Xhieda ta’ Peter Baldacchino – 30 ta’ Settembru 2020
L-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it-Termini ta’ Referenza ta’ l- Inkjesta Pubblika dwar l- Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia.
Seduta miżmuma llum l-Erbgha 30 ta’ Settembru 2020, fid-9:30 a.m. fit- Tieni Sular, Awla 20, il-Qorti.
Xhud Professur Peter Baldacchino iben il-mejjet Angelo u Maria nee` Polidano, imwieled Birzebbuga u residenti Birkirkara bil-Malti u bil-gurament tieghu jghid :
Chairman Imhallef M Mallia :
Profs Baldacchino, trid tghidilna jekk joghgbok ir-rwol tieghek illum x’ inhu?
Ix-Xhud :
Xtaqt qabel ma nibda illi l-proceduri tal-Bord huma konfidenzjali u ghalhekk nixtieq li nigi rilaxxat mis-sigriet professjonali.
Chairman Imhallef M Mallia :
Tal-Bord ta’ l-Accountancy?
Ix-Xhud :
L-Accountancy…
Chairman Imhallef M Mallia :
L-Accountancy Board. Qed tirreferi ghall-Accountancy Board
Ix-Xhud :
L-Accountancy Board.
Chairman Imhallef M Mallia :
Mela l-Bord jezenta lix-xhud il-Professur Peter Baldacchino mis-sigriet professjonli ghal dak li jirrigwarda l-merti ta’ din l-Inkjesta u l-Accountancy Board.
Ix-Xhud :
Nixtieq naghmel punt zghir iehor. Ukoll il-Bord beda ricentement proceduri dixxiplinari li diga` qed jigu kontestati.
Chairman Imhallef M Mallia :
Inti c-Chairman tal-Bord illum? Ha nibdew minn hemm
Ix-Xhud :
Iva c-Chairman. Skuzani. Jekk joghgbok jiena nixtieq li intom tigwidawni fuq din .. fic-cirkostanzi
Chairman Imhallef M Mallia :
Sekonda;
Ix-Xhud :
(detta mic-Chairman) Illum nokkupa c-Chairman ta’ l-Accountancy Board.
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa kompli ghidilna.
Ix-Xhud :
Jien li qed nghid li l-Bord beda ricentement proceduri dixxiplinarji li ga qed jigu kkontestati..
Chairman Imhallef M Mallia :
Fil-konfront ta’ min?
Ix-Xhud :
Fil-konfront ta’ Nexia
Imhallef A Lofaro :
Nexia anke ta’ Brian Tonna.
Ix-Xhud :
..u ta’ Brian Tonna ehe; ahna rcivejna l-ittri minn ghand l-avukati taghhom …
Chairman Imhallef M Mallia :
U meta bdejtu dawn il-..
Ix-Xhud :
Last week bdejnihom.
Imhallef A Lofaro :
Il-gimgha li ghaddiet
Ix-Xhud :
Il-gimgha li ghaddiet..
Chairman Imhallef M Mallia :
Il-gimgha li ghaddiet; u x’ ircivejtu lbierah ghedtli?
Ix-Xhud :
Ircivejna ittra biex nirtirawha.
Imhallef A Lofaro :
Biex tirtiraw il-proceduri dixxiplinari?
Ix-Xhud :
U hemm ir-ragunijiet ghal xiex qed jghidu hekk.
Imhallef A Lofaro :
Li ghandkom tirtiraw il-proceudri dixxplinari ..
Ix-Xhud :
….dixxiplinari ..
Imhallef J Said Pullicino :
Tista’ tesbihoma dawk; esebihom
Ix-Xhud :
Sorry?
Imhallef J Said Pullicino :
Aghmlilna kopja taghhom, tac-charge. Aghmlilna kopja tac-charge taghkom u r-risposta taghhom, biex ikollna.
Ix-Xhud :
Mela le; issa imbaghad nibaghtuhomkom allura. Jiena rrid nistaqsi jekk tistghux tigwidawni kif ser nimxi fic-cirkostanzi. Jiena kieku nipprefri li nixhed fil-maghluq minhabba li ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ha nibdew..; m’ hemmx ghalfejn ghal issa; m’ hemmx ghalfejn.
Imhallef J Said Pullicino :
Jekk ikun hemm bzonn iva, imma ghal issa le.
Chairman Imhallef M Mallia :
Aghmel xi domandi.
Dr Therese Comodini Cachia :
Profs Baldacchino, inti illum ic-Chairperson ta’ l-Accountancy Board?
Ix-Xhud :
Iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
Imma inti kont membru qabel? U jekk iva kemm ilek membru ta’ l- Accountancy Board?
Ix-Xhud :
Ara dhalt membru li nirrapparezenta l-universita` fit-2008
Dr Therese Comodini Cachia :
Fit-2008.
Ix-Xhud :
Imbaghad 2017 ghamluni Chair. Jigifieri ilni b’ kollox 12 years.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ok. U l-hatra taghkom tkun ghal sentejn jew ghal tliet snin?
Ix-Xhud :
Gieli sentejn, gieli sena darba; u anke gie li tliet snin. Jigifieri mhix dejjem l- istess ghax qieghda a maximum of 3 years ….
Dr Therese Comodini Cachia :
Il-membri li hemm illum fil-Bord huma l-istess membri li kien hemm mis- sena 2003?
Ix-Xhud :
Nahseb li kollha nbidlu ta.
Dr Therese Comodini Cachia :
Tahseb li kollha nbidlu.
Ix-Xhud :
By now nahseb li kollha .. …. beda 2002.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela inti ghedt illi l-gimgha l-ohra ftahtu proceduri – bdejtu proceduri kontra Nexia BT, Brian Tonna, u kontra xi nies ohra fir-rigward ta’ Nexia BT?
Ix-Xhud :
Ara, Nexia BT, Brian Tonna, Karl Cini u zewg kumpaniji taghhom; ghax ghandkom kumpaniji taghhom, ma nafx x’ jsimhom ezatt imma….
Dr Therese Comodini Cachia :
U zewg kumpaniji ohra?
Ix-Xhud :
Zewg kumpaniji taghhom ohra relatati ma’..
Imhallef J Said Pullicino :
Il-BT International hux?
Ix-Xhud :
Iva dawk, ehe ehe dawk
Dr Therese Comodini Cachia :
U BT Management?
Imhallef J Said Pullicino :
U BT Management .
Ix-Xhud :
Dawk huma; dawk. Ghax qishom kollha l-istess.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela tista’ tispjega kif inbdiet din il-procedura l-gimgha l-ohra?
Ix-Xhud :
Nista’ nghid, ha nispjega daqsxejn ghax ma nkunx nista’ nitkellem is-soltu. Biex il-Bord jezercita d-dixxiplina, fejn kien hemm proceduri legali hemmhekk il-Bord dejjem, dejjem ipproceda li jistenna l-ezitu taghhom sa l- istadju ta’ l-Appell. Dan ghamilt fuq diversi pariri legali, kemm minn l- ufficcju ta’ l-AG u kemm mid-ditti legali. Issa li gara wara l-gheluq ricenti ta’ l-Inkjesta Magisterjali u l-hrug ukoll ta’ l-attachment order hemmhekk kien jidher li l-Qorti Kriminali ddecediet li kien hemm supsett ragjonevoli ta’ money laundering. U ghalhekk fuq parir legali tal-Bord, il-Bord iddecieda li jibda passi dixxiplinari kontra dawn in-nies li semmejna, Nexia BT, Brian Tonna, Karl Cini u z-zewg kumpaniji, u li jissospendi temporanjament il- warrants u c-certifikat tal-prattika fl-auditing. Dan ghamilnih issa fl-interess pubbliku u tal-professjoni. Ghandna l-akkuza imgieba gravi li tnaqqas mill- kredibbilta` tal-professjoni …..
Dr Therese Comodini Cachia :
Profs Baldacchino, fl-24 ta’ Jannar ta’ din is-sena Nexia BT l-Accountancy Board reprimand lil Nexia BT,
Ix-Xhud :
Iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
Tista’ tispjegalna x’ kienet jew x’ kien il-programm ta’ dik ir- reprimand?
Ix-Xhud :
Ir-reprimand kienet fuq xi haga li nista’ nispjega; halli naghmilha naqra cara. Ahna bnejna review ta’ Nexia ftit wara li tlajt jiena. Fit-2017 bil-Quality Assurance …. ix-xoghol taghna primarju huwa Quality Assurance, jigifieri biex li naraw il-kwalita` tax-xoghol huwa tajjeb. Din saret twila ghaliex il- Bord estendija biex tikkonsidra rikolazzjoni ta’ one hundred thousand loan bejn Schembri u Brian Tonna; kien hemm dik l-allegazzjoni. Ingabret informazzjoni, imma l-Bord baqa’ mhux konvint li din kienet loan, baqa’ mhux konvint. U ghalhekk fir-rapport ipprezentat lill-Bord, il-parti tal-loan thalliet bind banded, thallhiet barra sakemm ikun hemm iktar zviluppi dwarha minn l-inkejsta. Ghax konna nafu li hemm l-Inkjesta u allura kif ghedtilkom ma konniex qeghdin bi hsiebna li nohorgu xejn; jew ikella xi awtoritajiet ohra rigoratorji, ghax ahna kellna kuntatt maghhom ukoll.
Ta’ min izid, imma fuq din it-twissija li semmejtlek ezatt x’ gara, fuq it- twissija li semmejtli din ir-reprimand kienet fuq nuqqas ta’ working papers. Kellna feedback minn regolatur iehor li kien hemm issue fuq working papers, u fuq kien hemm issue fuq kumpanija PIE u ezaminajninha dik b’ hekk twalet; dik l-iktar li tawlet; li qghadna… qed tifhem?
Dr Therese Comodini Cachia :
Ha nipprova nifhem dak li qed tghid.
Ix-Xhud :
Jekk fhemtekx nispjegalek, mhux problema
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela, inti, jekk fhimtek sew, illi r-reprimand harget wara illi intom ezercitajtu l-Quolity Assurance role illi ghandkom bhala Accountancy Board.
Ix-Xhud :
Yes yes ….
Dr Therese Comodini Cachia :
Meta tghid li ezercitajtu dak ir-rwol, jigifieri mortu taghmlu spezzjonijiet fl- ufficcji?
Ix-Xhud :
Iva; spezzjonijiet min-nies taghna tal-Quality Assurance; u anke iltqajna bhala Oversight Committee u sahansitra anke konna bghatna ghalihom ukoll.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri intom ghamiltu spezzjonijiet fl-ufficcji ta’ Nexia BT?
Ix-Xhud :
Fl-ufficcju marru n-nies biex jaghmlu x-xoghol normali imma ta’; jigifieri qaghdu jaraw l-audit files. Dawk jghidulhom liema files iridu u jaraw il-files. Pero` mbaghad li rrid nghidlek, ahna estendejniha f’ dan il-kaz minhabba li kien hemm l-allegazzjoni barra tal-hundred thousand estendejniha fuq hekk. Pero` mbaghad jerga’..
Dr Therese Comodini Cachia :
Meta tghidli ‘estendejtuha’, estendejtuha b’ liema mod?
Ix-Xhud :
Le ghaliex primarjament parti mill-Quality Assurance tidhol fuq behaviour, imma I made sure bhala Chairman li dik il-haga jarawha, qed tifhem?
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-Quality Assurance marret biex tara l-proceduri li qeghdin jaddottaw ghall-audit li kienu qed jaghmlu l-kumpanija
Ix-Xhud :
Ghal qualify control hekk hu.
Dr Therese Comodini Cachia :
Pero` kienet ukoll estiza biex ticcekkja ..
Ix-Xhud :
Hekk hu..
Dr Therese Comodini Cachia :
.. jew tiverifika l-behaviour tal-warrant holders?
Ix-Xhud :
Iktar l-att specifiku tal-hundred thousand li kien hemm l-allegazzjoni fuqha. Ghax il-bqija ma ndhaltilhomx
Dr Therese Comodini Cachia :
Ok. mela l-..
