Xhieda ta’ Matthew Carbone – 17 ta’ Frar 2020
L-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it-Termini ta’ Referenza ta’ l- Inkjesta Pubblika dwar l- Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.
Seduta miżmuma llum it-Tnejn 17 ta’ Frar 2020, fis-2:20 p.m. fit-Tieni Sular, Awla 20, il-Qorti.
Xhud Matthew Carbone iben George u Monica nee` Vella imwieled il-Pieta` u residenti San Gwann bil-Malti u bil-gurament tieghu jghid :
Chairman Imhallef M Mallia :
Sur Carbone, jekk joghgbok x’ inhu xoghlok illum?
Ix-Xhud :
Illum jiena Head of Government Communications.
Chairman Imhallef M Mallia :
Head of Government Communications; u mit-2013 ‘l hawn x’ kien xoghlok?
Ix-Xhud :
Mela minn 2013 kont Deputy Head of Government Communications u nhtart Head of Government Communications Awwissu li ghadda.
Chairman Imhallef M Mallia :
Awwissu li ghadda.
Imhallef J Said Pullicino :
…
Ix-Xhud :
Sorry?
Imhallef J Said Pullicino :
…
Ix-Xhud :
Yes, minflok ..
Imhallef A Lofaro :
Mela Awwissu 2019
Ix-Xhud :
Yes.
Chairman Imhallef M Mallia :
Inti kellek xi xoghol iehor minbarra dan ix-xoghol ta’ l-impjieg tal-gvern?
Ix-Xhud :
F’ dan il-perjodu? F’ dan il-perjodu
Imhallef A Lofaro :
Ehe bejn 2013 u 2019.
Chairman Imhallef M Mallia :
Fl-istess perjodu.
Ix-Xhud :
Le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Voldieri inti kont full time f’ dan ix-xoghol li ghadek kemm semmejt.
Ix-Xhud :
Iva.
Imhallef A Lofaro :
Ma kontx tahdem f’ xi Ministru?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
Fi zmien, fi zmien ahna konna smajna, this public knowledge illi l-assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia kien konness ma’ xi fuel smuggling. Kienet giet rapporta fil-gazzetti, saru xi hafna spekolazzjonijiet u x’ naf jien fuqha din;
inti kellek xi rwol fiha din ix-xnija illi l-assassinju kien marbut ma’ dan il-fuel smuggling?
Ix-Xhud :
L-ewwel haga jekk tippermettuli nixtieq naghmel statement biex anke ikun on the record; jiena onestament dwar is-sinjura Caruana Galizia u l- investigazzjonijiet relatati naf dak illi hemm fid-dominium pubbliku. Jigifieri rcivejt it-tahrika li kienet ftit vaga, pero` intlabt naghmel ix-xhieda tieghi fuq il-fatti u jigifieri l-fatti huma dawk li hemm fid-dominium pubbliku. Jigifieri ghalhekk per ezempju ..
Chairman Imhallef M Mallia :
All right, mela bhala Head of Communications, bhala Head of Communications tal-gvern ..
Imhallef A Lofaro :
Issa, u qabel kont Deputy
Chairman Imhallef M Mallia :
U qabel kont Deputy, u l-ufficcju tieghek qieghed Kastilja nimmagina hux?
Ix-Xhud :
Kastilja yes.
Chairman Imhallef M Mallia :
Kastilja. Inti din in-narrattiva taf biha.
Ix-Xhud :
Yes
Chairman Imhallef M Mallia :
Din in-narrattiva taf biha.
Ix-Xhud :
Yes, qieghda fid-dominium pubbliku
Chairman Imhallef M Mallia :
Qieghda fud-dominium pubbliku. Issa nerga’ nghidlek, inti kellek xi rwol fiha din? Kellek ..
Ix-Xhud :
Assolutament li le; assolutament li le, u rajtha fil-gurnali.
Ix-Xhud :
Rajtha fil-gurnali.
Imhallef A Lofaro :
Ma kienx hemm xi gurnalisti li forsi kellmuk dwarha din?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
Hadd? L-ebda gurnalist ma kien kellmek?
Ix-Xhud :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa kont tkun involut fid-dikjarazzjonijiet illi kienu johorgu mid-Dipartiment
– minn Kastilja dwar dan is-suggett, dwar Daphne Caruana Galizia?
Ix-Xhud :
Skont liema; ovvjament ahna ghandna ufficcju, pero` b’ mod generali ghandna tigi l-ahbar u ahna nikkomunikawha.
Chairman Imhallef M Mallia :
Intom ma tohorgux statements?
Ix-Xhud :
Nohorgu statements ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Tohorgu statements.
Ix-Xhud :
Yes yes. Jigifieri le le, jigifieri li rrid nghid li ahna ma nkunux involuti fil- laqghat fil-…, Ahna nintalbu nikkomunikaw xi haga.
Chairman Imhallef M Mallia :
Ma tkunx parti fid-diskussjonijiet li ..
Ix-Xhud :
Skont liema diskussjonijiet.
Chairman Imhallef M Mallia :
Le; diskussjonijiet qabel ma ssir l-istatement
Ix-Xhud :
B’ rabta mas-sinjura Caruana Galizia?
Chairman Imhallef M Mallia :
Ahna dan li jinteressana issa hu.
Imhallef A Lofaro :
Ehe.
Ix-Xhud :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
No.
Imhallef A Lofaro :
Allura min jghaddihulek il-messagg?
Ix-Xhud :
Jiena sa.., kif ghedtilkom, sa qabel Awwissu 2019 ..
Imhallef A Lofaro :
Kont Deputy.
Ix-Xhud :
..kont Deputy u allura kelli l-kap tieghi fl-ufficcju tal-komunikazzjoni. Wara Awwissu tas-sena l-ohra ovvjament jiena nikkomunika mal-Prim Ministru meta he wants to go public fuq xi haga.
Chairman Imhallef M Mallia :
Nghid sew li l-kap tieghek dak iz-zmien kien Kurt?
Ix-Xhud :
Qabel Awwissu 2019 iva. Kurt Farrugia.
Chairman Imhallef M Mallia :
Kien Kurt Farrugia.
Ix-Xhud :
Yes.
Chairman Imhallef M Mallia :
Xoghlok fil-communications kont involut ma’ gurnalisti barranin?
Ix-Xhud :
Gie li kelli iva kemm gurnalisiti barranin li jibaghtulna d-domandi u anke f’ okkazjonijiet izolati hafna iltqajt ma’ xi gurnalisti barranin meta kienu Malta u talbu li jiltaqghu ma’ xi hadd to have an informal chat.
Imhallef A Lofaro :
Dwar l-assassinju kien hemm laqghat ma’ gurnalisti?
Ix-Xhud :
Il-punt ta’ l-assassinju kien iqum. Huma kienu iktar interessati fuq is- sitwazzjoni generali li kienu qed jaraw; il-protesti, ir-rule of law u dawn l- affarijiet; allura kienu.., qatt ma kont involut f’ xi intervista jew-.., pero` they you used to ask for an informal chat u jien kont immur niehu kafe` maghhom.
Imhallef A Lofaro :
Per ezemju delegati tal-Council of Europe ta’ l-Unjoni Ewropea?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
Imma nafu li gew Malta dawn.
Ix-Xhud :
Yes, imma ma iltaqghux mieghi.
Chairman Imhallef M Mallia :
It-Truth Project qatt smajt bih? Truth Project.
Ix-Xhud :
Le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Eh?
Ix-Xhud :
Jidhirli gie li smajt bih pero` qed jisfuggili x’ inhu u x’ kien.
Chairman Imhallef M Mallia :
The Truth Project.
Ix-Xhud :
No
Chairman Imhallef M Mallia :
Qatt smajt bih?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
Sema’ bih imma ma jafx ..
Ix-Xhud :
Smajt bih pero`..
Chairman Imhallef M Mallia :
Smajt bih; smajt bih. Taf min kien hemm wara dan il-progett?
Ix-Xhud :
Huwa l-istess haga bhal the Daphne project? Ma nafx. Jigifieri fejn kien hemm il-media houses internazzjonali li ngabru flimkien bhala consortium …
Chairman Imhallef M Mallia :
Le le. Jigifieri dan it-Truth Project smajt bih pero` ma taf xejn fuqu.
Ix-Xhud :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
Eh?
Ix-Xhud :
No xejn.
Chairman Imhallef M Mallia :
Sewwa. Meta kienet tidhol talba ghall-informazzjoni taht il-freedom information act inti tkun involut biex taghtiha dik l-informazzjoni jew le?
Ix-Xhud :
Mela, il-gvern ghandu freedom of information unit. Gie li kont inkun ikkonsultat dwar id-domanda li tkun dahlet. Ghaliex ovvjament freedom of information tista’ tidhol anke minn chat ta’ team privat jigifieri. Imma fejn kien ikun hemm xi domanda partikolari minn media house gie li kont inkun ikkonsultat; mhux dejjem, ghaliex huwa hemm unit specifiku.
Chairman Imhallef M Mallia :
Min kien jiddeciedi fuqhom finalment?
Ix-Xhud :
Ma nafx min jiehu d-decizjoni finali. Naf li hemm unit anke through ic-civil pero` I wouldn’t know who would take the final decision fuq l-FOIs. Meta kienu jigu ghandi jien kont naghti l-fehma tieghi fuq il-kontenut ta’ dik id- domanda.
Chairman Imhallef M Mallia :
Inti, il-fehma tieghek fuq il-kontenut tad-domanda; dejjem kont tirrispondihom dawk id-domandi jew ..?
Ix-Xhud :
Le, skont ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Jekk le, jekk ma kontx tirrispondihom, dan id-decizjoni kont tehodha inti jew is-superjuri tieghek?
Ix-Xhud :
Il-parir li konna naghtu kien ikun ibbazat ovvjament fuq il-ligi. Jigifieri niehdu anke l-pariri legali taghna. Hafna mid-domandi wkoll kienu jkunu diga` mistoqsija lilna b’ mod iehor; jigifieri l-ewwel tasal domanda through the normal channels lilna dirett. Jekk ma jkunx hemm it-twegiba mbaghad hafna drabi l-gurnalisiti jirrikorru kif inhu dritt taghhom ghal freedom of information.
Chairman Imhallef M Mallia :
Imma fl-ahhar minn l-ahhar min kien jehodha d-decizjoni jekk dik l- informazzjoni ghandhiex tohrog jew le?
Ix-Xhud :
Fuq freedom of information?
Chairman Imhallef M Mallia :
Fuq taht il-freedom of information act.
Ix-Xhud :
Le, id-decizjoni tkun sa fejn naf jien mill-freedom of information unit. Jiena bhala .., ghaliex it is not directly media related. Gie li tkun hemm il-media li tistaqsi; le le, imma jigifieri it can be anyone. Meta kien ikun hemm il-media jien kont nghidilhom isma’ dik diga` wegibniha. Jew dik, isma’ hemm- .., konna naghtu l-fehma taghna u jew meta mhux ha inwiegbu jien koni nghid isma’ intom tafu iktar minni pero` gie li rajna l-ligi u ghall-argument affarijiet b’ rabta mal-Kabinett ma ghandhomx jigu per ezempju imwiegba.
Imhallef A Lofaro :
Taraw il-ligi ma’ l-Avukat Generali nimmagina. Ma’ l-avukati minn l-ufficcju ta’ l-AG, le?
Ix-Xhud :
Konna niehdu parir iva.
Imhallef A Lofaro :
Ehe. Imbaghad tigi discussed at Cabinet level? Jekk tista’ twiegeb.
Ix-Xhud :
No no, I don’t know believe ..
Imhallef A Lofaro :
No.
Ix-Xhud :
Cabinet cabinet, I am not preview to cabinet, pero` no I don’t think it goes to Cabinett, its something …
Imhallef A Lofaro :
Higher level. But a higher level.
Ix-Xhud :
Higher level tal-Cabinet?
Imhallef A Lofaro :
Le, le le. Inti ghedt ma kienx jiddeciedi Cabinet; mela min kien jiehu d- decizjoni finali?
Ix-Xhud :
Ic-civil ghandu FOI unit fejn hemmhekk jidhlu l-freedom of information requests. Hemm drabi illi they proceed bl-informazzjoni li jkollhom ghax ikunu technical questions or iktar marbutin max-xoghol tac-civil. Fejn ikun hemm affarijiet illi huma jafu li huma iktar political, in the political domain u dawn l-affarijiet jitolbu parir minn ghandna; u ahna intuhom x’ nahsbu ahna li….
Imhallef A Lofaro :
Wara li tkunu kellimtu l-avukati ta’ l-AG.
Ix-Xhud :
Mhux dejjem, mhux dejjem.
Imhallef A Lofaro :
Mhux dejjem.
Ix-Xhud :
Meta per ezempju mhux ser inwiegbu ovvjament trid tikkwota parti mil-ligi biex ma twegibx, u hemmhekk ovvjament ikollna niehdu parir. Pero` minhiex aware b’ xi FOI request specifika fuq l-investigazzjonijiet tas-sinjura Caruana Galizia.
Chairman Imhallef M Mallia :
Meta tkunu ser taghmlu xi statement u tohorgu inviti lil Media Houses, dawn l-inviti kienu johorgu l-istess ghal kulhadd jew kien hemm xi media houses illi ma kontux tistednuhom?
Ix-Xhud :
Le, kull meta jkun hemm invit johrog ghal kulhadd. Johrog through DOI. Jigifieri ahna li naghmlu hija illi ninformaw lid-Dipartiment ta’ l- informazzjoni li fit-tali hin ser ikun hemm dan it-tali statement f’ dan it-tali post u johrog ghal kulhadd. Li kien hemm fid-dominium pubbliku huwa ta’ kaz minnhom fix-xahrejn ta’ l-ahhar tas-sena fejn il-Prim Ministru kull meta kien qed jigi ghax-xoghol f’ Kastilja kien qed isib il-gurnalisti barra u kien qed ikellimhom hemmhekk. Hemmhekk ma kienx hemm lok ta’ press call. Kuljum kien idahhalhom u jkellimhom. Fil-fatt kien akkuzat li kien qed jitkellem wisq. Jigifieri that was .. jigifieri bhala procedura ahna nohorgu media calls mid-
DOI. Naf li darba kien hemm kaz fejn intqal li ahna tkellimna ma’ xi media houses u mhux ma’ ohrajn; li jista’ ikun gara huwa li ahna ghall-argument cempilna u ghednielhom – isma’ il-Prim Ministru llum ser ghid xi haga. Pero` the media calls kwazi johorgu dejjem ghal kulhadd hlief meta ovvjament issib il-gurnalisti barra Kastilja u jaghzel jew ma jaghzilx illi jitkellem maghhom.
