh. M. Mallia: Il-bord jordna illi l-Awla tigi zgumbrata hlief ghall-avukati u l- membri tal-familja.