Ix-Xhud :
Jiena bhala Chairman ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena minhiex nifhem ta. Hemm zewg triqat differenti? Hemm l- Quality Assurance u d-dixxipplina. Ma humniex l-istess haga dawn hux hekk?
Ix-Xhud :
Ha nghidlek, dixxiplina hija wahda. Imma qabel id-dixxipplina biex tasal hemm tista’ tasal through Quality Assurance
Imhallef J Said Pullicino :
Issa Quality Assurance hija xi haga li intom taghmlu on-going. Jigifieri intom ix-xoghol taghkom huwa ..
Ix-Xhud :
Iva; kull tliet snin kumpanija bhal dik ser narawha.
Imhallef J Said Pullicino :
Appuntu. Jigifieri inti kull tliet snin kontu qed tarawha. Jigifieri jekk qed nghidu ahna ..
Ix-Xhud :
Kull tliet snin meta jispicca….
Imhallef J Said Pullicino :
Qed nghidu li fit-2016 hargu Panama Papers jiena qed nifhem illi intom ghal Panama Papers bdiet issir attenzjoni fuqu s-suggett, nahseb, u Quality Assurance hux nahseb jien, jew le?
Ix-Xhud :
Ehe. Ahna meta bdew johorgu dawk l-ajdudiet fuq dawn, li ghamilna bejna naghmlu iktar contact mar-regolaturi l-ohra. Jigifieri bdejna nitkellmu maghom u anke mbaghad iktar tard ghamilna rapport fuq certtu allegazzjonijiet li kien hemm ….
Dr Therese Comodini Cachia :
Sorry, ma min bdejtu taghmlu kuntatt?
Imhallef J Said Pullicino :
Imma sorry ta; tagmlu kuntatt ma’ regolaturi ohra?! L-ewwel ma taghmlu mal- persuni nvoluti.
Ix-Xhud :
Iva; le imma, zomm. Ahna li ghamilna illi konna qeghdin naraw fil-Quality Assurance nitkellmu.. mhux.. qeghdin naraw l-ezercizzju. Il-bqija ahna bdejna naraw…; ghax tinsiex tkun allegazzjonijiet; allegazzjonijiet kien money laundering. L-allegazzjonijiet tal-money laundering
Imhallef J Said Pullicino :
Iva, imma..
Ix-Xhud :
Allura bilfors kellna mmorru ghand min qed jimxi.. you know?
Dr Therese Comodini Cachia :
Le ara, Prof Baldacchino, f’ April 2016 fuq l-allegazzjonijiet ta’ money laundering u li hejjew strutturi barra minn Malta, u anke meta kellek rapporti ta’ l-FIAU dwar dawn l-istrutturi u dwar certu xoghol illi hejjiet Nexia BT ghal klijenti taghha, mis-sena 2016 sal-lum tista’ tghidilna x sar? Imma ibdieli mis-sena 2016; ‘l ghaliex ir-reprimand saret din is-sena. Issa 2016, 2016 x’ sar minn l-Accountancy Board?
Ix-Xhud :
Fl-2016 kien ghadu ma sar xejn. Ma nafx x’ sar ghax ma kontx hemm. Kont membru imma ma jidhirlix li sar xejn. Fit-2017 imma beda l-Quality Assurance exercise kif kont qed nispjega.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ehe.
Ix-Xhud :
In the mean time kif hargu l-allegazzjonijiet bdejna nikkuntattjaw lil min qieghed fuq dawn l-affarijiet
Dr Therese Comodini Cachia :
Bhal…?
Ix-Xhud :
Ghandek l-FIAU l-iktar.
Dr Therese Comodini Cachia :
Lill-FIAU.
Ix-Xhud :
L-FIAU
Dr Therese Comodini Cachia :
Ok. Jigifieri intom kellkom kopja tar-rapporti ta’ l-FIAU?
Ix-Xhud :
L-FIAU damu hafna ma tawna kopji. Ma tawna..; li bdew jghaddu nasheb is- sena l-ohra. Ma ghaddewlniex kopji. Rigward dawn il-problemi li kellna ma ghandniex informazzjoni to such an extend, you know? Pero` meta ahna kellna xi haga iltqajna maghhom, qed tifhem?
Dr Therese Comodini Cachia :
Iltqajtu maghhom jigifieri iltqaju ma’ l-FIAU?
Ix-Xhud :
Ma’ l-FIAU iva iltqajna wkoll maghhom.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri fl-2016 ma sar xejn; fl-2017 beda l-Quality Assurance untu beda jaghmel ..
Ix-Xhud :
Ehe.
Dr Therese Comodini Cachia :
Meta tghidli beda jaghmel ix-xoghol il-Quality Assurance Unit xoghol li jitkellem ma l-FIAU jew imur fl-ufficcji ta’ Nexia BT?
Ix-Xhud :
Le jmur fl-ufficcji jara l-audits u jaghmel ix-xoghol tal-Quality Assurance, imma mbaghad dahal fuq l-issue li kienet barra dak iz-zmien…
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri jien ghandi nifhem illi minn l-2016 sa Jannar ta’ din is-sena saru dawn il-monitoring visits u l-unika rizulta tal-monitoring visits huwa reprimand?
Ix-Xhud :
Le, imbaghad li ghamilna iktar tard qabbadna rapport; qabbadna konsulent finanzjarju .. ukoll ahna; ahna qabbadnih
Imhallef J Said Pullicino :
Fuq hiex? Fuq hiex?
Ix-Xhud :
Biex jara, jidhol sewwa fuq l-akkuzi ta’ David Casa u jara wkoll x’ hareg ezatt kif hareg ir-rapport ta’ l-Egrant. Biex jara x’ hemm x’ nistghu naghmlu fuq l- Egrant u ..
Imhallef J Said Pullicino :
L-Egrant x’ ghandha x’ taqsam?
Ix-Xhud :
Sorry?
Imhallef J Said Pullicino :
grant x’ ghandha x’ taqsam?
Ix-Xhud :
Le ghax fl-Rgrant kien hemm issues relatati hafna mal-Panama; kien hemm issues.
Imhallef J Said Pullicino :
Imma hemm ohrajn hux
Dr Therese Comodini Cachia :
Ghax tissemma Nexia ..
Imhallef J Said Pullicino :
Din wahda minn erbgha
Ix-Xhud :
Imma bejn dawk u l-ittri ta’ Casa nahseb li kellna l-bulk ta l-affarijiet
Imhallef J Said Pullicino :
Tinsiex li kien hemm is-17 Black ukoll hux?
Ix-Xhud :
Ehe, le ahna ffokajna…, nghidilkom, ahna bhala Bord iffokajna fuq Nexia BT f’ dawn l-affarijiet.
Imhallef J Said Pullicino :
U l-kumpaniji li fethu Nexia BT.
Ix-Xhud :
Le, li ghamilna li tlabna ghal tal- … jghidilna x’ nistghu naghmlu. Fil-fatt hu l- iktar li kkonferma ghax konna ahna daqsxejn … x’ ser jigri, u ikkonfermalna li kif kien ippjana l-Bord ghandu jistenna l-gheluq ta’ l-Inkjesta Magisterjal ta’ Dr Natasha Galea Sciberras, u biex niehdu proceduri ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-Accountancy Board fittex il-parir ta’ l-Avukat Generali?
Ix-Xhud :
Ta’ l-Avukat Generali gie li fittixnieh ukoll iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
F’ dan il-kaz, l-Accountancy Board…
Ix-Xhud :
Le imma forsi nispjegali daqsxejn x’ qalilna r-rapport jekk ma jimpurtax …
Dr Therese Comodini Cachia :
Imma qed nipprova nifhmu.
Ix-Xhud :
Iva, mela le?
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela fit-2016 meta kien hemm il-Panama Papers u mbaghad sussegwentement meta bdew jinhargu r-rapporti ta’ l-FIAU, kien hemm xi mument fejn f’ dan ir-rigward l-Accountancy Board fittex il-parir ta’ l-Avukat Generali?
Ix-Xhud :
Iva, iva iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
Fuq xiex fittixtu l-parir ta’ l-Avukat Generali?
Ix-Xhud :
Ahna li ghamilna fit-2017, ha nidbew minn hemm, fittixna l-parir, l-ewwel parir li hadna.., bghatt lis-segretarju jmru jara fil-fatt, jekk nistghux ahna fl- interess pubbliku nagixxu iktar milli qed nagixxu. Il-parir kien.. u fil-fatt mhux.., li ghedna jekk tistax tinbidel il-ligi; ghax kif dhalt jiena ezatt dan kien
qed jigri kienu li qed jghidu hafna affarijiet barra, u min-naha taghna ridna nkunu certi sa fejn nistghu naslu, qed tifhem? U li jaghmel hemmhekk illi what worried me kienet il-public interest, kemm nistghu mmorru fil-public interest johorgu certi affarijiet, pero` l-Attorney General dak iz-zmien ta parir lil Martin – lis-segretarju, illi ma ghandux ibiddel il-ligi biex inkunu nistghu….
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena qed nifhem li inti agixxejt tajjeb ghax kellek quddiem ghajnek l-interess pubbliku.
Ix-Xhud :
Minn hemm l-ewwel haga li ..
Imhallef J Said Pullicino :
L-interess pubbliku, bir-ragun. Inti l-parir lill-Avukat Generali tlabtulu bil- miktub?
Ix-Xhud :
Le ma tlabnihulux bil-miktub.
Imhallef J Said Pullicino :
Mela biex?
Ix-Xhud :
…kellna Board meeting u mar is-segretarju fuqu dan. Imma gie li tlabnieh bil-
…
Imhallef J Said Pullicino :
Dik imbaghad ghidilna …, ahna rridu nkunu nafu l-pariri tieghu x’ kienu; pero` f’ din l-okkazjoni f’ din ic-cirkostanza….
Ix-Xhud :
Le ghax imbaghad fit-2018 waslu l-ittri ta’ Casa; l-ittrai ta’ Casa fejn kien hemm hafna allegazzjonijiet fuq BT. Kien hemm hafna allegazzjonijiet.
Imhallef J Said Pullicino :
Pero` intom parir bhal dawn mhux bil-miktub tlabtuh? Bil-fomm? Ghax din haga serja hux!
Ix-Xhud :
Le… le ifhimni, morna ghand l-avukat; L-avukat dam hafna biex tana parir ghaliex kien ma jiflahx u dan; imma mbaghad
Imhallef J Said Pullicino :
U takom parir?
Ix-Xhud :
Imma mbaghad; iva. Imbaghad kitbilna biex…; Imma tant ghadda zmien li..; imma r-rapport.. il-parir tahulna hu, li ghalissa ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Il-parir ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jimporta narawh dan ukoll ta’ ghax..
Ix-Xhud :
Ghidli ghidli.
Dr Therese Comodini Cachia :
Inti qed tghid li morna ghand l-Avukat Generali; jigifieri kellkom laqgha ma’ l-Avukat Generali?
Ix-Xhud :
Le. Bil-miktub.
Dr Therese Comodini Cachia :
Tlabtuha bil-miktub?
Ix-Xhud :
Tlabna l-parir tieghu bil-miktub x’ ser naghmlu dwar l-ittri ta’ Casa…
Dr Therese Comodini Cachia :
X’ ser taghmlu dwar …?
Ix-Xhud :
Dwar l-allegazzjonijiet jekk…, originarjament fuq il-public interest bghatt lil Martin, imbaghad tlabnih jikkonferma, (ha nkun iktar ezatt), jikkonfermalna ahna ahniex tajjeb kif qeghdin niddijljaw fuq l-ittri ta’ Casa.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-ewwel darba tlabtuh jaghtikom parir fuq kif tistghu tmexxu dwar kazijiet li jirrigwardaw l-interess pubbliku. U x’ kienet ir-risposta ta’ l-Avukat Generali?
Ix-Xhud :
Jiena x’ qalli Martin Spiteri.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ehe; x’ qallek?