Imhallef A Lofaro :
Issa meta ghedtilna ‘johorgu ghal kulhadd’, ahna hawnhekk smajna li kien hemm gurnalisti li intqalilhom – le ma ghandkomx it-tag bhala gurnalist rikonoxxut mid-DOI, allura minthomx ..
Ix-Xhud :
F’ liema okkazjoni?
Imhallef A Lofaro :
Jekk tafx bihom please dawn. Intom lil min tirrikonoxxu bhala gurnalist? Jien nista’ nigi u nghidilkom per ezempju – jien gurnalista?
Ix-Xhud :
Mela l-gurnalisti llum ahna ghandna relazzjoni personali maghhom, so prattikament lanqas ..
Imhallef A Lofaro :
Imma lili ma tafnix inti per ezempju..
Ix-Xhud :
Le le; jigifieri fuq bazi regolari kull meta jkollna media call, sal-gimgha l-ohra stess, qatt ma tlabna ghal press cards. Jigifieri hemm il-gurnalisti. L-iktar l- iktar ikun hemm wicc li ma naghrafx nghidu mill-media house jew lil min qed tirrapprezenta, u kulhadd tela’ jigifieri. Jigifieri jekk hemm..; jigifieri I don’t remember an occasion fejn ghedna lil xi hadd ghax ma ghandekx il-press card ma titlax.
Imhallef A Lofaro :
Per ezempju f’ ta’ The Shift tirrikonoxxuhom?
Ix-Xhud :
Mela d-Dipartiment ta’ l-Informazzjoni li jiehu dawn id-decizjonijiet ..
Imhallef A Lofaro :
Ghax semmejtulek jien.
Ix-Xhud :
Yes yes; hareg stqarrija fuq dak il-punt. Id-Dipartiment ta’ l-Informazzjoni ma johrog ebda press card; johrog access card, ghaliex?
Imhallef A Lofaro :
Access card.
Ix-Xhud :
Ghas-semplici raguni illi d-Dipartiment ta’ l-Informazzjoni ghandu l-jedd illi johrog permess biex inti tattendi events tal-gvern. Jekk il-.., u din ukoll kienet parti sa fejn naf jien mir-riforma tal-media law media ..
Imhallef A Lofaro :
Kien hemm tibdil fil-ligi, ezatt.
Ix-Xhud :
Exactly. Illi l-press cards nifhem li fil-futur jew ghaddej il-process li jibdew johorgu minn gurnalisti stess, mil-lista tal-gurnalisti. Id-DOI johrog access cards ghaliex id-DOI johrog affarijiet ghal gvern. Hemm il-mod kif tapplika, hemm il-procedura tad-Dipartiment illi tapplika ghal dik l-access card u ..
Imhallef A Lofaro :
Issa jekk jiena ghandi l-card li jiena rikonoxxuta internazzjonalment bhala gurnalista, hemm bzonn napplika mad-DOI wkoll? X inhi l-prassi jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
Il-prassi hi li idealment ikollok l-access card ghall-events tal-gvern. Pero` jiena ma jidhirlix illi waqqafna.., I stand to be corrected, pero` ma jidhirlix li waqqafna li ..
Imhallef A Lofaro :
Ghax ghandna xhieda li ehe .
Ix-Xhud :
…. li waqqafna gurnalisti milli jidhlu ghal press conference ..
Imhallef A Lofaro :
Mhux waqqaftu; ma tinformawhomx per ezempju..
Ix-Xhud :
Imma dika haga li intqalet fis-seduta li ghaddiet milli qrajt mill-media. Il-press coverages huma kollha online. Jigifieri ..
Imhallef A Lofaro :
Dak li jkun – ikun irid jaghmel id-domandi, mhux online hux! Mhux hekk?
Ix-Xhud :
No no. Intqal, il-press coverages jigifieri intqal li ghaliex hi ma ghandhiex l- access card; sa fejn qrajt jien fuq il-media u mis-seduta li ghaddiet. Ghax hi ma ghandhiex l-access card ma tircivex il-coverages li ha jkunu ser isiru dak inhar. Il-coverages li ha jkunu ser isiru dak inhar huma online, huma pubblici, u jkunu online ..
Imhallef A Lofaro :
Imma lil ta’ l-Independent, u lil tat-Times, lil tan-Nazzjon, lil ta’ l-Orizzont tghidulhom. Lil tax-Shift ghaliex le?
Ix-Xhud :
Jekk id-Dipartiment …, jiena ma nibghat l-ebda email lil Media Houses. Id- Dipartiment ta’ l-Informazzjoni li huwa Dipartiment tac-civil, id-Dipartiment ta’ l-Informazzjoni ghandu kull min huwa registrat bl-access card, sa fejn naf jien, u nahseb li l-maining list hija ibbazata fuq dik. Pero` qatt ma kienu..qatt ma kienu mcahhda. Ghax l-ewwel semmejt li kien hemm xi hadd li ghax ma kellux il-press card. Jen ma nafx okkazjoni fejn kien hemm xi gurnalisti ta’ Shift News u ma dahlux ghal press conference.
Imhallef A Lofaro :
Pero` ma ccemplulhomx u tghidulhom. Ghaliex ma humiex registrat mad-DOI hux hekk?, u ma ghandhomx l-access card.
Ix-Xhud :
Allahares noqghod incempel ghax news rooms! Jigifieri ahna johorgu through DOI.
Imhallef A Lofaro :
Id-DOI ma jghidulhomx hux? As far as you know.
Ix-Xhud :
I wouldn’t know. I wouldn’t know, jigifieri dak ..
Imhallef A Lofaro :
Fil-kaz intellghu lil xi hadd mid-DOI mela.
Ix-Xhud :
Imma naf li harget spjegazzjoni last week fuq din ta’ l-access card.
Chairman Imhallef M Mallia :
Qatt iddiskutejtu l-konnessjoni ta’ Yorgen Fenech ma’ 17 Black fl-ufficcju? U jekk inhuwa iva ma’ min iddiskutejtu?
Imhallef A Lofaro :
U x ikkonkludejtu?
Chairman Imhallef M Mallia :
U x’ ikkonkludejtu?
Ix-Xhud :
Jiena onestament nerga’ nghid jiena naf l-affarijiet li hemm pubblici. Jigifieri kien hemm r-rapporti li 17 Black hija ta’ Yorgen Fenech..
Imhallef A Lofaro :
Qatt ma giet diskussa din?
Ix-Xhud :
That’s what I know.
Imhallef A Lofaro :
Qatt ma giet diskussa, ma’ hadd.
Ix-Xhud :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
Jew kont prezenti f’ xi diskussjoni li setghet saret ma’ xi Ministru jew fl-OPM jew fl-ufficcju ta’ Keith Schembri?
Ix-Xhud :
Assolutament le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Eh?
Ix-Xhud :
Assolutament le.
Imhallef A Lofaro :
Per ezempju Yorgen Fenech kien ikun Kastilja regolarment? U jekk iva fejn kont tarah?
Ix-Xhud :
L-ewwel haga jiena nahdem fit-tielet sular ta’ Kastilja u allura ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Tghidlix li hemm ir-raba’ sular ukoll Kastilja!!
Dr Therese Comodini Cachia :
Jidher li iva.
Ix-Xhud :
Mela jien nahdem fit-tielet sular. Jigifieri l-ufficcju tal-komonikazzjoni qieghed fit-tielet sular; fejn hemm biss l-ufficcju tal-komunikazzjoni. Il- kumplament ta’ segretarjat, jigifieri l-Prim Ministru and u s-segretarjat ..
Imhallef A Lofaro :
Is-Sur Schembri..
Ix-Xhud :
..qieghed fit-tieni sular. Jigifieri jien ..
Imhallef A Lofaro :
Qatt rajtu pero` Kastilja?
Ix-Xhud :
Jiena ..
Imhallef A Lofaro :
Fosi inti u tiela’ it-tarag; inti u niezel ..
Ix-Xhud :
Mela jien personalment qatt ma rajtu, le.
Imhallef A Lofaro :
Qatt ma rajtu inti.
Ix-Xhud :
Le.
Imhallef A Lofaro :
Ghax qalulna li kien ikun hemm fuq bazi regolari hafna.
Ix-Xhud :
Jiena qatt ma rajtu; pero` rrid nghid ukoll li jiena since when.. jigifieri jiena minhiex, minhiex la preview u lanqas li noqghod nigi hawnhekk u nghidilkom rajt lil dak diehel f’ dak l-ufficcju; rajt lil ohra diehla f’ dak l-ufficcju; kien hemm dak qed ikellem lil dak….
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri ma tridx tghidilna.
Imhallef A Lofaro :
Jekk ma tafx ma tafx, jekk qatt ma rajtu; inti tinsiex, infakkrek li qieghed bil- gurament. Per ezempju jekk jiena l-qorti nara lill-Prim Imhallef – narah, ghax inkun il-qorti; ma jfissirx li gie jaghmel xi hazina! Imma jiena rajtu, per ezempju. That is all that we are asking you.
Ix-Xhud :
Mela diga` wegibt li le.
Imhallef A Lofaro :
Qatt ma rajtu.
Ix-Xhud :
Jiena qatt ma rajtu.
Imhallef A Lofaro :
Grazzi. Ok.
Imhallef J Said Pullicino :
Tafu jigifieri? Tafu?
Ix-Xhud :
No. Qatt ma kellimtu f’ hajti.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri jekk tarah ma tgharfux.
Ix-Xhud :
Issa nafu ghax kien hemm hafna ritratti tieghu;
Imhallef J Said Pullicino :
..
Ix-Xhud :
Imma qabel le.
Imhallef A Lofaro :
Pero` inti kont tinzel hafna fl-ufficcju per ezempju tas-Sur Keith Schembri?
Ix-Xhud :
Jiena kont ninzel biss meta jitolbuni biex b’ rabta ma’ xoghol ninzel hdejhom biex jikkomunikaw xi haga.
Imhallef A Lofaro :
U meta inzilt ..
Ix-Xhud :
Jiena qatt ma rajtu.
Imhallef A Lofaro :
Qatt ma rajtu lil Yorgen Fenech.
Ix-Xhud :
No.
Chairman Imhallef M Mallia :
Fis-sular fejn kont tahdem inti fit-tielet sular, hemmhekk fejn kien hemm l- ufficcju ta Kurt Farrugia wkoll allura hux hekk?
Ix-Xhud :
U nahdmu flimkien iva; dak kien l-ufficcju tal-komunikazzjoni iva.
Imhallef A Lofaro :
Intom kellkom l-istess ufficcju jew ufficini separati kontu?
Ix-Xhud :
Ghamilna zmien fl-istess ufficcju u ghamilna zmien le ghax ..
Imhallef A Lofaro :
U ghandkom l-istaff, is-supporting staff nimmagina taghkom, le?
Ix-Xhud :
Mhux hafna; m’ hemmx nies ohrajn…
Imhallef A Lofaro :
Imma xi hadd irid jghinek, mhux hekk?
Ix-Xhud :
Ezatt.
Chairman Imhallef M Mallia :
Hemmhekk bhala access ghat-tielet sular trid tghaddi mit-tarag jew ghandek il-lift li jmur direttament f’ dak is-sular?
Ix-Xhud :
Bil-lift direttament ghat-tielet sular.
Chairman Imhallef M Mallia :
Bil-lift direttament ghal dak is-sular.
Imhallef A Lofaro :
Pero` l-lift jieqaf fis-sulari l-ohrajn ukoll; hux hekk? Il-lift li titla’ bih inti jieqaf fl-ewwel u fit-tieni sular?
Ix-Xhud :
Jieqaf fl-ewwel sular ..
Imhallef A Lofaro :
Jew fit-tieni; fit-tieni jien li jinteressani
Ix-Xhud :
Le fit-tieni sular ghandek bzonn a card bil-lift biex titla’ fit-tieni sular for security reasons
Imhallef A Lofaro :
Allua jekk imur it-tieni sular irrid card specjali.
Ix-Xhud :
L-imjegati.
Imhallef A Lofaro :
Li inti ma ghandekx.
Ix-Xhud :
Ghandi
Imhallef A Lofaro :
Ghandek.
Ix-Xhud :
Ghandi biex meta jibaghtu ghalija biex nikkomunikaw xi haga ninzel isfel hdejhom.
Imhallef A Lofaro :
Pero` biex titla’ l-ufficcju tieghek ma tuzax dak il-lift li jiehdok it-tieni sular.
Ix-Xhud :
Tista’ ukoll.
Imhallef A Lofaro :
Pero` inti normalment ma tuzahx. Ghax kont ser nistaqsik allura lanqas fil-lift? Imma inti ghedtilna bil-gurament li qatt u qatt u qatt ma rajtu.
Ix-Xhud :
Le.
Imhallef A Lofaro :
Ok.
Ix-Xhud :
U ghedtilkom ukoll li lanqas kont ngharfu sa ftit xhur ilu
Chairman Imhallef M Mallia :
Qatt iddiskutejt rapporti ta’ l-FIAU f’ dak l-ufficcju fejn kontu qeghdin intom jew inkella fit-tieni sular ma’ xi Ministru jew inkella ma’ xi ufficjal vicin l- ufficcju tal-Prim Ministru?
Ix-Xhud :
Mill-gdid le. Jiena kont biss nigi involut meta ha nohorgu xi public statement.
Imhallef A Lofaro :
Mhux fuq policy per ezempju dwar communications; il-qasam tieghek, policy
Ix-Xhud :
Policy dwar comminucations parti mix-xoghol, imma d-domanda kienet fuq FIAU reports …
Imhallef A Lofaro :
Le naf; imma issa qed insaqsik din ukoll.
Ix-Xhud :
Policy dwar communication
Imhallef A Lofaro :
Il-policy ..
Ix-Xhud :
Jigifieri l-istruttura b’ liema ha nahdmu..?
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu.
Ix-Xhud :
Yes yes.
Imhallef A Lofaro :
Fuq hekk kont titkellem ukoll, mhux ovvja?
Ix-Xhud :
Yes.
Chairman Imhallef M Mallia :
Ara, fix-xhieda tieghek li tajt fl-inkjesta ta’ l-Egrant gie kwotat hemmhekk – Mr Carbone says he spoke to Keith Schembri about the way such shameful allegations were bringing down the level of Maltese politics. X’ ghandek xi tghid dwar dan?
Imhallef A Lofaro :
Dan qed jaqralek mir-rapport tal-Magistrat ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Tista’ tghid x’ iddiskutejtu hemmhekk?
Ix-Xhud :
Ma jidhirlix li kont qed nitkellem fuq is-sinjura Caruana Galizia jew fuq l- investigazzjonijiet relatati.
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghal xiex kont qed tirreferi hawnhekk mela?
Ix-Xhud :
Kienet l-inkjesta dwar l-Egrant, u hemmhekk jien kont qed nghid illi kif fil- fatt irrizulta minn l-inkjesta magisterjali, kien hawn min kien qed johloq kanulja ibbazata fuq id-dokumenti foloz kif fil-fatt irrizulta ..