Ix-Xhud :
Illi huwa perikoluz tibdilha l-ligi..
Dr Therese Comodini Cachia :
Huwa ….?
Ix-Xhud :
… perikoluz tibdilha l-ligi.
Dr Therese Comodini Cachia :
Huwa perikoluz li ..
Ix-Xhud :
…. to change the law ..
Imhallef A Lofaro :
Li tinbidel il-ligi.
Ix-Xhud :
Li tinbidel il-ligi.
Imhallef A Lofaro :
Ghaliex perikoluz?
Ix-Xhud :
Jiena nahseb li l-punt ..
Imhallef A Lofaro :
Ma qalilkomx ghaliex? Mhux x’ taqseb inti issa! Jekk qalilkomx ghaliex.
Ix-Xhud :
Le. Il-perikolu, il-perikolu meta jkollok il-ligi hekk illi inti tista’ tostakola l- process li ghaddej. Jekk inti tiehu action meta hemm action ohra ghaddejja.., qed tifhem? Ghax jekk il-ligi tinbidel ..
Imhallef A Lofaro :
Tista’ taghtina kopja ta’ din please?
Ix-Xhud :
Ghax inti tista’ tiehu action.. tista’ tiehu action meta l-process ghadu ghaddej. Wahda mill-kbar hija li ser tostakola l-process; fuq hekk .. tkellem.
Imhallef A Lofaro :
Tista’ taghtina kopja ta’ dan il-parir jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
Ma nahsibx li tahulu bil-miktub ta. Imma.
Imhallef A Lofaro :
Le hekk ghedtli issa; ftit ilu hekk ghedtilna.
Ix-Xhud :
…..ma insistejniex ghaliex previously kif semmejt diga` kellna dejjem pariri li ahna ma ghandniex niccaqalqu biex niehdu action .. section 15 fejn tidhol ..
Imhallef J Said Pullicino :
Dixxiplina.
Ix-Xhud :
Fejn tidhol ahna; mhux fejn hemm il-Qorti; qabel ma jispicca l-process. Jigifieri ga kellna..
Imhallef J Said Pullicino :
Imma daka ghal fini ta’ dixxiplina.
Ix-Xhud :
Hekk hu.
Imhallef J Said Pullicino :
Ghal fini quality control intom tibqghu ghaddejjin. Allhares ikun hekk! Allahares intom tieqfu ghax hemm kawza! Il-quality control tibqa’ miexi ..
Ix-Xhud :
.. ..ifhimni Sur Imahllef, ma waqafniex ta
Imhallef J Said Pullicino :
..
Ix-Xhud :
Bqajna immorru; bqajna mmorru niccekjaw; anzi ghedna li.. Il-problema fir- regolaturi nifhimha ta’ jiena, illi up to sa point kellhom hafna problemi, bhal
per ezempju x’ ser jaghtuna?… . Issa per ezempju harget l-Inkjesta Magisterjali. Ma tawna xejn ghadhom. Liln ma tawna xejn. Jigifieri ahna jekk inti ma ghandekx informazzjoni …l-investigazzjoni …
Imhallef J Said Pullicino :
Imma ahna Professur qed nistaqsuk ..
Ix-Xhud :
..u din mhux idun biss eh! Mhux din biss. Per ezempju lil ta’ l-Income Tax kellimnihom
Imhallef A Lofaro :
Nistghu nzommu mas-suggett please?
Imhallef J Said Pullicino :
Imma Professur.. dawn ghar-regolaturi importanti, imma l-iktar importanti huwa l-accountancy. L-accountancy intom personalment, onsite bhala xoghol fl-ufficcju taghhom xi investigajtu?
Ix-Xhud :
Ahna n-nies tieghi, u dejjem dejjem ifittxu kif saru l-audits. Jekk l- audits ma sarux sewwa and so on. U hemm aspetti wkoll ta’ etika li qabbadthom li ghamilt car maghhom li jiccekkjaw dik il-parti, qed tifhem? Imma huma primarily they are trained; trained mir-regolamenti ta’ l-EU ….. illi jaraw ezatt jekk imxewx mal-metetologija li kellhom jinzlu biex jaghmlu l-audit; u hemmhekk sibna problema.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-Quality Assurance Unit investigaw jekk Nexia BT imxietx ma’ l- istandards ta’ l-accountancy fl-audit taghha.
Ix-Xhud :
Hekk hu hekk hu.
Dr Therese Comodini Cachia :
U hemmhekk sibtu problema
Ix-Xhud :
Hekk hu; u investigaw il-kwistjoni tal- ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Xi problema sibtu hemmhekk?
Ix-Xhud :
Il-problema kellna feedback minn l-MFSA fuq 6pm illi avzawna huma. U allura bghatthom biha, u ghalhekk domna, biex jaraw jekk sarx sewwa dan ix- xoghol. U sibna problema fil-working papers. Illi l-working papers ma zammewhomx tajjeb. Il-working papers, jigifieri r-records ma zammewhomx tajjeb.
Dr Therese Comodini Cachia :
Issa meta intom fl-2017 bdejtu taghmlu dan il-monitoring mill- Quality Assurance Unit, intom tlabtu biex taraw il-files per ezempju fuq l-Egrant, fuq Hearnville, fuq dawk il-kumpaniji li kienu imsemmija fir-rapporti ta’ l-FIAU?
Ix-Xhud :
…dirett fuhom ma morniex ghax dawna marru fuq l-aspetti teknici u professonali taghna.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri fuq dawk il-files le.
Ix-Xhud :
Pero` ahna kellna ..…haddiehor li qed jaraha dawn l-affarijiet.
Imhallef A Lofaro :
Imma intom ma ghandkomx dover ukoll li taraw?
Ix-Xhud :
Id-dover li ghandna sa fejn naf jiena huwa li ahna nghinu u nikkoperaw fejn jidhlu money laundering.
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri ma ghandkomx inizjattiva intom ta’ xejn?
Ix-Xhud :
Ghandna inizjattiva imma fuq l-assurance taghna ta’ l-audits. Il-bqija d-dover taghna naraw jekk insibu xi haga per ezempju tinten, xi hafa li mhux qieghda sewwa …
Imhallef A Lofaro :
Imma bghattu ghalih lil Brian Tonna biex taraw ftit x’ qed jaghmel?
Ix-Xhud :
Li bghatna ghalih fuq dawn iz-zewg issues li qed insemmu.
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri f’ dak iz-zmien fit-2016 – 2017 etc ma bghattux ghalih.
Ix-Xhud :
Le, bqajna… bghattna ghalihom u bqajna naraw u niddiskutu x’jista’ isir fuq dan ..
Imhallef A Lofaro :
Bghattu ghalih?
Ix-Xhud :
Kelimnih iva; kellimnih.
Imhallef A Lofaro :
Kellimtuh bit-telephone
Ix-Xhud :
Imma kellimnih .. ha nkun car..
Imhallef A Lofaro :
Bit-telephone kellimtuh?
Ix-Xhud :
Le le; bghatna ghalih
Imhallef A Lofaro :
Gie jkellimkom bil-files?
Ix-Xhud :
Gie jkellimna
Imhallef A Lofaro :
Gab files mieghu?
Ix-Xhud :
Ahna ma morniex fuq x’ qed jaghmel..
Imhallef A Lofaro :
Mela gie jkellimkom; u x’ qalilkom dan?
Ix-Xhud :
Le hu beda jipprova jipperswadina fuq il-loan
Imhallef A Lofaro :
Ipperswadiekom b’ liema tip ta’ prova?
Ix-Xhud :
Le le, beda jaghtina d-dettalji tal-loan, meta sar, meta sar l-agreement….
Imhallef A Lofaro :
Bil-kliem jigifieri; ipperswadiekom bil-kliem hux hekk?
Ix-Xhud :
Le mhux bil-kliem.
Imhallef A Lofaro :
Mela ghidli kif.
Ix-Xhud :
Tlabnih l-informazzjoni. Tlabnih per ezempju l-agreement li kellu tas- separation jigifieri, u tahulna. U tana anke per ezempju declaration ta’ …, ok? Pero` xorta ahna ghalina ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Ara, biex naqleb fuq incident partikolari, ok?, ha nistaqsik fuq il-loan illi kien hemm bejn Brian Tonna u Keith Schembri
Ix-Xhud :
Sewwa sewwa.
Dr Therese Comodini Cachia :
Intom stabbilejtu illi dan kien loan bejn awditur u klijent tieghu?
Ix-Xhud :
Iva ammetta fil-fatt li kien loan
Imhallef A Lofaro :
U dik korretta ghalikom?
Ix-Xhud :
Mhux amemtta, hu qed jghid ..
Imhallef A Lofaro :
Ghandha issir skont l-etika?
Ix-Xhud :
..qed jghid li kienet loan. Anzi …payment of a loan.
Imhallef A Lofaro :
Ghandha issir skont l-etika din?
Ix-Xhud :
Dika issue li haditilna hafna zmien. Qed nghidlek jiena ktibt papers barra fuqha l-issue ta’ materjal….
Imhallef A Lofaro :
U x’ ikkonkludejtu?
Ix-Xhud :
….
Imhallef A Lofaro :
U x’ ikkonkludejtu?
Ix-Xhud :
Le gara l-ewwel nett ghalissa ma nohorgu xejn ghax ma konniex qeghdin nemmnu li hija loan; jigifieri, ok? Dik l-iktar haga importanti. Jigifieri ahna kollox subject to revision ghaliex jekk mhix loan haga ohra.
Imhallef A Lofaro :
Imma ejja nghidu li hi loan..
Ix-Xhud :
Imma jekk hi loan hemm issue fuhqa dina
Imhallef A Lofaro :
…u x’ ghamiltu fuqha?
Dr Therese Comodini Cachia :
Jekk hemm issue fuqha ..
Imhallef A Lofaro :
Kif ma ghamiltu xejn?
Dr Therese Comodini Cachia :
….ikkonkludejtu fuqha? Wasaltu ghal xi konkluzjoni?
Ix-Xhud :
In-nies fittxew hafna anke l-letteratura fuqha din. Il-problema li … li anke bhal issa ghaddejjin studji fl-Ewropa fuqha hija li mhix daqshekk cara as such..
Imhallef A Lofaro :
Eh mhix cara! I see.
Ix-Xhud :
Le le ha nghidlek x’ inhi. Nista’ nispjega fid-dettal jekk tridu, mhux problema.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jekk tara l-kodici ta’ etika taghkom, li nahseb li jkun inkiteb minn l- Accountancy Board
Ix-Xhud :
Iva.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela jekk tara per ezempju ..
Ix-Xhud :
Jekk trid insemmija dik insemmija.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jekk tara per ezempju l-paragrafu 290.120..
Ix-Xhud :
Ma nafx in-numri; pero` jghidlek unless its material ..
Imhallef A Lofaro :
Ha tghidlek hi.
Dr Therese Comodini Cachia :
Li jghidlek hekk ara : if the firm or a member of the audit team or a member of that individuals immediate family accepts a loan from – an audit client that is not a bank or similar institution the self-interest treat created would be so significant that no safeguards could reduce the treat to an acceptable level unless the loan is immaterial
Ix-Xhud :
Dan huwa this is the pont, hemm huwa; .is in the taste; look at that.
Dr Therese Comodini Cachia :
Issa intom x’ investigajtu biex taraw jekk dak il-loan kienx immaterial
Ix-Xhud :
Ahna li ghamilna mill-informazzjoni li kellna pprovjana naraw l-issue tal- materiality. L-issue tal-materiality qieghda tapplika kemm ghalih u kemm ghal klijent, li kien Keith Schembri. Ghamilna studju sewwa fuqha jigifieri bqajna naraw li tlabnih itina anke dikjarazzjoni ta’ …. ok? Kien jidher car ghalija fl- opinjoni tieghi, avolja r-regolamenti mhux daqshekk cari x’ inhuma … jew le, illi bl-assi li qed jghid li ghandu mhix materjali l-loan, qed tifhem?
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela jekk bl-assi li qed jghid li ghandu mhux materjali l-loan din kienet loan falza jew le?
Ix-Xhud :
What? Loan? Sorry..
Dr Therese Comodini Cachia :
Kient loan falza allura jekk mhix materjali? Ghalfejn? Staqsejtu ghalfejn ghandu bzonn loan meta m’ ghandux bzonn il-flus?
Ix-Xhud :
….. u nahseb …. Minn band’ ohra; u x’ qed jallega; hu qed jallega li hu kellu bzonnha ghal kwistjoni ta’ separation.
Dr Therese Comodini Cachia :
Imma inti qed tghidilna li hu ..
Ix-Xhud :
Le, hu qalli mhux ghax ma ghandux flus; imma qal li ma kellux liquidity bizzejjed; ma kellux cash f’ idejh.
Dr Therese Comodini Cachia :
Allura gbartu prova ta’ kif hallas allura din il-loan biex taraw jekk kinetx materjali jew le?
Ix-Xhud :
Le ma kinetx loan; payment of a loan kienet. Anzi ahna qbadna minn Pilatus Bank, li tahielna wkoll u ccekjajniha ma’ haddiehor l-istatement, qbadna r- repayment tal-loan. Ir-repayment inqabad wahda milli bqajna suspicious about the whole process illi fl-original granting tal-loan m’ hemm l-ebda ta’ xejn. M’ hemmx, il-hundred thousand li qalu li originarjament inghata Brian Tonna m’
hemm l-ebda proof. La bank, la.. qed tifhem? Staqsejnih ukoll fuqha; ghandna bil-miktub illi dawk; u ghandna miktub minn Nexia BT illi dawk kienu ghax tahomlu over nine months. Il-flus inghataw fuq disa’ xhur.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ha nipprova niccara dak li qed tghid. Jigifieri l-loan tal-mitt elf li inqabdet fid- dokumentazzjoni u fir-rapport ta l-FIAU..
Ix-Xhud :
Li nqabdet ir-repayment tal-loan..
Dr Therese Comodini Cachia :
Huwa r-repayment taghha.
Ix-Xhud :
Ir-repayment iva, ir-repayment.
Dr Therese Comodini Cachia :
Intom meta fittixtu meta saret dik il-loan u jekk kienx hemm kitba dwar meta inghatat dik il-loan ma sibtu xejn?
Ix-Xhud :
Le ahna rajna l-agreement, is-seperation agreement; id-dati ma nafhomx ezatt. Pero` kien hemm xi distances ukoll bejn is- separation agreement u … ftit qabel. Imma li ghamilna ahna illi all the time bqajna xettici fuqha din il-bicca xoghol jekk kienx .., you know? We remain sceptic about it. Allura li ghednielu bil-miktub u bghatnielu..; meta kkonkludejna l-keyway, tinsiex li parti mill-keyway kienet, ktibnielu paragrafu illi sakemm jispicca il-.. ikollna feedback minn regolatorji ohra u sakemm l-iktar tispicca l-investigazzjoni.. haw l-inkjesta magisterjali, din il-haga ghadha pending. Ghadna ma tkellimniex fuqha ..
Imhallef A Lofaro :
Stennejtu l-inkjesta pero`
Imhallef J Said Pullicino :
Imma issa din hemm l-inkjesta maghluqa ..
Ix-Xhud :
Saret.. hemm l-inkjesta fuqha hekk hi
Imhallef J Said Pullicino :
U nhalluha hemm ghalissa din. Pero` lilna li jinteressana l-izjed.. ha nghidlek..
Ix-Xhud :
Ghidli ghidli.
Imhallef J Said Pullicino :
L-operat tal-Bord; ghax jiena nifhem li intom qeghdin biex l-Accountancy …. izzommuha kemm jista ikun fuq l-idejn.
Ix-Xhud :
Mhux hekk? Hekk hu.
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri ..
Ix-Xhud :
Prim’ Imhallef nixtieq intik kelma, il-problema li dejjem emmint jiena, zewg problemi hawn Malta; nista’ nghidhom jiena.
Imhallef J Said Pullicino :
Iva, mela le?
Ix-Xhud :
Wahda hija relazzjoni bejn ir-regulators
Imhallef J Said Pullicino :
Bejn?
Imhallef A Lofaro :
Bejn ir-regulaturi
Ix-Xhud :
Ir-relazzjoni bejn ir-regolaturi; ghax inti kemm ikollok inter regolator exchange iktar ahjar. Dawn l-affarijiet tghidx kemm damu u hemm uhud ghadhom ma waslux sal-lum! Ghadhom ma waslux. Dik wahda mill-kbar. Ejja nghidu dik, ghalissa dik l-iktar wahda li dejqitni. U t-tieni l-ligi anke taghna, il-ligi taghna kif dejjem tawna parir li ahna ghandna fiction fil-ligi illi tghid inti tista’ taghmel investigation u mbaghad kif tibda l-investigation hafna minhom ghandek il-Qorti ghaddejja u qed jghidulna dejjem..
Imhallef J Said Pullicino :
Le pero` ha nghidlek haga ..
Ix-Xhud :
Allura ma tista’ taghmel xejn
Imhallef J Said Pullicino :
Professur ha nghidlek ..
Imhallef A Lofaro :
Min qallek li ma tista taghmel xejn?
Imhallef J Said Pullicino :
Hemm l-investigation tal-Qorti u hemm l-investigation taghkom. Din bhal meta ahna qed naghmlu l-investigation hemm il-processi ghaddejjin imma ahna qed naghmlu l-parti amministrattiva. Issa intom suppost taghmlu l-parti amministrattiva ta’ kif li jamministra hwejgu l-accountant, dik hija indipendenti mill-process kriminali.
Imhallef A Lofaro :
Dik f’ idejkom mhux f’ idejn il-magistrat!
Ix-Xhud :
Iva; imma l-pariri li dejjem tawna, u sincermaent, il-pariri li dejjem tawna sakemm qbadna u hadna action ahna issa l-gimgha li ghaddiet, qbadna insomma to a point, ghax hadna l-pariri wkoll; imma dejjem, u mhux persuna wahda. L-Attorney General, l-avukati, dejjem jghidulna l-ligi kif inhi taghkom taghmlu xejn sakemm jasal l-ezitu ta’ l-istadju ta’ l-appell
Imhallef A Lofaro :
Il-pariri bil-miktub?
Ix-Xhud :
Ghax intom tfixklu ..
Imhallef A Lofaro :
Professur irrispondi please.
Ix-Xhud :
Yes yes.
Imhallef A Lofaro :
Il-pariri bil-miktub jew le? Ghax jekk iva..
Ix-Xhud :
Ghandna bil-miktub ukoll iva ..
Imhallef A Lofaro :
Mela tista’ tipprometti li tesebihom jekk joghgbok?
Ix-Xhud :
Ghidu lis-segretarju daqsxejn
Imhallef A Lofaro :
Nghidu lis-segretarju..?
Ix-Xhud :
Li ghandna bil-miktub ghandna. Pero` isimghuni, u ta’ bil-miktub nista’ intik estratt tal-minuti fejn gew fit-2002, ghax kont mort nerga’ infittixha ghax kont sentejn wara li dhalt, gew ditta rinomata ta’ l-avukati; tkellmu maghna. Kellna nies ukoll rinomati fil-Bord u kollha qed jghidu ta’ l-istess kelma; nahseb dik l-ahjar li intik. Ghax dik hija ..
Imhallef A Lofaro :
Kollox irridu ta.
Ix-Xhud :
L-ohra ..
Imhallef A Lofaro :
Le, kollox irridu.
Ix-Xhud :
L-ohra rridu naraw insibuhiex ghax minnb qabel iz-zmien ..
Imhallef A Lofaro :
Se taraw; all right
Ix-Xhud :
Naraw; imma dik ghandi zgur ghax rajtha, ghalhekk qed nghidlek ta.
Imhallef A Lofaro :
Mela ghandek ta’ qabel u ghandek ta’ l-iktar ricenti; tajjeb ukoll.
Imhallef J Said Pullicino :
Hemm pariri tajbin u hemm pariri hziena, u hemm pariri hekk u hekk, dak imbaghad naraw. Pero` zgur li intom bhala Accountancy Board ghandkom l- obbligu li tharsu l-professjoni.
Ix-Xhud :
Iva.
Imhallef J Said Pullicino :
Issa jiena qed nghidlek hargu l-Panama Papers; il-Panama Papers involvew a leading accountancy firm f’ Malta. Hamgu lil Malta kollha mad-dinja kollha, veru jew mhux veru ma nafux. Intom bhala Bord kellkom l-obbligu li taraw x’ qed jigri? U x’ ghamiltu meta indunajtu hekk? X’ gara? X’ ghamiltu?
Ix-Xhud :
Kif ghedtlek; li ghamilna ezercizzju… ezercizzju biex jghidulna ..
Imhallef J Said Pullicino :
Ezercizzju li ..
Ix-Xhud :
…u kellna ftit konkluzjonijiet u nista’ insemmihomlok primarjament biex ma noqghodux nidhlu f’ hafna dettal. L-ewwel nett kien hemm rimarka li l-ftuh tal-kontijiet bankarji esteri f’ gurisdizzjonijiet barranin mhux bilfors huma ghal skopijiet kriminali
Imhallef J Said Pullicino :
Dika naqblu ..
Ix-Xhud :
Bilfors; u ghalhekk minhabba f’ hekk irridu wiehed jara ezatt; mhux.., qed tifhem?
Imhallef J Said Pullicino :
Naqblu.
Ix-Xhud :
Issuggerixxa, l-iktar li issugerixxa f’ hafna minn l-items tieghu li nkomplu.. l- Bord ikompli jsahhah il-kolloborazzjoni sakemm gie r-rapport ahna konna ga bdejna naghmlu b’ kolloborazzjoni iktar ma’ l-ohrajn; kolloborazjoni ma’ l- FIAU, ma’ l-MFSA, mal-Pulizija, mas-CIR. Ma’ dan kollha tkellimna.
Imhallef J Said Pullicino :
Imma Professur dan.. kolloborazzjoni sabieha, imma tinsiex….
Ix-Xhud :
U anke kolloborazjoni ma’ l-MOUs ta’ l-MFSA
Imhallef J Said Pullicino :
Imma ma ppressax il-Bord li kien kemm involuti nies tant f’ pozizzjoni gholja fil-gvern, veru jew mhux veru ma nafux, illi kellhom bzonn jigu investigati dawn l-allegazzjonijiet minnufih?
Ix-Xhud :
Ahna ma nistghux ..
Imhallef J Said Pullicino :
Ghax ifhimni, fid-dinja kollha gara hekk. Fid-dinja kollha fethu kontijiet il- Panama; id-dinja kollha kien hemm accountants li jaghmlu l-istess xoghol li jaghmlu Nexia BT; fid-dinja kollha gara xi haga imma hawnhekk ma gara xejn. Jigifieri hawn jew ahna ma ghandniex struttura efficcjenti jew inkella ghalaqna ghajnejna hu! Ghax jew wahda jew l-ohra.
Ix-Xhud :
Il-Panama imsemmijin hafna nies; hafna u hanfa u hanfa nies ..
Imhallef J Said Pullicino :
.. ahna li jinteressana dan in-naha taghna
Ix-Xhud :
Iva ahna li rajna x’ qed jistudja haddieor biex jipprova jtina l-information. Primarily hekk hdimna fuq dawn ir-rapport. Per ezempju ghamilna MOUs, issolidajna l-memorandum biex ikunu jistghu jghidulna informazzjoni, u bdiet gejja fl-ahhar informazzjoni. Minn lFIAU giet. Imma issa ta.
Imhallef J Said Pullicino :
…. ; il-Panama Papers fl-arja, tajjeb? Forsi hekk, forsi hekk. Is-17 Black mhix fl-arja. 17 Black dik ghandek akkuza specifika li jirrizulta, jekk hu veru minnu dan, l-istrutturi li nholqu l-Panama nholqu ghalhekk. Jigifieri inti dana l-hsara hija hemm.