Imhallef A Lofaro :
Dejjem fuq l-Egrant nahseb li qed titkellem.
Ix-Xhud :
Fuq l-Egrant mija fil-mija; ghalhekk ghedtilkom, jigifieri ma nafx, mhix relatata zgur mas-sinjura Caruana Galizia.
Imhallef J Said Pullicino :
Dawn il-fatti meta sirt tafhom inti?
Ix-Xhud :
Skuzani?
Imhallef J Said Pullicino :
Dawn il-fatti li hemm dawn l-allegazzjonijiet foloz etc., meta sirt tafhom? Mill-gazzetti wkoll sirt tafhom?
Ix-Xhud :
L-allegazzjonijiet?
Imhallef J Said Pullicino :
Li kien hemm allegazzjonijiet foloz li jattribwixu .. fatti
Imhallef A Lofaro :
Dokumenti foloz; gidba
Ix-Xhud :
Le, il-konkluzjonijiet kienu diga` hargu.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri dawn sirt tafhom mill-konkluzjonijiet ta’ ..
Ix-Xhud :
Hekk hu. Kelli c-cahda tal-Prim Ministru u noqghod fuqha mija fil-mija, pero` mbaghad l-inkjesta magisterjali uriet dan il-fatt. Imbaghad sussegwentement tlajt nixhed fl-inkjesta.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri inti dak iz-zmien ma kontx rajt.. inti ma kelkex kopja tal- ..
Ix-Xhud :
Diga` ghedta fl-inkjesta; le.
Imhallef J Said Pullicino :
Le all right, qed nistaqsik
Ix-Xhud :
Yes yes.
Imhallef A Lofaro :
Qatt iddiskutejtu l-Panama Papers? Il-Panama Papers.
Ix-Xhud :
Mill-gdid, kont nitkellem fuq il-Panama Papers meta hargu statements pubblici.
Ix-Xhud :
U ma’ min jekk joghgbok kontu tiddiskutu? Ma’ min?
Ix-Xhud :
Mela kif ghedtilkom qabel Awwissu kelli kap illi hu kien jitkellem mal-Prim Ministru fuq …
Imhallef A Lofaro :
Imma nimmagina li kien jinkludik is-Sur Farrugia.
Ix-Xhud :
Mhux f’ hafna laqghat. Jigifieri jekk hemm laqgha fuq x’ ha nghidu fuq din il-
… kif ser nireagixxu ghal din l-istorja ma konniex ninzlu tnejn – tlieta ghand il-Prim Ministru.
Imhallef A Lofaro :
Per ezempju s-Sur Farrugia ma kienx ikun imsiefer? Ma kontx tiehu over inti meta jkun mieghu jew ma jifhlahx?
Ix-Xhud :
Ma jissirx li meta kien ikun imsiefer inqalghet xi haga tal-Panama Papers!
Imhallef A Lofaro :
Possibbli qatt ma inqala’ xejn?
Ix-Xhud :
Affarijiet pubblici, jigifieri meta jien intlabt nghid isma’, ‘intlabt nghid’, intlabt nohorg stqarrija – isma’ ha nichdu din l-allegazzjoni, ha naghmlu ..
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu.
Ix-Xhud :
Hemmhekk yes yes, fair enough; pero` mhux diskussjonijiet fuq per se il- Panama Papers jew affarijiet relatati maghhom.
Imhallef A Lofaro :
Imma tant kienet in the media din talbuha u ghadha sal-lum il-Panama Papers!
Ix-Xhud :
Jigifieri fuq livell politiku titkellem fuq what denials. Titkellem fuq wasal il- hin biex nohorgu denial; jew ..
Imhallef A Lofaro :
Ezatt.
Ix-Xhud :
Yes of course hemmhekk kont involut.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri ….. sa Awwissu dawn id-decizjonijiet u dawn id-diskussjonijiet jekk saru – saru mas-Sur Farrugia.
Ix-Xhud :
Jien ma nafx x’ sar, imma statement ..
Imhallef A Lofaro :
…mieghek ma sarux ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena qed nifhem li inti sa Awwissu kont ghadek tobdi l-ordnijiet li jaghtuk; jigifieri ma kellekx vuci mill-kapitolu.
Ix-Xhud :
Jiena ..
Imhallef J Said Pullicino :
Le, ifhimni ftit. Ghandi nifhem illi s-Sur Farrugia ma kienx hadek ghax kien il-Head tieghek u nahseb li kellu access dirett lejn il-Prim Ministru u lejn the upper…hux hekk? bilfors.
Ix-Xhud :
Konvint li s-Sur Farrugia kien jaghmel dak li naghmel jien illum; jigifieri ..
Imhallef J Said Pullicino :
Biss? Kien jaghmilha biss? Jigifieri meta kien ikun barra jsiefer mal-Prim Ministru u ma’ ohrajn ..
Ix-Xhud :
Anke jien kont insiefer mal-Prim Ministru.
Imhallef A Lofaro :
Imma qatt ma siefer hu u bqajt wara inti? U inti bqajt Kastilja u hu siefer?
Ix-Xhud :
Iva.
Imhallef A Lofaro :
Dak li qed jistaqsik.
Ix-Xhud :
U jekk il-Prim Ministru jkollu bzonn johrog stqarrija f’ dak iz-zmien …
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu, ikollu bzonn lilek.
Ix-Xhud :
Hekk hu; kien ikellimni u jghidli ha nikkomunikaw dan il-messagg.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri inti qed tghid, ifhimni ftit, li jekk jigi s-Sur Farrugia flokok hawn ha jirrispondina l-istess bhalek li hu ma kien jaghmel xejn hlief li ordnijiet …, ghax din hi r-risposta hux tieghek!
Ix-Xhud :
Jien mhux qed nghidlek li ma ghamel xejn. Jien kont qed nghidlek illi ahna nkunu involuti meta ahna ha naslu biex nikkomunikaw xi haga.
Imhallef J Said Pullicino :
U inti tghid li s-Sur Farrugia wkoll hekk kienet il-pozizzjoni tieghu. S’ hemmhekk kien jasal.
Ix-Xhud :
Fuq …il-komunikazzjoni yes yes; sa fejn naf jiena ovvjament.
Imhallef J Said Pullicino :
Ghidli ftit daqsxejn is-setup tas-security f’ Kastilja. X’ inhuwa s-setup tas- security f’ Kastilja?
Ix-Xhud :
Is-setup tas-security jigifieri ..; mela, le l-Forzi Armati ta’ Malta jigifieri s- suldati huma l-persuni li jkunu isfel mal-bibien.
Imhallef J Said Pullicino :
Isfel fil-bibien. Il-komplament?
Chairman Imhallef M Mallia :
Gewwa fl-intern min hu responsabbli.
Imhallef A Lofaro :
Security
Ix-Xhud :
Nifhem li hija responsabbilta` tal-Forsi Armati. Imbaghad ovvjament il-Prim Ministru ghandu l-ufficjali tas-sigurta` tieghu.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri apparti ta’ l-Armata l-uniku persuni li ghandhom u biex … il-Prim Ministru?
Imhallef A Lofaro :
Trid tghid xi haga Dottore?
Imhallef J Said Pullicino :
Qed insaqsik jigifieri jekk hemmx f’ Kastilja grupp ta’ nies, gustament ta’ jigifieri, mhux qed nghid li ma ghandux ikun hekk! illi jiehdu hsieb ..
Imhallef A Lofaro :
Trid tghid ..
Dr Charlon Gouder :
Ma rridx ninterrompi, imma l-mistoqsija, qed issiru mistoqsija li dan ma jistax iwiegeb ghaliha; ghaliex? Ghax security ta’ Kastilja tghajjat lil haddiehor
Imhallef J Said Pullicino :
Dottore, id-domanda naf li qed naghmilha u naf li qed naghmilha u mhux qed..
Dr Charlon Gouder :
Iva imma ..
Imhallef J Said Pullicino :
…ir-risposta.
Chairman Imhallef M Mallia :
Dan jahdem hemm
Dr Charlon Gouder :
…jitkellem biss..; l-inkarigu tieghu kien l-inkarigu ta’ komunikazzjoni..
Imhallef J Said Pullicino :
Jiddispjacini ..
Imhallef A Lofaro :
Imma jekk jaf.
Chairman Imhallef M Mallia :
Jahdem hemmhekk; prezenti hemmhekk kull jum ..
Dr Charlon Gouder :
……ghax xorta …
Imhallef A Lofaro :
Jista’ jghid dak li jaf hu. Jekk jaf!
Chairman Imhallef M Mallia :
Taf jew ma tafx x’ inhi s-security setup ta’ Kastilja ..
Ix-Xhud :
Ma nafx is-security setup… naf illi l-Forzi ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Minbarra il-Forsi Armati li qeghdin barra, mal-bibien; issa fuq gewwa min jiehu hsieb is-security?
Ix-Xhud :
Jiena naf li l-unika security li hemm huwa tal-Forzi Armati ta’ Malta.
Imhallef J Said Pullicino :
Il-kumplament ma hemmx security ohrajn.
Imhallef A Lofaro :
….tal-Prim Ministru pero`
Ix-Xhud :
Il-Prim Ministru kull fejn imur ghandu l-ufficjali tas-sigurta` tieghu.
Imhallef J Said Pullicino :
Ifhimni ftit; jekk inti tghidli m’ hemmx ohrajn hlief l-Armata t’ isfel; nghidlek kollox sew.
Ix-Xhud :
Sa fejn naf jien ma huwiex id-dekasteru tieghi. Jigifieri jiena ma noqghodx insqsi min hu u min ..
Imhallef A Lofaro :
Pero` jekk taf; jekk taf
Ix-Xhud :
Iva, qed inwiegeb dak li naf.
Imhallef A Lofaro :
Per ezempju illum mhix ix-xita, le? Nafuha din. Hekk qed insaqsuk.
Ix-Xhud :
Qed inwegeb dak li naf minkejja li ..
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu, li taf.
Imhallef J Said Pullicino :
….f’ pozizzjoni difficli. Jien qed insaqsik post fejn il-kap tal-gvern jahdem. Jigifieri dan ovvjament …, ghandu jkun hemm massima sigurta`. Dik il- massima sigurta`, apparti fil-bibien ta’ barra min jiehdu hsiebhom fuq gewwa? Dik li qed nistaqsik.
Ix-Xhud :
Fuq gewwa jiena ma …. ma l-ebda tip ta’ security iehor.
Imhallef J Said Pullicino :
Ma hadd.
Ix-Xhud :
Jiena nidhol mill-bieb fejn ikun hemm is-suldati, naghfas il-lift u nitla’ fuq fl- ufficcju biex nahdem.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri min jidhol ma hu soggett ghall-ebda skrutinju mbaghad mill-bieb ‘il gewwa hux hekk?
Ix-Xhud :
Mir-reception le; le.
Imhallef J Said Pullicino :
All right. Jigifieri jekk nghidlek li dak inhar illi kellhom incident il-gurnalisti, u qafluhom jew whatever x’ kienu jghidu, intom tghidu le bir-ragun, u kien hemm xi nies li ma kienux ta’ l-Armata xi tghidli inti?
Ix-Xhud :
Fuq dak il-punt naf li tressaq protest gudizzjarju u naf li l-Pulizija qed taghmel x-xoghol taghha u ma rrridx nghid xi haga ..
Imhallef J Said Pullicino :
Le le le, irrispondi d-domanda biss ..
Ix-Xhud :
Ma rridx nghid xi haga li tista’ ..
Imhallef J Said Pullicino :
Id-domanda; id-domanda ma ghandhiex x’ taqsam ..
Ix-Xhud :
Jiena li nista’ nghid fuq dak ..
Imhallef J Said Pullicino :
Skuzi ftit ta’; id-domanda ma ghandhiex x’ taqsam ma’ l-inkjesti. Id-domanda hija semplici hafna, tajjeb? Dawk in-nies li inti taf li kienu hemm, ghax kienu fil-gazzetta dawn jigifieri, dawn taf kienu jahdmu Kastilja jew le? Domanda semplici.
Ix-Xhud :
Jiena ma nistax inwiegeb fuq affarijiet li hemm investigazzjoni tal-Pulizija ghaddejjin. Li nista’ nghid biss, li nista’ nghid biss illi, again, ma nafx kif din torbot ma’ l-investigazzjoni tas-sinjura Caruana Galizia, pero` pero` ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Daka narawh ahna.
Imhallef A Lofaro :
Dak ahna ghandna t-terms of reference ….
Ix-Xhud :
Fair enough fair enough. Dan l-incident li qed issemmi inti l-gurnalisti bl-ebda mod ma gew imsakkrin. Jigifieri ..
Imhallef A Lofaro :
Thallew johorgu?
Imhallef J Said Pullicino :
Mhux il-mertu tad-domanda tieghi; u naf li hemm diversi issues fuqha din u quddiem il-Kummissarju ta’ l-istandards; kollox hemm. Il-punt tieghi huwa dan, nixtiequ nkunu nafu ahna sigurta` go Kastilja min hu responsabbli ghaliha? Jigifieri jekk jien nurik ritratt, nghidlek din il-persuna qieghda f’ xo forma ta’ sigurta` f’ Kastilja? Inti tghidli iva jew le?
Ix-Xhud :
Jiena naf li ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jew inkella lil min irrid insaqsi?
Ix-Xhud :
Jiena naf nerga’ nghid illi l-Forsi Armati ta’ Malta huma s-sigurta` mal-bibien ta’ Kastilja, u above then that jiena I am not aware of that information.
Imhallef J Said Pullicino :
Issa jien qed insaqsik din biss; jekk jien ingib ritratt hawn u nghidlek dan ir- ritratt ta’ din il-persuna, inti tafha? U tghidli ma nafx. Nghidlek lil min go Kastilja rrid insaqsi biex jghiduli min huma n-nies li jistghu jkunu nvoluti fis- sigurta`? Din li qed insaqsik.
Ix-Xhud :
Jiena jekk nara ritratt ta’ persuna nista’ nghidlek nafux jew ma nafux.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jien ghandi ritratti ghax gibthom mieghi ghal xi domandi. Qed nurik 26….
Dr Charlon Gouder :
….ix-xhud diga` spjega u din hija mid-dominium pubbliku u anke in vista tal- protess gudizzjarju li gie intavolat l-ghada ta’ dak l-allegat incident illi hemm proceduri jew skattaw proceduri bil-Pulizija rigwardanti dak l-incident. Jekk ser ghid xi haga x-xhud b’ xi mod jew iehor jista’ jippegudika dawn l- investigazzjonijiet
Imhallef J Said Pullicino :
Pero` d-domanda ..
Dr Charlon Gouder :
Ma nahsibx li x-xhud ghandu jitpogga f’ pozizzoni skomda u jitkellem dwar affarijiet li bhal issa qed jinvestigaw il-Pulizija!
Imhallef J Said Pullicino :
Id-domanda mhix fuq dan l-incident; ma ghandha x’ taqsam xejn ma’ l- incident
Dr Charlon Gouder :
Le le, imma ..
Imhallef J Said Pullicino :
Sorry ftit, id-domanda hija fuq persuna li ha aturih l-avukatessa naturalment…
Ix-Xhud :
Ta’ l-incident
Dr Charlon Gouder :
Ta’ l-incident..
Dr Andrew Borg Cardona :
Li kien prezenti wara kollox ta!
Imhallef A Lofaro :
Ahna rajna l-filmat.
Chairman Imhallef M Mallia :
Dawn in-nies rajnihom fuq it-television ahna.
Imhallef A Lofaro :
U kont wara l-bieb inti meta hargu.
Ix-Xhud :
Mela bir-rispett kollu, jekk ser nitkellmu fuq l-incident nitkellem fuq l- incident.
Imhallef J Said Pullicino :
.. fuq l-incident..
Ix-Xhud :
Jekk kont wara l-bibe, ma kontx wara l-bieb ..
Imhallef A Lofaro :
Rajna l-filmat.
Imhallef J Said Pullicino :
..
Ix-Xhud :
Intqal hafna affarijiet li ma humiex minnhom..
Imhallef J Said Pullicino :
Mela ghidilna.
Imhallef A Lofaro :
Rajna l-filmat..
Dr Andrew Borg Cardona :
Mela dik nistghu nghiduha biex ma nizvelaw xejn. Pero` affarijiet orha ma ghandux jghid ..
….jitkellmu f’ daqqa.
Imhallef J Said Pullicino :
Domanda semplici; jekk dawn in-nies tafhomx jew le, u jekk tafhom humiex ..
Chairman Imhallef M Mallia :
…kienux parti mis-sigurta` ta’ Kastilja.
Imhallef J Said Pullicino :
Yes or no; jekk ma tafhomx ghidli ma nafhomx hux! Ma gara xejn
Dr Therese Comodini Cachia :
Dawn huma printouts ta’ l-istill mill-video l-filmati li gew prezentati …
Imhallef A Lofaro :
Tal-video li rajna; u anke fuq it-television rajnihom.
Dr Therese Comodini Cachia :
…ix-xhud jidher fihom. Jigifieri kien qieghed hemmhekk u jista’ jidentifika almenu lilu nnifsu jekk mhux lill-ohrajn.
Imhallef J Said Pullicino :
Qed nghidlek ma ahniex qed niddiskutu l-incident u ma jinteressaniex. Bhala fatt biss jekk humiex jew le parti ..
Ix-Xhud :
Skuzani, pero` ghedtuli li kont wara l-bieb; l-avukatessa..
Dr Therese Comodini Cachia :
… forsi tara r-ritratti u tikkonferma jekk hux inti jew le
Dr Charlon Gouder :
Qabel ma jigu prezentati dawk ir-ritratti nitlob lill-avukata li qed tipprezenta dawn ir-ritratti u tghidilna minn liema termini ta’ referenza johorgu jew inkella b’ xi mod jew iehor jistghu iwasslu dawn id-domanda biex jigu iggustifikati.
Dr Therese Comodini Cachia :
…li qalilna l-kollega min liema termini ta’ referenza johorgu.
Dr Charlon Gouder :
Tat-twaqqif ta’ l-inkjesta, iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
‘il ghaliex it-termini tat-twaqqif ta’ din l-inkjesta huwa car illi wiehed irid jinvestiga wkoll l-isat ta impunita` u l-istat ta’ harresment u ostakoli li intwera lil media.
Dr Charlon Gouder :
Bir-rispett kollu kollega, l-istat ta’ impunita` hija kwistjoni ta’ natura legali u hawnhekk..
Dr Therese Comodini Cachia :
Hawnhekk qatt ma kellna ghajjat f’ din l-Awla ..
Dr Charlon Gouder :
….
Dr Andrew Borg Cardona :
Il-locus standi ta’ l-avukat x’ inhu? Ghid?
Dr Charlon Gouder :
…
Chairman Imhallef M Mallia :
Dak jarah il-Bord. Ahna nafu all right? Issa bhala stat ta’ fatt illi ratu Malta kollha kien hemm dak l-incident fejn kien hemm grupp ta’ gurnalisti gew maqfula go kamra ohra go Kastilja u kien hemm xi nies illi zammew lil dawn il-gurnalisti milli johorgu.
Imhallef A Lofaro :
Ma tahllewx johorgu. Rajnih dak inhar ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa dawn in-nies illi kienu qed jidhru fuq it-television ma’ Malta kollha min kienu?
Ix-Xhud :
Mela, jekk ser nitkellmu fuq dak inhar ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Jien dak inhar qed insaqsik
Ix-Xhud :
Appuntu. So jekk ser nitkellmu fuq dak inhar, again ..
Ix-Xhud :
Dawn kienu security mal-Prim Ministru? Min kienu? Pulizija pajzana? Suldati pajzana? Kellhom awtorizzazzjoni li jkunu hemm dawn?
Dr Andrew Borg Cardona :
..
Dr Charlon Gouder :
.. ix-xhud ghal darb’ ohra …
Dr Andrew Borg Cardona :
Sur Imahllef, ix-xhud ma jistax ikollu avukat li jitkellem ghalih.
Dr Charlon Gouder :
Ix-xhud ghandu dritt.. ix-xhud irid jinghata d-drittijiet tieghu ..
… hafna jitkellmu f’ daqqa –
Dr Charlon Gouder :
….ma jghid xejn il-kollega li b’ xi mod jew iehor jista’ jippregudika investigazzjonijiet li hemm ghaddejjin.
Dr Andrew Borg Cardona :
Le dik mhix dritt tieghu ..
Imhallef A Lofaro :
X’ ser jippregudika? Nafu jew ma nafux.
Chairman Imhallef M Mallia :
X’ ser jippregudika?! Mhux ser jippregudika lilu innifsu. Jekk ser jippregudika lilu nnifsu ghandu dritt li ma jirrispondix
Dr Therese Comodini Cachia :
Ma nafx ghalfejn qed jibza! La dan kien hemmhekk ma jaghmel xejn hazin ghalfejn jibza jirrispondi?
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghalfejn din il-biza biex jirrispondi? Din id-domanda li ghamilnielu. Dawk in- nies illi deheru quddiem kulhadd. Dawn min kienu? Dawn kienu security minn go Kastilja? Nerga’ nghidlek, kienu Pulizija pajzana? Min kienu dawn?
Ix-Xhud :
Sur Imhallef dak inhar dahlu ghalina Kastilja.
Imhallef A Lofaro :
Eh dawk dahlu ghalikom jigifieri!
Chairman Imhallef M Mallia :
Dahlu ghalina Kastilja. Min dahal?
Imhallef A Lofaro :
Ghalfejn ma cempiltux lill-Pulizija?
Dr Andrew Borg Cardona :
Min dahal ghalikom?
Ix-Xhud :
Dak inhar fit-tlieta ta’ filghodu x’ hin intemmet il-laqgha tal-Kabinett li ghaliha ovvjament ma jkunux mistiedna l-gurnalisti…
Chairman Imhallef M Mallia :
Naturalment
Ix-Xhud :
.. Pero` ngabru barra, u l-Prim Ministru qalli la hemm il-gurnalisti barra ejja naghmlu l-Konferenza ta’ l-Ahbarijiet. Fit-tlieta ta’ filghodu u ahna nzilna biex jien personalment iva, ghax ghedtuli li kont hemm
Imhallef A Lofaro :
Ehe kont wara l-bieb, rajniek.
Ix-Xhud :
Ovvjament kont hemm ghax saret press conferencem jiena head of communications. Jiena nzilt personalment ghal gurnalisti; hemmhekk dahlu ghalina f’ Kastilja. Jigifieri kien hemm id-demostranti fuq barra u dahlu go Kastilja.
Imhallef A Lofaro :
Id-demostranti dahlu Kastilja.
Dr Andrew Borg Cardona :
Min kienu dawn?
Imhallef A Lofaro :
Stenna. Staqsejtu jekk kienux id-demostranti jew il-gurnalisti.
Ix-Xhud :
Id-demostranti, mela x’ hin jien inzilt biex jien indahhal ovvjament biss lill- gurnalisti, li kienu hafna dak inhar, tistghu tapprezaw li kien hemm hafna stazzjonijiet anke barranin; jigifieri over 50 – 60 ..
Imhallef A Lofaro :
Naf naf ..
Ix-Xhud :
Ok; meta jien mort biex indahhal il-gurnalisti minn barra kien hemm assalt fuq il-bibien ta’ Kastilja. B’ xi mod..
Dr Therese Comodini Cachia :
Minn … jew mill-gurnalisti?
Ix-Xhud :
Min-nies li kienu qed jiddemostraw.
Imhallef A Lofaro :
Mid-demostranti, mhux mill-gurnalisti jigifieri.
Ix-Xhud :
Meta jien kont qed nipprova ndahhal il-gurnalisti qabzu ..
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri d-demostranti, id-demostranti.
Ix-Xhud :
…u minn fuq kullimkien u provaw jidhlu f’ Kastilja.
Imhallef A Lofaro :
Ok, u x’ gara?
Ix-Xhud :
Is-suldati..
Imhallef A Lofaro :
Ghenuk nimmagina
Ix-Xhud :
Sorry?
Imhallef A Lofaro :
They helped you.
Ix-Xhud :
Yes they helped biex jinghalqu l-bibien. Jien tlajt fuq. Lill-Prim Ministru dak inhar ghedtlu I think we should call the press conference off, after all it was three in the morning (3:00 am), u naghmluha l-ewwel xoghol l-ghada …
Imhallef A Lofaro :
Filghodu.
Ix-Xhud :
L-ghada filghodu. Il-Prim Ministru insista li l-affari tikkalma u naghmlu press conference. Jien ikkomunikajt mal-gurnalisti li kienu fuq barra dak il-hin; ghedtilhom ha nhallu l-affarijiet jikkalmaw, indahhlu lilkom biss, ghaliex dan inzerta l-ufficcju tal-Prim Ministru, u we will go-ahead bil-pess conference. Tajna ftit hin. Jien kont informat mill-gurnalisti illi kienu fuq barra illi l- Pulizija irnexxielhom jifiridu jaghmlu buffer bejn il-protestanti u l-gurnalisti, ghalkemm ma kinetx kompleta, pero` it was kien hemm ftit iktar ordni minn fejn konna ser indahhlu jigifieri minn St Paul Street il-gurnalisti. Jien inzilt ergajt u dahhalna l-gurnalisti u saret il-press conference. Saret il-press conference, statement tal-Prim Ministru, tmien minuti domandi mill-Prim Ministru.
X’ hin spiccat il-press conference procedura normalissima illi l-gurnalisti li jkunu jridu jghidu l-verita` jammettuha, hija procedura normali hafna ta’ media management illi jigifieri kull meta ..(mela jien ilni seba’ snin kif ghedtilkom), kull meta ghamilna Konferenza ta’ l-Ahbarijiet fis-Sala ta’ l- Ambaxxaturi dejjem sar hekk. Jigifieri sar hekk hmistax qabel dan il-famuz incident, hmistax biss qabel kien hemm il-budget, jew 3 weeks qabel sar ezattament l-istess. Jigifieri li l-Prim Ministru johrog minn wara, jghaddi minn quddiem il-bieb tas-Sala ta’ l-Ambaxxaturi u jidhol go l-ufficcju jew johrog minn Kastilja. Hemmhekk jigifieri l-gurnalisti semplicement jintalbu
jistennew. Issir, jiena inkun imsiefer mal-Prim Ministru f’ delegazzjonijiet ohrajn, ma jidhirlix li l-president Von Der Leyen tohrog wara press conference u tkun fl-istess bieb u kuridur mal-gurnalisti, jigifieri, u sar dan jigifieri..
Imhallef A Lofaro :
Bhas-soltu
Ix-Xhud :
Sar kompletament bhas-soltu. Jigifieri li jien dak il-hin hrigt, u ghalhekk inti rajtni barra l-bieb, ghax x’ hin spiccat il-press conference jiens ridt nara li l- Prim Ministru dahal fl-ufficcju tieghu, jew I forgot ….
Imhallef A Lofaro :
Whatever.
Ix-Xhud :
Pero` li qieghed safe u li he is out. Ezattament x’ hin il-Prim Ministru ma baqax f’ dak il-kuridur, two minutes and forty seconds wara jiena mort u ghedt lill-gurnalisti ma hemmx ghalfejn tistennew iktar, tistghu tohorgu. Dak il-hin, f’ dak il-hin ahna gejna mghajrin annimali, minn certi nies li kien hemm hemmhekk; gejna mghajrin..mhux ser nghid b’ rispett lejn din il-Qorti, mhux ser nghid il-kliem l-iehor li intqal, imma wkoll qieghed fil-filmat. U nahseb jien responsabbilta` kelli li nara illi l-Prim Ministru…, by the way, damu two minutes forty seconds u mhux one minute tas-soltu galiex mal-Prim Ministru inzerta kien hemm il-Kabinett kollu, jigifieri kien hemm xi tletin (30) ruh u fuhom, allura biex johorgu kollha..! Fil-fatt lanqas hargu kollha. Fil-filmat qed taraw illi l-Ministri ghadhom just there, jigifieri fost dawk li gew mghajra kien hemm il-Ministri ..
Imhallef A Lofaro :
Rajt Ministri ehe.
Ix-Xhud :
…li n-nies bdew jaraw faccata taghhom. Jigifieri lanqas ghedt isma’ lil gurnalisti stennew sakemm il-Ministri jkunu d-dar reqdin. Semplicement meta ghadda l-Kabinett minn quddiem il-bieb tal-Kamra ta’ l-Ambaxxaturi jiena issa nhoss li kienet responsabbilta` tieghi ghaliex f’ dak l-ambjent illi l-ewwel dahlu ghalina n-nies; konna ilna xahrejn bilkemm nistghu nidhlu x-xoghol ahna u nohorgu mix-xoghol. Nigu mghajra, all right? Jigifieri jekk hemm xi hadd..
Imhallef A Lofaro :
Kien hemm id-demostrazzjonijiet.