Ix-Xhud :
Ehe imma …
Imhallef A Lofaro :
Ma ghamiltu xejn fuq 17 Black?
Imhallef J Said Pullicino :
Ma kienx hemm proceduri kriminali dak iz-zmien. L-ebda procedura ma kien hemm.
Ix-Xhud :
Imma isma’, ahna qed insegwu kollox konna. Per ezempju fuq il-kwistjoni ta’ opening ta’ accounts fil-Panama specjalment, ejja nitkellmu ghax ahna iffokajna l-iktar fuq Nexia; kien hemm twissijiet. Kien hemm ordnijiet cari mill-.. fl-Egrant, din li hija wahda milli rrakkomandalna lill-Pulizija biex jiftah investigation, il-Pulizija fuq perjury ta’ Karl Cini, fuq PPS, ftuh ta’ PPS ta’ Chek Chen u fuq ir-red flags li kienu misjuba mill-forency accountant tal- Pilatus Bank
Dr Therese Comodini Cachia :
Imma intom bhala ..
Ix-Xhud :
U ahna li ghamilna morna niltaqghu mal-Pulizija
Imhallef A Lofaro :
Ma’ min kontu tiltaqghu?
Ix-Xhud :
Ghax ahna ma ghandiex..lanqas ghandna ..
Imhallef A Lofaro :
Ma’ min? Mas-Sur Abilla?
Ix-Xhud :
Mas-Sur Abdilla u pprovajna nergghu niltaqghu
Imhallef A Lofaro :
Mas-Sur Abdilla.
Ix-Xhud :
U ser nergghu niltaqghu
Imhallef J Said Pullicino :
U sadanittant min allegatament huwa involtu jibqa’ ghaddej bix-xoghol hu!
Imhallef A Lofaro :
Mhux hekk? U jibqa’ accountant hu! Bil-warrant.
Ix-Xhud :
…imma l-Bord; il-Bord, jekk wiehed jippretendi li jidhol f’ affarijiet ta’ money laundering dirett u investigations dirett?
Imhallef A Lofaro :
Fuq il-warrant ta; fuq il-wararnt qed nitkellmu..
Dr Therese Comodini Cachia :
Le imma Profs Baldacchino, kont nippretendi li almenu l-Bord imur u jitlob almenu biex jara dawn il-files; mhux jara l-files ta’ Cikku l-Poplu u dan il-files l-iktar importanti lanqas biss tlabtuhom! Jekk fhimtek sew
Imhallef A Lofaro :
Le ma talbuhomx, le.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jien fhimtek illi dawn il-files ma tlabtuhomx.
Ix-Xhud :
Ahna qeghdin dejjem li qeghdin naraw dawn l-affarijiet qeghdin jigu investigati minn l-FIAU u mill-Pulizija
Imhallef A Lofaro :
U intom ma taghmlu xejn allura
Ix-Xhud :
Mhux ma naghmlu xejn. Qed nipprovaw niehdu l-informazzjoni minn ghand il-Pulizija
Imhallef A Lofaro :
….imma intom ma hadtux l-inizjattiva.
Ix-Xhud :
…nitolbu l-informazzjoni
Dr Therese Comodini Cachia :
Per ezempju, wara li rajtu l-loan bejn Brian Tonna u Keith Schembri, gbartu informazzjoni fuq jekk hemmx relazzjoni ta’ hbiberija illi tikser il-Kodici ta’ Etika? Ghax intom il-Kodici ta’ Etika taghkom anke relazzjonijiet personali bejn membru ta’ l-audit team u direttur ta’ audit client issibu illi tista’ tikser l- etika.
Ix-Xhud :
Jien ghandi nifhem li ccekkjawha. Ma dhaltx personali jiena, imma nifhem li ccekkjawha dik ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Kif iccekkjawha?
Ix-Xhud :
Inti li qed tghid … personal relationship
Dr Therese Comodini Cachia :
Iva.
Imhallef A Lofaro :
U ma sabu xejn hazin le? Jekk iccekkjaw ma sabu xejn hazin.
Ix-Xhud :
Ma nafx id-dettal ir-rapport, pero`
Imhallef A Lofaro :
Li kienu sabu xi haga hazina..
Ix-Xhud :
.. fuq independence niftakar, fuq independence kellhom numru ta’ affarijiet biex jirrangawhom.
Dr Therese Comodini Cachia :
Intom hejjejtu rapport fuq il-kaz ta’ Nexia BT? Fejn jidhol il-loan, fejn jidhol self-interest, fejn jidhol undue.
Ix-Xhud :
Hemm ir-rapport tal-Quality Assurance
Dr Therese Comodini Cachia :
U dak ir-rapport tista’ tipprezentahulna?
Ix-Xhud :
Jekk trid iva; mela le?
Imhallef A Lofaro :
Flimkien mal-pariri ta’ l-avukati please; jekk joghgbok hu nota.
Ix-Xhud :
All right. Il-pariri li nsibu bil-miktub intuhomkom
Imhallef A Lofaro :
Ta’ l-AG u ta’ l-avukati l-ohrajn ta
Ix-Xhud :
…ma nafx jekk ghandix kollox.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri dak li qed nifhem jiena huwa illi l-Accountancy Board kien qed jahdem ma’ regolaturi ohra
Ix-Xhud :
Kif issuggerewlna ta..
Dr Therese Comodini Cachia :
..imma ma kienx qed jinvestiga informazzjoni li kienet in the public domain.
Ix-Xhud :
Ahna dejjem f’ rasna kellna li hemm haddiehor qed jaghmilhom dawk l- affarijiet
Imhallef A Lofaro :
Imma mela ghaliex ghandna l-Accountancy Board Malta? Spjegali ghaliex?
Ix-Xhud :
L-iktar jekk naraw il-functions ..
Imhallef A Lofaro :
X’ jigifieri? Mela nhallu f’ idejn il-Pulizija; inhallu f’ idejn il-Magistrat; u intom xogholkom? Ghaliex m taghmluhx?
Ix-Xhud :
IAU primarjament responsabbli
Imhallef A Lofaro :
L-FIAU mhux intom.
Ix-Xhud :
….fuq money laundering….
Imhallef A Lofaro :
La ghandna l-Accountancy Board …
Ix-Xhud :
.. fuq l-FIAU qed nitkellmu ta…!
Imhallef A Lofaro :
Skuzani Profs. La ghandna l-Accountancy Board, plus l-FIAU, plus il-Pulizija, Plus il-Magistrat, sintendi li l-Accountancy Board ghandha d-doveri taghha. Mela dawk raqdu?
Ix-Xhud :
Doveri ghandna l-functions hawn u nista’ naqrahomlok.
Dr Therese Comodini Cachia :
Ha naghmel domanda b’ mod differenti. Kieku l-Accountancy Board ma kienx jaf illi hemm l-Inkjesta dwar l-Egrant, kieku l-Accountancy Board ma kienx jaf illi kien hemm ir-rapporti ta’ l-FIAU li jinkludu lil Keith Schembri u lil Brian Tonna u lil Nexia u lil Karl Cini, kieku l-Accountancy Board kien jaghmel xi haga?
Ix-Xhud :
Mela le?
Dr Therese Comodini Cachia :
X’ kien jaghmel?
Ix-Xhud :
L-ewwel haga li jaghmel jinforma wkoll lill-FIAU biex jinvestigaw l-affarijiet ta’ .. money laundering, u jekk hemm bzonn imur ghand il-Pulizija. Ghax dawna affarijiet li qatt s’ issa..; issa bdejna nidhlu fihom, imma qatt ma konna n-nies taghna jidhlu fuq money laundering. Lanqas huma trenjati ghalhekk ma kienu. Issa bdew jigu trenjati.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-Accountancy Board f’ dawk ic-cirkostanzi
Ix-Xhud :
…f’ affarijiet kriminali..
Dr Therese Comodini Cachia :
F’ dawk ic-cirkostanzi l-Accountancy Board
Ix-Xhud :
Kien jirreferi ghal units l-ohra.
Dr Therese Comodini Cachia :
Kien jirreferi ghal units l-ohra biex huma jaghmlu xogholhom; imma l- Accountancy Board ihalli lill-persuna bil-warrant.
Imhallef A Lofaro :
Hekk qed jghidilna.
Ix-Xhud :
Le mhux ihalliha bil-warrant
Imhallef A Lofaro :
Imma hekk gara.
Ix-Xhud :
Zomm.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mela x’ jigri mill-warrant ta’ dik il-persuna?
Imhallef A Lofaro :
Hekk gara.
Ix-Xhud :
Le. Le imma l-warrant…; zomm daqsxejn. Il-ligi.. il-problema kienet issikkata bil-ligi biex ahna naqtghuh l-warrant. Konna ssikkati bil-ligi, qed tifhem? Dejjem hekk qalulna. Imma jekk ghallinqas…
Imhallef A Lofaro :
Min qalilkom? Mintix issemmi min qalilkom..
Ix-Xhud :
.. jinvestigaw..
Imhallef A Lofaro :
Tghidilna ghax hekk qalulna u ma tghidilniex min qalilkom. Ghaliex ma tghidilniex min qalilkom?
Ix-Xhud :
Jien ghedtlek diversi ditti privati. Ditti privati u ..
Imhallef A Lofaro :
U l-AG hux?
Ix-Xhud :
U l-AG
Imhallef A Lofaro :
U l-AG
Ix-Xhud :
U dejjem qalulna lilna li tiehux passi, ghalhekk qed tghidu intom
Imhallef A Lofaro :
Ok; mela dawn il-pariri ..
Ix-Xhud :
Tiehdux passi qabel ma jintemm il-process gurid..
Imhallef A Lofaro :
All right; il-pariri rriduhom eh
Ix-Xhud :
Ok.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri jiena qed nifhem sew illi jekk ikollkom warrant holder illi jikser kull regola li hemm fil-Kodici ta’ Etika, sakemm ma jkollkomx decizjoni tal-Qorti intom ma tistghu taghmlu xejn?
Imhallef J Said Pullicino :
Finali eh! Finali, bl-Appell b’ kollox
Ix-Xhud :
Le.
Imhallef J Said Pullicino :
Hekk qed nifhem jien.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jien hekk qed nifhem
Imhallef A Lofaro :
Hekk fhimtu jien ukoll.
Ix-Xhud :
Zomm daqsxejn. Ejja nghidu illi meta investigajna l-loan sibnija li hi immaterjali. Pero` ghandek ragun; ghandek punt, sakemm jispicca kollox dejjem hekk implimentajniha ahna. Inzommuha sakemm jispicca l- investigation completely
Imhallef J Said Pullicino :
Mhux il-kaz tissospendilu … .
Ix-Xhud :
Li ghamilna issa ..
Imhallef J Said Pullicino :
Ghax ha nghidlek…jekk inti ..
Ix-Xhud :
..interpretazzjoni differenti ghal darba ..
Imhallef J Said Pullicino :
Ifhimni ftit; jekk impjegat tal-gvern jisraq ten Euros jakkuzawh ..
Imhallef A Lofaro :
Jigi sospiz. Jissospenduh ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jissospenduh u half pay u mbaghad naraw. Ff’ dan il-kaz accountant li allegatament ghamel dawn il-fouls kbar li gabu dan it-tahwid fil-pajjiz dan ma jigru xejn?
Ix-Xhud :
F’ dan il-kaz once li spiccat li ..
Imhallef J Said Pullicino :
Il-process? U jkun lahaq harbat kull ma hawn, x’ inti tghid?!
Ix-Xhud :
Iva imma kif dejjem tawna pariri legali
Imhallef J Said Pullicino :
X’ pariri legali.
Imhallef A Lofaro :
Ghax ghandu l-parir legali li issa ser jesebih
Dr Therese Comodini Cachia :
Il-klijenti ta’ din il-kumpanija l-Accountancy Board kif protegihom?