Ix-Xhud :
Jekk hemm xi hadd il gie imsakkar f’ dan il-pajjiz f’ dawn ix-xahrejn kienu l- Ministri, all right?, illi fost ohrajn il-Ministru Bonnici siegha gol-karozza jaghtu daqqiet tal-ponn mal-hgieg u jobsqulhom … tal-kelma. Jigifieri jekk kien hawn xi hadd sekwestrat.., u dawk hadd ma tkellem ghalihom; dawk ma jistghux ikunu trawmatizzati, pero` ma gara xejn. Jien nahseb li kelli responsabbilta` li f’ dak l-ambitu, f’ dak l-ambjent ta’ nies jghajru lill-Prim Ministru ‘annimal’. Jien kelli responsabbilta` li la l-Prim Ministru u la l- gurnalisti u n-nies l-ohra li kien hemm ma jigu hdejn xulxin ghaliex illum minflok 2 minutes 40 seconds stennija ta’ gurnalisti li hija procedua anke f’ sitwazzjonijiet normalment, minflok illum qed nitkellmu fuq assalt jew fuq Prim Ministru jew fuq gurnalist jew fuq persuna ohra.
Imhallef J Said Pullicino :
Sur Carbone, dan l-incident ma huwiex il-mertu tad-domanda taghna; nafu li hemm inkjesta; hija spjega tajba li ghedt inti, da parti ta’ l-amministrazzjoni. Mhix kwistjoni. Id-domanda kienet – dawk in-nies li kienu quddiem il-bieb dawka min huma? Dak jinteressana. Ghax li rridu nkunu nafu ahna s-sigurta` tal-pajjiz is-sigurta` ta’ Kastilja f’ idejn min qieghda? Din id-domanda. Mhix domanda firvola din. Din domanda importanti, tajjeb? Allura tird tghidilna dawk in-nies min huma? Jekk inti tafhom. Is-sigurta` tal-pajjiz … ta’ Kastilja.
Ix-Xhud :
Is-sigurta` ta’ l-ufficcju tal-Prim Ministru hija fdata f’ idejn l- ..
Imhallef J Said Pullicino :
Ehe, l-Armata; l-Armata, dawk min huma? Uzupaturi dawk? Dawk invadewkom ukoll?
Dr Therese Comodini Cachia :
Jiena nixtieq nipprezentahom, almenu lill-Bord .
Chairman Imhallef M Mallia :
Tista’ tipprezentahom; imma s-sinjur jaf ghal min qed nirreferu.
Imhallef A Lofaro :
Il-filmati dehru.
Chairman Imhallef M Mallia :
Jaf ghal min qed nirreferu.
Dr Therese Comodini Cachia :
Bil-permess tal-Bord nista’ nghaddihomlu biex jidentifikom
Ix-Xhud :
…jien nista’ nipprezentalek dak li soffrew il-Ministri wkoll
Dr Therese Comodini Cachia :
Dak tista’ tipprezentah ukoll.
Ix-Xhud :
Bil-protesti ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Jiena ma noggezzjona ghal xejn li x-xhud jixtieq jipprezenta ..
Imhallef J Said Pullicino :
Dottoressa jimporta? Id-domandi li jaghmel il-Bord fuq dan il-process ghax il-Bord jaf x’ ghandu bzonn. Il-Bord jaf x’ irid, mhux l-avukati, tajjeb? Ghalhekk it-tip ta’ inkjesta li hi. Issa d-domanda kienet semplici – dawk in- nies min huma, ha nkunu nafu, qed intik ir-raguni, f’ idejn min qieghda s- sigurta` ta’ Kastilja llum u fl-antik? Ghax forsi mhux illum dan! Qed nitkellmu ghal-lum, inqala’ l-incident illum.
Ix-Xhud :
Nerga nghid jien mhux ser nikkumenta fuq affarijiet li hemm l- investigazzjonijiet tal-Pulizija ghaddejjin. Jien li ha nghid.
Imhallef J Said Pullicino :
Ma rridekx. Jien irrided li ittini r-risposta biss.
Ix-Xhud :
Li ha nghid biss huwa f’ dik is-sitwazzjoni partikolari u li ghalhekk spjegajtilkom minkejja li its not related fl-opinjoni tieghi, pero` minkejja li spjegajtilkom la qajjimtu s-suggett dak li gara, spjegajtilkom ghaliex, ghaliex fis-sitwazzjoni li kien hemm dak inhar tan-nies diehlin Kastilja, ta’ nies jghajruna, dak il-hin jiena I was fully focused …,
Imhallef J Said Pullicino :
..
Ix-Xhud :
Sekonda wahda biss, jiena I was fully focused fuq il-gurnalisti. Hemmhekk kellna responsabbilta` ta’ 50 gurnalist inkluz gurnalist barrani, jien kelli r- responsabbilta` tal-Prim Ministru, u jien kont iffokat…; issa min kien hemm ma’ bieb u ma’ iehor jiena ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena naqblu u ma ghandix dubju li ghamilt xoghlok tajjeb; mhu dan il-punt, tajjeb? ma ghandix dunju; xoghlok ghamiltu tajjeb. Il-punt tieghi huwa dan, semplici, min huma dawk in-nies? Kif dahlu hemm?
Chairman Imhallef M Mallia :
Jekk trid tirrispondi. Fil-kaz ghidilna li ma tridx tirrispondi.
Imhallef A Lofaro :
Fil-kaz ghadilna li ma tridx.
Ix-Xhud :
Jiena ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghidilna ma tridx. Imma tghidlix li ma kontx tafhom!
Imhallef J Said Pullicino :
…. erba’ min-nies. Mhux qed nghidlek li dahlu kontra l-volonta` taghkom jien.
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghidli li ma rridx nirrispondi
Imhallef J Said Pullicino :
..mistednin. Imma ghidilna x’ kienu hu.
Ix-Xhud :
Jien naf li ikkomunikajt man-nies li jahdmu fl-ufficcju tal-komunikazzjoni ghal dak inhar. Min huma nies ohra li seta’ kien hemm f’ Kastilja dak inhar jiena ma nafx, u onestament hemm investigazzjoni tal-Pulizija u ma nixtieqx nghid xi haga li tista’ ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Jigifieri dawk in-nies li kienu mal-bieb b’ idejhom marbuta hekk ..
Imhallef A Lofaro :
Ehe, hekk kienu kollha.
Chairman Imhallef M Mallia :
..b’ dahqa sarkastika fuq wicchom, dawk ma tafx min huma dawk.
Ix-Xhud :
Fis-seduta li ghaddiet skont kif ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Iva jew le. Imbaghad ghidli li trid.
Ix-Xhud :
Ha nwiegeb ezatt biha. Fis-seduta li ghaddiet issemmew zewg persuni, issemmew zewg psruni li kienu mal-bieb u li allegatament ma dahlux b’ awtorizzazzjoni. Wiehed mill-persuni illi ssemma dak inhar huwa fil-fatt ufficjal ta’ l-ufficcju tal-komunikazzjoni f’ Kastilja.
Imhallef A Lofaro :
Min hu jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
Is-Sur Ronnie Vella. Jigifieri ..
Imhallef A Lofaro :
Issemma Ronnie Vella
Ix-Xhud :
Le le mhux issemma, issemma bhala wiehed minn dawn in-nies li qed tghiduli. Jigifieri meta .
Dr Therese Comodini Cachia :
Forsi tidentifikah fir-ritratt
Chairman Imhallef M Mallia :
Jigifieri dan Ronnie Vella huwa impjegat maghkom?
Ix-Xhud :
F’ dak iz-zmien kien
Imhallef A Lofaro :
Kien maghhom.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ara tidentifikahx mela. Jiena ma jdejjaqnix ta’, l-attitudni tax-xhud ma ddejjaqni xejn, imma jekk…
Ix-Xhud :
Imma.
Imhallef A Lofaro :
Imma ma tistax ma tghix..; jekk tafu tafu
Chairman Imhallef M Mallia :
Ronnie Vella kien awtorizat li jkun hemm dak il-hin.
Imhallef A Lofaro :
Ma jridx jara r-ritratti ..
Ix-Xhud :
Qed nghid jiena nikkomunika man-nies ta’ l-ufficcju tieghi. F’ din is-seduta li ghaddiet kien hemm min qal fuq dawn in-nies li qed issemmu issemma Ronnie Vella. Fost l-ohrajn, ghalhekk qed nghid min hma dawn in-nies. Fost in-nies li ssemmew hemm persuna li hija impjegata taghna. Kienet dak iz-zmien.
Chairman Imhallef M Mallia :
Illum ma ghadhiex?
Imhallef A Lofaro :
Le ma ghadhiex.
Dr Therese Comodini Cachia :
Forsi jidentifika l-impjegat taghhom.
Dr Jason Azzopardi :
…
Dr Therese Comodini Cachia :
U l-impjegati ta’ dan l-ufficcju. Ghax l-impjegati ta’ l-ufficcju tieghu jafhom..
Dr Charlon Gouder :
Se mai .. se mai huwa ..
Dr Jason Azzopardi :
Le le, ma ghandekx dritt.
Dr Charlon Gouder :
Ix-xhud jista’ jaghzel li jwiegeb kollega d-domandi wkoll jista’ jghazel li ma iwegibx id-domanda u jista’ jaghzel li …
Dr Therese Comodini Cachia :
….nitlob il-permess ta’ dan il-Bord sabiex il-Bord jitolbu jidentifika ..
Dr Charlon Gouder :
…. min-naha tal-Bord biex ..
Dr Therese Comodini Cachia :
… min huma minn dawk ir-ritratti l-imjegati tieghu fl-ufficcju tieghu. Almenu nkunu bdejna minn x’ imkien
Imhallef J Said Pullicino :
Neliminaw.
Dr Therese Comodini Cachia :
Almenu nibdew neliminaw fuq id-domanda tal-Bord.
Chairman Imhallef M Mallia :
Jigifieri lanqas dik, voldieri toggezzjona ghaliha; id-domanda voldieri. Jidhru nies hemmhekk go Kastilja hemmhekk u ahna ma nistghux nidentifkawhom dawn in-nies; u dan jahdem hemmhekk, ilu dawn is-snin kollha hemmhekk u jigi jghidli li dawn in-nies ma nafhomx jew inkella jghidli li jiena ma rridx nirrispondi. Jghidli ma rridx nirrispondi; jghidli ma rridx nirrispondi u nieqfu hemm.
Dr Charlon Gouder :
Sur Imhallef, dawn il-proceduri qeghdin ghall-investigazzjoni tal-Pulizija. Fl- investigazzjoni tal-Pulizija hemm wiehed ghandu ghal xiex jifhem illi hemm r- referenza kif ukoll qed isiru l-investigazzjonijiet mal-persuni kollha jew uhud minhom, ghax ahna ma ahniex privji ta’ dik l-informazzjoni illi dawk li jidhru fil-filmat.
Chairman Imhallef M Mallia :
Xehed f’ dik l-investigazzjoni s-sinjur? Tal-Pulizija
Dr Charlon Gouder :
Fl-investigazzjoni tal-Pulizija le, sa issa li …
Dr Therese Comodini Cachia :
Forsi l-Bord jista’ jordna li l-Pulizija tarrastah u tinterrogah
Chairman Imhallef M Mallia :
Inti xhedt fiha dik l-investigazzjoni li qed taghmel il-Pulizija?
Ix-Xhud :
Le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Eh?
Ix-Xhud :
Le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Baghtu ghalik?
Ix-Xhud :
Le.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela nordnawlhom biex jarrestawh u jinterrogawh? Ghax dika l-unika mod li nistghu naslu ghal verita` mid-dehra …
Dr Charlon Gouder :
Mela le? Tissuggerixxi li ghandha tarrestah il-kollega…..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ahna fit-terms of reference taghna
Imhallef A Lofaro :
Fit-terms of reference taghna hemm is-safety tal-gurnalist. Mhux ahjar mhux kuhadd joqghod jghajjat! Ghaliex qeghdin tghajtu? Ghandna dritt ahna li nghidu lill-avukati kollha johorgu u x-xhud irid iwiegeb; u jekk ma jwegibx ..
Dr Charlon Gouder :
Imma mhux il-kollega ..
Imhallef A Lofaro :
Ahna staqsejna ta ..
Dr Charlon Gouder :
….biex tkun ostili fil-konfront tax-xhud tissuggerixxi li ghandu jigi arrestat ta!
Chairman Imhallef M Mallia :
U ma tarax!
Dr Charlon Gouder :
ghax ma nahsibx li idn hija ..
Imhallef A Lofaro :
Ic-Chairman ser jispjegalkom it-terms of reference taghna; jekk hemm bzonn li nispjegawhom
Chairman Imhallef M Mallia :
It-terms of reference taghna kulhadd jaf x’ inhum. Fosthom hemm is- suggerimenti li ahna nistghu naghmlu fuq is-sigurta` tal-gurnalisti ..
Imhallef A Lofaro :
…fuq is-sigurta` tal-gurnalisti. Jekk din mhix domanda li mhix relevanti..
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa ahna rajna, rajna li kien hemm stat, kien hemm mument meta dawn il- gurnalisti kienu mizmuma milli jimxu jew johorgu ‘l barra minn Kastilja; anke ghal minuta ..
Ix-Xhud :
Jidhirli li lanqas il-gurnalisti ma huma qed jaqblu fuqha din, pero` .
Chairman Imhallef M Mallia :
Anke ghal minuta. Il-kompitu tieghek huwa biex tirrispondi d-domandi
Imhallef A Lofaro :
U trid twiegeb bilfors.
Chairman Imhallef M Mallia :
U wahda biss ser nistaqsi issa ta’ l-ahhar;..
Imhallef A Lofaro :
Jekk ma jridx iwiegeb hemm il-konsegwenzi.
Chairman Imhallef M Mallia :
…dawk in-nies illi jidhru hemmhekk wara dak il-bieb min huma? Dawn kienu sigurta` ta’ Kastilja jew ma kienux? Kienu Pulizija jew ma kienux? Jekk ma tridx tirrispondi ghidli – ma rridx nirrispondi
Imhallef A Lofaro :
U ikun hemm il-konsegwenzi eh!
Chairman Imhallef M Mallia :
U toqghodx iddurli mal-lewza.
Imhallef A Lofaro :
Jekk ma twegibx hemm il-konsegwenzi.
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghidli biss – ma rridx nirrispondi.
Ix-Xhud :
Jiena wegibt dak li ..
Imhallef A Lofaro :
Le ma wegibtx. Ma haristx lejn ir-ritratti.
Chairman Imhallef M Mallia :
Inti ma wegibtx.
Ix-Xhud :
Jiena wegibt ..
Imhallef A Lofaro :
Lanqas trid thares lejn ir-ritratti biss
Ix-Xhud :
Jiena wegibt ..
Imhallef A Lofaro :
Ma nistax nifhem
Ix-Xhud :
Le intom ma.. .. jek titolbuni
Imhallef A Lofaro :
It is within our terms of reference.
Dr Jason Azzopardi :
Il-Bord ma ghandux jiggustifika ..
Imhallef A Lofaro :
Mhux hekk?
Dr Jason Azzopardi :
Tajjeb? Ix-xhud hawnhekk huwa taht il-ligi mhux …
Imhallef A Lofaro :
Pero` hu kellu l-impressjoni li ma hijiex within the remit.