Ix-Xhud :
Kif spicca …
Dr Therese Comodini Cachia :
Ghax nassumi li ghandhom klijenti innocenti
Imhallef A Lofaro :
Stennew l-inkjesta; qed jghidlek stennew l-inkjesta.
Ix-Xhud :
Kif spiccat l-inkjesta u hareg l-attachment order hadna action mill-ewwel il- Bord
Dr Therese Comodini Cachia :
U dik l-action x’ kienet?
Ix-Xhud :
L-action kienet …
Imhallef J Said Pullicino :
Sorry ta, sorry; anke issa hazin. Ghax issa m’ hemm hadd ikkundannat. Kull ma hemm proceduri biex imexxu kriminalment; u intom ma ssospendejtuhx. Dan x’ tahwid hu?
Ix-Xhud :
Iva imma dik kienet l-ewwel darba illi ma mxejniex strettament ma’ kif kienet qed jghidulna qabel.
Imhallef J Said Pullicino :
Kontra l-pariri.
Ix-Xhud :
Le le; kif kienu qed jghidulna qabel
Imhallef J Said Pullicino :
Jiddispjacini ..
Imhallef A Lofaro :
U issa min qalilkom timxu hekk allura?
Ix-Xhud :
Sur Imhallef, qed nghidlek ezatt fil-pariri li dejjem tawna.
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri, imma hu pacenzja profs, biex issa imxejtu mod iehor, il-parir issa, min fejn gie? Minn fejn gie?
Ix-Xhud :
Minn ghand l-avukat taghna. Minn ghand l-avukat taghna.
Imhallef A Lofaro :
Mhux ta’ l-AG issa.
Ix-Xhud :
Le. Ir-raguni kienet li spiccat l-inkjesta u ridna niehdu action.
Imhallef A Lofaro :
Imma ghal xiex ma hassejtx li kellek terga’ tkellem lill-AG?
Ix-Xhud :
Din grat mill-gimgha l-ohra ‘l hawn
Imhallef A Lofaro :
Imma ghaliex ma twegibnix.
Ix-Xhud :
L-AG konna rridu …3 months hux
Imhallef A Lofaro :
Imma ghaliex mintix twegibni Profs?
Ix-Xhud :
Le le; ghalhekk qed nghdilek.
Imhallef A Lofaro :
Allura ghaliex ma kellimtux lill-AG?
Ix-Xhud :
Lill-AG ghadna biex inkellmuh. Irridu naghmlu appuntament biex inkellmuh.
Imhallef A Lofaro :
Ghaddiet gimgha u ma kellimtuhx
Ix-Xhud :
Ghadna ma kellimnihx, le le definitely ridna nkellmuh
Imhallef A Lofaro :
Ok. Wegibtni hux
Ix-Xhud :
Iva iva, imma kont qed nghidilek ..biex ma inkomplux indewmu l-process ..
Imhallef A Lofaro :
Wegibtni.
Dr Therese Comodini Cachia :
Qabel ma inti inthart Chairperson min kien ic-Chairperson ?
Ix-Xhud :
Charles Rapa.
Dr Therese Comodini Cachia :
Mit-2016 ‘il quddiem kien hemm membru tal-Bord ili talab illi tigi sospiza l- licenzja jew titnehha l-warrant ta’ Nexia, ta’ Karl Cini u ta’ Brian Tonna?
Ix-Xhud :
Iddiskutejna diversi drabi pero` qatt ma sar il-kontra ta’ jigifieri! Iddiskutejniha hafna drabi l-issue. Dejjem konna nieqfu minhabba li konsistentament over the years dejjem qalulna li trid tistenna l-process jispicca
Imhallef A Lofaro :
Kien hemm l-avukat eh skont hu..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ippermettili ftit; meta harget l-informazzjoni dwar il-Panama Papers fit-2016 fejn allura ssemmew kjarament in-Nexia BT u l-accountants taghhom, l- inkjesta ma kinetx ghadha bdiet. Ma kienx hemm inkejsti, ma kien hemm xejn.
Ix-Xhud :
Jien ma kontx ic-Chairman ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Pero, ippermettili, pero` x-xamma ta’ xi haga hazina kien hemm. U madanakollu, madanakollu intom xorta ma ghamiltu xejn.
Imhallef A Lofaro :
Business as usual hux!
Ix-Xhud :
Jiena nista’ nitkellem l-iktar meta kont Chairman. Mit-2017 bdejt nipprova.. mhux nipprova, bdejt nitkellem ma’.. mhux ma’ regulaturi l-ohra biss, imma
anke..; l-ewwel li bghatna rajna nistghux nidjalogaw ma’ l-AG fuqha din il- bicca xoghol.
Chairman Imhallef M Mallia :
Jigifieri qed issibu l-iskuzi kollha ..
Ix-Xhud :
Le mhux skuzi ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Ragunijiet
Ix-Xhud :
Qed insibu rRagunijiet
Chairman Imhallef M Mallia :
Ragunijiet. Qed issibu r-raguijiet kollha ..
Ix-Xhud :
Kif rajnihom ahna hu.
Chairman Imhallef M Mallia :
…’il ghala l-investigazzjoni li ridtu verament taghmlu ma taghmluhiex. Ghax jew minhabba l-parir legali ta’ l-AG..
Imhallef A Lofaro :
Ma ssir; ezatt.
Chairman Imhallef M Mallia :
…, jew minhabba l-parir ta’ l-avukati li kellkom
Ix-Xhud :
Tat-tnejn ….
Chairman Imhallef M Mallia :
Jew ghax minhabba xi traduzzjoni li kien hemm..
Ix-Xhud :
Imma nfakkrek Sur Imahllef, bir-rispett kollu li .. ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Dawna ..
Ix-Xhud :
… dawna qed nitkellmu hawnhekk fuq criminal proceedings; fuq criminal. Ahna s-soltu lanqas armati biex nidhlu fuq criminal
Imhallef A Lofaro :
Imma billi tissospendilu l-warrant?!
Dr Therese Comodini Cachia :
Sewwa! Mela impjegat tal-gvern jghaddi bi ciminal proceedings u jigi sospiz mix-xoghol u accountant inhallulu l-warrant allura!? Hekk qed tispjegali Prof?
Imhallef A Lofaro :
Hallejtuhielu l-warrant hux! Sal-gimgha li ghaddiet kellu l-warrant dan.
Ix-Xhud :
Sakemm jghidulna li vera criminal, jew inkella at least reasonable suspicion. Dan dejjem … mhux jien eh! Minn qabel per ezempju..
Chairman Imhallef M Mallia :
Reasonable suspicion Profs kien hemm mil-bidu nett
Imhallef J Said Pullicino :
Smoking under nghidulu ahna.
Imhallef A Lofaro :
Imma skont hu le.
Imhallef J Said Pullicino :
Halli nzidlek wahda. Jiddispjacini imma nziedlek wahda zghira; l-Egrant ma kinetx tinvolvi lil Nexia; l-Egrant kient tinvolvi
Ix-Xhud :
Imma …
Imhallef J Said Pullicino :
Stenna ftit, kient tinvoli min hu l-proprjetajru jew the ultimate beneficiary ta’ dik il-kumpanija; mhux ix-xoghol tajjeb jew hazin tan-Nexia. Allura intom ghalfejn hadtu dan l-interess kollu biex immedjatament tinvestigaw u taraw ghax hemm ta’ l-Egrant? Ghax l-Egrant ma tbidlet xejn fil-konfront ta’ Nexia BT
Ix-Xhud :
….imma mhux ta’ … ; L-iktar li hadna interess fl-ittri ta’ Casa ..
Imhallef J Said Pullicino :
Kif?
Ix-Xhud :
L-ittra, l-allegazzjonijiet li ghamel Casa.
Dr Therese Comodini Cachia :
Jigifieri l-iktar li hadtu interess kienu fl-ittri l-ilmenti li baghatlek David Casa?
Ix-Xhud :
Iva. Le biex naraw..
Dr Therese Comodini Cachia :
U qabel dawk l-ittri allura x’ ghamiltu?
Ix-Xhud :
Dawk l-ittri fit-2018 waslu ta’ jigifieri..
Imhallef A Lofaro :
Jew qabel, ghax fit-2016 hargu l-Panama Papers.
Ix-Xhud :
Ifhimni, jiena mit-2017 bdejt u bqajna ghaddejjin
Imhallef A Lofaro :
Ghax ghaddiet sena jigifieri; mill-Panama Papers ghaddiet sena.
Imhallef J Said Pullicino :
L-allegazzjoni hi li kieku l-Accountancy Board…bhal ohrajn ta’, mhux intom biss, ghamlet ix-xoghol taghha u min kien involut gie imrazzan anke temporanjament biex naraw x’ qed jigri, li kieku dak li gara ma garax. Jigifieri din mhix xi haga fl-arja. Qed niftehmu? Din xi haga li jekk wiehed jonqos mid-dover tieghu li jaghmel certi affarijiet u ma jsirux ikun hemm konsegwenzi kull tant imprevedibbli; kif kien f’ dan il-kaz. Jigifieri qed nistaqsu domandi relevanti ghal din l-Inkjesta; mhux qed naghmlu fishing hawn, tajjeb?
Ix-Xhud :
Ma nafx, nahseb il-punt sar. Il-punt nahseb sar. Jiena ..
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena nifhem, l-imitations nifhimhom pero` hemm affarijiet oskuri, ha naghmluhom hekk.
Ix-Xhud :
Oskuri f’ liema sens Sur Imhallef?
Imhallef J Said Pullicino :
Ghaliex.. jien ma nafx; per ezempju intom ma kulfadd ma’ l-accountance kollha.
Ix-Xhud :
Ha nghdilek din biss.
Imhallef J Said Pullicino :
Zomm sekonda, nofs sekonda
Ix-Xhud :
Qabel it-2017 ..
Imhallef A Lofaro :
Hu pacenzja wiegeb id-domanda.
Imhallef J Said Pullicino :
Ha nsaqsi daqsxejn; apprti Nexia BT; kemm ilek hemmhekk, inti ilek hemmhekk, kien hemm accountantS li ghamlu fouls, tajjeb.
Ix-Xhud :
Kien hemm iva …
Imhallef J Said Pullicino :
Dejjem stennejtu l-proceduri kriminali biex hadtu passi?
Ix-Xhud :
Iva. Fejn kien hemm.
Imhallef J Said Pullicino :
Dejjem dejjem. Jigifieri kulhadd baqa’ jahdem
Ix-Xhud :
Fejn kien hemm to ma knowledge dejjem hekk ..
Imhallef J Said Pullicino :
Kulhadd baqa’ jahdem
Ix-Xhud :
Kellna kaz per ezempju nista’ insemmih, ta’ Nikky Dimech, hekk kien
Imhallef J Said Pullicino :
Jigifieri kulhadd, l-accountants jibqghu jahdmu ..
Ix-Xhud :
…dik trid intikom, ghax hemmhekk saret debate sewwa fuqha l-bicca xoghol
Imhallef J Said Pullicino :
Imma jigifieri jekk qed nifhem tajjeb l-accountant li jkun zbalja li jkun anke kriminali kull tant dan jibqa’ jahdem indisturbat sakemm il-Qorti ta’ l-Appell Kriminali tghidlu inti kkundanant; hux hekk? Hekk hi il-procedura taghkom?
Ix-Xhud :
Le; kienet. Ghax il-gimgha li ghaddiet saret b’ xi mod iehor
Imhallef J Said Pullicino :
Issa kif kienet sal-gimgha li ghaddiet jekk Alla jrid fl-ahhar! Imma hekk kienet jigifieri din
Ix-Xhud :
Ghax spiccat l-inkjesta u l-parir inbidel
Imhallef A Lofaro :
Qghadtu tistennew
Imhallef J Said Pullicino :
Pero` dawn il-pariri li ghandkom ta’ l-avukati jew huma ta’ min huma nixtiequ narawhom ta
Imhallef A Lofaro :
Irriduhom; irriduhhom ha narawhom.
Imhallef J Said Pullicino :
Halli forsi jilluminawni!