Chairman Imhallef M Mallia :
Igx-xhud qieghed hawn u bil-gurament, all riht? Tigix tghidli li ma nahomx u meta tkun tafhom! Ghidli ma rridx nirrispondi u ieqaf hemm; u mbaghad naslu ghal konkluzjonijiet ahna
Imhallef A Lofaro :
Xogholna bilfors irridu naghmluh.
Ix-Xhud :
Jien qed nghidilkom jiena ikkomunikajt dak inhar man-nies tal- komunikazzjoni tieghi. Nies ohra li seta’ kien hemm Kastilja f’ dik il- konfuzjoni b’ 60 gurnalisti quddiemi jiena ..
Imhallef A Lofaro :
Kalmi kienu dawn in-nies hafna; qeghdin hekk ara; kalmi.
Chairman Imhallef M Mallia :
Dawn in-nies li dehru fuq it-telvision; hawn l-istills taghhom…
Imhallef A Lofaro :
Jekk trid tista’ tara l-video.
Chairman Imhallef M Mallia :
…dak il-hin forsi ma indunajtx, imma wara stajt tinduna ghax rajthom dawn bhal ma rahom kulhadd.
Ix-Xhud :
Jiena kont f’ qalb 60 gurnalisti dak il-hin, hrigt mal-Prim Ministru; meta rajt li kollox sew hargu l-gurnalisti.
Imhallef A Lofaro :
Mela ghalfejn ma tridx tara r-ritratti u tidentifikom?
Chairman Imhallef M Mallia :
Hu jaf min huma.
Imhallef A Lofaro :
Imma ejja nghidu li ma jafx.
Dr Jason Azzopardi :
Dan disprezz lejkom ..
Imhallef A Lofaro :
Ma jistax ma jwegibx eh! Ma jistax ma jwegibx, I’m sorry.
Dr Jason Azzopardi :
…. fil-pajjiz….. bil-ligi
Imhallef A Lofaro :
Dr Azzopardi nafuha l-ligi
Dr Jason Azzopardi :
..
Imhallef A Lofaro :
Dr Azzopardi nafuha l-ligi! Nafuha l-ligi.
Imhallef J Said Pullicino :
Il-pozizzjoni tieghek mhix facli, mhix felici. Ghax jekk inti tghidilna li ma nafhomx imbaghad insiru nafu wara li tafhom issir problema. Allura jew ghidilna ma rridx nirrispondi mbaghad naraw ghaliex u kif u come, jew inkella ghidli jiena nafhom u ghidilna ghal xiex.
Ix-Xhud :
Jiena quddiem investigazzjoni tal-Pulizija ma rridx nghid xi haga …
Chairman Imhallef M Mallia :
Irrispondi d-domanda taghna; imbaghad ghamel li trid quddiem il-Pulizija ..!
Imhallef A Lofaro :
…tal-Pulizija; ahna x’ ghandna x’ naqsmu mal-Pulizija? Hawnhekk qieghed quddiem il-Bord inti.
Imhallef J Said Pullicino :
Ma ahniex qeghdin nitkellmu hawn fuq l-inkjesta tal-Pulizija. Dawk lanqas nidhlu fihqom ahna. Lanqas il-Bord.
Imhallef A Lofaro :
Ma ghandiex x’ naqsmu
Ix-Xhud :
..xi haga li nghid hawnhekk le?
Imhallef J Said Pullicino :
Ifhimni ftit, id-domanda mhix mahsuba biex tiddeciedi f’ dak l-incident x’ gara u ma garax. Dak mhux il-kompitu taghna li qed infittxu fuq dan il-Bord, tajjeb? Il-Bord ghandu …ohra. Issa qed niccekkjaw ahna kif gew trattiti jew ma gewx trattati l-gurnalisti plus u iktar importanti x’ kontroll kien hemm fuq is-sigurta` f’ Kastilja; u jekk Kastilja hix f’ idejn nies akkreditati, ufficjali tal- Pulizija, ufficjali ta’.. huma x’ inhuma, guards, security gaurds, huma x’ inhuma; jekk ghandhomx din il-kwalifika jew le. Imma trid tghidli min huma biex inkun naf jien. U insiha dik l-inkjesta
Imhallef A Lofaro :
Imma ma jridx jara r-ritratti.
Ix-Xhud :
L-ufficjali tas-sigurta` f’ Kastilja huma s-suldati. Fil-fatt jien mas-suldati tkellimt meta ..
Imhallef J Said Pullicino :
Le ma humiex dawk; ma humiex dawk ovvjament.
Ix-Xhud :
Is-suldati jkunu isfel.
Imhallef J Said Pullicino :
Ma humiex dawk li qeghdin fir-ritratti
Imhallef A Lofaro :
Ma harisx lejhom.
Ix-Xhud :
Fuq ma jkunx hemm suldati le.
Imhallef J Said Pullicino :
Mintix tirrispondi id-domanda. Dawk li hemm fir-ritratti huwa suldati jew le?
Ix-Xhud :
Dawk li hemm fir-ritratti hemm mitt ruh go dik is-sala, 80 ruh ..
Dr Jason Azzopardi :
…sfaccata; mela hasibna imzazen!
Imhallef A Lofaro :
Dr Azzopardi. M’hemmx bzonn.
Imhallef J Said Pullicino :
…anke intom tollerati; noqghodu attendi, ok? Ghax hawn hadd ma ghandu dritt
Dr Therese Comodini Cachia :
Jiena nixtieq naghmel suggeriment Sinjuri Mhallfin; jekk ix-xhud jippreferi li jidentifikom minghajr il-media jiena jkolli inbaxxi rasi. Jekk ix-xhud ma jridx jidentifikom ghax jighidilna li jibza minnhom jien inbaxxi rasi. Imma qed nipprova naghmel suggerimenti kif nghin lix-xhud jghid il-verita` minghajr ma nkisser l-inkjesta bazikament.
Dr Charlon Gouder :
Ix-xhud jista’ jitkellem dwar ix-xoghol tieghu u gie hawnhekk biex jitkellem dwar ix-xoghol tieghu.
Dr Andrew Borg Cardona :
Jitkellem dwar il-kaz
Dr Therese Comodini Cachia :
Hija parti mix-xoghol tieghu.
Dr Charlon Gouder :
Ma jistax imma jitkellem fuq nies li huma beyond his control kollega! Qed nipprova nispjega; beyond his control. Fuq nies beyond his control ma jistax jitkellem
Dr Therese Comodini Cachia :
Il-gurnalisti huma parti mix-xogol tieghu
Imhallef J Said Pullicino :
Pero` ha nghidlek, ix-xhud gie jitkellem fuq ix-xoghol tieghu, pero` ahna qed insaqsuh fuq affarijiet ma ghandhomx x’ jaqsmu max-xoghol tieghu, u ahna ghandna dritt li insaqsuh dawn id-domandi u mhux lilu biss. Qed insaqsu domandi lil hafna nies ohra ghax hemm .. ….
Dr Charlon Gouder :
Yes yes nifhem perfettament; pero` kif jista’ jitkellem fuq persuni li ma jafx x’ kienu qeghdin jaghmlu hemmhekk?
Dr Therese Comodini Cachia :
Jekk ma jafx jghid li ma jafx.
….jitkellmu f’ daqqa
Dr Charlon Gouder :
Kif jista’ jitkellem fuq persuni li ma jaqghux taht il-kompetenza diretta tieghu?
Chairman Imhallef M Mallia :
Jekk kien hemm….
Dr Charlon Gouder :
Kif jista’ jitkellem fuq is-sigurta` meta ma taqax tahtu? Ix-xud qieghed jingieb f’ din il-pozizzjoni biex b’ xi mod jew iehor jghid abjad jew jghid iswed bil- possibilita` tad-domandi suplementari li jidhol fi sqaq li huma li ‘l hinn mill-…
Chairman Imhallef M Mallia :
Nevitaw li nkun nafu il-verita` biex ma nidhlux fi sqaq ..
Dr Charlon Gouder :
Sur President, xejn ma jzomm lil dan il-Bord illi jidentifika u jghajjat bhala xhieda lil persuni li qed jidhru fil-filma.
Imhallef J Said Pullicino :
Iva, pero` minghand ix-xhud irrid inkun naf.
Dr Charlon Gouder :
Imma x-xhud kif jista’ jitkellem dwarhom jekk dawn ma jaqghux taht ir-remit tieghu?
Imhallef J Said Pullicino :
Id-domanda mhux dik; id-domanda hija jekk jafhomx jew le
Imhallef A Lofaro :
Ezatt.
Imhallef J Said Pullicino :
Jekk jafhomx minn wicchom. Jekk humiex suldati jew le. Dik. Jekk jghidli ma jafhomx – ma jafhomx. Jien ma nafhomx, jien ma nafhomx. Issa jekk hu ma jafhomx – ma jafhomx, tajjeb? Imma jekk jafhom irid jghid
Imhallef A Lofaro :
Dik hi; very simple
Imhallef J Said Pullicino :
U jrid jghidli jekk hux Pulizija, jekk humiex suldati, jekk humiex security, irid jghidli ghax hu jahdem hemm. Dan jahdem hemm u I mean ..
Chairman Imhallef M Mallia :
U ilu s-snin
Dr Charlon Gouder :
Jiena nista’ inkun naf jekk nafx lil xi hadd jew le; pero` nista’ ma nkunx naf dak il-persuna x’ inhu jaghmel jew le! Ix-xhud diga` spjega illi …
Dr Therese Comodini Cachia :
Ma ghandux x’ jaqam x’ kien qed jaghmel. Min hu staqsa, u mhux x’ kien qed jaghmel
Imhallef J Said Pullicino :
….f’ idejk. Ghidilna mbaghad naraw. Jew tghidilniex u naraw xorta.…
Imhallef A Lofaro :
Ezatt.
Ix-Xhud :
Jiena ghedtilkom il-fatti li naf jien. Ghedtilkom in-nies ..
Imhallef A Lofaro :
Ma haristx lejn ir-ritratti.
Ix-Xhud :
Ma intlabtx ..
Imhallef A Lofaro :
Xbajt nghidlek!
Ix-Xhud :
Lill-avukata.
Imhallef A Lofaro :
U bil-microphone qed nitkellem!
? ? ? :
Ara r-ritratti.
Ix-Xhud :
U x’ naghmel?
Imhallef A Lofaro :
Mhux ga ghednielek? Tafhom lil dawk in-nies?
Ix-Xhud :
Nafhom! What does it nafhom mean?
Dr Therese Comodini Cachia :
Dan bis-serjeta`?
Dr Charlon Gouder :
Tuh cans
Ix-Xhud :
Bir-rispett kollu ..
Dr Charlon Gouder :
Tuh cans ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jimporta inhallu lix-xhud jirrispondi?
Dr Therese Comodini Cachia :
Iva mela.
Ix-Xhud :
Tefghuli 50 ritratt. Jigifieri ghiduli min u nghid ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Kollha; wiehed wiehed
Imhallef A Lofaro :
Ara l-ewwel ritratt ha nibdew. Ejja nibdew.
Dr Jason Azzopardi :
Dawk huma r-ritratti; ghidilna. Ronnie Vella, ghidilna. Tilghabiex ta’ l-iblah, ghidilna ..
Dr Charlon Gouder :
Le le bir-rispett kollu, hawnhekk nixtieq nitlob lill-istess Bord biex jitlob lill- kollega u kif igib ruhu wkoll hu.
Imhallef A Lofaro :
Dr Azzopardi hjar ma jkunx hemm rimarki. Insulti lil hadd.
….jitkellmu lkoll f’ daqqa.
Imhallef A Lofaro :
Dawn ir-rimarki qed idejquna ta’; bizzejjed. Il-verita` ahna rridu. Fatti biss irridu. Fatti u verita` u mhux rimarki.
Imhallef J Said Pullicino :
Ser ikollna mimxu minghajr avukati. Ghandna dritt nimxu minghajr avukati.
Chairman Imhallef M Mallia :
Nibdew minn hawn; dawk ir-ritratti, l-ambjent fejn ittiehdu dawk ir-ritratti qed tgharfu?
Ix-Xhud :
Iva.
Chairman Imhallef M Mallia :
Tgharfu. Dak fejn Kastilja dawk.
Ix-Xhud :
Is-Sala ta’ l-Ambaxxaturi fejn saret il-Kanferenza ta’ l-Ahbarijiet ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Is-Sala ta’ l-Ambaxxaturi fejn saret il-Konferenza ..
Ix-Xhud :
.. u dawn meta hargu minn ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa hemmhekk jidhru xi nies.
Ix-Xhud :
Ehe.
Chairman Imhallef M Mallia :
Dawk tafhom dawk in-nies jew le?
Imhallef J Said Pullicino :
Tistghu tidentifkawli liema huma n-nies u nghidilkom; jiena ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Dawk in-nies li qed tara hemmhekk huma parti mis-sigurta` ta’ Kastilja jew m’ humiex?
Ix-Xhud :
Hemm minnhom iva u hemm minnhom le
Imhallef A Lofaro :
Mela ghidilna liema taf please.
Chairman Imhallef M Mallia :
Liema huma dak li huma parti mis-sigurta`?
Ix-Xhud :
X’ parti mis-sigurta`? Jien ma ghandix x’ naqsam mas-sigurta`. Jien kont qieghed hemmhekk; is-sigurta` hija ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Mela min huma dawk in-nies li jahdmu f’ Kastilja?
Ix-Xhud :
Li nista’ nghidlek in-nies li jien nitkellem maghhom jew tkellimt maghhom dak inhar biex jahdmu hemmhekk..‘jahdmu’ normli ghax ghandna press conference huma nista’ nghidlek min huma n-nies. Jigifieri Nigel Vella,.
Imhallef A Lofaro :
Nigel Vella, ehe ..?
Ix-Xhud :
Nahseb ahjar jidentifikah.
Ix-Xhud :
Li huwa din il-persuna.
Imhallef A Lofaro :
Dak min hu per ezempju?
Ix-Xhud :
Nigel Vella.
Imhallef A Lofaro :
Dak huwa Nigel Vella.
Dr Therese Comodini Cachia :
..
Ix-Xhud :
Li llum huma Deputy Head
Dr Therese Comodini Cachia :
Forsi nissuggerulu jikteb fuqu
Chairman Imhallef M Mallia :
Ha jispicca. Nigel Vella Deputy Head illum ..
Ix-Xhud :
Deputy Head of Government Communications.
Chairman Imhallef M Mallia :
…of Government Communications. Issa fit-28 ta’ Novembru li ghadda meta sar dak l-incident x’ kien ir-rwol tieghu?
Ix-Xhud :
Illi bhali jikkoordina l-press conference; jigifieri nipprovaw inellghu l- gurnalisti; niehdu d-domanda wahda wara l-ohra lill-Prim Ministru ..
Imhallef A Lofaro :
Coordinator, fl-ufficcju mighek hux hekk?