Ix-Xhud :
Li ghandna bil-miktub ser intuhomkom, mhux problema; jew inkella estratt mill-minutes.. li ghandi ser naghtik, mhix problema. Issa inqabbad lis- segretarju, ifittex u ittik, mhux problema.
Imhallef A Lofaro :
Hekk hu; fittex u sibhom please.
Ix-Xhud :
Iva. Ghax dan it-tip ta’ atteggjament min-naha ta’ l-Accountancy Board kien ilu ghaddej minn….
Imhallef J Said Pullicino :
Minn dejjem.
Ix-Xhud :
Minn dejjem. Fil-fatt jekk tghid kemm tkeccew accountants ..
Imhallef A Lofaro :
Tissospendi mhux tkecci ta!
Ix-Xhud :
…is-sena l-ohra tfajt wiehed ‘il barra, ok? Anzi u ma kienx facli ghax kont biex tibda l-proceduri ddum; u issa ghanda … suspension. Il-bqija mhux ma sarx, imma vera ftit over the years. Jigifieri l-ligi kif qieghda ..
Imhallef J Said Pullicino :
U inti qed thoss li qed tghidilna li kienu ftit fil-konfront ta’ kemm jistghu jsiru abbuzi mill-professjoni!
Ix-Xhud :
Le le; ha nkun fair ha nkunu fair.
Imhallef J Said Pullicino :
….ghax bhal kull professjoni jkollha
Ix-Xhud :
Il-Quality Assurance qieghed hemm u ghamilna hafna affarijiet ohra ta’ jigifieri, mhux ..
Imhallef J Said Pullicino :
Imma f’ dan il-kaz ma mexiex
Ix-Xhud :
Imma mhux issuspendejna u keccejna.
Imhallef J Said Pullicino :
Imma f’ dan il-kaz ma hadimx il-Quality Assurance; ghax jekk hemm xi haga nieqsa f’ dan il-kaz hija l-Quality Assurance. Ghax mhux kwistjoni ta’ incident wiehed dan! Dan process. Beda minn 2013 jew qabel ..
Ix-Xhud :
Imma issa ghamilna agreement li fejn jidhlu l-Quality Assurance nidhlu ahna, fejn jidhlu..; u naghtu informazzjoni lil xuxlin bhala regolaturi. Ghax kif ghedtlek, wahda minn l-issues kienet li mhux qed naghtu l-information lil xulxin; min jaghtihielek! Ghax mhux kulhadd.
Imhallef J Said Pullicino :
Li mhux car f’ mohhi xi quality tinvestigaw intom…
Ix-Xhud :
Le hemm hafna; hemm il-professionals standards kollha. U jekk..; hemm il- professional standards li wiehed jarhom hafna affarijiet. Kif imxejt per ezempju din li semmejna ta’ Nexia kienet fuq il-working …. Sammut.
Imhallef J Said Pullicino :
Hija wide hafna l- Quality Assurance, wide.
Ix-Xhud :
Wide, wide.
Imhallef J Said Pullicino :
Wide. Jigifieri kienet taqbad xi haga minn dan it-tahwid li qed naraw nahseb jien!
Chairman Imhallef M Mallia :
Haga ohra, ma nahsibx li Nexia BT kienu l-unika accountants li ghamlu dan it- tip ta’ servizz ghal klijenti taghhom.
Ix-Xhud :
Hekk hu.
Chairman Imhallef M Mallia :
Kien hemm accountants ohra Maltin illi taw l-istess servizz lill-klijenti taghhom illi tawhom il-parir illi jiddepozitaw flushom fil-gurisdizzjoni estera biex dawn il-flus ma jinstabux.
Ix-Xhud :
Hekk hu.
Chairman Imhallef M Mallia :
Lil dawn, issemmilix ismijiet, ma ghandix bzonn, m’ ghandix bzonn inkun naf, imma jekk kien hemm minn dawn in-nies minn dawn l-accountants illi jaghmlu dan it-tip ta’ servizz, dawn kellimtuhom? Ghamiltu xi haga dwarhom?
Ix-Xhud :
Il-parir li kellna bil-miktub ..
Chairman Imhallef M Mallia :
Toqghodx tigi tghidli l-parir li kellna..!!
Ix-Xhud :
Imma ahna nimxu fuq il-parir.
Chairman Imhallef M Mallia :
Intom bhala Bord
Ix-Xhud :
Imma allura din hija xi haga bejn il-Pulizija u l-FIAU.
Chairman Imhallef M Mallia :
Meta tafu li dawn l-accountants qeghdin jabbuzaw mill-professjoni.
Ix-Xhud :
Imma mhux bilfors ta. Ejja niccarawha; mhux bilfors.
Chairman Imhallef M Mallia :
Imma ghamiltu investigazzjoni biex taraw ..
Ix-Xhud :
Morna, morna anke ghand tat-Taxxa, pero` ma hareg xejn minn ghand tat- Taxxa.
Chairman Imhallef M Mallia :
Issa ahna nafu per ezempju wkoll li hafna minn dawn in-nies kienu waslu f’ arrangament ma’ tat-Taxxa biex ma jittiehdux proceduri kriminali.
Ix-Xhud :
Hekk hu hekk hu.
Chairman Imhallef M Mallia :
Waslu f’ arrangement amministrattiv. Issa intom investigajtu?
Ix-Xhud :
Morna ghand tat-Taxxa biex jghidilina, ghax min hemm irid tohrog l- informazzjoni! Il-bqija minn fejn ser nohrogha jien? Qed tifhem? u tat-Taxxa qalli jien b’ sigriet marbut, qalli ma nistax intik xejn. Morna m’ ilux ergajna, morna. Heq!, ma jistax itina. Qed nghidlek, l-iktar links importanti il-links bejnietna. Il-links bejn ir-regulators jien nifhem id-difett li hemm. Pero` jiena min-naha tieghi provajt nirrangaha; kemm ma’ l-MFSA u kemm ma’ l-FIAU. U bdew jibaghtulna ta. To be fair to them l-MFSA kien … ta’ 6PM; u l-MFSA qed jibaghtulna nies li jimmultawhom, li ghandhom problema, u naqsmuhom fi tnejn; dawk li hemm bzonn niehdu action, niehdu. Dawk li huma biss ammistrattivi u ma gidbux.., you know? Imma naraw x’ gara; u nistghu intuhom anke multa.
Dr Therese Comodini Cachia :
Profs il-problema hi li intom regulator imma f’ dan il-kaz ma irregolajtu xejn.
Ix-Xhud :
Mhux ma rregolajniex! Irregolajna li jimxu ma’ l-istandards, l-accountanting u l-auditing ..
Dr Therese Comodini Cachia :
Ma’ l-accounting standards
Ix-Xhud :
Ma’ l-auditing standards
Dr Therese Comodini Cachia :
Imma ma’ l-etika, mal-Kodici ta’ Etika ..
Ix-Xhud :
Kodici ta’ Etika li kien deher barra kien l-iktar fuq tal-lum, u provajna narawha wkoll. Imma ma stajniex nikkonkludu, again. Ma stajniex nikkonkludu ghax kif il-mod ta’ kif nahdmu ahna qed jghidulna illi ghadha ghaddejja l-Inkjesta, qed tifhem?
Imhallef J Said Pullicino :
L-Accountancy Board kien konxju tal-fatt li Nexia BT kienet leading audting firm f’ Malta u kienet vicin ….
Ix-Xhud :
Iva imma dik ….
Imhallef J Said Pullicino :
Stenna ftit. u kienet vicin hafna u taghmel hafna xoghol lil hafna nies, hafna, f’ certi postijiet kont taf. Dan kontu tafuh dan.
Ix-Xhud :
…… wahda mill-importanti
Imhallef J Said Pullicino :
.. kif? Kif?
Ix-Xhud :
Ghandna xi 13-il PIE auditor hawn Malta; dik wahda minnhom, u fil-fatt.
Dr Therese Comodini Cachia :
13-il …?
Imhallef J Said Pullicino :
PIE xi tkun?
Ix-Xhud :
PIE jigifieri Public Interest Entity. Jigifieri bhala PIE dik narawha kull tliet snin, mhux bhall-ohra kull sitt snin.
Imhallef J Said Pullicino :
Mela din hija.. u nahseb li hija wahda minn the leading ones hux hekk f’ Malta?
Ix-Xhud :
Mhux leading, imma wahda mill-kbar; wahda mill-kbar.
Imhallef J Said Pullicino :
Jekk toqghod tikkonsidra kollox nahseb illi
Ix-Xhud :
Wahda mill-kbar ghax il-leading ..
Imhallef J Said Pullicino :
U considering dan allura intom qed tghidilna li dak il-kaz sar l-auditing jew testing kull tliet snin u sitta, hux hekk?
Ix-Xhud :
Kull tliet snin. U ha nghidlek jekk taraw ir-rapport nghadduhulkom la triduh, hemm hafna affarijiet li sibna … u ghendielhom jirrangaw. Isibu ta’ ta’ haddiehor ukoll. Imma jigifieri hemm hafna affarijiet li sibuna; jista’ ikun anke fuq li semmiet l-avukata anke fuq …. ma niftakarx. Imma semmejnielhom hafna affarijiet; huma iweghduna. Ghax kollha, ahna narawhom kollha over the years, sa 6 years narawhom kollha. Fejn insibu xi haga nghidulhom, jghidulna u nergghu.. u kultant naghmlu follow-up biex l- affarijiet isiru. Jigifieri mhux l-etika hija barra. Il-criminal proceedings qeghdin barra taghna.
Imhallef J Said Pullicino :
Ehe imma l-problema ..
Ix-Xhud :
L-etika ma hijiex barra. Imma l-criminal proceedings ma humiex f’ idejna
Imhallef J Said Pullicino :
Imma l-problema taghna hija iktar minn investigazzjoni fuq process ta’ awdittjar, jekk hux kontijiet sewwa, jew kotba tajjeb, daka haga taghkom u nifhimha jien. Imma l-issue hawnhekk mhux dik. L-issue hawnhekk hija illi accountant gie indikat bhala li seta’ kien responsabbli ghal agir li huwa kriminuz; involut ma’ nies f’ certu livell, fejn allura tippretendi li l-focus ta’ l- Accountancy Board ikun b’ searchlight kbir ha naraw x’ ser naghmlu f’ din ic- cirkostanzi, u dan mhux qed jirrizultana li sar. Fthemna? Din hi l-problema tieghi jien. Jigifieri c-cirkostanzi hi li there are specific occations li kienu jirikjedu investigazzjoni, u mill-ewwel, mhux. Il-Panama, 17 Black, I mean…
Ix-Xhud :
Iva qed tghid tajjeb. Ahna fejn jidhlu il-criminal things, criminal items, criminal investigations ma dhalniex fihom direttament. Ma dhalniex fihom direttament. Qatt ma dhalna fihom ahna.
Imhallef J Said Pullicino :
Jiena lanqas nippretendi li tidhlu. Jiena ma niprpetendix li tidhlu. fl- investigazzjoni kriminali. Ahna hawnhekk ghandna r-regola li ma nidhlux fl- investigazzjoni kriminali, u nieqfu. Ahseb u ara intom!
Ix-Xhud :
Imma ma jidhirlekx Sur Imhallef li hemm xi haga daqshekk kerha ghandu jkellimna l-entita`. Tghidilna isma’, hemm dak ghandu problema. Sibnihielu, sibnihielu l-problema
Imhallef J Said Pullicino :
Imma dan xogholkom, dan xogholkom hu!
Imhallef A Lofaro :
Mhux intom L-Accountancy Board?
Ix-Xhud :
Tkellimna maghhom biex naraw hemmx xi haga minn dawn l-affarijiet. Mhux wahda!
Imhallef J Said Pullicino :
Public knowledge l-fatti; public domain..
Ix-Xhud :
Imma mhux public; that’s trial my the media qed nghidu mhux il-public
Imhallef A Lofaro :
.. hu x’ .. by media!
Ix-Xhud :
Jien qed nghid regolaturi ohra x’ qalulna. U kwazi xejn
Imhallef A Lofaro :
Min huma r-regulturi?
Ix-Xhud :
Kwazi xejn ..
Imhallef A Lofaro :
Min huma r-regolaturi please?
Ix-Xhud :
L-FIAU, l-MFSA u anke … regolaturi fejn jidhol money laundering tat-taxxa jidhol l-Income Tax
Imhallef A Lofaro :
Staqsejtuhom fqu il-warrant imma jekk ghandiex tigi sospiza?
Ix-Xhud :
Le ahna provjna niehdu information.
Imhallef A Lofaro :
Dik bicca taghkom le? Mhux hekk?
Ix-Xhud :
Kif? Ahna rridu nissospendu kieku
Imhallef A Lofaro :
Dik mhux intom? Mela l-FIAU?!
Ix-Xhud :
…imma trid tissospendi fuq xi haga
Imhallef A Lofaro :
.. jew l-MFSA? X’ ghandha x’ taqsam?
Ix-Xhud :
Imma trid tissospendi fuq xi haga, mhux fuq xejn hux hekk? Fuq xi haga. Mhux fuq xi qrajt fil-gazetta!
Imhallef A Lofaro :
Mela skont inti ma kien hemm xejn hazin.
Ix-Xhud :
Le mhux ma kien hemm xejn hazin
Imhallef A Lofaro :
Sakemm harget l-inkjesta. Ma kien hemm xejn.
Ix-Xhud :
..ma kien hemm xejn tangibbli f’ idejna ..
Imhallef A Lofaro :
Ma kien hemm xejn skont inti.
Ix-Xhud :
Le, mhux ma kien hemm xejn
Imhallef A Lofaro :
Mela ghidli x’ kien hemm.
Ix-Xhud :
Trid xi haga tangibbli li setghu forsi tawhielna l-investigaturi ta’.. u units ohra.
Imhallef A Lofaro :
Grejt warajhom biex jaghtuhielek?
Ix-Xhud :
Iltqajna, iltqajna u tkellimna, mhux darba.
Imhallef A Lofaro :
Iltqajtu u tkellimtu; u ma tawk xejn.
Ix-Xhud :
U fthemna. Le, to be fair fthemna u bdejna miexjin. Bdejna miexjin hafna ahjar
Imhallef J Said Pullicino :
Imma meta?
Imhallef A Lofaro :
Erba’ snin ta’ mindu hargu l-Panama Papers!
Imhallef J Said Pullicino :
U meta; dan l-ahhar hux?
Ix-Xhud :
Ghax l-MOUs f’ xi April li ghadda saru.
Imhallef A Lofaro :
Erba’ snin u nofs. Erba’ snin u nofs ghaddew.
Ix-Xhud :
L-MOUs f’ April li ghadda saru. Jigifieri dan l-ahhar
Imhallef J Said Pullicino :
Dan l-ahhar
Ix-Xhud :
Dan l-ahhar bdejna joqghodu l-affarijiet sewwa.
Imhallef A Lofaro :
Wara erba’ snin!
Imhallef J Said Pullicino :
Il-problema taghna profess#uor, illi r-regolaturi li qed issemmi inti li maghhom suppost li qed tikkopera huma wkoll taht il-lenti ta’ din l-Inkjesta. Jigifieri issa spiccajna anke intom qeghdin maghhom. Ghax hekk spiccajna. Jigifieri ghax inti taghmel sens inti kieku kulhadd jahdem kif suppost taghmel
sens. Imma jekk hadd ma jahdem kif suppost imbaghad ghandna problema; mhux hekk?
Imhallef A Lofaro :
Jigifieri ma kienx hemm bizzejjed biex tissospendulu l-warrant. Ma kienx hemm bizzejjed.
Ix-Xhud :
Kif konna qed ninghataw l-informazzjoni ..
Imhallef A Lofaro :
..mir-regolaturi, ghax intom kontu passivi u tistennew minn ghandhom, ma hareg xejn skont inti biex tissospendilhom il-warrant. Mhux hekk? Mhux hekk qed tghidli?
Ix-Xhud :
Le.
Imhallef A Lofaro :
Xi haga trid tghidli ta.
Ix-Xhud :
Le jiena l-punt kollu ..
Imhallef A Lofaro :
Mhux tghidli mbaghad jiena you take it back.
Ix-Xhud :
Ghandna li kull ma rajna li hemm min qed jinvestiga fuqhom dawn. Ahna napprowcjawhom biex jaghmlu….
Imhallef A Lofaro :
Intom ir-rwol taghkom x’ inhu? M’ ghandkom l-ebda rwol investigattiv biex tara jekk tissospendix warrant?
Ix-Xhud :
Ghandna ghandna, imma…
Imhallef A Lofaro :
Imma?!! Imma xiex?
Ix-Xhud :
Traduzzjonalment uzajnih dejjem ghall-affarijiet taghna.
Imhallef A Lofaro :
Imma dan ma kienx kaz tradizzjonali! Qbilna li ma kellkomx kaz bhalu dan. Mela toqghodx isemmili tradizzjoni, ghax dan ma kienx kaz..
Ix-Xhud :
Le mhux jigifieri tradizzjoni, minn dejjem …
Imhallef A Lofaro :
Imma dan kien kaz li ma kellkomx bhalu qabel.
Ix-Xhud :
Imma kellna bhalu qabel ukoll. Kien hemm min qed jigi akkuzat mill-Pulizija u bqajna kwieti wkoll
Imhallef A Lofaro :
Xi bqajtu?
Chairman Imhallef M Mallia :
Kwieti.
Ix-Xhud :
Semmejtlek il-kaz ta’ Nikky Dimech, u li kieku ma qbajniex kwieti konna nigu fit-trouble, ghaliex imbaghad thassar kollox; thassar kollox. U ghalhekk ..
Imhallef A Lofaro :
Imma dawn kienu jafu li qed jissemmew. xi thassar thassar! Kienu jafu.
Ix-Xhud :
Fil-kaz ta’ Nikky Dimech kien hemm akkuza kriminali; u bqajna ma hadniex action; mhux fi zmieni dan; qabel.
Imhallef A Lofaro :
Nexia BT kienu jafu
Ix-Xhud :
Iva.
Imhallef A Lofaro :
Allura x’ kontu ser tfixklu billi issospendejtulhom il-warrant?
Chairman Imhallef M Mallia :
U lanqas kien ehemm akkuzi kriminali fil-bidu.
Imhallef A Lofaro :
Mhux hekk? Ghidli x’ kontu ser tfixxklu?
Ix-Xhud :
Jiena l-mistoqsija tieghi fuq xiex ser nissospendulhom. Fuq suspett? Dak iz- zmien kienu jghidulna fuq suspett taghmilhiex.
Imhallef A Lofaro :
Issa gibielna l-pariri ta, ha narawhom. Gibilna l-pariri.
Ix-Xhud :
Nista’ ..
Imhallef J Said Pullicino :
L-Avukat Generali takom xi parir biex ma tindagawx wisq fuq Nexia BT malajr ghax jista’ jkun perikoluz? Biex timxu bil-mod; takom xi parir hekk l- Avukat Generali?
Imhallef A Lofaro :
Il-kelma perikoluza smajtha.
Imhallef J Said Pullicino :
Takom xi parir biex ..
Ix-Xhud :
Zomm daqxejn, tal-perikoluz li qal lil Martin fit-2017 li nibdlu l-ligi. Biex naghmluha li ..; ghax jien xtaqt li in the public interest naqbad u ..
Imhallef J Said Pullicino :
Iva iva din naqbel mieghu u hija xi haga tajba. Pero` l-punt tieghi huwa dan; jekk l-Avukat Generali f’ xi hin ikkonsultajtuhx fuq kif tagixxu ma’ Nexia.
Ix-Xhud :
Ehe, with respect to the reply ta’ Casa; biex naraw kif ser nitkellmu fuq ta’ ..
Imhallef A Lofaro :
Ehe, u x’ gara?
Ix-Xhud :
U kitbilna; kibtilna li dawn huma affarijiet konfidenzjali; kif ghandna niktbuhom..
Imhallef J Said Pullicino :
Ehe, issa mbaghad dak tihulna, dak ir-parir tihulna, hu pacenzja; it-talba taghkom u l-parir.
Ix-Xhud :
Fil-fatt l-ittra ma bghatniex lil Casa ghax imbaghad sakemm wasalt dan il- parir tant dam zmien li rajniha redikola….
Imhallef J Said Pullicino :
Proceduri hu
Ix-Xhud :
…sena u nofs
Imhallef A Lofaro :
Mela dak il-parir irriduh please.
Ix-Xhud :
L-ittra; il-parir
Imhallef J Said Pullicino :
It-talba tagkom u l-parir tieghu
Imhallef A Lofaro :
L-ittra u l-parir.
Ix-Xhud :
Ghandi s-segretarju tistghu titolbuhulu.
Imhallef J Said Pullicino :
Issa nitolbuhulu
Ix-Xhud :
Onestament Sur Imhallef, ma ghandi xejn fuq il-kuxjenza jiena. Jiena ..
Imhallef J Said Pullicino :
Le le mhux qed nghidlek ..
Imhallef A Lofaro :
Ma staqsejniekx fuq il-kuxjenza.
Ix-Xhud :
Jiena dejjem imxejt minn l-ahjar li stajt. Anzi hraqt hafna zmien ghal xejn ghax hafna affarijiet jekk imbaghad wara certu zmien tahbat ma’ hajt.. titlob l- informazzjoni u ma tigix!
Imhallef J Said Pullicino :
Ifhimni, mhux inti; ma ghandek x’ taqsam xejn inti. Imma hemm xi hadd fil- Bord li ghandu relazzjoni professjonali ma’ Nexia BT?
Ix-Xhud :
Le ..
Imhallef J Said Pullicino :
Hadd ma nformak L-ebda kumpanija ..
Ix-Xhud :
Nassigurak li ma hemm had ta..
Imhallef J Said Pullicino :
Mhux ghalik qed nghid ghal..
Ix-Xhud :
Le le, ma hemm hadd mill-Bord ma’ Nexia BT. Ma ghandna lil hadd. Toqghodx tinkwieta, m’ hemm xejn. Le le
Imhallef A Lofaro :
Ok gazzi.
Ix-Xhud :
Mela hu pacenzja erga’ ghidli ghax malajr ninsa jiena.
Dr Therese Comodini Cachia :
Il-pariri ta’ l-Avukati Generali …
Imhallef A Lofaro :
It-talba li ghamiltu Id-domandi li tlabtu
Ix-Xhud :
Il-pariri jew anke l-minuti li hemm fuq l-issue ?
Imhallef A Lofaro :
Pariri legali ta.
Ix-Xhud :
Iva issa jghidulu ..
Dr Therese Comodini Cachia :
U r-rapport ta’ due diligence li sar fuq Nexia BT
Ix-Xhud :
Fil-parti tal-Quality Assurance
Dr Therese Comodini Cachia :
Tal-Quality Assurance
Ix-Xhud :
Il-pariri; u jiena nista’ nghaddilek ukoll extract tal-minutes tat-2002 ghax dik kienet l-iktar wahda cara. Ghax kienet saret l-ewwel darba debate car ta’ fejn irridu nimxu.
Imhallef J Said Pullicino :
Jekk tista’ tghina fid-dokumentazzjoni partikolarment fil-konfront ta’ dan l- incident jghina. Kwalunkwe parir li tlabtu jew investigazzjoni li ghamilt inti fuq dan it-tip ta’ xoghol ta’ Nexia gibhomna, ok?
Ix-Xhud :
Ok, all right; thank you very much.
Chairman Imhallef M Mallia :
Grazzi.
Din hija s-sustanza tax-xhieda tal-Professur Peter Baldacchino kif giet dettata minnu stess fil-prezenza ta’ l-istess xhud.
Niddikjara li traskrivejt bl-ahjar hila tieghi x-xhieda ta’ l-istess xhud.
Saviour Scicluna Traskrittur