Chairman Imhallef M Mallia :
Press coordinator. Issa hemm nies ohra hemmhekk; jidhru nies ohra.
Ix-Xhud :
Jiena nista’ nghidilkom nies illi naf jiena li kienu qed jahdmu minn l-ufficcju tieghi.
Imhallef A Lofaro :
Imma jekk hemm jien u tafni trid tghidli li hemm jien! Ghidli ara! Qed nara l- Imhallef Lofaro, daqhekk. X’ fiha?! Liema investigazzjoni ser tippregudika b’ daqshekk?! Ma nistax nifhem.
Ix-Xhud :
Ok; immorru wiehed wiehed.
Imhallef A Lofaro :
Nixieq nista’ nifhem imma ma nistax; jiena qieghda hawnhekk biex naghmlu xogholna ahna
Ix-Xhud :
U nirrispettah mija fil-mija.
Imhallef A Lofaro :
U ahna nirrispettaw lilek.
Ix-Xhud :
Ma ghandix dubju.
Imhallef A Lofaro :
Jekk joghgbok wiegeb id-domanda, please..
Ix-Xhud :
Ok, ser indurhom wiehed wiehed, sewwa?
Imhallef A Lofaro :
Grazzi.
Ix-Xhud :
Mela dawn huma nies.., mela din il-persuna tahdem fil-customer care ta’ l- ufficcju tal-Prim Ministru.
Imhallef A Lofaro :
Dak ir-ragel bil-flokk qisu iswed hux hekk?
Ix-Xhud :
Glekk iswed.
Imhallef A Lofaro :
Glekk iswed. U dak x’ jismu jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
Jidhirli Joseph Scerri; I stand to be corrected
Imhallef A Lofaro :
Mela xi hadd Joseph (ikteb Joseph Scerri fuqu)
Ix-Xhud :
Scerri yes.
Chairman Imhallef M Mallia :
U x-xoghol tieghu x’ inhu?
Ix-Xhud :
Ix-xoghol tieghu jahdem sa fejn naf jien il-customer care
Imhallef A Lofaro :
Il-customer care; ok. Mhux xoghlu kien qed jaghmel? B’ daqshekk?
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela ghalfejn kien qed joggezzjona?
Ix-Xhud :
X’ oggezzjonajt jahasra!
Imhallef A Lofaro :
Please daqshekk rimarki minn ghand l-avukati.
Ix-Xhud :
Din il-persuna hija Reuben Sciberras illi jahdem ma’ Ministru li kien hemm prezenti ghal Konferenza ta’ l-Ahbarijiet. Ghaliex ovvjament dak inhar ukoll kien hemm nies illi kienu qed jakkumpanjaw Ministri, kienu qed jakkumpanjaw . ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Iva all right all right ..
Imhallef A Lofaro :
…all right miexjin
Ix-Xhud :
….le ghax ma jaqghux taht il-kmpitu tieghi u qed tghiduli – dak tafu? Dak tafu? Min wicchom nafhom.
Imhallef A Lofaro :
.. ejja nghidu illi inti taf lili..
Ix-Xhud :
Ha nghidlek lil min naf minn wiccu jew le.
Imhallef A Lofaro :
Jekk tafni intt, x’ kont qed naghmel hemm mhux bicca tieghi? Issa jekk ghamilt xi haga hazina tarani l-Pulizija,. Veru? Imma jekk inti tafni trid tghidli li qed tarani fir-ritratt. Dak biss irrid minn ghandek.
Ix-Xhud :
Jekk nafhomx jew le.
Imhallef A Lofaro :
Iva; u x’ jisimhom jekk taf.
Ix-Xhud :
Ma nafx x’ jismu.
Imhallef A Lofaro :
Imma tafu? Gie li rajtu x’ imkien?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
Le. La ma tafux ma tafux. Daqshekk. Dik hi kollha.
Ix-Xhud :
Dan naf min hu naf minn wiccu, pero` ..
Imhallef A Lofaro :
Ma tafx x’ jismu.
Ix-Xhud :
Ma kienx taht il-koordinazjoni tieghi..
Imhallef A Lofaro :
Imma jekk taf x’ jismu trid tghidilna ta.
Dr Jason Azzopardi :
…liema huwa li qed tghid?
Ix-Xhud :
Dan ma nafx min hu. U dan gie li rajtu iva.
Dr Jason Azzopardi :
Gie li rajtu
Imhallef A Lofaro :
Jahdem Kastilja jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
..
Imhallef A Lofaro :
Ma tafx. Taf x’ jismu?
Ix-Xhud :
No.
Imhallef A Lofaro :
Ma tafx x’ jismu.
Dr Jason Azzopardi :
…. Mark Gauci canvasser tal-Ministru Mark Farrugia..
Dr Charlon Gouder :
Qed jghidlek ma jafx.
Imhallef A Lofaro :
Qed jghidlek ma jafx; hu qed jixhed
Dr Jason Azzopardi :
Ma jafx canvasser tal-Ministru?!
Imhallef A Lofaro :
Imma hu bil-gurament qed jixhed. Hemm il-konsegwenzi ..
Dr Jason Azzopardi :
….
Chairman Imhallef M Mallia :
Dr Azzopardi
Dr Jason Azzopardi :
.. jien ma twelidx ilbierah ta…
Imhallef A Lofaro :
… hu jaf x’ inhuma l-konsegwenzi
Dr Charlon Gouder :
..
Chairman Imhallef M Mallia :
Dr Azzopardi jekk joghgbok. Kompli ..
Imhallef A Lofaro :
Please, dawn ir-rimarki qed idejquna hafna.
Ix-Xhud :
U dawn it-tnejn huma wkoll; ma tantx jidhru hawn imma jidhru fir-ritratti l- ohrajn. Dawn it-tnejn huma wkoll impjegati ta’ l-OPM, jigifieri Mr Ronnie Vella u ..
Imhallef A Lofaro :
Ronnie Vella .. (li huwa ritratt numru 2)
Ix-Xhud :
Li kien jahdem fl-ufficcju tal-komunikazzjoni; Ronnie Vella li huwa dan; u dan huwa Nikhail Spiteri illi jahdem fil-customer care ta’ l-OPM. Dawn huma l-istess nies.
Chairman Imhallef M Mallia :
Hemm ghalfejn narawhom kollha dawn?
Dr Therese Comodini Cachia :
Hemm nies differenti
Chairman Imhallef M Mallia :
Hemm nies differenti f’ kull ritratt?
Imhallef A Lofaro :
Hemm forsi xi wiehed ritratt partikolari li rridu nuruh? Biex ma noqghodux nuruhomlu kollha
Dr Therese Comodini Cachia :
Le hemm nies differenti; forsi jidentifika lil mhux diga` indentifikat.
Imhallef A Lofaro :
Per ezempju lil Ronnie Vella aqbzu; lil dawk li ga semmejtilna aqbizhom jekk joghgbok.
Ix-Xhud :
Dan huwa messaggier ta’ l-OPM, Jason Bonnici. Din il-persuna naf minn hi minn wiccha, again. Onestament mhux qed naghraf min hu….
Dak jien. Imma dawn l-istess. Dan ma nafx min hu pero`, ma ghandix idea lanqas x’ jismu. Dan jista’ ikun li jismu Mark; ma jridx nizgwidakom imma jista’ ikun li jismu Mark. Pero` dan ma nafx min hu assolutament
Imhallef A Lofaro :
Ritratt numru 6 qed jghid li jista’ ikun Mark.
Ix-Xhud :
L-istess I assume; dak jiena, u dawn it-tnejn… Jekk qed naghraf sew din hija persuna li tarma meta jkollna press conferences id-dawl..
Imhallef A Lofaro :
Li jiehdu hsieb id-dwal, il-lightings.
Ix-Xhud :
Supplier logistics. Jigifieri meta jkollna press conference jigu ..
Imhallef A Lofaro :
Hemm xi kumpanija per ezempju?
Ix-Xhud :
Naf li jismu Nigel Vella.
Imhallef A Lofaro :
Nigel Vella ok.
Ix-Xhud :
Another Nigel Vella, supplier.
Imhallef A Lofaro :
Tad-dawl; ghax dak ikun hemm id-dawl specjali.
Ix-Xhud :
Minhiex qed naghraf dak. Dan huwa Lionel; onestament ma nafx. Jista’ ikun one of the suppliers pero` naf…, I wouldn’t know jigifieri; l-istess dawn kollha ma humiex taht il-koordinazzjoni tieghi. Dan ma nafx min hu; dan tkellimna fuqu. Dak jien.
Dan huwa l-messaggier taghna, Anthony, I forgot the surname, Anthony…. Gerada. Anthony Gerada huwa dan.
Semmejnihom kollha; Ronnie, nahseb lil Mark. Dan jista’ ikun li huwa gurnalist, imma rasu maqtugha. Kollha tkellimna fuqhom. Dan nahseb li huwa Brian Hansford il-gurnalist ta’ TVM, li jaghmel programm fuq TVM, pero` rasu matughha. Question mark ukoll. Dan huwa gurnalist, Paul Caruana Galizia …
Imhallef A Lofaro :
Mela mid-dehra lestejna mir-ritratti, hux hekk?
Chairman Imhallef M Mallia :
Dak hu l-ghageb kollu!
Imhallef A Lofaro :
Daqshekk biss ridna minn ghandek
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena qed nifhem, biex nghalqu l-incident; jigifieri min-naha tieghek nistghu nghidu li inti ma tajt l-ebda ordni biex inghalqu l-bibien fuq il-gurnalisti; u dak li sar, sar kif isir is-soltu, hux hekk?
Ix-Xhud :
Yes hundred percent yes.
Imhallef J Said Pullicino :
Hekk hu. Il-pozizzjoni tieghrk hija dik
Ix-Xhud :
Yes.
Imhallef J Said Pullicino :
Issa ha nghidlek fuq xi haga differenti. Inti lil Keith Schembri meta kont kellimtu l-ahhar?
Ix-Xhud :
Meta kont rajtu l-ahhar?
Imhallef J Said Pullicino :
Kellimtu, mhux rajtu.
Ix-Xhud :
Kellimtu nahseb towards the end of October fi zmien il-budget.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri ma kontx tkellmu regolarment inti; tkellmu ..
Ix-Xhud :
Fuq xoghol ..
Imhallef J Said Pullicino :
Fuq xoghol ..
Ix-Xhud :
Yes.
Imhallef J Said Pullicino :
Imma meta tghid fuq xoghol x’ jigifieri? I mean fuq xoghol biss; xoghol biss. Mhux per ezempju fuq progetti jew inkella hekk ..
Ix-Xhud :
Le no no, xoghol u xoghol marbut mal-communications jigifieri.
Imhallef J Said Pullicino :
Fuq xoghol mal-communications.
Ix-Xhud :
Yes
Imhallef J Said Pullicino :
U taqbel maghna li r-relazzjoni bejn Yorgen Fenech u Keith Schembri kienet wahda ta’ hbiberija? Jekk tafx inti.
Imhallef A Lofaro :
Qal li qatt ma rah f’ Kastilja.
Imhallef J Said Pullicino :
Qed insaqsi biss jiena.
Imhallef A Lofaro :
Lili qalli li qatt ma rah.
Ix-Xhud :
I am not aware. I mean jiena fuq fatti li naf jien nista’ nitkellem, imma min hu habib ta’ min..!
Imhallef A Lofaro :
Le, li taf inti. Li taf inti
Imhallef J Said Pullicino :
Keith Schembri kellu segretarja fl-ufficcju tieghu?
Ix-Xhud :
Mela Keith Scembri kellu personal assistant u supporting staff imma ..
Imhallef J Said Pullicino :
Il-personal assistant hi..?
Ix-Xhud :
Sorry?
Imhallef J Said Pullicino :
Min hi l-personal assistant?
Ix-Xhud :
Il-personal assistant huwa Kenneth Azzopardi.
Imhallef J Said Pullicino :
U l-ohrajn huma? Is-supporting staff
Ix-Xhud :
Imbaghad kien hemm Charlene Bianco.
Imhallef J Said Pullicino :
Charlene Bianco, all right.
Chairman Imhallef M Mallia :
Minn din in-naha ma ghandix iktar domandi x’ naghmlu.
Imhallef A Lofaro :
Jiena ma ghandix iktar domandi.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jiena jekk il-Bord jippermettili nipproponi xi domandi ohra. Wahda ghandi ritratti li sibthom fuq is-social media nahseb li huwa s-Sur Carbone qieghed jattendi wahda minn vigils quddiem Kastilja; kemm nitolbu jidentifika lilu nnifsu u jispjega x’ kien qed jaghmel hemmhekk jekk kienx parti ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Jekk inhu hu ..
Imhallef A Lofaro :
Ghal habra ta’ Ottubru – Novembru nahseb.
Ix-Xhud :
Hemmhekk …huwa l-blog ta’ Emanuel Delia
Dr Therese Comodini Cachia :
Iva minn hemmhekk gibthom ir-ritratti Sinjura Mhallef
Imhallef A Lofaro :
Ok. U Ottubru – Novembru? X kien?
Ix-Xhud :
I don’t remember ..
Imhallef A Lofaro :
Roughly imma xi haga hekk hu. Novembru 2019 nahseb xi haga hekk
Ix-Xhud :
No. 17 skont id-data hawnhekk
Imhallef A Lofaro :
2017?
Ix-Xhud :
Id-data ta’ hawnhekk; pero` dawn ir-ritratti malafamanti hafna huma semplicement jiena kont hiereg mix-xoghol, kont hiereg mix-xoghol f’ xi t- tmienja ta’ filghaxija minn St Pauls Street again, ikolli l-karozza pparkjata hdejn il-Bank Centrali u allura irrid naqsam minn gol-pjazza, sewwa?
Imhallef A Lofaro :
Sewwa.
Ix-Xhud :
Ta’ Kastilja. Hemmhekk kien hemm protesta ohra I don’t remember
Imhallef A Lofaro :
Eh issa qed nifhem, 2017, ok.
Ix-Xhud :
I don’t remember jekk hux Occupy Justice anyway, kien hemm protesta; kien hemm media call jigifieri jien iltqajt ma’ shabi l-gurnalisti hemmhekk qeghdin jaghmlu xogholhom jiehdu l-kummenti …
Imhallef A Lofaro :
Jirrapportaw ..
Ix-Xhud :
Jirrapportaw dak l-event bil-cameras kollha. Jien mort hdejn il-gurnalisti u hadt ritratt ta’ xi haga barra pubblika li hemm il-media kollha maghha. U gejt mghajjar minn dan il-gurnalist gejt mghajjar terrorist fil-fatt.
Imhallef A Lofaro :
Imma hi qaltlek jekk intix qed tidentifika ruhek biss.
Ix-Xhud :
Yes yes;
Imhallef A Lofaro :
Hekk biss staqsietek.
Chairman Imhallef M Mallia :
Spjega c-cirkostanzi taghha
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu, importanti iva. Jekk hemmx iktar domandi?
Dr Therese Comodini Cachia :
Jekk ix-xhud kienx jahdem fejn kien jahdem qabel ma’ dahal Kastilja jekk kienx jahdem ta’ gurnalist ma’ ONE Prdoctions fil-verita`.
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri qabel l-elezzjoni tat-2013.
Ix-Xhud :
Iva.
Imhallef J Said Pullicino :
Mhux xi delitt ta’ dan!
Ix-Xhud :
Li hdimt mal-ONE?
Imhallef J Said Pullicino :
Kollha konna nahdmu x’ imkien ahna.
Ix-Xhud :
Hekk hu.
Dr Jason Azzopardi :
Nista’ jekk joghgbok?
Imhallef J Said Pullicino :
Dr Azzopardi lil Bord l-ewwel.
Chairman Imhallef M Mallia :
Indirizza lilna l-ewwel.
Dr Jason Azzopardi :
Yes through the Board yes. Sinjuri Imhallfin xtaqt insaqsi lis-Sur Carbone x’ inhi l-procedura li hija adottata meta l-ufficjal tal-komunikazzjoni, hu min hu, f’ dan il-kaz illum huwa is-Sur Carbone, kien hemm predecessor tieghu, isiefer jakkumpanja lill-Prim Ministru fuq xoghol uffijali?
Imhallef A Lofaro :
Ehe.
Dr Jason Azzopardi :
Note taking, minuti tal-laqghat, dak it-tip ta’ xoghol li bilfors isir naturali min jaghmlu?
Chairman Imhallef M Mallia :
Jekk jaf.
Imhallef J Said Pullicino :
Pero` x inhi r-relevanza?
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu; x’ inhi r-relevanza?
Dr Jason Azzopardi :
Halli mbaghad nigu ghad-domanda ta’ wara … wara li wiehed istabbalixxa l- protokoll halli mbaghad insaqsi lix-xhud, u ma ghandix diffikuta` l-Bord anke f’ assenza tax-xhud nispjega fid-dettal, dwar minuti ta’ laqgha partikolari illi saret barra min Malta.
Imhallef J Said Pullicino :
Imma relevanti ghal ..
Imhallef A Lofaro :
Jekk hix relavanti ghat-terms of reference li ghandna.
Dr Jason Azzopardi :
Yes.
Imhallef A Lofaro :
Mela l-ewwel johrog ix-xhud u jghidilna ir-relevanza.
Chairman Imhallef M Mallia :
L-ewwel staqsih jekk qattx sifirx mal-Prim Ministru.
Imhallef A Lofaro :
Iva qalilna li siefer diga` mal-Prim Ministru. Diga` qalilna li jsiefer mal-Prim Ministru
Ix-Xhud :
Iva insiefer mal-Prim Ministru u naghmel ix-xoghol ta’ komunikazzjoni. Jigifieri l-Prim Ministru kellu laqgha, ..
Imhallef J Said Pullicino :
Le le; id-domanda hi jekk jinzammux minuti. Jekk jinzammux minuti u min izommhom. Hux hekk dik id-domanda?
Ix-Xhud :
Fil-kaz tieghi bhala ufficjal ta’ komunikazzjoni ma nzommx minuti. Meta jkun hemm laqghat miftuhin cioe` li ha nikkomunikawhom niehu n-noti qua media statement ta’ dak li jkun qed jinghad u nohrog …
Imhallef A Lofaro :
Biex taghmel il-press realase wara hux hekk?
Ix-Xhud :
Yes. Pero` mhux minuti ghal record ta’ dik il-laqgha.
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu; biex taghmel l-press release.
Ix-Xhud :
Exactly.
Imhallef A Lofaro :
Ok.
Dr Jason Azzopardi :
Dawn in-notamenti jinzammux fl-ufficcju tal-Prim Ministru ghal posterita` biex wiehed ikun jista’ jaccesshom, ikollu bzonn jaghmel referenza, l-ufficcju tal-Prim Ministru jzommx lista, izommx rendikont ta’ dawk it-tip ta’ minuti.
Chairman Imhallef M Mallia :
Mhux ta’ minuti; ta’ stqarrijiet
Dr Jason Azzopardi :
Le le notamenti ta’ laqghat.
Imhallef A Lofaro :
Le notamenti qed jghid.
Dr Jason Azzopardi :
Notamenti ta’ laqghat. Haga semplici hafna.
Ix-Xhud :
Jiena nhazez in-noti u mbaghad tohrog il-press release. In-noti hafna drabi le. In-nota qua press release qed nghid.
Dr Jason Azzopardi :
Le mhux ghal press release.
Imhallef A Lofaro :
Ikun hemm xi noti li jinzammu?
Ix-Xhud :
Qed titkellem ghal press office.
Dr Jason Azzopardi :
Tajjeb. Mela Sinjuri Imhallfin, xtaqt insaqsi lix-xhud jekk ikolli insaqsih jipprovdi lil Bord, mhux lill-avukat jew lill-partijiet, lill-Bord, in-notamenti tal-laqgha illi saret gewwa l-Azerbaijan fejn is-Sur Kurt Farrugia l-predecessur tas-Sur Carbone kien akkumpanja lill-Prim Ministru u lic-Chief of Saff u lill- Ministru Konrad Mizzi u hadd iktar mill-haddiema tac-Civil, hadd iktar mis- servizz pubbliku ebda persuna mill-media. Jiena xtaqt insaqsi lis-Sur Carbone jekk il-Bord jistax ikollux bzonn jara, jaccessa, jaqra x’ notamenti ittiehdu ta’ dawk il-laqghat illi sirna nafu biha grazzi ghal press ta’ l-Azerbaijan u mhux ta Malta; jekk ghadniex access ghalihom.
Imhallef J Said Pullicino :
Dottore, ix-xhud ..
Dr Charlon Gouder :
Noggezzjona ghal din id-domanda ..
Dr Jason Azzopardi :
Qed joggezzjona ghaliha l-avukat tax-xhud.
Dr Charlon Gouder :
Da zgur li noggezzjona ghal din id-domanda. Ix-xhud diga` qal li n-notamenti tieghu huma johroghom fi press release. Jigifieri n-notamenti tieghu ma izommhomx ghalih, jippubblikom b’ mod pubbliku ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Hu ma kienx maghhom
Dr Jason Azzopardi :
Appuntu; imma ghalhekk …. il-protokoll
Dr Charlon Gouder :
….. jekk kienx maghhom jew le
Dr Jason Azzopardi :
Sur Imahllef, qed nindirizza lill-Bord u Dr Gouder ma jitasx jinterrompini; ma jistax. Issa l-ewwel nistabilixxu l-protokoll halli jekk ghada pitghada xi hadd jghidilna xi haga ohra, il-Bord ikun jista’ jikkonstata jekk xi hadd qed jilghabx try to pull a … or not. L-ewwel iridu nistabilixxi l-protokoll ghax il-protokoll ma bediex mas-Sur Carbone dik ir-ragunui.
Ix-Xhud :
Lanqas ma’ dan il-gvern.
Dr Jason Azzopardi :
U lanqas ma’ dan il-gvern, hekk hu. Mela l-gvern ta’ qabel kien jistieden media kollha u s-servizz pubbliku; taf ghalfejn l-Azerbaijan is-Sur Farrugia biss akkumpanja l-Prim Ministru?
Ix-Xhud :
…
Dr Jason Azzopardi :
Ma tafx. Fiha x’ tidhaq din Sur Carbone.
Imhallef A Lofaro :
Le le le; ma tistax, Dr Azzopardi
Dr Jason Azzopardi :
Fiha biex tidhaq?
Chairman Imhallef M Mallia :
Dr Azzopardi jekk joghgbok.
Dr Jason Azzopardi :
Ghax peress li haseb li hija tac-cajt…
Imhallef A Lofaro :
Le le; dawn il-kummenti huma ….
Dr Andrew Borg Cardona :
Imma jimporta joqghod kwiet?
Imhallef A Lofaro :
Imma t-tnej iridu jobdu.
Dr Andrew Borg Cardona :
Sinjuri Imhallfin, xhud ma jistax ikollu avukat jaqbez ghalih u suggeritur ukoll fl-isess hin. Joqghod kwiet, sakemm ix-xhud mhux qed jippregudika ruhu, jirrispondi; full stop.
Chairman Imhallef M Mallia :
Sa fejn taf inti, hemm xi protokoll, hemm xi sistema illi meta Prim Ministru isiefer u jaghti xi press release jew inkella jkollu xi inkontri ma’ Prim Ministri ohra jinzammux records jew minuti ta’ dawk il-laqhat?
Ix-Xhud :
L-istqarrija ufficali.
Chairman Imhallef M Mallia :
L-istqarrija ufficjali.
Imhallef A Lofaro :
Dik biss.
Chairman Imhallef M Mallia :
Dik biss; all right.
Dr Jason Azzopardi :
It-tieni domanda li xtaqt insaqsi lis-Sur Carbone tramite l-Bord hija din : meta is-Sur Carbone xehed f’ Dicembru ta’ l-2018 quddiem l-Imhallef Robert Mangion kawza illi ghamel il-kap ta l-oppozizzjoni dwar l-Egrant report biex ikun accessibbli ghalih is-Sur Carbone kien xehed. Xtaqt insaqsi lis-Sur
Carbone dak inhar kien xehed bil-gurament li he felt indignant ghal konkluzjonijiet fl-istess waqt li ma kienx qara u ma kellux access ghar-rapport Egrant. Xtaqt insaqsi lis-Sur Carbone kif seta’ jasal ghal konkluzjoni ta’ x’ fiha l-inkjesta Egrant qabel ma fil-fatt kien qraha. Ghax hu bil-gurament tieghu kien qal li ma gietx f’ idejh, izda kien qraha jew kienet ghand Kurt Farrugia biss.
Imhallef A Lofaro :
Mhix relevanti
Dr Jason Azzopardi :
Ghax ovvjament hemm orkestra …
Chairman Imhallef M Mallia :
Ghalina it’s neither here nor there.
Dr Jason Azzopardi :
Hemm orkestra ta’ ovvjament messaggi li ser jintbaghtu; dik hija r-raguni Sinjuri Mhallfin. Ghaliex is-Sur Carbone bil-gurament tieghu qal le. Mela dan kap tal-gvern, kap tal-komunikazzjoni llum. Dokument sensittiv hafna jien stajt nghaddi rimarki fuqu. Vera ma kienx ghandek jew fil-fatt kien ghandek?
Chairman Imhallef M Mallia :
Jigifieri inti qed tistaqsih jekk kellux access ghalih dan ..?
Dr Jason Azzopardi :
Dik li qed insaqsi.
Imhallef J Said Pullicino :
Hu qal li konkluzjonijiet kellu biss.
Dr Jason Azzopardi :
Ma nafx Sur President; Qed insaqsi Sur President.
Imhallef A Lofaro :
Imma ahjar inwissuh ghax jekk mhux ser izomm ma’ dik ix-xhieda jista’ jaghti …jista’ jinkrimina ruhu.
Dr Jason Azzopardi :
Hekk hu Sinjura Mhallef.
Imhallef A Lofaro :
Allura rridu naghtuh it-twissija; u ghandu dritt ma jwegebx.
Dr Jason Azzopardi :
Hekk hu Sinjura Mhallef; il-Qorti hija korrettissima, ghax il-verita` hija wahda u ghandha tkun konsistenti; ghalhekk qed insaqsi lix-xhud.
Imhallef A Lofaro :
Tista’ taghzel li ma twegibx ghad-domanda
Dr Jason Azzopardi :
Jekk jibza li qed jinkrimina ruhu nkunu nafu.
Imhallef A Lofaro :
Le mhux ghax qed jibza; la hemm il-possibbilta`, jiena kull fejn ikun il-lok dejjem naghti din it-twissija. Issa jekk ser tvarja minn dak li xhedt quddiem l- Imhallef Mangion hemm possibbilta li tkun tista’ tinkrimina ruhek. Tista’ taghzel li ma twegibx d-domanda
Ix-Xhud :
Ma nafx x’ inhi r-relevanza ma’ l-assissinju …
Chairman Imhallef M Mallia :
Dika le; ir-relevanza
Imhallef A Lofaro :
Dik ahna narawha.
Ix-Xhud :
Le tad-domanda jigifieri. Le le..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ir-relevanza narawha ahna. Issa jekk tridx twiegeb jew le dik affari tieghek.
Ix-Xhud :
Kif xhedt fl-inkjesta dak li ghedt ghedtu abbazi tal-konkluzjonijiet li kienu pubblici; jigifieri li kienet saret kalunja ibbazati fuq dokumenti foloz.
Dr Andrew Borg Cardona :
…mhux qalu, imma insomma
Imhallef A Lofaro :
Ma tantx hi relevanti ghalina ghal din l-inkjesta taghna.
Dr Jason Azzopardi :
Is-Sur Carbone xtat insaqsih Sinjur Mhallfin jekk kienx hemm okkazjoniijet fl-ahhar sentejn hu kien Deputy, ftit tax-xhur ilu Head. Kienx hemm talbiet ghal intervista ma’ l-ufficcju tal-Prim Ministru minn media barranija u l- ufficcju tal-komunikazzjoni ta’ l-OPM qalulhom iva basta ma jkunx hemm mistoqsijiet dwar l-assissinju ta’ Daphne Caruana Galizia; iva jew le.
Imhallef A Lofaro :
Iva relevanti; trid twegibha
Ix-Xhud :
Jiena qatt ma ghedt dak il-kliem.
Dr Jason Azzopardi :
Ma ghedtlekx jekk inti ghedtx..; Sinjuri Mhallfin, mela ..
Imhallef A Lofaro :
Mhux inti personali; jekk tafx jekk kienx hemm din id-direzzjoni gejja minn hand xi hadd iehor.
Ix-Xhud :
Le..
Imhallef A Lofaro :
Anke jekk ma tafx min hu.
Ix-Xhud :
Assolutament. Fil-fatt inghataw hafna intervisti.
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri qatt ma kien hemm din l-eccezzjoni isma’ ok, ser naghtu per ezempju
..ma nafx jien, gejjin ta’ l-iSky News, jien naf?, qed nivvinta, u tghidulhom ehe tistghu tigu imma issaqsunix fuq l-Egrant per ezempju.
Ix-Xhud :
Assolutament li le.
Imhallef A Lofaro :
Le.
Dr Jason Azzopardi :
Xejn iktar Sinjuri.
Din hija x-xhieda ta’ Matthew Carbone dettata minnu stess fil-prezenza ta’ l- istess xhud.
Niddikjara li traskrivejt bl-ahjar hila tieghi x-xhieda ta’ l-istess xhud.
Saviour Scicluna Traskrittur